پسرها تا زمانی که صفحه رشدشان بسته نشود می‌توانند قد بکشند که معمولاً در ۱۸ سالگی اتفاق می‌افتد. اما در مواردی نادر پسرها ممکن است تا اوایل دهه بیست زندگی خود کمی قد بکشند.

فاکتورهای دیگری که بر رشد قد اثر می‌گذارند:

تغذیه: بدن شما برای زنده‌ماندن به مواد مغذی نیاز دارد. تأمین این مواد مغذی خصوصاً در سال‌های اولیه زندگی انسان یعنی زمانی که هنوز درحال‌رشد و تکامل است بسیار اهمیت دارد. مطالعات نشان می‌دهند کمبود املاحی مانند زینک (روی) و آهن و نداشتن تغذیه درست می‌توانند بر توانایی رشد فرد اثر بگذارند و مانع این شوند که کودک با تمام پتانسیل ژنتیکی خود رشد کند.

بیماری‌ها: صدها بیماری ژنتیکی می‌توانند بر رشد قد اثر بگذارند.

قد و سلامتی

بیماری‌ها و عوارض از جهات گوناگونی بر افراد اثر می‌گذارند و وقتی صحبت از چیزهایی مانند قد، وزن، ضربان قلب، فشارخون و دیگر معیارهای سلامتی می‌شود، فاکتورهای زیادی وجود دارند که میزان ریسک شما برای برخی از بیماری‌ها را مشخص می‌کنند. اما قد چگونه ممکن است در برخی از این موارد نقش داشته باشد؟

یافته‌ها تاکنون نشان داده‌اند قد با افزایش خطر سرطان پروستات ارتباط کوچکی دارد. در تحقیقی در سال ۲۰۰۸ که روی ۸۰۰۰ مرد بریتانیایی ۵۰ تا ۶۹ساله انجام شد محققان دریافتند مردان قد بلندتر بیشتر احتمال داشت به سرطان پروستات دچار شوند. مطالعهٔ دیگری در سال ۲۰۱۷ نیز دریافت مردانی که قد بلندتری داشتند، ۲۲ درصد بیشتر احتمال داشت به سرطان پروستات دچار شوند.

دیگر یافته‌ها نیز نتایج مشابهی از جهت مغز نشان داده‌اند. قدبلندترها ظاهراً کمتر دچار سکته مغزی می‌شوند و ضمناً احتمال ابتلای آنها به بیماری آلزایمر نیز کمتر است. در هر دو عارضه، فاکتورهای ژنتیکی متعددی دخیل هستند.

قد تنها یک مؤلفه کوچک است که بر سلامت عمومی شما اثر می‌گذارد. ضمناً قد چیزی است که شما کنترل چندانی روی آن ندارید.

پسرها چه زمانی به قد بزرگسالی خود می‌رسند؟

پسرها با پایان بلوغ به قد بزرگسالی خود می‌رسند که معمولاً بین ۱۶ تا ۱۸ سالگی آنهاست. اما این عددها حدودی هستند و نمی‌توان قطعی گفت.

بلوغ برای هر کسی در سن متفاوتی شروع می‌شود و یک عدد ثابت نیست. بعضی از پسرها با واردشدن به بلوغ فوراً دچار تغییرات و تحولات می‌شوند و برخی نیز با سرعت آهسته‌تر و یکنواخت‌تری پیش می‌روند و البته بعضی از دخترها به طور طبیعی بلندتر از پسرها هستند و این کاملاً طبیعی است.

همچنین برای بعضی از پسرها تأخیر بلوغ معمول است که به این معنی است که این پسرها دیرتر بالغ می‌شوند. اگر چنین اتفاقی برای فرزند شما افتاد نترسید و نگران نشوید.

این نوع تأخیر در بلوغ، بیماری یا مشکلی در سلامتی نیست و فقط شیوهٔ بدن فرزند شماست. تا زمانی که پسرها دیگر علائم بلوغ را تا ۱۴ سالگی نشان می‌دهند، به‌احتمال زیاد به قد کامل بزرگسالی خود خواهند رسید. آنها ممکن است به‌جای ۱۶ یا ۱۷ سالگی، در ۱۸ سالگی به قد بزرگسالی خود برسند.

