به گزارش خبرگزاری صداوسیما، محمدجواد لاریجانی، کارشناس ارشد مسائل بینالملل مهمان برنامه گفت و گوی ویژه خبری بود و در خصوص آخرین تحولات سوریه به گفت و گو پرداخت.
سوال: ولی اینکه شما اشاره کردید که شاید ورود ما ورود متفاوتی بوده در ماجرای سوریه ولی در میدان آنچه که دارد اتفاق میافتد حداقل در طی ۷ تا ۸ روز گذشته نیروهای یا همین گروههای مسلح یا تروریست اسمشان را بگذاریم معارضین سوری آنها را بخوانیم به هر حال اینها بدون تقریباً مقاومت جدی یعنی زمانی که حلب در محاصره بود همین شک و تردیدها بود بخشی آن را میگفتند که این فضاسازی رسانهای است حلب مقاومت میکند این ماجرا یکی دو روزه جمع میشود حلب سقوط کرد سر حماه رسیدیم همین ماجرا اتفاق افتاده امشب صحبت این است که به دروازههای دمشق رسیدهاند و باز تحلیلها این است که این یک بخشش رسانهای است اینطور خیلی میدان آنچنان که توصیف میکنند نیست ولی خیلیها تحلیلشان این است که شاید ظرف ۷۲ ساعت آینده دمشق هم سقوط کند؟
لاریجانی: دوباره تاکید کنم اینکه جریان داعش با یک حرکت سریع پیش میرود کاملاً درست است چرا این حرکت سریع پیدا شده این برمیگردد به نقطه ضعفی که در دفاع وجود داشته. دولت سوریه عمدتاً به ارتش خودش اتکا کرد در این محافظتها و بخش زیادی از نیروهای مقاومت را از فعالیت قوی اینها را دورتر نگه داشت، کسانی که جلوی اینها میتوانند بایستند نیروهای مقاومت مکتب حسینی تربیت شده هستند، ارتش سوریه مانند بقیه ارتشهای عربی هیچ وقت ارتش قوی نبوده البته در جنگ شش روزه از بقیه ارتشها بهتر عمل کرده ولی شبیه آنها بوده به طور کلی خود ارتش رژیم صهیونیستی هم ارتش قوی جنگی نیست، یا باید با هواپیما زن و بچه ها بکشند یا با کارهای تروریستی مثلا با پیجر منجفر کند. پس این نقطه ضعف در استراتژی دفاعی سوریه بوده، ارتش باید تا پای جان بجنگند آن چیزی که ارتش سوریه کم داشت عزم و نوع تمرینی بود که در مقاومت است.
سوال: در حال حاضر صحبت از این میکنند که در ماجرای چند سال گذشته در ارتباط با داعش درست است که مقاومت در جبهه خیلی قوی وارد شد به فرماندهی سردار شهید سلیمانی و آن توفیقات حاصل شد الان ماجرا خیلی متفاوت است، یکی از دلایل تفاوتش هم نوع ورود روسیه به این ماجرا است یعنی میگویند روسیه هرچند که عملیاتهای نظامی و هوایی را در سوریه الان انجام داده ولی خودش درگیر اوکراین است خیلی نمیتواند در سوریه وقت بگذارد و اگر او هم نباشد شاید خیلی از اتفاقاتی که سالهای گذشته در سوریه علیه داعش افتاد الان تکرار نشود.
