عطنا - درماههای گذشته رئیس جمهور اوکراین بارها ادعاهایی طرح کرد مبنی بر آن که کره شمالی نه تنها سلاح به روسیه ارسال میکند؛ بلکه به اعزام نیرو برای روسیه مبادرت میورزد.
ولادیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین مدعی شده که دولت اوکراین اطلاعاتی در اختیار دارد که نشان میدهد ۱۰ هزار سرباز کره شمالی در حال آمادهشدن برای پیوستن به نیروهای ارتش روسیه و نبرد علیه ارتش اوکراین هستند. زلنسکی این ادعا را در نشست مطبوعاتی مشترک با «مارک روته» دبیر کل جدید ناتو بیان کرد و آن را «اولین گام به سوی جنگ جهانی» توصیف کرد.
به گفته زلنسکی نیروهای کره شمالی که قرار است به ارتش روسیه ملحق شوند شامل نیروهای پیادهنظام، نیروهای زمینی و سایر پرسنل فنی هستند. رئیسجمهور اوکراین اواخر مهرماه نیز مدعی شد که کره شمالی نه تنها به روسیه تسلیحات میدهد بلکه با اعزام نیرو به این کشور در جنگ علیه کیف کمک میکند.
پیشتر، کیم یونگ هیون، وزیر دفاع کره جنوبی مدعی شده بود که اعزام نیرو از کره شمالی به جبهه نبرد در اوکراین برای کمک به روسیه «بسیار محتمل» است. او همچنین مدعی شد که با این حساب، احتمال صحت گزارشها درباره کشته شدن افسران کره شمالی در اوکراین، زیاد است. روسیه این اخبار را تکذیب کرده است.
روابط بین مسکو و پیونگیانگ از آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ افزایش پیدا کرده است. کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی سپتامبر ۲۰۲۳ در سفری کمسابقه با قطار به شرق روسیه سفر و با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود دیدار و از پایگاهها و کارخانههای تولید سلاح این کشور بازدید کرد.
همچنین پوتین در ماه ژوئن، برای نخستین بار در ۲۴ سال گذشته به پیونگیانگ سفر کرد و کیم در دیدار با وی، نسبت به حمایت و همبستگی کامل با مسکو در جنگ علیه اوکراین متعهد شد. آمریکا، کره جنوبی و اوکراین، پیونگیانگ را به ارسال سلاح برای روسیه متهم کردند.
پس از این ادعاها و در این شرایط خبرگزاری یونهاپ اعلام کرد که کره جنوبی در اعتراض به آنچه اعزام نیرو از کره شمالی به روسیه جهت استقرار در اوکراین و جنگیدن به سود مسکو خوانده است، سفیر مسکو در سئول را احضار کرده است.
گئورگی زینوویوف، سفیر روسیه در کره جنوبی به یونهاپ گفت که با کیم هونگکیون، معاون اول وزیر خارجه این کشور ملاقات کرده است. سازمان اطلاعات کره جنوبی هفته گذشته مدعی شد که کره شمالی یک هزار و پانصد نیروی ویژه را با هدف آموزش و انطباق با شرایط آب و هوایی، با کشتی به شرق دور روسیه اعزام کرده است و این نیروها پس از استقرار در پایگاههای نظامی محلی، برای جنگیدن عیله اوکراین به خط مقدم اعزام میشوند.
اینها در حالیست که روسیه و کره شمالی هر دو مشارکت و همکاری در انتقال تسلیحات را رد کردند. کرملین همچنین گزارشها درباره اعزام نیرو از پیونگیانگ به مسکو را نیز نادرست خوانده است.
دولت کره جنوبی نیز هشدار داد که اگر پیونگیانگ نیروی نظامی به روسیه اعزام کند، سئول تسلیحات نظامی در اختیار اوکراین قرار میدهد. همچنین سازمان اطلاعات کره جنوبی مدعی شد که پیونگیانگ «شمار زیادی نیرو برای کمک به روسیه اعزام کرده است» و در ادامه نیز مدعی شد که یک هزار و پانصد نیرو ویژه کره شمالی هماکنون در یکی از پایگاههای ارتش روسیه در شرق دور حضور داشته و خود را برای جنگ علیه اوکراین مهیا میکنند.