به همین دلیل مراجعات منظم به پزشک کودکان مهم است. در این مراجعه‌ها پزشک مطمئن می‌شود که رشد کودک همان‌طوری که باید باشد پیش می‌رود. همچنین کودک از نظر دیگر جنبه‌های سلامتی که ممکن است در رشد او اختلال ایجاد کنند بررسی می‌شود.

آیا پسرها در بیست‌سالگی نیز قد می‌کشند؟

بعضی از پسرها بعد از ۱۸ سالگی همچنان به رشد قد خود ادامه می‌دهند. اگر آنها این تأخیر در رشد را داشته باشند، معمولاً در حد دو سانتیمتر یا کمتر رشد قدی دارند. بعد از ۱۸ سالگی احتمال اینکه جهش رشد اتفاق بیفتد بسیار کم است. همان‌طور که گفتیم پسرها با بسته‌شدن صفحات رشد دیگر قد نمی‌کشند.

صفحات رشد، نواحی غضروفی نزدیک به انتهای استخوان‌ها هستند. این قسمت‌های غضروفی، نوعی داربست هستند که بعداً با بافت استخوان پُر می‌شوند تا استخوان را درازتر کنند. با گذشت سال‌ها، صفحات رشد تدریجاً سخت و سفت شده و به استخوان تبدیل می‌شوند تا زمانی که دیگر هیچ غضروفی باقی نمی‌ماند.

چه زمانی تداوم رشد، مطلوب نیست؟

اگر بعد از ۱۸ سالگی همچنان رشد قدی ادامه داشت باید بررسی پزشکی انجام شود. قدکشیدن در ۱۹ یا ۲۰ سالگی لزوماً نشانه مشکلی در سلامتی نیست؛ اما باید در این مورد با پزشک مشورت کنید. احتمالاً مسئلهٔ بلوغ دیررس مطرح است و صفحات رشدی که هنوز کاملاً بسته نشده‌اند. اما در مواردی نادر، تداوم رشد قد می‌تواند ناشی از آکرومگالی باشد. آکرومگالی عارضه‌ای است که باعث تولید زیاد از حد هورمون رشد می‌شود.

ضمناً این حرف را باور نکنید که مردها تا بعد از ۲۵ سالگی نیز رشد قدی دارند. هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این امکان وجود دارد. حتی آنهایی که دیرتر رشد می‌کنند نیز پیش از ۲۵ سالگی بلوغشان کامل شده است.

آیا اعضای بدن نیز همچنان رشد می‌کنند؟

طول استخوان‌های کف پا معمولاً وقتی به پتانسیل کامل رشد قد خود رسیدید دیگر افزایش نمی‌یابد. در واقع مطالعات چیزی مبنی بر ارتباط مستقیم سایز پا و قد نشان نداده‌اند. دو نفر با قدهای متفاوت ممکن است سایز پای یکسانی داشته باشند. بعضی از افراد به‌صورت ژنتیکی سایز پای کوچک یا بزرگ دارند.

یعنی پاهای شما (و البته دیگر قسمت‌های بدنتان) ممکن است به‌مرورزمان از نظر فُرم و سایز تغییر کنند. با بالارفتن سن، غضروف نیز به رشد خود ادامه می‌دهد، بنابراین ممکن است متوجه اندکی تغییر سایز مثلاً در بینی یا گوش‌هایتان شوید.

در پایان

قد و سایز افراد متفاوت است. اغلب پسرها فکر می‌کنند که باید حتماً قدبلند باشند؛ اما این چیزی نیست که واقعاً در کنترل شما باشد. سلامتی خیلی بیشتر از قد اهمیت دارد. تغذیه مناسب، خواب خوب و باکیفیت و چکاپ‌های منظم کمک می‌کنند با پتانسیل کامل خود قد بکشید.