جوان آنلاین: بازگشایی سفارت‌ها، چراغ سبز مقامات برای از سرگیری روابط با دمشق، فضای باز سیاسی و اجتماعی، بخشی از اخبار خوشی است که در روز‌های پس از سرنگونی دولت اسد، به جهان مخابره می‌شود. همزمان رژیم صهیونیستی پروژه شهرک‌سازی در جولان و حملات بی‌امان به خاک سوریه را توأمان به پیش می‌برد، به طوری که روز دوشنبه شدیدترین حمله را علیه طرطوس صورت داد. تعرض تل‌آویو و مداخلات ترکیه در یک هفته گذشته باعث شده ترسیم چشم‌انداز روشن برای آینده سوریه، زیر سؤال برود.
با قدرت گرفتن معارضان در سوریه، تحولات به سمتی است که رنگ‌وبوی گشایش در فضایی دیپلماتیک و اجتماعی دارد. حسین اکبری سفیر ایران، از آغاز به‌کار سفارت تهران در دمشق در آینده‌ای نزدیک خبر داده است. بنابر آنچه رسانه‌های وابسته به معارضان اعلام کرده‌اند، پس از یک دهه تعلیق، امروز سفارت سوریه در پایتخت امریکا هم بازگشایی خواهد شد و وزارت خارجه امریکا به‌منظور اعلام حسن‌نیت به مردم سوریه، با اهتزار پرچم جدید این کشور در سفارت سوریه در واشینگتن موافقت کرده است. وزارت خارجه قطر نیز اعلام کرد که از روز سه‌شنبه، فعالیت سفارت این کشور در دمشق را ازسر می‌گیرد. همزمان با گشایش اماکن دیپلماتیک، مقامات هم در پی تردد به دمشق هستند. گی‌یر پدرسون، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه که روز یک‌شنبه وارد سوریه شده بود، در دمشق با ابومحمد جولانی سرکرده هیئت تحریرالشام دیدار و ابراز امیدواری کرد تغییرات در این کشور در نهایت منجر به تشکیل یک دولت فراگیر و به صورت مسالمت‌آمیز با حضور اکثریت مردم شود. همچنین دیوید لمی، وزیر خارجه انگلیس با اشاره به اینکه هیئت تحریرالشام از نظر لندن همچنان یک سازمان تروریستی است، با این حال گفت: «ما می‌توانیم با آنها تماس دیپلماتیک برقرار کنیم و این کار را انجام دادیم.»
طرطوس در آتش
به رغم سمت و سوی این تحولات کابینه نتانیاهو که پس از سقوط دولت سوریه، با شهرک‌سازی در جولان اشغالی موافقت کرد، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تقویت شهرک‌سازی در جولان به معنای تقویت اسرائیل است که در این دوره بسیار مهم است.» رژیم صهیونیستی از یک‌شنبه هفته گذشته همزمان با سقوط دولت سوریه، حملات وحشیانه و سیستماتیک گسترده‌ای علیه مناطق مختلف این کشور آغاز کرده و صد‌ها حمله به زیرساخت‌های حساس نظامی سوریه انجام داد، دیروز وحشیانه‌ترین تجاوز خود را به سوریه انجام داد و طرطوس را هدف گرفت که نه تنها به شهادت و زخمی شدن شماری از غیرنظامیان منجر شد بلکه زلزله‌ای به‌بزرگی سه ریشتر احساس شد. شدت حمله یادشده در حدی بود که آتش انفجاری قارچ مانند در رسانه‌ها ثبت شده و رسانه‌های صهیونیست با «هیروشیما در طرطوس» خبر این حملات را منتشر کردند. در چنین فضایی، جولانی از تمایل به برقراری روابط عادی با رژیم صهیونیستی سخن گفته است. او البته سعی کرد در مقایسه با اظهارات قبلی کمی تندتر موضع‌گیری کند و اضافه کرد: «اما اگر اسرائیل بلندی‌های جولان را که از مناطق به رسمیت شناخته شده بین‌المللی سوریه است، اشغال کند و مهم‌تر از همه، اگر توافق بین سوریه و اسرائیل را نقض کند و حائل را تصرف کند، این یک گام دوستانه نیست.» جولانی این بار هم مانند سخنرانی‌های قبلی‌اش، پای ایران و مقاومت را به میان کشید و ادامه داد: «پیش از این اسرائیل حضور خود در سوریه را به بهانه حزب‌الله و ایران توجیه می‌کرد، اما اکنون نه حزب‌الله وجود دارد و نه ایران و تا زمانی که ما هستیم، وجود نخواهند داشت؛ بنابراین اسرائیل باید از این بهانه دست بردارد و به اشغال سوریه پایان دهد.» رهبر معارضان وعده‌های اجتماعی هم داد و افزود: «هیچ خدمت اجباری در سوریه وجود نخواهد داشت، این خدمت کاملاً داوطلبانه خواهد بود. همچنین در تلاش هستیم تا در روز‌های آینده دستمزد کارگران را ۴۰۰درصد افزایش دهیم. اولویت اول بازسازی خانه‌های ویران شده و بازگشت آوارگان تا آخرین چادر است.»