لاریجانی: حملات هوایی توفیقاتش حد دارد هم عملیات هوایی اگر با یک نیروی متحرک انگیزهدار زمینی همراه نباشد به تنهایی حریف تهاجمات تروریستی و تهاجمات زمینی نیست بنابراین آن چیزی که الان در سوریه در آینده نه چندان دور شکل خواهد گرفت حتی اگر اینها به حوالی دمشق هم برسند این است که نیروهای مقاومت خودشان را پیدا کنند و مورد سازماندهی جدید قرار بگیرند و نیروهای مقاومت اینها را پس میزنند اینها حریف نیروهای مقاومت تربیت شده مکتب امام حسین (ع) نیستند ولی یک بحث جدی است که چرا به اینجا رسید، ببینید نقاط ضعفی که سبب شد در حکومت دمشق که اینها موفق شوند یکی از لحاظ نظامی که این نیروهای عظیم که بالغ بر ۱۰۰ هزار نفر هستند اگر به اینها میدان میدادند اینها اصلاً اجازه نمیدادند وارد حلب شوند. ترکیه رفت در ادلب چند کارخانه زد و به عنوان پایگاه خودش این را حفظ کرد. نقطه ضعف دیگر این است که یعنی سازمان سیاسی جدید در سوریه در زیر چتر مقاومت باید سریعا شکل بگیرد و این معطل شد و خیلی هم جدی گرفته نشد. یک مسئله دیگر قبایل است، قبایلی که در نقاط مختلف هستند اینها یک مقدار رها شدند، آسیب دیدند و آنها سراغشان رفتند. خوب ببینید این نقاط ضعفی است که وجود دارد در عین حال مقاومت بله نقاط ضعف میتواند داشته باشد گاهی هم ضربه میخورد، خودش را بازسازی میکند مقاومت یک درخت بسیار قوی است.
سوال: مقاومتی که الان راجع به آن صحبت میکنیم الان داخل سوریه حضور دارد یعنی نیاز به یک فرماندهی منسجمتری دارد؟ منظورتان این است؟
لاریجانی: بله این مقاومت در سطح بسیار قابل توجهی در سوریه حضور و زمینه دارد فقط اینها باید در یک سازماندهی جدید با تاکتیک جدید وارد میدان شوند این ارتش سوریه است، ارتش سوریه توانش در همین حدود است.
سوال: پس چرا این فرماندهی تا الان شکل نگرفته است؟
لاریجانی: این برمیگردد به ساختار داخلی حکومت سوریه و اینکه اینها احساس کردند الان که شرایط امن شد طبیعتاً نیروی نظامی و ارتش سوریه میتوانند امورات را رفع کنند و این به نظرم یک اشتباه راهبردی در داخل خود سوریه بوده ولی طبیعتاً اشتباه معنایش آخر خط نیست، اینها برخی اشتباه را متوجه شدند، ضرر میبینند که مقاومت دوباره متحرک شود و آدمکشها را بیرون بریزد و زمینه را برای حضور فعال ملت سوریه در ساختن آینده سیاسی و اجتماعی خودشان باز کند.
سوال: بعضیها صحبت از این میکنند که جمهوری اسلامی ایران الان احتمالاً معاملهای انجام داده با ترکها یا با کسانی که پشت این ماجرا هستند راجع به شخص آقای اسد یا راجع به خود کشور سوریه ولی شما همچنان معتقد هستید که اصلاً موضوع جمهوری اسلامی ایران با قبل از این هیچ تفاوتی نکرده نه راجع به خود آقای اسد نه راجع به خود کشور سوریه.
لاریجانی: ما راجع به مقاومت هیچ وقت معامله نمیکنیم، ایران محور مهم حمایت از مقاومت است در مورد دفاع از ملت سوریه، دولت سوریه، مقاومت سوریه ما اصلاً هیچ تردیدی نداریم اینجا چند بحث جانبی است یکی اینکه بعضی ها شبهه دارند میگویند ما این همه شهید در سوریه دادیم و این همه بزرگان ما رفتند حالا چه شد این یک بحث خیلی دقیقی نیست، معنای این حرف این است که ظاهراً فکر میکردند دیگر همه چیز گل و بلبل شده برویم استراحت کنیم دیگر دشمن به ما حمله نمیکند ولی اینجوری نیست ما یک پیروزی بزرگ به دست آوردیم، ما در جنگ تحمیلی ۸ سال جنگیدیم پیروز هم شدیم کشورمان را هم نگه داشتیم آیا معنیش این است که خدای نکرده در آینده کسی به ما تهاجم نمیکند، به فرض اینکه تهاجم هم اگر اتفاق بیفتد باید بگوییم پس ۸ سال بیخودی جنگیدیم این گونه که نیست.
سوال: الان جنگی اگر اتفاق بیفتد توان ما خیلی متفاوت شده خیلی مرزهای جنگ را میتوانیم عقبتر از مرزهای جغرافیایمان ببریم؟
لاریجانی: الان کسی جرات نمیکند به ایران حمله کند.
