به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با رسانه قطری، درباره مسائل مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی اظهارنظر کرد.
عراقچی در مصاحبه با «العربی الجدید» که روز دوشنبه و در پرواز بازگشت خود از سفر ترکیه به ایران انجام شد، از نگرانی خود نسبت به فروپاشی روند مذاکرات آستانه گفت و تاکید کرد که این روند به آسانی قابل جایگزینی نیست.
او درباره سفر روز دوشنبه‌اش به آنکارا اظهار کرد: تهران همواره به دنبال رایزنی و گفت وگو با ترکیه درباره اختلاف‌نظرهاست. مقدماتی برای آرام کردن اوضاع در سوریه و ایجاد فرصتی برای ارائه یک ابتکار عمل دائمی در دست انجام است.
همچنین وزیر خارجه ایران از قصد خود برای سفر به روسیه جهت بررسی تحولات اخیر سوریه خبر داد و گفت گسترش فعالیت‌های گروه‌های تروریستی در سوریه، بیش از ایران به کشورهای همسایه آن همانند عراق اردن و ترکیه آسیب می‌زند.
او در پاسخ به سوالی درباره تحولات سوریه تصریح کرد در صورتی که دولت سوریه از ایران بخواهد نیرو به سوریه اعزام کند ما این درخواست را بررسی خواهیم کرد.
عراقچی در این مصاحبه بار دیگر موضع‌گیری رسمی تهران درباره روابط با همپیمانان خود در محور مقاومت منطقه را تکرار کرد و گفت: ایران برای گروه‌های مقاومت موجود در کشورهای عربی دستورالعمل صادر نمی‌کند و با آنها روابط تشکیلاتی ندارد بلکه حامی آرمان آنها بوده و در صورت نیاز کمک‌هایی را به آنها ارائه می‌کند.
او درباره احتمال امضای توافقی جهت توقف حملات رژیم صهیونیستی به غزه گفت: اگر اسرائیل در مذاکرات با حماس برای برقراری آتش بس و آزادسازی گروگان‌ها ورود کند این به معنای شکستی برای اسرائیل است.
این دیپلمات ایرانی درباره روابط ایران با عربستان گفت این روابط در سطح خوبی پیش می‌رود و جدای از روابط موجود میان تهران و آمریکا است.
عراقچی در خصوص مذاکرات ایران با اروپا درباره پرونده هسته‌ای نیز گفت که «تهران دلایل بسیاری برای بدبینی نسبت به این مذاکرات دارد، تهران در حال حاضر قصد گفت‌وگو با واشنگتن را ندارد چراکه زمینه چنین گفت‌وگویی وجود ندارد و منتظر هستیم ببینیم دولت جدید آمریکا سیاست‌های خود را چگونه تعیین خواهد کرد».
عراقچی در پاسخ به این سوالی درباره ارزیابی از نتایج گفت‌وگوهای خود در دمشق و آنکارا درباره تحولات شمال سوریه و راه‌حل‌های آن گفت: گروه‌های تروریستی پیشروی در سوریه داشتند، سپس ارتش سوریه و مقاومت مردمی در برخی مناطق آنها را متوقف و وادار به عقب نشینی کرد و ارتش سوریه و مقاومت مردمی آن در برخی نقاط دیگر پیشروی کردند، این شرایط در سوریه دائماً دست خوش تغییر است و می‌تواند برعکس شود؛ ۲ طرف تدابیری را برای تغییر شرایط موجود به نفع خود در پیش می‌گیرند، همزمان نیز باید رایزنی‌های سیاسی میان کشورهای اصلی منطقه و یا حتی کشورهایی که تعدادی از شهروندانشان در این بحران دست دارند، انجام شود.
او گفت: این رایزنی‌ها در وهله اول به شفاف‌سازی موضع‌گیری‌های کشورها برای یکدیگر و رفع سوءتفاهم‌ها کمک می‌کند و مانع از برداشت‌های اشتباه می‌شود. طبیعی است که در هر تحولی میان کشورهای مسلمان منطقه، منافع و پیامدهای آن زمینه‌ساز ورود آنها به موضوع باشد. در تحولات اخیر نیز با توجه به اشتراکات تاریخی و مواضع مشترک و مستمر جهت هماهنگ‌سازی اقدامات، باید رایزنی‌هایی در سطوح بالا میان ایران و سوریه انجام شده و نیز رایزنی‌هایی میان کشورهای موثر در پرونده سوریه آغاز شود.