خطر درگیری جنگ داخلی
اروپایی‌ها نیز همچنان درباره آینده سوریه مطمئن نیستند. کایا کالاس، مسئول سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا، روز دوشنبه و پیش از نشست وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا گفت که این نهاد اروپایی یک نماینده دیپلماتیک را برای رایزنی با دولت انتقالی سوریه به این کشور اعزام می‌کند. کالاس در این باره گفت: «اقدامات دولت جدید سوریه در هفته‌های آتی، تعیین‌کننده اقدامات ما خواهد بود.» کایاس معتقد است که هنوز زود است که درباره کاهش تحریم‌ها علیه سوریه تصمیم‌گیری شود. هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه هم با طرح ادعا‌هایی علیه ایران درباره سوریه موضع‌گیری کرد و گفت: «آنکارا به دنبال ایجاد یک دولت مدنی دموکراتیک در سوریه است و در این زمینه کمک خواهد کرد.» فیدان با بیان اینکه «ترکیه جایگزین ایران در سوریه نخواهد شد»، تصریح کرد: «من فکر نمی‌کنم با درک ایران از وضعیت جدید، سوریه عرصه کشمکش‌ها و اختلافات باشد.»
روزنامه واشینگتن‌پست نوشت: «خلأ ناشی از سرنگونی دولت بشار اسد، تلاش‌ها برای مداخله خارجی در این کشور را افزایش داده است؛ موضوعی که می‌تواند صلح و ثبات در سوریه را به تعویق بیندازد و به تنش در منطقه‌ای که اکنون نیز درگیر جنگ است، دامن بزند.» این روزنامه امریکایی افزود: در هفته نخستی که بدون حضور اسد در سوریه گذشت، سه بازیگر خارجی به بهانه منافع راهبردی خود این کشور را هدف قرار دادند؛ امریکا به بهانه هدف قرار دادن عناصر باقیمانده از گروه تروریستی داعش در شرق سوریه، ترکیه علیه نیرو‌های کرد در شمال شرق این کشور و [رژیم]اسرائیل علیه دارایی‌های نظامی سوریه در مناطق مختلف این کشور.» این روزنامه نوشت: «جنگ داخلی در سوریه ممکن است در صورت انتقام‌گیری نیرو‌های فاتح در این کشور، جدایی شورشیان از یکدیگر و تلاش قدرت‌های خارجی برای زورآزمایی در این کشور ادامه یابد.»
افق خاکستری سوریه به‌رغم وعده‌های دولت انتقالی
با قدرت گرفتن معارضان در سوریه، تحولات به سمتی است که رنگ‌وبوی گشایش در فضایی دیپلماتیک و اجتماعی دارد. حسین اکبری سفیر ایران، از آغاز به‌کار سفارت تهران در دمشق در آینده‌ای نزدیک خبر داده است. بنابر آنچه رسانه‌های وابسته به معارضان اعلام کرده‌اند، پس از یک دهه تعلیق، امروز سفارت سوریه در پایتخت امریکا هم بازگشایی خواهد شد
صاحب‌خبر -
∎