مقایسه بمب افکن B-21 و B-2 ما را به دنیای شگفت‌انگیز تفاوت‌های ظریف در طراحی آن‌ها می‌برد؛ جایی که فناوری‌های نوین، همه چیز را به کلی دگرگون کرده‌اند.

مقایسه بمب افکن B-21 و B-2 نیروی هوایی آمریکا به‌ویژه از منظر کابین خلبان، بسیار جالب توجه است. این دو بمب‌افکن رادارگریز، ضمن شباهت‌های کلی، تفاوت‌های قابل‌توجهی در طراحی دارند که به وضوح در شکل و تعداد پنجره‌های کابین خود را نشان می‌دهد.

مقایسه طراحی دو بمب افکن B-21 و B-2

تصویری که اخیراً در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، مقایسه‌ی خوبی از این دو در یک زاویه و نور مشابه ارائه می‌دهد. اگرچه مقیاس دقیق این تصویر مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد B-21 کوچکتر از B-2 باشد.

آرایش عجیب‌وغریب پنجره‌های B-21، که برای اولین بار در طرح مفهومی منتشر شده توسط نیروی هوایی در ژوئیه‌ی 2021 رونمایی شد، پرسش‌های بسیاری را برانگیخت. شیشه جلوی کابین خلبان B-21 به طور کامل با طراحی منحنی B-2 متفاوت است. همچنین، پنجره‌های جانبی زاویه‌دار و شکاف‌دار B-21، که به وضوح یک توازن دقیق بین عملکرد پرواز و پنهان‌کاری است، به ویژه از زوایای جلویی و پایینی هواپیما، بسیار قابل‌توجه هستند.

این طراحی خاص، احتمالا به دلیل اولویت دادن به کاهش سطح مقطع راداری هواپیما، صورت گرفته است. دید رو به جلوی خلبان در این بمب‌افکن، آینده‌نگرانه طراحی شده است. شیشه جلوی کابین، میدان دید رو به جلوی نسبتاً محدودی را ارائه می‌دهد که عمدتاً به سمت جلو متمرکز شده و دید عمودی را بر افقی ترجیح می‌دهد. همان‌طور که پیش‌تر در مورد B-21 گفته‌ایم، این طراحی احتمالاً برای تسهیل عملیات سوخت‌گیری هوایی بهینه شده است؛ قابلیتی حیاتی برای یک بمب‌افکن با برد بسیار طولانی مانند B-21.

دهانه‌های محدود پنجره که دید بیرونی را محدود می‌کنند، با طراحی داشبورد که تا محل نشستن خلبانان امتداد می‌یابد، تشدید می‌شود. همچنین، همان‌طور که اشاره شد، B-21 از نظر فیزیکی کوچکتر از B-2 است و کابین خلبان آن به نسبت کوچک‌تر به نظر می‌رسد. بنابراین، پنجره‌ها احتمالاً حتی کوچک‌تر از آنچه در نگاه اول به نظر می‌رسند هستند. طراحی منحصر به فرد B-21 نیز قضاوت در مورد ابعاد واقعی آن را دشوار می‌سازد.

برای درک بهتر اندازه پنجره‌ها، می‌توان دهانه‌های صندلی‌های پرتاب در بالای کابین خلبان هر دو هواپیما را مقایسه کرد. این مقایسه، اندازه واقعی پنجره‌های B-21 را روشن‌تر می‌کند. همچنین، به یاد داشته باشید که B-21 تقریباً به اندازه یک F-15 است (B-2 با 69 فوت طول، کمی بزرگ‌تر از F-15 است). بنابراین، با در نظر گرفتن طول کلی هواپیما و مقایسه آن با اندازه انسان، پنجره‌های کابین خلبان حتی کوچک‌تر از آنچه به نظر می‌رسند به نظر خواهند رسید.

حتی حدود 40 سال پیش، در زمان طراحی B-2، بحث‌های داغی پیرامون افزودن یک مجموعه کامل پنجره به کابین خلبان آن در جریان بود. یکی از دلایل مخالفت با این ایده، الزام خدمه به جداسازی از دنیای بیرون در طول ماموریت‌های تحویل تسلیحات هسته‌ای بود. دلیل این امر، درخشش شدید انفجارهای هسته‌ای و تأثیر مخرب آن بر دید خلبانان بود.

در نهایت، B-2 به یک شیشه جلو اتومبیل سراسری و یک قاب مخصوص مجهز شد که امکان نصب یک صفحه تخت از شیشه‌های رنگی سریع را فراهم می‌کرد. این سیستم در ماموریت‌های هسته‌ای فعال می‌شد و در عملیات‌های متعارف، داشبورد B-2 باز می‌ماند. این قاب داخلی را اغلب می‌توان در تصاویر کابین خلبان B-2 مشاهده کرد.

