هرچند گفته می‌شود عرضه قطعات تقلبی و قاچاق از سوی عده‌ای دلال و سودجو در بازار سبب شده بازار لوازم یدکی دچار اختلال شود اما باید توجه داشت که برخی نمایندگان عرضه‌کننده لوازم یدکی در صورت تقاضا برای یک قطعه، این کلمه را به‌کار می‌برند: «نداریم». همین موضوع باعث شده افراد وارد بازاری شوند که نظارت بر آن سخت‌تر است و کالاهای تقلبی در آن به وفور یافت می‌شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد برای واردات قطعات مختلف خودرو ارز پرداخت می‌شود اما نمایندگی‌های رسمی و مجاز مدام از این سخن می‌گویند که قطعه در اختیار ندارند. همین موضوع باعث نارضایتی مصرف‌کنندگان خودروهای داخلی و مونتاژی شده است.حتی دربرخی مواردمشاهده شده که قیمت یک کالا تاچهار برابرقیمت مصوب عرضه شده که این موضوع هزینه نگهداری خودرو را افزایش می‌دهد.همچنین نباید از نظر دور داشت که در کنار کمبودها، عرضه قطره چکانی نیز سبب بروز مشکل دیگری شده است، مشکلی که باعث شده قطعات یدکی با قیمت بالاتر به دست مصرف‌کننده برسد. تامین قطعات و کمبود آن موضوع امروز و دیروز نیست؛ بلکه مدت‌هاست مصرف‌کنندگان خودروها با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند و حال که خودروی‌شان بعد از چند سال استفاده، به تعمیر و نگهداری نیاز دارد با چالش مواجه می‌شوند و نمی‌دانند چگونه باید نیاز خود را مرتفع کنند و همین امر هم موجب می‌شود دست به دامان فروشندگان زیرزمینی شوند و قطعه مورد نظر را با چند برابر قیمت تهیه کنند؛ در حالی که معلوم نیست اصل است یا تقلبی! اگر سری به نمایندگی‌های مجاز خودروسازان بزنید با صفی طولانی از افراد نیازمند دریافت قطعات و خدمات روبه‌رو خواهید شد. مایندگی‌هایی که وظیفه تامین قطعات را برعهده دارند اما معمولا متصدیان و مسئولان پذیرش می‌گویند مشکل چیست و پس از بررسی می‌گویند این قطعه را در اختیار نداریم و می‌توانید از بازار تهیه کنید.
خرید؛ فقط از مراکز مجاز
سید‌احمد حسینی، رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین آلات تهران و رئیس کمیسیون تخصصی لوازم یدکی اتاق ایران در خصوص لوازم یدکی تقلبی و بی‌کیفیت در بازار به خبرنگار اقتصادی روزنامه جام‌جم می‌گوید: اولین توصیه من به مصرف‌کنندگان این است که حتما به واحدهایی مراجعه کنند که دارای پروانه کسب هستند و موقع خرید حتما فاکتور دارای سربرگ با مهر و امضای فروشگاه را دریافت کنند که نام و نشان‌های معتبری داشته باشند.وی ادامه می‌دهد: اگر مردم به هر حال کالایی خریداری کردند که کیفیت مناسبی نداشت می‌توانند به واحد عرضه‌کننده مراجعه کنند و اگر فروشنده پاسخگو نبود با همان فاکتور و کالا به واحد شکایت اتحادیه مراجعه کنند و اتحادیه پیگیر خواهد بود.
رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران با اشاره به عدم کیفیت بعضی از لوازم یدکی می‌گوید: گاهی بعضی از کالاها با نام و نشان تقلبی عرضه می‌شود و یک بحث است ولی بعضی از کالاها کیفیت پایینی دارد و مصرف‌کننده با لفظ تقلبی از آن استفاده می‌کند. این موضوع را هم باید در نظر بگیریم که به هر حال ممکن است بعضی از قطعات در بازار با نام و نشان تجاری ایرانی یا خارجی وجود داشته باشد که تقلبی نیست اما بر اساس قیمت تمام شده پایین، کیفیت چندان بالایی ندارد.وی با اشاره به این‌که واردات لوازم یدکی منجر به توسعه رقابت و کیفیت می‌شود، اضافه می‌کند: برای توسعه در هر کشوری باید واردات صورت بگیرد نه این‌که به بهانه حمایت از تولید درهای واردات کشور را ببندیم، پس نه تنها حمایتی از تولید نکرده‌ایم بلکه تولید داخلی را به چالش کشیده‌ایم و فقط فضای رانتی اینجا کرده‌ایم. حسینی بیان می‌کند: در تمام دنیا اگر قرار باشد برای حمایت از تولید همه درهای واردات را ببندند به تولید آسیب می‌زند، مانند آبی که جریان آن را نگه می‌داریم و آبی که از جریان می‌افتد دیگر راکد است و به مرداب تبدیل می‌شود.وی تصریح می‌کند: متاسفانه ارزهای دو نرخی و ارز نیمایی منجر به ایجاد یک بازار رقابتی نابرابر شده است و بسیاری از افراد که نه تنها تولید‌کننده نیستند و تولید‌کننده نما هستند به بهانه استفاده از این ارزها آن قطعات را وارد می‌کنند و با بستن یک پیچ روی آن، بازار داخلی را به چالش می‌کشند و تولید‌کننده واقعی را در شرایط سخت قرار می‌دهند.
رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران اضافه می‌کند: باور ما این است که اگر قرار باشد تولید‌کننده واقعی داخلی و بازرگانان واقعی حمایت شوند باید تعادلی بین آنها ایجاد شود و قطعا دولتمردان ما باید از ظرفیت کارشناسان خبره فعالان بخش خصوصی استفاده کنند. تا زمانی که دولتمردان ما بدون حضور کارشناسان خبره صنفی و فعالان بخش خصوصی خودشان تصمیم می‌گیرند واجرا می‌کنند، قطعا خروجی آن، شرایط آشفته بازار می‌شود.وی با بیان این‌که دولت نقش تنظیم‌گری دارد، می‌گوید: دولت باید از متولی‌گری دست بردارد و به وظیفه خودش که حوزه نظارتی است برگردد.
تولید با زیان
حسینی ادامه می‌دهد: متاسفانه از ابتدای سال گذشته تا کنون بازار تمامی محصولات علی الخصوص بازار خودرو و لوازم یدکی در رکود شدیدی به سر می‌برد؛ علی رغم این‌که ما افزایش قیمت در ارزهای خارجی را داریم و قیمت تمام شده افزایش یافته اما قیمت عرضه قطعات لوازم یدکی افزایش خاصی نداشته و بسیاری از همکاران ما با این قیمت تمام شده با ضرر روبه‌رو هستند. در واقع محصولات‌شان را عرضه می‌کنند تا بتوانند تعهدات مالی را اجرایی کنند و این چالش بزرگی برای این صنعت است.وی ابراز امیدواری می‌کند که تولیدکنندگان لوازم یدکی از این رکود بازار و بلاتکلیفی در شرایط داخلی کشور و افزایش نرخ ارز رهایی پیدا کنند.
رئیس کمیسیون تخصصی لوازم یدکی اتاق ایران می‌گوید: درخواست ما از همه دولتمردان و مسئولان ذیربط این است که قبل از تصمیماتی که می‌خواهند بگیرند و قبل از امضای هر دستورالعمل و بخشنامه‌ای از ظرفیت کارشناسان خبره صنفی و فعالان بخش خصوصی استفاده کنند.وی تاکید می‌کند: فعالان بخش خصوصی واقعا جهادگران این جنگ اقتصادی هستند که سرمایه‌شان را کف دست گرفته و بازار داخلی را حفظ می‌کنند علی‌رغم همه تحریم‌هایی که سال‌های گذشته ظالمانه به کشور ما تحمیل شده است اما اجازه ندادند کوچکترین کمبودی در کشور ایجاد شود.
حسینی با انتقاد نسبت به شرایط داخلی و بروکراسی‌های اداری می‌گوید: چالش و دغدغه‌های بخش خصوصی تنها تحریم‌های بین‌المللی نیست بلکه بروکراسی‌های داخلی است و متاسفانه عدم اشراف برخی از دولتمردان به فضای داخلی و موانعی که برای بخش خصوصی ایجاد می‌کنند، مشکلات را دو چندان کرده است. وی ابراز می‌کند: امروز واژه ظن قاچاق چالش بزرگی برای فعالان بخش خصوصی شده برای برداشت‌های سلیقه‌ای و ایجاد موانع بسیار بزرگی بر سر راه کسب و کارها و بالا بردن هزینه‌های کسب و کارهای سالم شده است و فضایی را برای کسب و کارهای ناسالم ایجاد کرده است امیدوارم که زودتر از به هر حال این عزیزان چاره بیندیشند تا فرصت از دست نرفته و کار از کار نگذشته به داد صنعت برسند.
به گفته رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران، در کشور بالغ بر ۱۵۰ هزار واحد تولیدی و توزیعی در حوزه صنفی لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات در کشور فعال هستند.
