شناسهٔ خبر: 70068515 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: جوان | لینک خبر

موسیقی اصیل در محدودیت است

صاحب‌خبر -

رضا موسوی‌زاده
 نوازنده و مدرس تار، سه‌تار و آواز

جوان آنلاین: گروه اصیل طرفداران اندکی دارد، چون عمومی نیست و اصالت را مردم اهل تفکر می‌شناسند و، چون پایه یا ساختار صنعت موسیقی در عمومی‌بودن است، ازاین‌رو موسیقی اصیل همیشه در محدودیت قرار گرفته است. 
پایه خلاقیت به دو مقوله بازمی‌گردد که یکی از آنها آموزش و دیگری نیز قطعاً در درک و دریافت‌های درونی هنرمند است. خلاقیت در هنر باید با پیش‌زمینه‌ای از تفکر همراه باشد، به این معنا که علاوه‌بر زمینه آموزشی هنرمند، خودآگاه و درک و دریافت او نیز قوی باشد که در این صورت اثری را خلق خواهد کرد که با آثار هم‌دوره‌اش متفاوت است. تفاوت، مهم‌ترین وجه تمایز یک اثر خلاقانه با دیگر آثار است و درباره اینکه آیا هر اثر خلاقانه موسیقایی لزوماً ماندگار نیز خواهد بود یا خیر، باید بگویم که ماندگاری هر اثر هنری به حس ملی زمانه و فرهنگ ملی بازمی‌گردد، یعنی به این مسئله بستگی دارد که چقدر جان‌مایه‌های آن اثر در اعماق فرهنگ و ساختار تفکری آن اقلیم ریشه داشته باشد که اگر دارای ریشه باشد، صددرصد ماندگار خواهد بود، اما اگر بدون ریشه باشد به‌عنوان اثری مطرح خواهد شد که دارای تاریخ مصرف است. بسیاری از تولیدات هنری در کشور ما و نه‌فقط در حوزه موسیقی، به دلیل تفاوت‌های سطحی با دیگر آثار در یک دوره مطرح می‌شوند ولی ماندگار نیستند، مگر اینکه در اعماق فرهنگی ریشه داشته باشند. 
موضوع فرهنگ و هنر اصولاً یک مقوله تفکری است، یک پدیده فرهنگی- هنری باید به‌گونه‌ای تعریف شود که در اهدافش تنها به مباحث فرهنگی توجه شده باشد و نباید از آن به‌عنوان ابزاری برای بیان اهداف دیگر استفاده کرد. باید ماهیت هر پدیده فرهنگی- هنری را پذیرفت که البته این موضوع هنوز در ایران به‌خوبی درک نشده است. اساساً هر پدیده فرهنگی- هنری دارای ماهیتی مستقل از اهداف سیاسی یا اجتماعی و نظایر آن است، یعنی ابتدا ماهیت خود را اعلام می‌کند و سایر مقوله‌ها براساس بدنه تفکر خود به این بررسی می‌پردازند که آیا می‌توانند به این پدیده نزدیک شوند یا خیر، درحالی که عکس این موضوع هم دیده می‌شود، یعنی پدیده‌ای را خلق می‌کنند که از درون آن یک هدف سیاسی، اجتماعی یا تبلیغاتی دیگری را استفاده کنند. درباره حمایت شهرداری‌ها از موسیقی اصیل در شهر‌های توسعه‌یافته‌ای که ماهیت فرهنگ و هنر را پذیرفته‌اند، باید گفت گروه اصیل حتماً طرفداران اندکی دارد، چون عمومی نیست و اصالت را مردم اهل تفکر می‌شناسند و، چون بازار، پایه یا ساختار صنعت موسیقی در عمومی‌بودن است، ازاین‌رو موسیقی اصیل همیشه در محدودیت قرار گرفته است، بنابراین نقش متولیان امور یعنی صاحبان سرمایه پررنگ است چراکه آنها می‌توانند از اصالت‌های موسیقی محلی، منطقه‌ای یا ملی حمایت کنند، درحالی‌که موسیقی پاپ به نظر من به حمایت این نهاد‌ها نیازی ندارد، زیرا پایگاه آن در کیفیت و کمیت سطوح تفکری مردم عوام است، ولی پایگاه موسیقی اصیل و ملی در اذهان مردم متفکر قرار دارد، این پایگاه در اقلیت زنده است و حیات آن به تصمیمات دولتی بستگی دارد. در این میان، شهرداری‌های شهر‌های توسعه‌یافته در دیگر کشورها، پررنگ‌ترین نهاد‌هایی هستند که از موسیقی متفکر حمایت و آن را پیگیری کرده‌اند. متأسفانه اکثر شهرداری‌ها در ایران از موسیقی اصیل ایرانی حمایت نمی‌کنند و به همین جهت نمی‌توان انتظار داشت موسیقی اصیل بتواند خود را زنده نگه دارد، این در حالی است که ما نیاز داریم شهرداری‌ها اتاق‌های فکری درباره اصالت تشکیل دهند و بتوانند این چراغ را روشن نگه دارند.