جهان صنعت نیوز – دونالد ترامپ با معرفی چهره‌های تندرو مانند “هاوارد لوتنیک” به‌عنوان وزیر بازرگانی و اعلام تعرفه‌های سنگین بر واردات چین، جنگ تجاری با این کشور را تشدید کرده است. در پاسخ، چین با سکوت اولیه، خطوط قرمز خود را مشخص کرده و اقداماتی همچون کاهش بازپرداخت مالیاتی برخی صادرات و گسترش تجارت با کشورهای دیگر را در پیش گرفته است. با وجود تلاش‌های چین برای تقویت اقتصاد داخلی و کاهش وابستگی به فناوری و دلار آمریکا، محدودیت‌های ساختاری این کشور همچنان مقابله مؤثر با فشارهای آمریکا را دشوار کرده است.

“هوهواد لوتنیکه” ترجمه چینی نام “هاوارد لوتنیک” است؛ میلیاردر معرفی‌شده برای هدایت وزارت بازرگانی ایالات متحده که در چندان شناخته‌شده نیست. اما ممکن است او به شکلی تأثیرگذار سیاست‌های تجاری آمریکا را شکل دهد. از زمانی که دونالد ترامپ این انتخاب را اعلام کرد، سرمایه‌گذاران و ناظران سیاست‌گذاری در چین به جستجوی اطلاعات درباره او پرداختند. بیش از هر چیز، آن‌ها می‌خواهند بدانند آیا لوتنیکه تعرفه ۶۰ درصدی پیشنهادی ترامپ بر تمام واردات چینی را اعمال خواهد کرد یا نه. این تلاش‌ها پس از اظهارات ترامپ در ۲۵ نوامبر که گفت در اولین روز کاری خود، تعرفه ۱۰ درصدی اضافی بر کالاهای چینی اعمال می‌کند، فوریت بیشتری پیدا کرد؛ رقمی که ممکن است افزایش یابد.

سایر نامزدهای کابینه ترامپ شناخته‌شده‌تر هستند؛ مارکو روبیو، گزینه احتمالی برای وزارت خارجه، تلاش کرده بود شرکت‌های چینی را از بازار بورس آمریکا حذف کند و خود نیز به دلیل تحریم‌هایی که علیه مقامات چینی اعمال کرده بود، هدف تحریم قرار گرفت. مایک والتز، گزینه ترامپ برای مشاور امنیت ملی، بازی‌های المپیک زمستانی پکن را تحریم کرد. جیمیسان گریر، نماینده تجاری جدید، یکی از معماران اولین جنگ تجاری ترامپ با چین بود.

در برابر چنین سیاست‌های تندروانه، مقامات چینی سکوت کرده‌اند. اما فرمول چین برای مذاکرات تجاری در حال شکل‌گیری است. شی جین‌پینگ، رهبر چین، در دیداری با جو بایدن در ۱۶ نوامبر خطوط قرمزی تعیین کرد. اصل این خطوط قرمز این است که حکومت حزب کمونیست و ادعای چین بر تایوان نباید به ابزار چانه‌زنی در مذاکرات تبدیل شوند. سپس در ۱ دسامبر بازپرداخت مالیاتی بر آلومینیوم و مس پایان یافت. نرخ بازپرداخت برای باتری‌ها و محصولات فتوولتائیک از ۱۳ درصد به ۹ درصد کاهش یافت. این تغییری قابل‌توجه است. طی سال گذشته، چین ادعاهای مبنی بر صادرات محصولات خود به قیمت‌های غیرواقعی را رد کرده بود.

در عین حال، مقامات چینی می‌خواهند تجارت با سایر کشورهای جهان را افزایش دهند. وزارت بازرگانی چین در ۱۹ نوامبر اعلام کرد که اعتبار صادرات و بیمه را افزایش خواهد داد و خدمات لجستیکی برای شرکت‌های چینی را حمایت خواهد کرد. این وزارتخانه قصد دارد تعداد کشورهایی که می‌توانند ویزای تجاری کوتاه‌مدت دریافت کنند، گسترش دهد و وعده داده است که به شرکت‌ها برای مقابله با “محدودیت‌های تجاری غیرمنطقی خارجی” کمک کند.

ترامپ ممکن است شرکت‌هایی که به چین در مونتاژ کالاها یا انتقال آن‌ها از طریق کشورهای ثالث کمک می‌کنند، هدف قرار دهد. برای مثال، شرکت‌های تولیدکننده تجهیزات خورشیدی کارخانه‌هایی در اندونزی و لائوس راه‌اندازی کرده‌اند تا تعرفه‌های آمریکا بر صادرات عبوری از مکزیک و ویتنام را دور بزنند. دولت‌های محلی چین مراکز خدماتی ایجاد کرده‌اند تا به کسب‌وکارهای کوچک کمک کنند کالاهای خود را از طریق پلتفرم‌های تجارت الکترونیک بفروشند. شانگهای یک “منطقه آزمایشی تجارت الکترونیکی راه ابریشم” برای تسهیل تجارت با آسیای مرکزی راه‌اندازی کرده است.

تعرفه‌های دور زده شده نشان می‌دهد که اقدامات فعلی آمریکا مانع افزایش صادرات چین نشده‌اند. از زمان آغاز جنگ تجاری ترامپ در سال ۲۰۱۸، مازاد تجاری چین بیش از دو برابر شده و به ۸۲۰ میلیارد دلار (یا ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی) رسیده است.

در اولین مرحله از جنگ تجاری، مقامات چینی به تعرفه‌ها با اعمال مجازات‌های مشابه بر واردات آمریکایی پاسخ دادند. اما این استراتژی مؤثر نبود، چرا که وابستگی آمریکا به تقاضای چین بسیار کمتر از برعکس آن است. برخی انتظار دارند که چین به پول ملی خود اجازه دهد در برابر دلار کاهش یابد. هرچند این اقدام کالاهای چینی را مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌کند، اما کاهش شدید یوان ممکن است موجب فرار سرمایه شود.

کارشناسان تجارت چین امیدوارند دولت با تمرکز بر سیاست‌های داخلی، فشارهای آمریکا را خنثی کند. لیان پینگ، یکی از اقتصاددانان تأثیرگذار، توصیه کرده که دولت دستمزدها و تقاضای مصرف‌کننده را افزایش دهد تا توانایی مقابله با حملات اقتصادی آمریکا را داشته باشد. او نوشت: “فقط زمانی که بدن قوی و سالم باشد، می‌توانید در برابر ضربات خارجی مقاومت کنید.”