علت اصلی بی‌کیفیتی لوازم یدکی؛ عدم توجه به استاندارد
مهدی کاظمی، کارشناس لوازم یدکی و سخنگوی سابق اتحادیه لوازم یدکی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار اقتصادی روزنامه جام‌جم می‌گوید: علت اصلی بی‌کیفیتی، استاندارد وگمرک است و باید درگمرک واستاندارد ازکارشناسان اتحادیه استفاده شود تا با کمک این کارشناسان هیچ قطعه بی‌کیفیتی به بازار وارد نشود.وی ادامه می‌دهد: اتحادیه لوازم یدکی یک صنف بسیار قوی از نظر ظرفیت‌شناختی، کارشناسی و پیشکسوتی است.
این کارشناس لوازم یدکی بر استفاده از ظرفیت فضای مجازی در شناخت کیفیت کالاها تاکید کرده و می‌گوید: مصرف‌کنندگان برای این‌که بدانند قطعات با کیفیت است ازفضای مجازی استفاده کنند و از برندها و از شرکت‌های صاحب برند به‌راحتی، جنس با‌کیفیت بخرند.وی اضافه می‌کند: تعداد انگشت‌شمار افرادی هستند که به صورت قاچاق و به صورت ناشناخته لوازم یدکی بی‌کیفیت می‌آورند و مشکل ایجاد می‌کنند و بدنامی آن به صنف لوازم یدکی می‌ماند
کارشناس لوازم یدکی با بیان این‌که قطعات داخلی صددرصد ازقطعات خارجی با کیفیت‌تر هستند، می‌گوید: در حوزه قطعه‌سازی افراد خبره و توانمندی داریم اما در میان تولیدکنندگان ایرانی تعدادی به علت نداشتن سرمایه و عدم استفاده از تجهیزات جدید و استفاده از تجهیزات فرسوده، کالاهای بی‌کیفیت تولید می‌کنند.
کاظمی با بیان این‌که قطعات لوازم یدکی وارداتی دارای ضمانت است، می‌گوید: قطعات چینی ضمانت دارند اما آن‌قدر مرجوع کردن آن سخت است که واردکننده پشیمان می‌شود.وی تاکید می‌کند: باید علت‌ها بررسی شود و با جلوگیری از مشکلات، بی‌کیفیتی قطعات و رفتن هر روز مردم به تعمیرگاه‌ها کم شود. ضمن این‌که مکانیک‌ها به عنوان متخصصانی که از قطعات شناخت دارند در صورت مشاهده قطعه بی‌کیفیت باید به مراجعه‌کننده تذکر بدهند و آنها را متوجه کنند.
فرزانه پیری - گروه اقتصاد
بررسی‌ها نشان می‌دهد برای واردات قطعات مختلف خودرو ارز پرداخت می‌شود اما نمایندگی‌های رسمی و مجاز مدام از این سخن می‌گویند که قطعه در اختیار ندارند. همین موضوع باعث نارضایتی مصرف‌کنندگان خودروهای داخلی و مونتاژی شده است.حتی دربرخی مواردمشاهده شده که قیمت یک کالا تاچهار برابرقیمت مصوب عرضه شده که این موضوع هزینه نگهداری خودرو را افزایش می‌دهد.همچنین نباید از نظر دور داشت که در کنار کمبودها، عرضه قطره چکانی نیز سبب بروز مشکل دیگری شده است، مشکلی که باعث شده قطعات یدکی با قیمت بالاتر به دست مصرف‌کننده برسد. تامین قطعات و کمبود آن موضوع امروز و دیروز نیست؛ بلکه مدت‌هاست مصرف‌کنندگان خودروها با این مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند و حال که خودروی‌شان بعد از چند سال استفاده، به تعمیر و نگهداری نیاز دارد با چالش مواجه می‌شوند و نمی‌دانند چگونه باید نیاز خود را مرتفع کنند و همین امر هم موجب می‌شود دست به دامان فروشندگان زیرزمینی شوند و قطعه مورد نظر را با چند برابر قیمت تهیه کنند؛ در حالی که معلوم نیست اصل است یا تقلبی! اگر سری به نمایندگی‌های مجاز خودروسازان بزنید با صفی طولانی از افراد نیازمند دریافت قطعات و خدمات روبه‌رو خواهید شد. مایندگی‌هایی که وظیفه تامین قطعات را برعهده دارند اما معمولا متصدیان و مسئولان پذیرش می‌گویند مشکل چیست و پس از بررسی می‌گویند این قطعه را در اختیار نداریم و می‌توانید از بازار تهیه کنید.