وزیر خارجه ایران تصریح کرد: به همین دلیل من به ترکیه سفر کردم و در آنجا با (هاکان فیدان) وزیر خارجه این کشور گفت‌وگوهایی داشتم. ایران و ترکیه دیدگاه‌های مشترکی در خصوص بسیاری از مسائل منطقه و خارج از آن دارند و البته طبیعی است که اختلاف نظرهایی نیز دارند. در هر ۲ حالت ما با هم گفت‌وگو می‌کنیم و در خصوص مشترکاتمان، هماهنگی و همکاری داریم و در موارد اختلاف نیز سعی می‌کنیم از طریق گفت‌وگو به راه حلی برسیم و در صورتی که راه حلی وجود نداشت، ما باید برای جلوگیری از سوءبرداشت به خوبی یکدیگر را درک کنیم.
عراقچی گفت: من برای تکمیل این سفر با دیگر کشورهای با نفوذ و موثر و یا آن‌هایی که منافع مشروع و مشترک و یا نگرانی‌های مشترک دارند، همانند آن‌هایی که برخی از شهروندانشان در گروه‌های تکفیری عضویت دارند، رایزنی خواهم کرد؛ در کل جهان اسلام و منطقه به دیدگاه مشترکی در خصوص مسائلی چون تروریسم و راه مقابله با رژیم صهیونیستی که منبع این بحران محسوب می‌شود، نیاز دارند.
عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا به روسیه نیز سفر خواهد کرد، گفت: بله قصد دارم به روسیه، عراق و چند کشور دیگر سفر کنم و هماهنگ‌های لازم برای انجام این سفر در دست انجام است.
وزیر خارجه ایران درباره تاثیر سفرهای دیپلماتیک خود در رفع نگرانی‌های ایران در خصوص تحولات سوریه گفت: گسترش فعالیت‌های گروه‌های تروریستی و افزایش قدرت آنها در سوریه به نفع هیچ کشوری نبوده و چه بسا به کشورهای همسایه سوریه بیشتر از ایران آسیب می‌زند. فکر می‌کنم این کشورها از جمله ترکیه، عراق و اردن نگرانی‌های بیشتری داشته و سریع‌تر از سایرین تحت تاثیر تحولات داخلی سوریه قرار می‌گیرند و در صورت گسترش تروریسم در سوریه، این سه کشور به دلیل مرزهای طولانی مشترکی که با سوریه دارند با تهدیدی مواجه خواهند شد.
او گفت: در واقع منطقه ما به ثبات و صلح نیاز دارد و اگر از این موضوع مراقبت نکنیم تجربه سال‌های گذشته ما نشان می‌دهد که ثبات منطقه‌ای می‌تواند مختل شود. ما تجربه گروه تروریستی داعش و جنایات و حملاتش به کشورهای منطقه را داریم احتمال زیادی برای پیدایش چنین گروه‌هایی وجود دارد. بر این اساس نگرانی‌های مشترکی در خصوص توسعه گروه‌های تکفیری تروریستی در سوریه وجود دارد و ما باید با هم با این مسئله مقابله کنیم.
عراقچی در پاسخ به این سوال که آیا ایران هر سوری مخالف بشار اسد را تروریست می‌داند، گفت: موضوع مخالفت با آقای بشار اسد نیست، مخالفان و منتقدان همواره می‌توانند نظرات خود و دلایل مخالفتشان را از طریق ساز و کارهای قانونی اعلام کنند اما این با اقدام مسلحانه علیه نظام حاکمی که کرسی در سازمان ملل داشته و مسوول دفاع از سرزمین و کشور است، متفاوت است. در وهله اول ما با هیئت تحریر الشام یا جبهه النصره- مواجه هستیم که سازمان ملل آن را تروریستی می‌داند، تردیدی نیست که مخالفانی در داخل سوریه وجود دارند که پیش از این دولت سوریه با آنها همکاری داشت و گفت‌وگوهایی را با آنها انجام داد؛ منظور از تروریست‌ها گروه‌های تروریستی هستند که برای رسیدن به اهداف سیاسی خود به سلاح و خشونت متوسل می‌شوند و افراد بی‌گناه را به قتل می‌رسانند و سازمان ملل نیز ماهیت این گروه‌ها را تایید کرده است.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سوال که چرا همپیمانان ۲ طرف در منطقه پس از ۱۳ سال از آغاز بحران سوریه و تا این لحظه موفق به رسیدن به راه‌حلی برای این بحران نشدند، گفت: این همان کاری بود که ما در روند آستانه انجام می‌دادیم که با همین هدف توسط ایران، ترکیه و روسیه و برای حمایت از مردم و دولت سوریه در زمینه اجرای اصلاحات، برقراری آرامش و آشتی ملی و حل مسائل مشابه تشکیل شد. سه کشور تعهد دادند جناح های نزدیک به خود را مهار کنند و من به شدت نسبت به فروپاشی روند آستانه نگران هستم که شکست در تحقق اهداف آن موجب فروپاشی‌اش شود، در حالی که یافتن جایگزینی برای این روند آسان نیست پس از رایزنی‌هایم با آقای فیدان توافق کردیم هرچه سریع‌تر نشستی برای روند آستانه برگزار شود و این می‌تواند اقدام خوبی باشد.
