از اینداستریا تا لس کورتس، از لس کورتس تا نیوکمپ؛ تاریخ غنی بارسلونا سرشار از نام های بزرگ همراه با ایده های بزرگ و دوران ساز است، از توتال فوتبالر های نامدار گرفته تا شیفتگان مکتب « لانوئسترا » و گریختگان فاشیسم اروپای شرقی، همه و همه در تاریخ این باشگاه گرد هم آمدند و چیزی که ما امروزه با عنوان « بارسلونا » میشناسیم را شکل دادند. در این مطلب قرار است که بخش مهمی از این تاریخ غنی بپردازیم.

1 - جک گرینوِل ( 1913-1923 ، 1931-1933 ) :

گرینوِل انگلیسی که اولین سرمربی تمام وقت تاریخ باشگاه است، در بین سرمربیان تاریخ بارسلونا، طولانی ترین کارنامه مربیگری را با 12 سال در اختیار دارد. او پس از درخشش در تیم کروک تاون انگلیس به عنوان بازیکن، دعوت سران بارسا را برای بازی در این تیم پذیرفت ( 1913 ) و از همان ابتدا به عنوان بازیکن-مربی فعالیت میکرد. او پس از بازنشستگی از مستطیل سبز در 1916 رسماً به عنوان سرمربی باشگاه منصوب شد و دوران حرفه ای مربیگری اش در بارسا با پنج قهرمانی کاتالونیا و دو قهرمانی کوپا دل ری شناخته میشود. دوره مربیگری او با نخستین نسل طلایی بارسلونا شامل پائولینیو آلکانترا، جوزپ سامیتیرو ریکاردو زامورا همراه بود و از ویژگی های تاکتیکی این مربی میتوان به طراحی و پایه گذاری حملات از دفاع همراه با پاس های متعدد اشاره کرد که برخلاف جو حاکم بر فوتبال زمان خودش بود.

2 - ایمره پوزونی ( 1923، 1924 ) :

پوزونی مجار در سال 1922 دستیار جک گرینول شد و با رفتن مرد انگلیسی پس از دوره ای درخشان، در 1923، به صندلی که ده سال گرینول به آن تکیه داده بود پشت زد اما تا اکتبر همان سال و جایی که انگلیسی دیگری، آلف اسپانسر، جایگزین او شد بیشتر دوام نیاورد. اسپانسر برای باشگاه قهرمانی کاتالونیا 1923-1924 را به ارمغان آورد اما او هم تنها چند ماه تاب آورد و در ژوئیه همان سال باری دیگر ایمره پوزونی به مقام سرمربیگری باشگاه منصوب شد. پوزونی که به بستن چمدان هایش عادت کرده بود در دسامبر و پیش از پایان سال جاری جای خود را به رالف کربی انگلیسی داد که جام های کوپا دل ری و قهرمانی کاتالونیا 1925 را به ویترین افتخارات باشگاه افزود.

3 - ریچارد کوهن ( 1926-1927 ، 1933-1934 ) :

این اتریشی که جایگزین رالف کربی در بارسلونا شد، اولین سرمربی تاریخ دو باشگاه بارسلونا و بایرن مونیخ است که سابقه هدایت هر دو تیم را داشته است و پس از قهرمانی در کوپا دل ری 1926 همراه با بارسلونا پس از چند ایستگاه توقف در طول مسیر به مونیخ رسید و اولین قهرمانی لیگ آلمان را در 1932 برای باواریایی ها به ارمغان آورد و پس از سپری کردن یک فصل دیگر در مونیخ، برای بار دوم قطار سرنوشتش در ایستگاه بارسلون ایستاد.

4 - روما فورنز ( 1927-1929 ) :

اولین اسپانیایی تاریخ که به سمت مربیگری باشگاه منصوب شد واز قضا کاتالان هم بود و باشگاه را به قهرمانی در کوپا دل ری و قهرمانی کاتالونیا 1928 هدایت کرد. فورنز همچنین از سال های 1903 تا 1913 برای باشگاه به عنوان یک مهاجم بازی کرد. فورنز پس از 5 باخت در 7 بازی اول فصل نخست لالیگا ( 1928-1929 ) از جمله باخت های سنگین به رئال مادرید، اتلتیکو مادرید و اتلتیک بیلبائو از سمت خود برکنار شد.

5 - جیمز بلامی ( 1929-1931 ) :

باز هم یک انگلیسی ناجی کاتالان ها!

بلامی در شرایطی اسف بار سکان هدایت باشگاه را در دست گرفت، زمانی که باشگاه در رتبه هشتم جدول ده تیمی قرار داشت و شکست های تحقیر آمیزی را تا آنجای فصل تجربه کرده بود. با مربیگری بلامی و همچنین درخشش ستاره هایی چون مانوئل پارِرا و جوزپ سامیتیر، باشگاه فصل را با سه امتیاز بیشتر از تیم دوم یعنی رئال مادرید در صدر به پایان رساند و اولین قهرمانی خود در لالیگا را جشن گرفت. بلامی همچنین قهرمانی کاتالونیا را در سال های 1930 و 1931 بدست آورد.

