به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،دکتر محمدرضا شالبافان، سرپرست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، با اشاره به این آمار، توضیح داد که شایع‌ترین اختلالات روانی در ایران، «اختلالات خلقی»، از جمله افسردگی و اضطراب هستند. این اختلالات به دلیل پیچیدگی‌های اجتماعی، فرهنگی، و اقتصادی، در حال گسترش هستند و در برخی موارد به مشکلات جدی در زندگی فردی و اجتماعی افراد منجر می‌شوند.
چالش‌های پیشگیری از اختلالات روانی
دکتر شالبافان بیان کرد که پیشگیری از اختلالات روانی نیازمند اقداماتی جدی است، اما متأسفانه برخی از عوامل تأثیرگذار در شیوع این اختلالات، از جمله مسائلی مانند فشارهای اجتماعی، مشکلات اقتصادی، و شرایط فرهنگی، خارج از دسترس وزارت بهداشت است. او افزود که برای مقابله با این مشکلات باید برنامه‌های پیشگیرانه‌ای در سطح ملی و بین‌المللی طراحی و اجرا شوند تا از گسترش اختلالات روانی جلوگیری شود.
غربالگری زودهنگام؛ راه‌حل اصلی وزارت بهداشت
به گفته این مسئول، وزارت بهداشت به شدت بر ضرورت غربالگری زودهنگام و تشخیص سریع بیماری‌ها تأکید دارد. غربالگری به معنای شناسایی افرادی است که در معرض ابتلا به اختلالات روانی قرار دارند، حتی اگر هنوز علائم کامل بیماری در آن‌ها بروز نکرده باشد. این روش می‌تواند به کاهش تعداد افرادی که دچار اختلالات شدید روانی می‌شوند، کمک کند و در نهایت فشارها را از روی سیستم‌های درمانی کم کند.
درمان‌های دارویی و غیردارویی برای اختلالات روانی
درمان اختلالات روانی می‌تواند به دو روش اصلی دارویی و غیردارویی صورت گیرد. دکتر شالبافان توضیح داد که درمان‌های دارویی به‌ویژه برای بیماری‌هایی مانند افسردگی و اضطراب، بر اساس نوع و شدت بیماری، برای هر بیمار به‌طور خاص تجویز می‌شوند. از سوی دیگر، درمان‌های غیردارویی شامل روان‌درمانی، مشاوره‌های فردی و گروهی، و فعالیت‌های توانبخشی هستند که می‌توانند به افراد در کنترل علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی‌شان کمک کنند.
این درمان‌ها در مراکز تخصصی سلامت روانی، اجتماعی، و اعتیاد ارائه می‌شوند که به‌ویژه در مراکز جامع سلامت و مراکز «سراج» در سراسر کشور در دسترس هستند. این مراکز به عنوان اولین خط دفاعی در مقابله با اختلالات روانی عمل می‌کنند و خدمات درمانی را به صورت تخصصی و جامع ارائه می‌دهند.
وضعیت بیماری اسکیزوفرنی در ایران
دکتر شالبافان در ادامه به وضعیت بیماری اسکیزوفرنی در ایران پرداخت و گفت که شیوع این بیماری در کشور نسبت به میانگین جهانی کمتر است. بر اساس مطالعات جهانی، شیوع اسکیزوفرنی در حدود یک درصد است، اما در ایران این میزان اندکی کمتر است. اسکیزوفرنی یک اختلال روانی پیچیده است که نیاز به درمان‌های طولانی‌مدت و حمایت‌های اجتماعی دارد.
این روانپزشک تأکید کرد که بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی به مراقبت‌های ویژه دارویی، توانبخشی، و حمایت‌های اجتماعی نیاز دارند. وزارت بهداشت نیز با ارائه داروهای مورد نیاز این بیماران و فراهم کردن شرایط بستری مناسب در بیمارستان‌ها، در تلاش است تا کیفیت زندگی این بیماران را بهبود بخشد.
حمایت‌های اجتماعی و توانبخشی برای بیماران اسکیزوفرنی
یکی از نکات مهمی که دکتر شالبافان به آن اشاره کرد، اهمیت حمایت‌های اجتماعی برای بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بود. او بیان کرد که این بیماران به حمایت‌های جامع‌تری نیاز دارند که شامل حمایت‌های اجتماعی، فرهنگی و روان‌شناختی می‌شود تا بتوانند بدون بستری شدن طولانی‌مدت در بیمارستان‌ها، به زندگی عادی خود ادامه دهند. وزارت بهداشت به‌ویژه از حمایت خانواده‌ها و جوامع محلی برای کمک به بیماران در بازگشت به زندگی روزمره خود بهره می‌برد.
در نهایت، دکتر شالبافان یادآور شد که سلامت روانی جامعه نیاز به توجه و سرمایه‌گذاری بیشتر در سطح سیاست‌گذاری دارد. پیشگیری، تشخیص زودهنگام، و درمان به موقع می‌تواند نقش کلیدی در کاهش آسیب‌های روانی و ارتقاء کیفیت زندگی افراد ایفا کند. این موضوع تنها به سیاست‌های وزارت بهداشت محدود نمی‌شود و همه بخش‌های اجتماعی باید در کنار یکدیگر برای کاهش بار بیماری‌های روانی در کشور تلاش کنند.