او درباره اتهامات ۲ طرف سوری به یکدیگر در خصوص حملات در مناطق کاهش تنش مطابق روند آستانه گفت: ببینید ما انکار نمی‌کنیم که دولت سوریه مرتکب خطاهایی شده و یا می‌شود، مخالفان نیز چنین هستند اما در مورد گروه‌های تروریستی مسلح ماهیت و هدف آنها مشخص است، بله این مسئله مهم است که اگر مشکلی وجود داشت به حل آن بیندیشیم من فکر می‌کنم زمانی که یک مشکل خانوادگی پیش می‌آید، هیچ کس تروریستی را برای کشتن برادرش نمی‌آورد؛ آنچه مطرح می‌شود بهانه است، ما نباید فراموش کنیم که حلب و ادلب بخشی از جغرافیای سوریه هستند و باید به تمامیت ارضی سوریه احترام گذاشته شود.
این دیپلمات ایرانی در خصوص اعزام نیرو به سوریه نیز گفت: این مسئله در گرو خواست دولت سوریه است، اگر چنین درخواستی مطرح شود آن را بررسی خواهیم کرد.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سوال که آیا در سفر خود به آنکارا ابتکار عملی را در خصوص بحران فعلی جهت بررسی آن با مسئولان ترکیه و سپس روسیه ارائه کرده یا خیر، گفت: ما در آغاز مرحله رایزنی‌های سیاسی و نیز مهار تنش جهت حفاظت از جان ملت سوریه و ایجاد مسیری برای ارسال کمک‌ها برای مردم هستیم، سپس مذاکرات روند آستانه را فعال خواهیم کرد و مسئولیت سازمان ملل برای حفظ صلح جهانی را یادآور شده و بر لزوم افزایش اقدامات علیه گروه‌های تروریستی مندرج در لیست این سازمان تاکید می‌کنیم و همچنین رایزنی‌ها را با سایر کشورهای مهم منطقه همانند اردن عراق مصر عربستان قطر و دیگر کشورها گسترش می‌دهیم و همچنین مذاکراتی با کشورهایی خواهیم داشت که جبهه النصره، هیئت تحرالشام یا دیگر گروه‌های تروریستی شهروندان آنها را به شکل غیرقانونی به خاک سوریه منتقل کردند. این‌ها آمادگی‌هایی است که برای آرام کردن اوضاع و ایجاد فرصت جهت ارائه ابتکارعملی دائمی و پیگیری برقراری اجرای این راه حل خواهیم داشت.
او در پاسخ به این سوال که برخی در تهران، ترکیه را به حمایت از مخالفان سوریه برای انجام این اقدامات متهم می‌کنند، گفت: ترکیه همانند هر بازیگر دیگری در سوریه روابط و مشترکاتی و همزمان نیز نگرانی‌ها و دغدغه‌هایی دارد. ما همواره با ترکیه در خصوص چگونگی رفع این نگرانی‌ها و یا تامین منافع ناشی از این روابط و مشترکات رایزنی می‌کنیم. روند آستانه به همین دلیل آغاز شد تا سازوکارهایی جهت جلوگیری از تبدیل نگرانی‌های کشورها به درگیری‌ها ایجاد شود و ما از ترکیه انتظار داریم در این مسیر حرکت کند.
عراقچی در ادامه این بخش از مصاحبه با العربی الجدید، ارزیابی خود از مذاکرات با وزیر خارجه ترکیه را این‌گونه بیان کرد: گفت‌وگوی مسوولانه، صریح، سازنده و شفافی داشتیم. در سفر قبلی نیز در خصوص شرایط فلسطین مذاکراتی انجام دادیم. این بار مذاکرات شامل مسئله سوریه نیز بود. همواره به دنبال رایزنی و گفت‌وگو درباره اختلاف نظرهایمان و تقویت نقاط مشترک دیدگاه‌هایمان در خصوص مسائل مختلف هستیم. در این دیدار تاکید کردم نباید نقش رژیم صهیونیستی در ایجاد تنش آشوب و درگیری‌ها در منطقه و سوریه نادیده گرفته شود، این غفلت اشتباه بزرگی است و ما کاملاً از دولت سوریه حمایت می‌کنیم.
∎