با پیشرفت فناوری، نیاز خلبانان به دید مستقیم از کابین کمتر احساس می‌شود. سیستم‌های پیشرفته دید، مانند قابلیت‌های اجتناب خودکار از زمین، نمایشگرهای دید مصنوعی و واقعیت افزوده داخل کابین، راهکارهای عملی و کارآمدی برای جایگزینی دید مستقیم از پنجره در هواپیماهای پیشرفته ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، یک سیستم دهانه توزیع شده می‌تواند به خدمه B-21 اجازه دهد تا از هر زاویه و در طیف مادون قرمز، بدون نیاز به نگاه کردن به بیرون پنجره، محیط اطراف هواپیما را مشاهده کنند. این سیستم با استفاده از نمایشگرهای نصب شده بر روی کلاه ایمنی خلبانان کار می‌کند.

مجموعه سنسورهای پیشرفته B-21 با ارائه آگاهی بسیار دقیق از محیط پیرامون، حتی در مناطق پر ترافیک هوایی، سطح ایمنی پرواز را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. در مقابل، هواپیمای مافوق صوت X-59 QueSTT ناسا به دلیل طراحی خاص خود، فاقد دید مستقیم رو به جلو است. پیشرفت‌های سریع در زمینه اتوماسیون و خلبان خودکار نیز به طور چشمگیری بر این معادله تاثیرگذار خواهند بود.

لازم به ذکر است که B-21 به عنوان یک هواپیمای سرنشین‌دار طراحی شده، اما میزان استفاده نیروی هوایی آمریکا از این قابلیت هنوز مشخص نیست. همچنین، اطلاعات دقیقی در مورد امکانات رفاهی موجود در کابین B-21 در دسترس نیست. با توجه به مدت زمان طولانی ماموریت‌های هوایی بین‌ قاره‌ای و نیازهای اساسی خدمه، می‌توان انتظار داشت که نورثروپ گرامن در طراحی B-21 به این موضوع توجه ویژه‌ای کرده باشد.

به عنوان مثال، در بمب‌افکن B-2، فضایی که در ابتدا برای خلبان سوم در نظر گرفته شده بود، به یک تخت کوچک تبدیل شد تا خلبانان بتوانند در طول پروازهای طولانی استراحت کنند. همچنین، وجود یک توالت کوچک در B-2 به بهبود شرایط کاری خدمه کمک شایانی کرده است. با توجه به این موارد، می‌توان پیش‌بینی کرد که B-21 نیز به امکانات رفاهی مشابهی مجهز شده باشد، اما تا کنون جزئیات دقیقی در این رابطه منتشر نشده است.

بمب‌افکن رادارگریز B-21 ریدر، دومین تلاش نورثروپ گرومن برای ساخت یک هواپیمای بمب‌افکن با بال‌های مثلثی شکل است. این هواپیما در مقایسه با B-2 اسپریت، تکامل بسیار پیشرفته‌تری محسوب می‌شود. در طراحی B-21، تجربیات چندین دهه ساخت، بهره‌برداری و پشتیبانی از B-2 به طور کامل لحاظ شده است. جالب‌تر اینکه، طرح کلی ریدر به طور مستقیم از طرح اولیه B-2 اقتباس شده است، طرحی که قبل از آنکه نیروی هوایی آمریکا الزام به نفوذ در ارتفاع پایین را به برنامه بمب‌افکن فناوری پیشرفته اضافه کند، تدوین شده بود.

B-2 اسپریت در زمان ساخت خود، از نظر فناوری در بالاترین سطح قرار داشت. می‌توان آن را نوعی هواپیمای آزمایشی تولیدی دانست که تنها 21 فروند از آن ساخته شد. هرچند B-2 و B-21 به عنوان بمب‌افکن‌های رادارگریز ویژگی‌های مشترک بسیاری دارند، اما تفاوت‌های قابل توجهی نیز در عناصر کلیدی طراحی و ماموریت‌های برنامه‌ریزی‌شده آن‌ها وجود دارد. برای مطالعه عمیق‌تر این موضوع، می‌توانید به بررسی قبلی ما مراجعه کنید.

با این حال، تصمیم به استفاده از شیشه در کابین خلبان B-21 نشان‌دهنده اولویت‌بندی پنهان‌کاری و تضمین بقای این بمب‌افکن برای سال‌های آینده است. در عین حال، این امر می‌تواند حاکی از ادغام فناوری‌های دیگری در این هواپیما باشد که نیاز به پرواز با دید مستقیم را به حداقل می‌رساند.

مقایسه بمب افکن B-21 و B-2، دو غول نیروی هوایی آمریکا، نشان می‌دهد که چگونه فناوری و نیازهای عملیاتی بر طراحی کابین خلبان این هواپیماهای پیشرفته تأثیر می‌گذارد.