پس از این تحولات مارک روته، دبیرکل جدید ناتو مدعی شد که سربازان کره شمالی به منظور کمک به روسیه در جنگ علیه اوکراین، به مناطق تحت کنترل اوکراین در منطقه «کورسک» اعزام شدهاند. روته بلافاصله پس از جلسه با یکی از مقامات ارشد سرویس اطلاعات کره جنوبی مدعی شد: میتوانم تایید کنم که نیروهای کره شمالی به روسیه اعزام و واحدهای ارتش کره شمالی در منطقه کورسک مستقر هستند.
پس از ادعای دبیر کل ناتو، «سابرینا سینگ» سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) مدعی شد که برآورد دولت آمریکا این است که شمار نیروهای نظامی کره شمالی که برای حضور در جنگ اوکراین به روسیه اعزام شدند به ۱۰ هزار نفر افزایش یافته است.
پیش از این پنتاگون بهاستناد ادعای ناتو درباره اعزام نیرو از کره شمالی به روسیه به منظور جنگ علیه اوکراین، اعلام کرده بود که در صورت صحت چنین موضوعی، آنگاه کییف دیگر محدودیتی برای استفاده از تسلیحات آمریکایی علیه روسیه نخواهد داشت. مارک روته، دبیرکل ناتو دیروز پس از گفتگو با یک مقام اطلاعاتی کره جنوبی، با تایید ادعای سئول درباره اعزام نیرو از پیونگیانگ به مسکو، گفت که تعمیق همکاری نظامی روسیه و کره شمالی هم امنیت هند-اقیانوسیه و هم یورو-آتلانتیک را تهدید میکند. همچنین جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا ادعای اعزام نیرو را «بسیار خطرناک» توصیف کرده است.
کرملین اعزام نیرو از کره شمالی به روسیه را رد کرده و آن را «اخبار جعلی» خوانده است. با این حال، ولادیمیر پوتین، پنجشنبه هفته گذشته گفت که چگونگی اجرای توافق مشارکت با پیونگیانگ به مسکو مربوط است. پوتین همچنین تاکید کرد که اگر آمریکا و متحدانش به اوکراین برای حمله به عمق خاک روسیه با استفاده از تسلیحات دوربرد غربی کمک کنند، روسیه آن را مداخله مستقیم ناتو در جنگ تلقی و اقدام مقتضی اتخاذ خواهد کرد.
در این شرایط وزیر خارجه کره شمالی به عنوان بخشی از مشارکت راهبردی کره شمالی و روسیه، راهی مسکو شده است.
پیمان شراکت راهبردی جامع که در اجلاس ماه ژوئن بین کیم جونگ اون و ولادیمیر پوتین، رهبر کره شمالی و رئیس جمهور روسیه منعقد شد و به پیشتر به تایید مجلس نمایندگان پارلمان روسیه یعنی دومای دولتی رسید، مقرر میکند که اگر یکی از طرفین از جانب یک یا چند کشور (دولت) هدف حمله مسلحانه قرار گرفته و خود را در شرایط جنگی ببیند، طرف دیگر مطابق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل و مبتنی بر قوانین دو کشور، بلافاصله برای کشور مورد تهاجم کمک نظامی و غیرنظامی فراهم آورد.
قابل توجه است که وزیر خارجه کره شمالی پس از ملاقات با سرگئی شویگو، همتای روس وی اذعان داشت: ما تا روز پیروزی، همچنان قاطعانه در کنار دوستان روسمان خواهیم ایستاد و کره شمالی همچنان به توسعه زرادخانه هستهایش ادامه خواهد داد.
کره شمالی و روسیه، هیچکدام اعزام نیرو از پیونگیانگ به مسکو را تایید نکردهاند و دیپلماتهای ارشد دو کشور نیز در مذاکرات دوجانبه حرفی از این مساله به میان نیاوردند. لاوروف، اما «روابط بسیار نزدیک بین ارتش و نیروهای ویژه» روسیه و کره شمالی را مورد تمجید قرار داد. همچنین سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه تأکید کرد که مسکو از تمام اقدامات پیونگیانگ برای مقابله با سیاستهای تهاجمی غرب قاطعانه حمایت میکند.
همتای کره شمالی لاوروف در ادامه بر لزوم تداوم تعمیق روابط دو کشور براساس توافق امضا شده در ماه ژوئن که بندی مبنی بر «دفاع متقابل» را شامل میشود، تاکید کرد. در تاریخ ۵ نوامبر بار دیگر کییف مدعی شد که نیروهای ارتش اوکراین برای نخستین بار با نیروهای اعزامی از کره شمالی به روسیه، تبادل آتش کرده است.
