مواردی همچون کیفیت پایین سیستم‌های حمل و نقل عمومی در ایران، مصرف سوخت بالا و فرسودگی خودروهای داخلی، سهم تقریبا ۱۰۰ درصدی بنزین از سوخت خودروهای شخصی و عدم توسعه متناسب شبکه ریلی، موجب شده است مصرف بنزین در ایران در مقایسه با تولید آن بیشتر باشد. در این راستا احسان سلطانی کارشناس اقتصادی در گفتگو با مسیر اقتصاد گفت: ادعای اینکه قیمت بنزین و کالاها توسط بازار تعیین می‌شود، تنها بهانه‌ای است برای اینکه دولت از مسئولیت افزایش بی‌رویه قیمت‌ها شانه خالی کند.

۶۰ درصد جمعیت مردم به طور مستقیم از خودروی شخصی استفاده می‌کنند

سلطانی گفت: امروزه تعداد خودروهای شخصی و باری در حال تردد در کشور به حدود ۲۳ تا ۲۴ میلیون دستگاه می‌رسد. با توجه به بعد خانوار ۳.۳ نفر و فرض اینکه یک‌سوم از این صاحبان خودرو در ایران به صورت میانگین ۲ خودرو دارند، ۶۰ درصد جمعیت مردم ایران به طور مستقیم از خودروی شخصی استفاده می‌کنند. ۴۰ درصد باقی‌مانده مردم نیز از خدمات و کالاهایی استفاده می‌کنند که برای تولید یا حمل و نقل آن‌ها به طور مستقیم یا غیرمستقیم به خودروهای بنزینی وابسته هستند.

وی افزود: نبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی مناسب، یکی از چالش‌های اساسی بسیاری از مناطق کشور است. در شهرهای بزرگ مانند تهران، با وجود وجود مترو و اتوبوس‌های BRT، ظرفیت این سیستم‌ها تکمیل شده و پاسخگوی حجم بالای مسافران نیست. ازدحام شدید در متروها و اتوبوس‌ها، نشان از ناکافی بودن این زیرساخت‌ها و تاثیر منفی آن بر کیفیت زندگی شهروندان دارد.

تولید انبوه خودروهای پرمصرف عامل اصلی افزایش مصرف بنزین در ایران

این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در فاصله سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۸، تعداد خودروهای سواری در کشور ۱۱ برابر افزایش یافته است. با این حال، مصرف بنزین (به همراه معادل گازی آن) در این مدت ۴ برابر شده است. این آمار نشان می‌دهد که به طور متوسط، هر خودرو در سال ۱۳۹۸، حدود ۴۰ درصد بیشتر از خودروی مشابه در سال ۱۳۷۰ سوخت مصرف کرده است. این افزایش نامتناسب مصرف سوخت نشان می‌دهد که بهبود کارایی خودروهای تولید داخل و کاهش مصرف سوخت آنها، یکی از مهمترین چالش‌های پیش روی صنعت خودروسازی کشور است.

سلطانی افزود: در شرایطی که نسبت مصرف سوخت به ازای هر خودرو سواری در ایران کمتر از ۶ لیتر در روز است، این نسبت در آمریکا، عربستان و امارات بیش از ۱۰ لیتر در روز است. عامل اصلی افزایش مصرف بنزین در ایران، تولید انبوه خودروهای پرمصرف، بی‌کیفیت و آلوده‌کننده محیط زیست است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در واقع دولت‌ها با اعمال سیاست‌های نادرست در حوزه خودروسازی و حمل و نقل، عملا مردم را به سمت استفاده از خودروهای پرمصرف سوق داده و سپس با افزایش قیمت بنزین، آن‌ها را مجازات می‌کنند. این رویکرد ناعادلانه، نه تنها به کاهش مصرف سوخت کمک چندانی نکرده است، بلکه باعث شده است که مردم بیش از پیش متحمل هزینه‌های زندگی شوند.

انتهای پیام/ انرژی