صاحب‌خبر - گروه اقتصادی: در سال‌های اخیر، وام ازدواج به یکی از دغدغه‌های اصلی زوج‌های جوان تبدیل شده است. دولت در لایحه بودجه مسؤولیت ساماندهی این تسهیلات را بر عهده هیات عالی بانک مرکزی گذاشته است و این موضوع نیاز به توجه و تدبیر بیشتری دارد تا بتواند به ‌طور مؤثر به نیازهای جوانان پاسخ دهد. تسهیلات ازدواج یکی از وام‌های پرتقاضا در نظام بانکی کشور است که از سال ۱۳۸۸ به منظور حمایت از جوانان در آستانه تشکیل زندگی مشترک به شبکه بانکی کشور بسیار افزایش یافت. این وام، بویژه با افزایش مبلغ آن در سال‌های اخیر، به یکی از موضوعات مهم در قوانین سالانه بودجه تبدیل شده است. با این حال، افزایش هزینه‌ها و تورم در سال‌های اخیر، محدودیت‌هایی را برای بانک‌ها در پرداخت این تسهیلات ایجاد کرده است. وام ازدواج به همراه تسهیلات فرزندآوری، اشتغال، ایثارگران، مددجویان و مشاغل خانگی، در فهرست تسهیلات تکلیفی بانک‌ها قرار دارد. این موضوع به همراه محدودیت منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها، باعث افزایش مدت زمان انتظار زوج‌های جوان برای دریافت این وام شده است. طبق آخرین آمار بانک مرکزی، از ابتدای سال جاری تا دهم آذر، بانک‌ها ۴۵۰ هزار فقره تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج به مبلغ بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان پرداخت کرده‌اند. این در حالی است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، حدود ۲۹ درصد رشد داشته و سهم تسهیلات ازدواج از کل تسهیلات شبکه بانکی به 3 درصد رسیده است. با این حال، بیش از ۳۴۸ هزار نفر در صف دریافت وام قرار دارند و ۱۰۴ هزار نفر به ‌صورت ذخیره برای این وام ثبت‌نام کرده‌اند. در قانون بودجه سال جاری، تسهیلات ازدواج برای زوج‌هایی که تاریخ ازدواج آنها بعد از اول فروردین ۱۳۹۹ بوده، مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۱۰ ساله تعیین شده است. برای زوج‌های زیر ۲۵ سال و زوجه‌های زیر ۲۳ سال، این مبلغ به ۳۵۰ میلیون تومان افزایش یافته است. در مورد تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری، برای فرزندانی که از اول فروردین ۱۴۰۰ به دنیا آمده‌اند، مبلغ ۴۰ میلیون تومان برای فرزند اول، ۸۰ میلیون تومان برای فرزند دوم، ۱۲۰ میلیون تومان برای فرزند سوم و به همین ترتیب برای فرزندان بیشتر تعیین شده است. * آخرین آمار از وضعیت وام ازدواج در سال ۱۴۰۴ سارا جلالی، معاون اداره اعتبارات بانک مرکزی اخیرا اعلام کرد: در حال حاضر ۵۰۰ هزار متقاضی در صف انتظار دریافت وام قرض‌الحسنه ازدواج قرار دارند. از ابتدای سال جاری، شبکه بانکی موفق به پرداخت ۱۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات به ۳۵۳ هزار نفر شده است. طبق اعلام معاون اعتبارات بانک مرکزی، ۳۴۸ هزار نفر در انتظار دریافت وام ازدواج هستند. همچنین 4 هزار متقاضی در صف ذخیره بانک‌ها قرار دارند و ۴۰ هزار نفر دیگر نیز در سامانه ثبت‌نام کرده‌اند اما هنوز بانک عامل خود را انتخاب نکرده‌اند. در مجموع، این آمار به ۵۰۰ هزار نفر می‌رسد که در انتظار دریافت این تسهیلات هستند. معاون اداره اعتبارات بانک مرکزی به فراهم شدن امکان پیش‌ثبت‌نام و انتخاب بانک عامل در سامانه اشاره کرد و افزود: این تغییرات به تسهیل و تسریع در روند پرداخت‌های تسهیلات قرض‌الحسنه کمک می‌کند. همچنین 2 بانک قرض‌الحسنه جدید به فهرست بانک‌هایی که وام می‌دهند، اضافه شده‌اند. * مصوبات کمیسیون برنامه و بودجه و چالش‌ منابع بانکی همچنین مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با بررسی تبصره ۱۵ لایحه بودجه ۱۴۰۴ اعلام کرده است یکی از دلایل اصلی انتظار طولانی متقاضیان، افزایش تسهیلات تکلیفی قرض‌الحسنه در سال ۱۴۰۳ است که فراتر از توان شبکه بانکی بوده است. این گزارش پیش‌بینی می‌کند مبلغ وام ازدواج در سال آینده به ۳۱۵ میلیون تومان افزایش یابد. پس به ‌عنوان مثال اگر ۸۰۰ هزار نفر متقاضی وام ازدواج باشند، بودجه‌ای معادل ۲۸۲ هزار میلیارد تومان نیاز خواهد بود. اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز به این نکته اشاره کرده‌اند که حداقل مبلغ وام ازدواج در سال آینده بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان خواهد بود. رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه اعتبار در نظر گرفته شده برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج، فرزندآوری و مسکن را ۲۷۵ هزار میلیارد تومان اعلام کرد. این مبلغ مشابه سال ۱۴۰۳ است و برای تسهیلات فرزندآوری نیز ۱۰ درصد افزایش خواهد داشت. طبق مصوبات کمیسیون تلفیق، مبلغ وام ازدواج برای زوج‌های بالای ۲۵ سال ۳۰۰ میلیون و برای زوج‌های زیر ۲۳ سال ۳۵۰ میلیون تومان تعیین شده است. همچنین وام فرزندآوری نیز با افزایش ۱۰ درصدی مواجه خواهد شد به ‌طوری‌که مبلغ وام فرزند اول از ۴۰ میلیون تومان به ۴۴ میلیون تومان افزایش می‌یابد. * صف حدود 850 هزار نفری وام ازدواج و فرزندآوری در جمع‌بندی شرایط کنونی وام‌های تکلیفی می‌توان گفت با توجه به چالش‌های موجود و افزایش تقاضا برای وام ازدواج، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و اتخاذ تدابیر لازم جهت تأمین منابع مالی و تسهیل فرآیند پرداخت این تسهیلات بیش از پیش احساس می‌شود. این در حالی است که با نزدیک ‌شدن به پایان سال جاری، آمارها نشان می‌دهد حدود ۴۵۰ هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج و ۴۰۰ هزار نفر در انتظار وام فرزندآوری هستند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند تا پایان سال، این تعداد به ۸۰۰ هزار نفر کاهش ‌یابد. این روزها مجلس شورای اسلامی در حال بررسی بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۱۴۰۴ است و توجه بسیاری از زوج‌های جوان به تصمیمات کلان برای کاهش این صف‌های طولانی معطوف شده است. در حالی که مبلغ تسهیلات به منظور کنترل تورم، پایین‌تر از نیاز واقعی متقاضیان تعیین شده، زوج‌های جوان امیدوارند قوای مقننه و مجریه اقداماتی موثر برای کاهش زمان انتظار وام‌های قرض‌الحسنه انجام دهند. انتظارات این جوانان نه‌تنها به تأمین نیازهای مالی آنها مربوط می‌شود، بلکه به آینده‌ای روشن‌تر و موفق‌تر برای خانواده‌های نوپا نیز مرتبط است.∎​