یکی از مقامات ارشد امنیتی اوکراین مدعی شد که نیروهای ارتش این کشور نخستین تبادل آتش با نیروهایی که به ادعای کیف از کره شمالی به جبهه جنگ اوکراین اعزام شدهاند را تجربه کردند.
یک روز پس از این ادعا، رئیس جمهور اوکراین ادعای مقام امنیتی این کشور درباره درگیری و تبادل آتش بین ارتش اوکراین و نیروهای اعزامی کره شمالی به جبهه نبرد علیه کییف را تایید کرد. قابل توجه است که در روز ۱۰ نوامبر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه قانون پیمان شراکت راهبردی جامع بین مسکو و پیونگیانگ را به طور رسمی به امضا رساند. این پیمان ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴ در پیونگیانگ به امضا رسید و پوتین ۱۵ اکتبر آن را به منظور تصویب در اختیار دومای دولتی روسیه قرار داد.
در اساسنامه این پیمان مقرر شده است که براساس این سند، منافع بنیادی مردم دو کشور روسیه و کره شمالی برآورده خواهد شد و این پیمان به «دستیابی به صلح، امنیت و ثبات منطقهای و جهانی کمک خواهد کرد.»در این پیمان به طور مشخص مقرر شده است که اگر یکی از طرفین هدف حمله مسلحانه قرار گیرد، طرف دیگر براساس ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد، موظف به ارائه کمک فوری نظامی و غیرنظامی به طرف درگیر در جنگ است.
طرفین همچنین درباره همکاری در حوزههای مواد غذایی و امنیت انرژی، اطلاعات و فناوری ارتباطات و همچنین بهداشت به توافق رسیدند. همچنین همکاری در حوزه تجاری، اقتصادی، سرمایهگذاری و علوم و فناوری نیز بین دو کشور گسترش خواهد یافت. این پیمان به مدت نامحدود معتبر خواهد بود. پس از آن، رهبر کره شمالی نیز فرمان تصویب معاهده شراکت جامع راهبردی بین مسکو و پیونگیانگ را صادر کرد.
در این زمان، بار دیگر وزیر خارجه آمریکا با اشاره به ادعاها درباره مشارکت نیروهای کره شمالی در جنگ اوکراین به نفع روسیه، به پیونگیانگ درباره پاسخی قوی هشدار داد. چهار روز پس از آن یعنی در تاریخ ۱۴ نوامبر یون سوکیول، رئیس جمهور کره جنوبی با تکرار ادعای اعزام نیرو از کره شمالی به روسیه برای کمک به این کشور در جنگ علیه اوکراین، گفت که تداوم همکاری کره شمالی و روسیه به افزایش حمایت سئول از کیف منجر خواهد شد.
رئیس جمهور کره جنوبی گفت: اگر آنها عملیاتهای نظامی خطرناکشان را متوقف نکنند، ما آماده هستیم تا اقدامات مقتضی و موثری از جمله افزایش کمک به اوکراین با هماهنگی متحدان و کشورهای همسو و همنظر با خودمان را اتخاذ کنیم.
به گفته وی، اعزام ادعایی نیرو از کره شمالی به روسیه جهت مشارکت در جنگ علیه اوکراین، «نه تنها تهدید امنیتی جدی را متوجه شبهجزیره کره و اروپا میکند بلکه این خطر جهان را نیز تهدید میکند.» وی همچنین درباره انتقال فناوری نظامی از مسکو به پیونگیانگ نیز ابراز نگرانی کرد.
در آخرین تحولات، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که آندری بلوسف وزیر دفاع روسیه در سفری رسمی به کره شمالی رفته است.
در نهایت ادعاهای مبنی بر تبادل آتش میان نیروهای اوکراینی و نیروهای کره شمالی نگرانیهایی را ایجاد کرده است. وزیر خارجه روسیه نیز بر حمایت از پیونگیانگ تأکید کرده است. این تحولات میتواند تأثیرات عمیقی بر تحولات منطقهای و جهانی داشته باشد. حال باید منتظر ماند تا مشخص شود سرانجام این تحولات به کجا ختم میشود.
عطنا را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید: