به گزارش برنا، محمد ابراهیم حسن نژاد معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه برنامه ریزی تولید، تدوین برنامه های بلند مدت و کوتاه مدت و سیاست گذاری در صنعت زنبورداری کشور ضروری است، اظهار کرد: برای دستیابی به آمار و اطلاعات در حوزه صنعت زنبورداری کشور در سال جاری نیز همچون سنوات قبل طرح سرشماری زنبورستانها به طور همزمان در سراسر کشور با همت و تلاش کارشناسان پهنه مستقر در مراکز جهاد کشاورزی و با مشارکت و همکاری معاونت بهبود تولیدات دامی و معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استانها و مدیریت جهادکشاورزی شهرستان‌ها ، مراکز جهاد کشاورزی و همیاری اتحادیه ها و تشکل های زنبورداری و با استفاده از ظرفیت سامانه جامع پهنه بندی و مدیریت داده های کشاورزی از 7 مهرماه سال جاری آغاز و تا 20 آبان ماه با تایید نهایی روسای سازمان جهاد کشاورزی استانها و از طریق سامانه پهنه بندی خاتمه یافت.
وی تصریح کرد: در راستای اجرای بهینه فرآیند سرشماری زنبورستانها ، علاوه بر نظارت سیستمی و چند لایه از طریق معاونت امورتولیدات دامی و مرکز آمار و فناوری اطلاعات و ارتباطات و معاونت بهبود تولیدات دامی استانها ، بازدید های استانی و راستی آزمایی از فرآیند سرشماری زنبورستانها نیز توسط دفتر توسعه زنبورداری معاونت امور تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در حین اجرای سرشماری مطابق برنامه پیش بینی شده بعمل آمد.
حسن نژاد با بیان اینکه بر اساس نتایج سرشماری در سال 1403 تعداد 92,122 واحد زنبورستان در کشور شمارش شده است، گفت: در این زنبورستان ها تعداد 10.8 میلیون کلنی زنبور عسل وجود دارد که حدود 10.5 میلیون کلنی در قالب کندوی مدرن و 300 هزار کلنی در قالب کندوی سنتی هستند.
وی افزود: مطابق نتایج سرشماری، میزان تولید عسل کشور در سال 1403 حدود 128 هزار تن است که در مقایسه با سال 1402 (121 هزار تن) رشد 5.63 درصدی نشان می دهد، ضمن اینکه عملکرد تولید عسل سال 1403 نسبت به مقدار پیش بینی شده برای سال 1403 ( 122 هزارتن ) نیز حدود 4.7 درصد افزایش داشته است.
حسن نژاد تصریح کرد: افزایش تولید عسل ناشی از بهبود مدیریت تولید در زنبورستانها و افزایش آگاهی و ارتقاء دانش فنی زنبورداران با برگزاری دوره‌های آموزشی - ترویجی و درنتیجه افزایش بهره وری و بهبود عملکرد کلنی ها در واحد سطح است به نحوی که از میانگین تولید 10.7 کیلوگرم عسل در هر کلنی (کندوی مدرن) در سال 1402 ، با 12.49 درصد رشد به میانگین تولید 12.04 کیلوگرم عسل در سال 1403 رسیده ایم.
معاون امور تولیدات دامی ادامه داد: علاوه بر عسل ، حدود 11 تن ژله رویال، 862 تن گرده گل، 211 تن بره موم، بالغ بر 2600 تن موم و 9.6کیلوگرم زهر زنبورعسل تولید شده است که در مجموع با توجه به برگزاری دوره‌های آموزش - ترویجی در استانها در راستای سیاست خروج زنبورداری از تولید تک محصولی و افزایش دانش بهره‌برداران، اعطای تسهیلات برای توسعه کیفی زنبورستانها و ... نسبت به سال قبل شاهد افزایش تولید ( برای ژله رویال و بره موم به سبب وجود تقاضا برای مصرف داخلی و صادرات ) یا حفظ سطح تولید در تولید سایر فرآورده های زنبورعسل بوده‌ایم.
وی گفت: نتایج موید آن است که کل تعداد شاغلین مستقیم این زیربخش ( شامل زنبوردار و افراد شاغل در زنبورستانها ) 151,352 نفر است. همچنین تعداد 43,496 نفر از زنبورداران تحت پوشش بیمه ( مجموع بیمه زنبورداری و سایر بیمه ها ) قرار دارند که سهم بیمه زنبورداری با 2664 مورد ، معادل 6.12 درصد است.
حسن نژاد با بیان اینکه مطابق نتایج سرشماری تعداد 91,134 نفر زنبوردار ( شامل 91,068 نفر زنبوردار حقیقی و 66 واحد حقوقی ) داریم، افزود: از بین بهره‌برداران سرشماری شده 19.64 درصد دارای تحصیلات دانشگاهی، 74.32 درصد از آنان دارای تحصیلات غیردانشگاهی، 5.92 درصد از آنان بی‌سواد و 0.12 درصد آنان دارای تحصیلات حوزوی بوده‌اند.
وی یادآور شد: در سرشماری سال جاری برای اولین بار اطلاعات مربوط به تلفات در زنبورستانها در اثر عوامل قهری ، سمپاشی و یا بیماریها نیز احصاء شد که طبق نتایج بدست آمده ، در طول یکسال گذشته در سطح زنبورستانهای کشور تلفات ناشی از حوادث شامل سیل ، خشکسالی ، حمله وحوش و سمپاشی ، .. حدود 486 هزار کلنی زنبورعسل و تلفات ناشی از بیماری ها شامل نوزما ، کنه واروآ ، CCD و ... حدود 536 هزار کلنی بوده است . به عبارتی از حدود 9.5 درصد تلفات گزارش شده برای کلنی های زنبورعسل طی سال گذشته حدود 4.51درصد ناشی از حوادث و 4.97 درصد ناشی از بیماری بوده است .
وی افزود: با بهره گیری از نتایج حاصل از سرشماری زنبورستانها در سال1403، امکان پیش‌بینی‌های لازم در راستای تحقق اهداف و اجرایی کردن سیاست‌های حمایتی و توسعه‌ای و استراتژی‌های مندرج در سند راهبردی توسعه زنبورداری کشور و هدف گذاری تولید به تفکیک استان در طول سال‌های اجرای برنامه هفتم توسعه فراهم شده است. مجموع اطلاعات بدست آمده از سرشماری زنبورستانها به عنوان یکی از مهمترین ابزار تصمیم گیری مشخص می‌کند که در هر منطقه از کشور چه کمبود‌ها و استعداد‌هایی در حوزه زنبورداری وجود دارد و چه میزان سرمایه گذاری باید در آن منطقه انجام شود.