سوال: ولی الان در سوریه تقریباً همان اتفاق دارد تکرار میشود.
لاریجانی: توانها با هم متفاوت است توان دولت و کشور سوریه با توان جمهوری اسلامی ایران که قدرت عظیم منطقهای است خیلی فرق دارد. آنجا هنوز کار دارد برای اینکه یک استخوان قوی اجتماعی مقاومت شکل بدهد، ما نمیتوانیم همین جوری حرکت کنیم روی کاغذ بنویسیم بگوییم اینجوری شد، مقاومت در سوریه پیروزی عظیم به دست آورد منتها این پیروزی را الان یک مقدار از دست داده دوباره به دست میآورد چون دلایل پیروزی وجود دارد تازه بهتر از گذشته وجود دارد، داعش فعلی به قدرت آن داعش قبلی نیست، جمهوری اسلامی ابداً از پشت مقاومت کنار نمیرود بهترین پشتیبان مقاومت است این تبلیغات، تبلیغات سوء است، بله گروهی گفتند راجع به داخل و خارج ایران خیلی سرزنشها شروع شده، نگفتیم که این سیاست غلط بود کدام سیاست غلط بود، اینها که تا نزدیک مرز آمده بودند داعش قبلی و آهنگ حمله به ایران را داشتند ما باید کجا در کشور خودمان با آنها بجنگیم پس سیاست ما در مقابله با تروریستهای داعش بسیار سیاست درستی بود الان هم همینطور است شما فکر نکنید الان رئیسش پیام میدهد به عراقیها که شما به ما کار نداشته باشید ما به شما کار نداریم، دقیقاً اینها به عراق کار دارند و اینها برای منطقه نقشه دارند اما میوهاش را اینها نمیچینند الان همین آقایی که جولانی اسمش است مثل رهبر القاعده بن لادن است، بن لادنی که از او استفاده می بردند اکنون آمریکاییها اعلام میکنند گروه تروریستی را ما قبول نداریم در حالی که کاملاً هم حمایتش میکنند که کارش را پیش ببرد، بنابراین ما صحنه را این گونه نبینیم که یک دفعه کار تمام شده و همه چیز از دست رفته دیگر امکان مقابله با این تروریستها نیست و همه زحمات ضربه خورده، عالم واقع همین گونه است شما از حیله دشمن هیچ وقت نمیتوانید در امان باشید آن هم دشمنی که به او ضربه زدید یعنی دشمنی که از مقاومت ضربههای سهمگین خورده، در غزه خورده، در لبنان خورده این چیزها خیلی مهم است.
سوال: اینکه پیش از این نتانیاهو اعلام کرده بود یعنی بعد از ۷ اکتبر عملیات طوفان الاقصی اتفاق افتاده بود صحبت از این کرده بود که خاورمیانه جدید را ما رقم خواهیم زد، همین الان ترامپ قبل از اینکه روی صندلی ریاست جمهوریاش بنشیند راجع به اسرای صهیونیستی در دست حماس گفته اگر تا ۲۰ ژانویه آنها آزاد نشوند من منطقه خاورمیانه را به آتش میکشم و یک عده هم تحلیلشان این است که این مقدمات همین قول و قرارهایی است که از قبل گذاشتند وعدههایی که دادند آنها دارد اتفاق میافتد.