6 - فرانس پلاتکو ( 1934-1935 ، 1955-1956 ) :

این بار نوبت دروازه بان اسبق باشگاه بود که به صندلی مربیگری تکیه کند. پلاتکوی مجار پس از بازنشستگی در 1933 و پس از دوران حرفه ای درخشان این بار به عنوان مربی به باشگاه بازگشت و علی رغم هدایت باشگاه به قهرمانی کاتالونیا ، در پایان فصل باشگاه را ترک کرد. پلاتکو باری دیگر در 1955 به باشگاه بازگشت و شروعی بی نظیر در لیگ داشت و ده بازی پیاپی را با پیروزی پشت سر گذاشت، رکوردی که تا پنجاه سال بعد شکسته نشد، اما در پایان فصل بدون دستاوردی باشگاه را ترک کرد.

7 - پاتریک او کانل ( 1935-1940 ) :

مرد ایرلندی که در دوران بازیگری کاپیتان تیم ملی ایرلند بود و سابقه بازی و کاپیتانی برای منچستر یونایتد را در کارنامه دارد پس از قهرمانی با رئال بتیس در لالیگا، جایگزین پلاتکو در بارسا شد. فصل اول با قهرمانی کاتالونیا و باخت در فینال کوپا دل ری به رئال مادرید سپری شد اما سال های جنگ داخلی بر سر فوتبال اسپانیا سایه افکند و رقابت های لالیگا به تعلیق در آمد. در این حین باشگاه قهرمانی لیگ مدیترانه که رقابتی بین تیم های منطقه جمهوری خواه بود را بدست آورد. پس از آن باشگاه از طریق یکی از بازیکنان پیشنهادی از تاجری دریافت کرد مبنی بر برگزاری تور ورزشی در کشور های مکزیک و آمریکا؛ باشگاه که روی سودی که این تور برای باشگاه ارمغان میاورد حساب کرده بود این پیشنهاد را پذیرفت. همانطور که انتظار میرفت مبلغ حاصل از این تور باعث شد تا باشگاه تمام بدهی هایش را پرداخت کند. در هنگام بازگشت از تور، از تیم او کانل تنها چهار بازیکن باقی مانده بود و سایرین به کشور های مکزیک و فرانسه پناهنده شدند. با وجود تمام مشکلاتی که با پناهندگی بازیکنان برای تیم پیش آمد، بارسا توانست قهرمانی کاتالونیا و لیگ کاتالانا را در 1938 بدست آورد.

9 - خوزه پلاناس ( 1940-1941 ) :

پلاناس اسپانیایی که در سال های 1921 تا 1927 برای باشگاه بازی کرد پس از یک مصدومیت شدید زانو دیگر نتوانست به میادین بازگردد و خود را بازنشسته کرد. دوره مربیگری او دستاوردی برای باشگاه نداشت اما برای نخستین بار تغییر و تحولاتی در نحوه تمرین بازیکنان ایجاد شد که تاثیر مثبتی بر کیفیت آنها داشت.

10 - رامون گوزمان ( 1941 ) :

گوزمان که خود از 1928 تا 1935 بازیکن باشگاه بود و سابقه بازی برای تیم ملی اسپانیا را نیز در کارنامه دارد، فقط نیم فصل به عنوان مربی در باشگاه دوام آورد و بخاطر نتایج ضعیف اخراج شد.

11 - خوان خوزه نوگوئس ( 1942- 1944 ) :

باز هم بازیکن سابق و باز هم دروازه بان سابق باشگاه روی نیمکت!

نوگوئس طی دو دوره از 1930 تا 1936 و از 1939 تا 1941 برای باشگاه به میدان رفت و سابقه بازی در جام جهانی برای تیم ملی اسپانیا را در کارنامه دارد.

فصل اول نوگوئس در لالیگا اصلا جالب نبود و بارسا پس از پیروزی در پلی آف توانست از سقوط به دسته دوم جان سالم به در ببرد اما در همان فصل توانست با پیروزی 4 - 3 مقابل اتلتیک بیلبائو قهرمانی کوپا دل ژنرالیسمو ( همان کوپا دل ری که پس از جنگ داخلی تغییر نام پیدا کرد ) را بدست آورد. فصل دوم اوضاع در لالیگا به نسبت قبل بهتر بود و بارسا به مقام سوم دست یافت اما اصل موضوع در کوپا بود؛ جایی که در نیمه نهایی مقابل رئال مادرید و پس از برد 3 – 0 در بازی رفت اوضاع به کام کاتالان ها بود اما شرایط در بازی برگشت متفاوت بود و بارسا با نتیجه فراتر از فاجعه 11 – 2 بازی را واگذار کرد.

