به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، موفقیت شهرها فقط با دستیابی به رشد اقتصادی بالا حاصل نمیشود، بلکه به اطمینان از توزیع عادلانه منافع اقتصادی در کل جامعه، ایجاد حس تعلق میان شهروندان با هر میزان از توانایی و نیاز، همچنین افزایش آگاهی آنها برای درک و مقابله با چالشهای قرن حاضر همچون تأثیرات موجهای گرمایی و طراحی شهرها بر اساس اصول شهرسازی پایدار نیز بستگی دارد. این رویکردها نهتنها موجب ارتقای رفاه جمعی میشود بلکه میزان رضایت و شادمانی شهروندان را افزایش و شهرهای بیشتری را در گروه شهرهای خوشحال و قابل سکونت دنیا قرار میدهد.
در جهانی که بهسرعت در حال شهرنشینی است، شناسایی اهمیت خوشحالی شهری به یک موضوع بسیار مهم و فوری تبدیل شده است. اگرچه تهیه فهرست شادترین شهرها کار آسانی نیست، اما این رتبهبندی همواره بهعنوان ابزاری برای مقابله با چالشهای پیچیده آینده شهرها مورد استفاده قرار میگیرد.
عوامل مؤثر در خوشحال بودن یک شهر
آنچه که یک شهر را خوشحالتر میکند، برآوردن نیازهای جمعی از حمایت، امنیت و تعلق به جامعه گرفته تا نیازهای پیچیدهتر است که موجب برآوردن نیازهای فردی نیز میشود. ارزشهایی مشترک بین شهرهایی وجود دارد که همواره امتیازهای بالایی در سیستمهای رتبهبندی کسب میکنند و در ادامه به آنها اشاره میشود.
کاهش نابرابری میان ساکنان
کاهش نابرابری بین ساکنان و قرار دادن فرصتهای اقتصادی برابر در اختیار شهروندان یکی از اساسیترین عوامل در خوشحال بودن شهرها و اعضای آنها است و شامل راهکارهایی برای مبارزه با انحصار همچون موانع مشارکت افراد دارای معلولیت است. یکپارچگی اجتماعی نیازمند همکاری دولت مرکزی و محلی همراه با تمرکز بر آموزش و اشتغال فراگیر است تا به شهروندان نشان دهد که میتوانند در شهر خود به اهدافشان دست پیدا کنند.
شهرها بهعنوان مراکز اصلی اقتصادی و اجتماعی با چالشهای مربوط به رشد سریع جمعیت از جمله معضلات امنیتی و خشونت روبهرو هستند. این مشکلات ریشه در نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی دارد که در شهرها تشدید میشوند. تحقیقات نشان میدهد که ارتباط مهمی بین نابرابری، فقر و امنیت شهری وجود دارد. مناطق کمبرخوردارتر بهطور معمول با نرخ بالای جرم و جنایت روبهرو هستند. برای مثال، در بوگوتا، پایتخت کلمبیا، ۹۸ درصد جرایم فقط در دو درصد از خیابانها اتفاق میافتد که همه در مناطق محروم قرار دارند.
شهرها نقش کلیدی در کاهش این نابرابریها و پیشگیری از تفکیک مناطق دارند و میتوانند با ارائه خدمات عمومی برابر، ایجاد فرصتهای شغلی و توسعه زیرساختهای مناسب در همه محلهها، از تشدید این نابرابریها جلوگیری کنند. این امر به ارتقای امنیت شهری کمک میکند و حس تعلق به جامعه، رضایتمندی و در نهایت خوشحالی را میان همه شهروندان ارتقا میدهد.
تعهد به سلامت
تعهد به سلامت یکی از ارکان اساسی در شاد و خوشحال بودن یک شهر است. این موضوع نهتنها بر دسترسی به مراقبتهای بهداشتی و درمانی متمرکز است، بلکه بر سایر پدیدههای مرتبط با سلامتی افراد همچون آلودگیهای محیطی نیز تأکید دارد. آلودگی هوا در سال ۲۰۲۰، مهمترین علت مرگومیر زودرس در شهرهای بزرگ جهان بود که نشان میدهد مسائل محیطی و زیستمحیطی بهطور مستقیم بر سلامت شهروندان تأثیر میگذارد و باید مورد توجه قرار گیرد.
ترویج و توسعه ابزارها و امکاناتی برای دستیابی به سبک زندگی سالم تا حد زیادی به مسئولان شهری و اقدامات آنها بستگی دارد. این امر از طریق توسعه و گسترش بخشهایی همچون تفریحات، ورزش، شبکه عرضه خدمات و زیرساختهای حملونقل پاک انجام میشود. تعهد به سلامت و رفاه شهروندان باید در رأس اولویتهای مسئولان و برنامهریزان شهری قرار گیرد تا با تمرکز بر این موضوع شهرهای شاد و پایدار در سراسر جهان گسترش پیدا کنند.