لاریجانی: دو مطلب وجود دارد، یک نقشهای که اینها از قبل برای خاورمیانه جدید داشتند و طرح ابراهیم و امثال اینها. آن نقشه ها ناکام ماند. آن نقشه تئوریاش این بود که رژیم صهیونیستی را همه کشورهای منطقه به رسمیت بشناسند. دور و بر ایران هم همه را مجبور کنند. ایران را هم آن قدر تحت فشار بگذارند که مجبور شود کنشهایی داشته باشد و این منطقه با هدایت صهیونیستها منطقه مهم منافع آمریکا و غرب شود. این پروژه که شکست خورد. پروژه دوم مربوط به ضرباتی است که مقاومت به پروژه صهیونیستی زده، این ضربات بسیار مهلک بوده یعنی آنچه که در طوفان الاقصی اتفاق افتاد آنچه یمن انجام داد، آنچه که مقاومت عراق و سوریه انجام دادند، آنچه که در حزب الله اتفاق افتاد، این ضربات برای رژیم صهیونیستی و کل پروژه خاورمیانه وحشتناک بوده. حالا آنها دنبال نقشه جدید هستند معنای نقشه جدید نجات رژیم صهیونیستی است؛ چگونه نجاتش بدهیم بیاییم. آنهایی که حول و حوشش هستند آنها را منفعل کنیم، اولین آن خود حزب الله است حزبالله که شکست خورد بله زدند و شهرها را خراب کردند، شخصیت برجسته را شهید کردند اما توان حزب الله که از بین نرفت، دیدند که چگونه وجود دارد اینها این همه لشگر مجهز امکاناتی فرستادند، پیشرفتهایشان هم اصلاً قابل توجه نبود، بنابراین گفتند این قسمت که حل نشد ما باز باید برویم جلوتر امکاناتی که به حزبالله میرسد را قطع کنیم. رفتند سراغ سوریه در مورد تهدیدی که ترامپ کرد ترامپ حرف مفت زیاد میزند شخصیتش این گونه است.
بلوف میزند و با بلوفهایش نباید کاری داشته باشید منتها منطقه خاورمیانه اگر شعله ور شود اولین چیزی که در آن میسوزد خود منافع آمریکاییها و حضور آمریکاییهاست، آمریکاییها باید بدانند اینجا چیزی شعله ور شود اینگونه نیست که آنها کنار بایستند و گرم شوند، میسوزند، این منطقه این گونه است و خودشان هم میدانند تا به حال هم گرفتار این قضایا شدند لذا این بلوفها، بلوفهایی نیست که رژیم صهیونیستی را نجات بدهد. البته نتانیاهو آدم احمقی است، نباید گول این حرفها را بخورد و این استراتژی بسیار غلطی است البته نظر من شاید یک مقدار عجیب باشد، به نظرم ترامپ آدم ضد یهودی است یک آدم منفعت مسلکی است یعنی دیدید راجع به منطقه میگفت که ما هفت هشت تریلیون خرجشان کردیم درآمد نداریم، پول نفتتان را بدهید شما گاو شیری هستید، به ناتو گفته ما برای چه خرج شما را میکنیم، به اوکراین گفته به من چه که خرج شما بکنم، ببینید اگر رژیم صهیونیستی برای آمریکا ضرر داشته باشد تا به حال که ۱۰۰ و خرده ای میلیارد ضرر داشته، این ادامه پیدا کند اولین کسی که میگوید شما دیگر به درد نمیخورید خود ترامپ است. به نظرم برخی مقالاتی که در سه چهار هفته اخیر درآمده که نگرانی از ماهیت ضد یهودی ابراز کردند این خیلی بعید نیست لذا نباید با طناب ترامپ، نتانیاهو به چاه برود در چاه که هست، دیگر از این عمیقتر نرود.
سوال: در ماجرای سوریه دو سفر از سوی آقای دکتر علی لاریجانی مشاور رهبر معظم انقلاب اتفاق افتاد، در سفر قبلی صحبت از این بود که پیامهای مهمی رد و بدل شده و در سفری که ساعات گذشته هم اتفاق افتاد خیلیها به دنبال این هستند که ببینند در این سفر چه اتفاقی افتاده، پیامهایی که رد و بدل شده مفادش چیست، ماموریت ایشان در سفر اخیر ساعات گذشتهشان به سوریه چه بود، اطلاعاتی اگر در این زمینه دارید بفرمایید.
لاریجانی: این را باید از خودشان بپرسید آن مقداری که لازم است بیان شود ولی من آن چیزی که قاطعانه میگویم این است که حمایت ما از مقاومت در سوریه هیچ تکانی نخورده و ما از مقاومت، ملت سوریه، تمامیت ارضی سوریه و دولت سوریه که جلوی تروریستها ایستاده قویا حمایت میکنیم، دفاع میکنیم این برای منافع ملی ما ضروری است یعنی صرفاً یک موضع ایدئولوژیک نیست و این راهی است که مقاومت را به سرمنزل مقصود میرساند، به افقهای بالا میرساند، این تبلیغاتی که صورت پذیرفت ایران از مقاومت جدا شد ایران منفعل شد اینها تبلیغات درستی نیست.