سخنان آنخل مور پزشک تیم در مورد این بازی :« شب قبل از دیدار، باید هتل را تغییر میدادیم، در طول شب تکان نخوردیم، یقین داشتیم بدون محاکمه در خیابان اعدام خواهیم شد. طی بازی، دروازه بان ما سنگ میخورد، در اثر پرتاب اشیا زخمی میشد و بیشتر بازی را دور از دروازه بود؛ و همین به بازیکنان مادریدی امکان میداد به راحتی گل بزنند.»

12 - جوزپ سامیتیر ( 1944-1947 ) :

یکی از بازیکنان افسانه ای باشگاه که در دوران بازیگری بیش از صد گل به ثمر رساند و از 1919 تا 1932 برای باشگاه به میدان رفت.

کارنامه سامیتیر کاتالان در بارسا حتی پس از دوران مربیگری هم درخشان بود و او به عنوان مربی دومین لالیگا تاریخ باشگاه را در 1945 و پس از سیزده سال به ارمغان آورد و به عنوان استعداد یاب یکی از بزرگترین بازیکنان تاریخ باشگاه، لادیسلاو کوبالا، را کشف و به خدمت باشگاه در آورد. تیم قهرمان او در 1945 شامل بازیکنانی چون سزار رودریگز، جوزپ اسکولا، خوان ولاسکو و ماریانو مارتین میشد.

13 - انریکه فرناندز ( 1947-1950  ) :

یکی از دو سرمربی تاریخ که سابقه هدایت دو تیم بارسلونا و رئال مادرید را دارد و تنها مربی تاریخ که طعم قهرمانی لیگ را در هردو باشگاه چشیده است!

فرناندز اروگوئه ای طی فصل 1935-1936 برای بارسا بازی کرد اما بدلیل جنگ داخلی نتوانست سال های بیشتری ادامه دهد با این وجود راه او برای همیشه از باشگاه جدا نشد و در 1947 باری دیگر و ایندفعه بعنوان مربی به باشگاه بازگشت. دوران درخشان او در باشگاه با ظهور و درخشش ستارگانی چون آنتونی رامالتس، جوزپ سگوئر، خوان ولاسکو و استانیسلاو باسورا همراه بود. این جوانان در کنار بازیکنان اسم و رسم داری چون سزار و اسکولا توانستند به دو قهرمانی لالیگا در 1948 و 1949 و یک قهرمانی لاتین کاپ در 1949 که مهمترین جام اروپایی زمان خود بود دست یابند. فرناندز در 1950 و پس از دستیابی به مقام پنجم در لیگ از سمت خود برکنار شد.

14 - فردیناند دائوییک ( 1950-1954 ) :

دائوییک مجار سرمربی یکی از بهترین تیم های تاریخ باشگاه بود و توانست 9 عنوان را برای باشگاه کسب کند. او که برادر زن کوبالا بود به عنوان بخشی از قرارداد به خدمت گرفتن او در 1950 به سمت مربیگری باشگاه منصوب شد. فصل اول او با قهرمانی در کوپا دل ژنرالیسمو و مقام چهارمی در لالیگا به پایان رسید اما اوج درخشش تیم او مربوط به 1952 است؛ جایی که تیم معروف به « سینک کوپس » یا « پنج جامه ها » همانطور که از نامشان پیداست توانستد پنج جام از جمله لالیگا، کوپا دل ژنرالیسمو، لاتین کاپ، کوپا اوا دوارته ( ورژن قدیمی سوپرجام اسپانیا ) و کوپا مارتینی روسی را بدست آورده و به قله فوتبال اروپا و اسپانیا برسند و گل سرسبد آن تیم هم کسی جز کوبالای افسانه ای نبود. تیم دائوییک در 1953 هم لالیگا و کوپا دل ژنرالیسمو را بدست آورد. در نهایت در 1954 دائوییک بخاطر اختلافاتی که با برخی بازیکنان داشت برای همیشه استادیوم لس کورتس را ترک گفت.

15 - ساندرو پوپو ( 1954-1955 ) :

پوپو که تنها ایتالیایی تاریخ باشگاه است پس از هدایت تیم ملی ترکیه در جام جهانی 1954 مورد توجه سران باشگاه قرار گرفت و به عنوان جایگزین دائوییک به بارسا آمد. تیم پوپو لیگ را در رتبه دوم به پایان رساند و در نیمه نهایی کوپا دل ژنرالیسمو از دور رقابت ها کنار رفت تا پوپو پس از یک فصل باشگاه را به مقصد یوونتوس ترک کند.