شهرهای موفق در این زمینه متوجه هستند که سلامت و بهداشت شهروندان تنها به مراقبتهای پزشکی محدود نمیشود، بلکه جنبههای دیگری همچون کاهش آلودگی و ارتقای امکانات ورزشی و تفریحی، توسعه زیرساختهای سلامت روان و گسترش فعالیتهای اجتماعی نیز در آن نقش دارند. این رویکرد جامع به موضوع سلامت اعضای جامعه، یکی از عوامل مهم در افزایش شادکامی و بهزیستی شهروندان است.
تعهد و احساس تعلق به اجتماع
احساس تعلق به اجتماع به احساس پیدا کردن جایگاه فرد در جامعهای که در آن زندگی میکند مربوط است، جنبهای که بسیار عمیقتر است. محققان معتقدند افرادی که پیوندهای قویتری در جامعه دارند، احساس امنیت بیشتری نیز دارند، در مسائل همگانی مشارکت بیشتری دارند و تمایل به شرکت در فعالیتهای اجتماعی نظیر رأی دادن، تفکیک پسماند و کمک به دیگران در آنها بیشتر است، بنابراین شهر واقعاً خوشحال، شهری است که از مرزهای فردی فراتر میرود و حس جامعه را ترویج میکند که در آن با همه ساکنان بهعنوان همسایههای نزدیک برخورد میشود. انسجام اجتماعی از طریق فراگیری و ترویج همبستگی ایجاد میشود.
مطالعات جهانی میزان خوشحالی و رضایت شهروندان را با میزان رضایت آنها از عملکرد شهر، کیفیت زندگی و فعالیتهای روزمره خود مرتبط میداند. اندازهگیری خوشحالی شهروندان ابزاری مفید برای مسئولان شهری است تا بتوانند برنامهریزیها و اقدامات خود را بر اساس نیازها و خواستههای واقعی مردم شهر انجام دهند.
شادترین شهرهای جهان
بر اساس گزارش شادی جهانی ۲۰۲۰، هلسینکی بهعنوان شادترین شهر جهان شناخته شد و آخرین ویرایش این گزارش در سال ۲۰۲۴ فهرستی از شهرهای خوشحال معرفی نکرد، اما رتبهبندی کشورها را بر اساس سطح خوشحالی ارائه داد. فنلاند برای هفتمین سال متوالی بهعنوان خوشحالترین کشور جهان شناخته شده است. استراتژی هلسینکی، پایتخت فنلاند، بینشهای ارزشمندی درباره عوامل مؤثر بر رتبهبندیهای مثبت و مداوم شادی آن ارائه میدهد. اولویت هلسینکی بهزیستی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان است و این موضوع را با تقویت فعال همه عناصری که بر خوشحالی آنها تأثیر میگذارد، به نتیجه رسانده است.
اگرچه هلسینکی در صدر این رتبهبندی نیست، اما در رتبهبندی جهانی شهرهای خوشحال جهان به لحاظ کیفیت زندگی، جایگاه برجستهای دارد و در رتبه یازدهم قرار گرفته است. شهر آرهوس دانمارک نخستین شهر در این رتبهبندی است و پس از آن زوریخ سوئیس، برلین آلمان، گوتنبرگ سوئد و آمستردام هلند قرار دارند. این مطالعه به جای تمرکز صرف بر رتبههای عددی، شهرها را در طبقات طلایی، نقرهای و برنزی دستهبندی میکند که شهرهای اروپایی بیشتر در رده طلایی قرار دارند.
نخستین شهر شاد خارج از اروپا در این فهرست، مینیاپولیس در ایالات متحده است که بهعنوان خوشحالترین شهر آمریکا شناخته میشود. برزبین استرالیا بهعنوان خوشحالترین شهر اقیانوسیه و اوساکای ژاپن بهعنوان خوشحالترین شهر آسیا شناخته شدهاند و هر دو شهر در رده طلایی قرار دارند. کیپتاون در آفریقای جنوبی بهعنوان خوشحالترین شهر آفریقا شناخته شده و در رده برنزی قرار گرفته است.
این گزارش نشان میدهد که شهرهای خارج از اروپا نیز توانستهاند در رتبهبندیهای جهانی شادی شهری جایگاههای برجستهای را به دست آورند و حضور خود را میان شهرهای خوشحال جهان تثبیت کنند، افزون بر این، بیانگر این نکته است که شهرها بهطور فزایندهای اهمیت این رتبهبندیها را بهعنوان ابزاری برای مقابله با چالشهای پیچیده آینده خود به رسمیت شناختهاند.