صاحب‌خبر - گروه اجتماعی: هوای آلوده دوباره پایتخت و کلانشهرها را فرا گرفته است و طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی، این وضعیت تا جمعه ادامه دارد کارشناسان هشدار می‌دهند مردم از تردد غیرضرور به دلیل انباشت آلایندها بپرهیزند و از خانه بیرون نروند. سازمان هواشناسی با صدور هشدار سطح زرد، از افزایش غلظت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا در شهر‌های تهران، کرج، اصفهان، اراک، قم، سمنان، اهواز و یزد طی روزهای آینده خبر داد. بر اساس هشدار سطح زرد سازمان هواشناسی، پایداری در جو تا روز جمعه موجب افزایش غلظت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا در شهر‌های صنعتی و پرجمعیت می‌شود؛ شرایطی که ساکنان شهرهای تهران، کرج، اصفهان، اراک، قم، سمنان، اهواز و یزد دیروز نیز با آن مواجه بودند و از امروز سه‌شنبه تا جمعه، آلودگی هوا علاوه بر شهرهای نامبرده، مشهد و تبریز را نیز فرا می‌گیرد. پایداری جو در این مدت، افزایش غلظت آلاینده‌ها، افزایش شاخص آلودگی هوا در حد ناسالم برای گروه‌های حساس را به دنبال خواهد داشت. صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی در گفت‌وگو با «وطن امروز» اظهار داشت: با توجه به اینکه طی روزهای آینده شرایط پایداری هوا شدت می‌گیرد، این وضعیت باعث انباشت آلاینده‌ها شده و هوای تهران و شهرهای صنعتی در شرایط آلودگی قرار می‌گیرند؛ پدیده‌ای که معمولا در فصول سرد سال به دلیل وارونگی هوا اتفاق می‌افتد. وی با بیان اینکه پیش‌بینی‌‌ها حاکی است تا پایان هفته وزش باد چندانی در مناطق مرکزی، شمال و شمال شرق کشور رخ نمی‌دهد، افزود: عدم وزش باد در کنار سنگینی هوای ناشی از برودت، باعث می‌شود تا نه‌تنها از میزان آلودگی هوا کاسته نشود، بلکه بر حجم آن نیز افزوده شود. در چنین شرایطی توصیه می‌شود بیماران قلبی و ریوی همچنین خردسالان، افراد مسن و آن دسته از افرادی که دارای بیماری زمینه‌ای یا ضعف ایمنی هستند در روزهای آینده از منزل خارج نشوند. ضیاییان در ادامه گفت: از آنجا که بخش عمده آلودگی هوا ناشی از فعالیت خودروها و موتوسیکلت‌هاست، بنابراین وضعیت هوا در ساعات اولیه صبح (زمان رفتن مردم به محل کار) و همچنین عصر از شرایط نامناسبی به دلیل انباشت آلاینده‌ها برخوردار می‌شود. وی ادامه داد: در صورت عدم مهار منابع آلاینده (ثابت و متحرک)، در مناطق پرتردد شاخص آلودگی هوا ناسالم برای تمام گروه‌ها خواهد شد. مدیریت بهینه در مصرف سوخت‌های فسیلی و کنترل فعالیت‌های صنعتی آلاینده در این شرایط ضرورت دارد. * مرگ سالانه 40 هزار نفر بر اثر آلودگی هوا با افت دمای هوا طی فصول پاییز و زمستان، ساکنان تهران و کلانشهرها هر سال با هوای آلوده مواجه می‌شوند. آلودگی هوا که قرار بود با اجرای قانون هوای پاک به‌تدریج مهار شود، آنگونه که مشخص است تاکنون خروجی چندانی نداشته و هر ساله تعداد زیادی به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. محمدرضا ظفرقندی اخیرا در مجمع عمومی فرهنگستان علوم پزشکی که با حضور پزشکیان، رئیس‌جمهور برگزار شد به آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: طبق آمارها حدود 40 هزار نفر در سال به خاطر آلودگی هوا قربانی می‌شوند و این پدیده 12 میلیارد دلار به کشور خسارت وارد می‌کند؛ موضوعی که نشان می‌دهد باید به فکر حل این مسائل باشیم، زیرا پدیده‌هایی مانند آسم کودکان و مشکلات ریوی از اثرات آلودگی هواست. آلودگی هوا مخلوطی از