خرید؛ فقط از مراکز مجاز
سید‌احمد حسینی، رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین آلات تهران و رئیس کمیسیون تخصصی لوازم یدکی اتاق ایران در خصوص لوازم یدکی تقلبی و بی‌کیفیت در بازار به خبرنگار اقتصادی روزنامه جام‌جم می‌گوید: اولین توصیه من به مصرف‌کنندگان این است که حتما به واحدهایی مراجعه کنند که دارای پروانه کسب هستند و موقع خرید حتما فاکتور دارای سربرگ با مهر و امضای فروشگاه را دریافت کنند که نام و نشان‌های معتبری داشته باشند.وی ادامه می‌دهد: اگر مردم به هر حال کالایی خریداری کردند که کیفیت مناسبی نداشت می‌توانند به واحد عرضه‌کننده مراجعه کنند و اگر فروشنده پاسخگو نبود با همان فاکتور و کالا به واحد شکایت اتحادیه مراجعه کنند و اتحادیه پیگیر خواهد بود.
رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران با اشاره به عدم کیفیت بعضی از لوازم یدکی می‌گوید: گاهی بعضی از کالاها با نام و نشان تقلبی عرضه می‌شود و یک بحث است ولی بعضی از کالاها کیفیت پایینی دارد و مصرف‌کننده با لفظ تقلبی از آن استفاده می‌کند. این موضوع را هم باید در نظر بگیریم که به هر حال ممکن است بعضی از قطعات در بازار با نام و نشان تجاری ایرانی یا خارجی وجود داشته باشد که تقلبی نیست اما بر اساس قیمت تمام شده پایین، کیفیت چندان بالایی ندارد.وی با اشاره به این‌که واردات لوازم یدکی منجر به توسعه رقابت و کیفیت می‌شود، اضافه می‌کند: برای توسعه در هر کشوری باید واردات صورت بگیرد نه این‌که به بهانه حمایت از تولید درهای واردات کشور را ببندیم، پس نه تنها حمایتی از تولید نکرده‌ایم بلکه تولید داخلی را به چالش کشیده‌ایم و فقط فضای رانتی اینجا کرده‌ایم. حسینی بیان می‌کند: در تمام دنیا اگر قرار باشد برای حمایت از تولید همه درهای واردات را ببندند به تولید آسیب می‌زند، مانند آبی که جریان آن را نگه می‌داریم و آبی که از جریان می‌افتد دیگر راکد است و به مرداب تبدیل می‌شود.وی تصریح می‌کند: متاسفانه ارزهای دو نرخی و ارز نیمایی منجر به ایجاد یک بازار رقابتی نابرابر شده است و بسیاری از افراد که نه تنها تولید‌کننده نیستند و تولید‌کننده نما هستند به بهانه استفاده از این ارزها آن قطعات را وارد می‌کنند و با بستن یک پیچ روی آن، بازار داخلی را به چالش می‌کشند و تولید‌کننده واقعی را در شرایط سخت قرار می‌دهند.
رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران اضافه می‌کند: باور ما این است که اگر قرار باشد تولید‌کننده واقعی داخلی و بازرگانان واقعی حمایت شوند باید تعادلی بین آنها ایجاد شود و قطعا دولتمردان ما باید از ظرفیت کارشناسان خبره فعالان بخش خصوصی استفاده کنند. تا زمانی که دولتمردان ما بدون حضور کارشناسان خبره صنفی و فعالان بخش خصوصی خودشان تصمیم می‌گیرند واجرا می‌کنند، قطعا خروجی آن، شرایط آشفته بازار می‌شود.وی با بیان این‌که دولت نقش تنظیم‌گری دارد، می‌گوید: دولت باید از متولی‌گری دست بردارد و به وظیفه خودش که حوزه نظارتی است برگردد.
تولید با زیان
حسینی ادامه می‌دهد: متاسفانه از ابتدای سال گذشته تا کنون بازار تمامی محصولات علی الخصوص بازار خودرو و لوازم یدکی در رکود شدیدی به سر می‌برد؛ علی رغم این‌که ما افزایش قیمت در ارزهای خارجی را داریم و قیمت تمام شده افزایش یافته اما قیمت عرضه قطعات لوازم یدکی افزایش خاصی نداشته و بسیاری از همکاران ما با این قیمت تمام شده با ضرر روبه‌رو هستند. در واقع محصولات‌شان را عرضه می‌کنند تا بتوانند تعهدات مالی را اجرایی کنند و این چالش بزرگی برای این صنعت است.وی ابراز امیدواری می‌کند که تولیدکنندگان لوازم یدکی از این رکود بازار و بلاتکلیفی در شرایط داخلی کشور و افزایش نرخ ارز رهایی پیدا کنند.