سوال: الان صحبت از این میکنند که سوریه یک تله استراتژیک برای ایران است برای اینکه او را درگیر در سوریه کنند، ایران به همین جهت وارد آن نمیشود.
لاریجانی: ما هیچ وقت در سوریه لشگرکشی نکرده بودیم درست است مستشاران ما شهید میشدند اگر کسی در جایی مستشاری دارد و آنجا شهید شود به این نمیگویند درگیر تله شده، تله یعنی مثل اردوغان آنجا لشگر دارد این تله است، آمریکا آنجا لشگر دارد این تله برای ما نیست یعنی ما آنجا که لشگرکشی نکردیم که تله داشته باشیم ما یک تئوری داریم، تئوری مقاومت در مقابل سلطه طلبی، این تئوری محکم و پابرجا است و این گروه داعش گروهی هستند که نوکران آن سیطره هستند بنابراین موضع ما از این جهت موضع قوی است و من فکر میکنم یک مقداری اینجا از لحاظ رسانهای و اعلام موضع نقاط ضعفی در کار ما بوده چون میدانید جنگ امروز آن بخش جنگ میدانش شاید گاهی کمتر از نصف باشد، آن بخشی که جلوه میدهد به این چیزها بخش عمده و رسانهاش است.
سوال: شما که معتقد هستید آنچه که در سوریه الان دارد اتفاق میافتد ثمری برای کسانی که پشت ماجرا هستند و این تحرکات را در منطقه رقم میزنند نخواهد داشت؟
لاریجانی: من گفتم برای بازیگرانی مثل آمریکا و صهیونیستها از همین الان منفعت دارد، صهیونیستها توانستند مسئله فلسطین را الان درجه دو کنند بعد نشستند ببینند اگر ارتباط با حزب الله را توانستند قطع کنند زمینی از سوریه، آتش بس را نقض کنند.
سوال: منظورم از جهت اینکه مثلاً دمشق سقوط کند حکومت آقای اسد از بین برود، ثمر منظورم این است ، معتقد هستید این اتفاق نمیافتد؟
لاریجانی: بعید است به راحتی این اتفاق بیفتد.
سوال: ولی اگر فرض را بگذارید که بیفتد، تبعاتش برای ایران برای عراق حتی برای ترکیه چه خواهد بود؟ میشود اینها را از الان پیش بینی کرد؟
لاریجانی: من اولین چیزی که پیش بینی میکنم سقوط حکومت آقای بشار اسد معناش این نیست که اینها به قدرت میرسند این داعشیها اول جنگ دامنهداری در داخل سوریه اتفاق میافتد بخشی بین اینها و بخشی بین مردم دیگر سوریه دچار آشوب سیاسی وسیع خواهد شد در این آشوب و ناامنی مقدار زیادی ترکش به کشورهای حاشیه اطراف خودش به خصوص عراق و ترکیه وارد میشود و شاید حتی برای رژیم صهیونیستی هم خطراتش بیشتر از این باشد که الان هست که دولتی آنجا مستقر است تا به استقرار یک دولت برسد از میان این آشوب از خیلی راهها باید عبور کند، لذا من فکر کنم حادثه سقوط حکومت در دمشق یک حادثهای است که در منطقه ایجاد آثار بسیار وسیع منفی و خطرناک ایجاد میکند حتی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی اولش ممکن است خبر شیرینی باشد ولی عاقبت ندارد.
سوال: اینکه صحبت از تجزیه سوریه میکنند به عنوان آن نقشه کلانی که از آن صحبت میکنند چقدر محتمل میدانید که در این مسیر بتوانند به توفیقاتی برسند؟
لاریجانی: تئوری تقسیم را رژیم صهیونیستی و آمریکا راجع به همه کشورها دارند در ترکیه اینها میخواهند ایالتهای کرد را با هم جدا کنند کرد سوریه را با هم یکی کنند یک ایالت کنند؛ لذا این آنجا هم است. در مورد عراق هم میخواهند سه قسمتش کنند، در مورد سوریه هم میخواهند شمال و جنوب کنند، جدا کنند و عمدتاً تقسیم سوریه در شمال و جنوب برای انقطاع ارتباط با حزب الله است و چیز دیگری نیست.