ذرات معلق و گازهایی است که غلظت آن به محدوده مضر برای انسان رسیده باشد. آلودگی هوا، مواد موجود در هوا (چه به صورت مصنوعی یا طبیعی) است که می‌تواند به سلامت انسان و محیط ‌زیست آسیب بزند. اصلی‌ترین عوامل ایجاد هوای آلوده در شهرها عبارتند از دود اگزوز خودروها، موتوسیکلت‌ها، اتوبوس‌ها، فعالیت کارخانجات و تاسیسات صنعتی. به گفته کارشناسان بهداشت، ذرات معلق خطرناک در هوای آلوده از طریق تنفس و مخاط وارد بدن و جریان خون شده و از این طریق اثرات مخرب خود را به مرور روی سلامت بدن برجا می‌گذارد. آلاینده‌‌های هوا می‌توانند آسم را تشدید کنند و عملکرد ریه‌ها را کاهش دهند، همچنین این آلاینده‌ها خطر برونشیت، سردرد، ضربان نامنظم قلب، حملات قلبی غیرکشنده و (در مواردی با درصد کم بسته به شرایط جسمانی فرد، کشنده) و مرگ زودرس در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی را تا حد زیادی افزایش می‌دهند. این معضل به روش‌های گوناگونی می‌تواند آثار زیانبار بلندمدت و کوتاه‌مدت بر سلامت انسان‌ها بگذارد. تأثیر آلودگی هوا بر افراد مختلف متفاوت است. آسیب‌پذیری برخی افراد در برابر آلودگی هوا بسیار بیشتر از دیگران است. کودکان کم‌سن و سال، سالمندان، افراد مبتلا به آسم، افراد مبتلا به بیماری قلبی و تنفسی، افراد مبتلا به بیماری دیابت و زنان باردار بیشتر از دیگران از آلودگی هوا آسیب می‌بینند. در نتیجه در این روزهای آلودگی رعایت و کنترل بیشتر رفت‌وآمدها و رویه زندگی خود ضروری است. * ضرورت استفاده از ماسک فیلتردار در هوای آلوده استفاده از ماسک بسیار کمک‌کننده بوده و مردم بهتر است در روزهایی که هوا آلوده است از ماسک‌های فیلتردار و ماسکی که دهان و بینی را به طور کامل پوشش می‌دهد، استفاده کنند، همچنین مصرف روزانه میوه‌های حاوی پکتین برای کاهش خطرات آلودگی هوا توصیه می‌شود. پکتین نوعی فیبر غذایی است که سرب را به طور کامل از بدن دفع می‌کند و منبع غنی آن سیب است. مرکبات (پرتقال، نارنگی، لیمو و گریپ‌فروت)، هویج و غلات سبوس‌دار نیز از دیگر منابع این فیبر هستند. بهتر است میوه‌ها و سبزیجات در شرایط آلودگی هوا به صورت خام مصرف شوند تا ویتامین C موجود در آنها حفظ شود. از مهم‌ترین منابع ویتامین C می‌توان به مرکبات (پرتقال، نارنگی، گریپ فروت و...)، فلفل سبز، کلم بروکلی، گل کلم، کلم برگ، گوجه فرنگی، سبزیجات برگ سبز، اسفناج، کیوی و سیب‌زمینی اشاره کرد. تحقیقات نشان داده نوشیدن دمنوش زنجبیل، لیمو و عسل و نوشیدن شیر و زردچوبه در هوای آلوده روی سیستم ایمنی و سلامت بدن بسیار تاثیرگذار است. متخصصان معتقدند موادی که از طریق هوای آلوده بر محیط می‌شوند دارای ترکیباتی هستند که باعث نابودی بافت‌های مختلف بدن خواهد شد. این مواد از طریق ریه، پوست، مخاط بدن، مخاط چشم، گوش، بینی و دستگاه گوارش وارد بدن شده و باعث تخریب سلول‌های بدن می‌شود. در واقع تجمع این مواد در بدن هنگام آلودگی هوا به دلیل داشتن اکسیژن ناپایدار و واکنش با یک سلول، آن را اکسید می‌کند. به طور کلی در روزهای بحرانی آلودگی هوا تا جای ممکن از رفت‌وآمد در محدوده‌های مرکزی و پرترافیک شهر اجتناب کنید، استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی در سفرهای روزانه درون‌شهری را جایگزین خودروهای شخصی کنید، فعالیت یا بازی کودکان در محیط‌های باز را محدود کنید و افراد مسن یا افراد با بیماری‌های قلبی، ریوی نظیر آسم، برونشیت مزمن و نارسایی قلبی از بیرون رفتن اجتناب کنند.∎​