رئیس کمیسیون تخصصی لوازم یدکی اتاق ایران می‌گوید: درخواست ما از همه دولتمردان و مسئولان ذیربط این است که قبل از تصمیماتی که می‌خواهند بگیرند و قبل از امضای هر دستورالعمل و بخشنامه‌ای از ظرفیت کارشناسان خبره صنفی و فعالان بخش خصوصی استفاده کنند.وی تاکید می‌کند: فعالان بخش خصوصی واقعا جهادگران این جنگ اقتصادی هستند که سرمایه‌شان را کف دست گرفته و بازار داخلی را حفظ می‌کنند علی‌رغم همه تحریم‌هایی که سال‌های گذشته ظالمانه به کشور ما تحمیل شده است اما اجازه ندادند کوچکترین کمبودی در کشور ایجاد شود.
حسینی با انتقاد نسبت به شرایط داخلی و بروکراسی‌های اداری می‌گوید: چالش و دغدغه‌های بخش خصوصی تنها تحریم‌های بین‌المللی نیست بلکه بروکراسی‌های داخلی است و متاسفانه عدم اشراف برخی از دولتمردان به فضای داخلی و موانعی که برای بخش خصوصی ایجاد می‌کنند، مشکلات را دو چندان کرده است. وی ابراز می‌کند: امروز واژه ظن قاچاق چالش بزرگی برای فعالان بخش خصوصی شده برای برداشت‌های سلیقه‌ای و ایجاد موانع بسیار بزرگی بر سر راه کسب و کارها و بالا بردن هزینه‌های کسب و کارهای سالم شده است و فضایی را برای کسب و کارهای ناسالم ایجاد کرده است امیدوارم که زودتر از به هر حال این عزیزان چاره بیندیشند تا فرصت از دست نرفته و کار از کار نگذشته به داد صنعت برسند.
به گفته رئیس اتحادیه صنف تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات تهران، در کشور بالغ بر ۱۵۰ هزار واحد تولیدی و توزیعی در حوزه صنفی لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات در کشور فعال هستند.
علت اصلی بی‌کیفیتی لوازم یدکی؛ عدم توجه به استاندارد
مهدی کاظمی، کارشناس لوازم یدکی و سخنگوی سابق اتحادیه لوازم یدکی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار اقتصادی روزنامه جام‌جم می‌گوید: علت اصلی بی‌کیفیتی، استاندارد وگمرک است و باید درگمرک واستاندارد ازکارشناسان اتحادیه استفاده شود تا با کمک این کارشناسان هیچ قطعه بی‌کیفیتی به بازار وارد نشود.وی ادامه می‌دهد: اتحادیه لوازم یدکی یک صنف بسیار قوی از نظر ظرفیت‌شناختی، کارشناسی و پیشکسوتی است.
این کارشناس لوازم یدکی بر استفاده از ظرفیت فضای مجازی در شناخت کیفیت کالاها تاکید کرده و می‌گوید: مصرف‌کنندگان برای این‌که بدانند قطعات با کیفیت است ازفضای مجازی استفاده کنند و از برندها و از شرکت‌های صاحب برند به‌راحتی، جنس با‌کیفیت بخرند.وی اضافه می‌کند: تعداد انگشت‌شمار افرادی هستند که به صورت قاچاق و به صورت ناشناخته لوازم یدکی بی‌کیفیت می‌آورند و مشکل ایجاد می‌کنند و بدنامی آن به صنف لوازم یدکی می‌ماند
کارشناس لوازم یدکی با بیان این‌که قطعات داخلی صددرصد ازقطعات خارجی با کیفیت‌تر هستند، می‌گوید: در حوزه قطعه‌سازی افراد خبره و توانمندی داریم اما در میان تولیدکنندگان ایرانی تعدادی به علت نداشتن سرمایه و عدم استفاده از تجهیزات جدید و استفاده از تجهیزات فرسوده، کالاهای بی‌کیفیت تولید می‌کنند.
کاظمی با بیان این‌که قطعات لوازم یدکی وارداتی دارای ضمانت است، می‌گوید: قطعات چینی ضمانت دارند اما آن‌قدر مرجوع کردن آن سخت است که واردکننده پشیمان می‌شود.وی تاکید می‌کند: باید علت‌ها بررسی شود و با جلوگیری از مشکلات، بی‌کیفیتی قطعات و رفتن هر روز مردم به تعمیرگاه‌ها کم شود. ضمن این‌که مکانیک‌ها به عنوان متخصصانی که از قطعات شناخت دارند در صورت مشاهده قطعه بی‌کیفیت باید به مراجعه‌کننده تذکر بدهند و آنها را متوجه کنند.
فرزانه پیری - گروه اقتصاد