خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - حسین ترحمی *: خانه تاریخی حجت‌الاسلام سید هاشم میردامادی نجف آبادی در کهن دژ ملأ قزوینی سمنان کهن دژ محله تاریخی در بافت مرکزی سمنان است که جز ناسار تاریخی به حساب می‌آید.
در این محله میدان گاه و تکیه تاریخی منحصر به فرد از لحاظ ساختار در سمنان وجود دارد که نام قدیمی تکیه شمس است که به خاطر واقف آنکه به نظر شمس الحکما طبیب مشهور ناسار باشد نام گذاری شده است و خانه شمس الحکما نیز در این میدانگاه قرار دارد.
اما وقتی در تاریخچه این تکیه تاریخی به عمق تاریخ می‌رویم متوجه می‌شویم یک شخصیت تاریخی مهم ایران در یکی از خانه‌های این میدانگاه زیبا اقامت داشته است. ایشان حجت الاسلام سید هاشم میردامادی نجف آبادی پدربزرگ آیت الله خامنه ای بود که در واقعه گوهرشاد به سمنان تبعید و در یکی از خانه‌های این تکیه اقامت داشته است.
خانه‌ای که رهبری سراغش را گرفت
آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در سفر سال ۸۵ شأن به سمنان به داستان این محله اشاره داشت و گفت آیا محله ملاقزوینی هنوز در سمنان وجود دارد؟ ملأ آقا محمد مخلصی پدربزرگ محمد علی مخلصی پژوهشگر و نویسنده آثار تاریخ ایران و کارش ارشد بازنشسته پژوهشکده وزارتخانه میراث که ساکن این محله بودند با آیت الله میردامادی نجف آبادی رفت و آمد و دوستی داشته است و محل این خانه تاریخی را مرحوم مادر استاد محمد علی مخلصی از قول پدرش گفته‌اند.
این خانه تاریخی که اطراف آن چند خانه صفوی وجود دارد اکنون در تملک راه شهرسازی سمنان قرار دارد و شایسته است با همکاری این اداره و حوزه هنری انقلاب اسلامی و نمایندگی آستان قدس و کانون رضوی و شهرداری سمنان تبدیل به خانه موزه آیت الله میردامادی نجف آبادی شود و حتی با اسناد تاریخی که در حوزه سمنان در آستان قدس قرار دارد تجهیز گردد و این گذر تاریخی زیبا تبدیل به گذر تاریخی فرهنگی شود.
شهر تاریخی سمنان دارای معماری و بافت تاریخی منحصر به فردی برای خود در ایران‌است که شخصیت‌های تاریخی بی نظیر و منحصر به فردی در آن زیست می‌کردند که خانه‌های آنها هنوز، وجود دارد و قابلیت خانه موزه شدن را دارند.
خانه‌هایی که رها شده‌اند
مانند میرزا محمد باقر قدس پدر علم ریاضیات نوین سمنان و مدارس نوین سمنان، حاج ملأ علی حکیم الهی سمنانی شاگرد ملأ هادی سبزواری، حجت‌الاسلام حاج عبدالعلی الهی پسر حاج ملاعلی، میرزا محمد باقر قدس پدر علم ریاضیات نوین سمنان و مدارس نوین، آیت الله هراتی، خانه تاریخی وکیل الرعایا یا دکتر سید رضی خان صحت طباطبایی (صحت الملک) دوست آیت الله کاشانی، محله تاریخی مزین السلطنه دومین زن روزنامه نگار زن ایران و مدیر نشریه شکوفه در زمان قاجار، خانه و محله تاریخی شهید دریادار محمد ابراهیم همتی که متأسفانه همگی این خانه ذکر شده رها هستند و هیچ ساماندهی نشده‌اند.
شهر سمنان در گذر تاریخی راه ابریشم و زائر امام رضا قرار دارد و با وجود محله‌های تاریخی و قلعه‌های محله‌ای و باغ شهر سیستم تقسیم آب استخری درون شهری که همچنان بعد گذشت هزار سال بر قرار است پتانسیل زیادی در حوزه گردشگری، بافت تاریخی فرهنگی، مذهبی، کشاورزی دارد که تا کنون استفاده نشده است و طرح‌های شهری بی هویت مانند طرح تفضیلی هویت و معماری این کوچه‌ها و محله‌های تاریخی و خانه‌ها را تهدید می‌کند و طرح ویژه طبق اسناد بالادستی برای محله سنتی تدوین کرد.
* پژوهشگر بافت سنتی و فرهنگی شهر سمنان