برخی از تحلیل‌گران سیاسی بر این باورند که کاهش نفوذ جمهوری اسلامی و پیشرفت‌های شبه‌نظامیان تحت حمایت ترکیه در سوریه ممکن است منجر به شکل‌گیری اتحاد دور از انتظار روسیه و اسرائیل در سوریه شود
:::
سر باز کردن زخم ۱۳ ساله در سوریه؛ از پیشروی مخالفان اسد چه می‌دانیم؟
یورونیوز - جنگ داخلی ۱۳ ساله در سوریه طی ماه‌‌های اخیر تحت الشعاع دیگر رویدادهای منطقه از جمله جنگ غزه و درگیری اسرائیل با حزب الله لبنان قرار گرفته بود.
اینک اما پیشروی غافلگیرکننده مخالفان بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه که به شهر حلب رسیده‌اند بار دیگر جنگ داخلی این کشور را به صدر اخبار رسانه‌ها کشانده است. حمله ناگهانی شبه‌نظامیان مخالف بشار اسد یکی از جدی‌ترین تلاش‌ها برای زدودن دستاوردهای متحدان حکومت سوریه در جنگ داخلی این کشور محسوب می‌شود.
لحظه تخریب مجسمه اسب سوار برادر بشار اسد در قلب حلب:
The Statue of President al-Assad's Dead Brother, Bassel al-Assad was toppled this morning in the City of Aleppo, after being Captured yesterday by Rebel Forces. pic.twitter.com/n4FVRGfhCS
-- OSINTdefender (@sentdefender) November 30, 2024
این حمله که به سرعت هم به نتیجه‌ای خیره‌کننده رسیده است اکنون می‌تواند تبعاتی فراتر از مرزهای سوریه به دنبال داشته باشد.
نیروهای هوادار بشار اسد در سال ۲۰۱۶ به کمک حملات هوایی شدید روسیه، پرداخت بهای سنگین و ویرانی‌های گسترده توانسته بودند کنترل حلب را به دست بگیرند. اما اکنون پس از هشت سال مخالفان حکومت سوریه در اولین حمله به این شهر توانسته‌اند وارد آن شوند.
بشار اسد پس از دخالت روسیه، ایران و گروه‌های متحدش در منطقه از جمله حزب‌الله لبنان توانسته بود با تسلط بر حدود ۷۰ درصد از خاک کشور در مسند قدرت باقی بماند.
چرا نبرد بر سر کنترل حلب حائز اهمیت است؟
جنگ داخلی سوریه همچون زخمی می‌ماند که از هر از چند گاه سر باز می‌کند. درگیری‌های خونبار در این کشور طی ۱۳ سال گذشته جان نیم میلیون نفر را گرفته است. نزدیک به هفت میلیون نفر از سوری‌ها در پی آغاز جنگ داخلی از کشورشان گریختند. موجی که باعث شد در اروپا احزاب مخالف پناهجویان و مهاجران با گرایش راست افراطی قدرت بگیرند.
طبیعی است که چنین جنگی با این سابقه خونبار را نمی‌توان به راحتی تمام شده فرض کرد. اشتباه بزرگ حکومت سوریه و هوادارانش را نیز می‌توان در همین زمینه جستجو کرد. به این معنا که روسیه و ایران وضعیت در سوریه را باثبات و دستاوردهای‌شان را از دست نرفتنی ارزیابی کردند. در همین راستا روسیه از نزدیک به سه سال پیش درگیر جنگ اوکراین شد و ایران نیز از بیش از یک سال پیش به طور ناخواسته بیش از پیش خود را در مرکز درگیری‌ها با اسرائیل دید.
رها کردن جبهه‌های نبرد در جنگ داخلی سوریه از سوی روسیه و ایران در حالی اتفاق افتاد که بشار اسد همچنان کنترل حدود ۳۰ درصد از خاک کشور را در دست نداشت.
این در حالی است که آمریکا و اسرائیل هر از چند گاه حملاتی را علیه مواضع شبه‌نظامیان متحد ایران در سوریه انجام داده‌اند. آمریکا همچنان حدود ۹۰۰ نظامی در خاک سوریه دارد. در این میان ترکیه یکی از بازیگران کلیدی در جنگ داخلی سوریه نفوذ خود بر مخالفان اسلامگرای بشار اسد را حفظ کرده است.
چارلز لیستر، تحلیلگر امور سوریه در مورد رویدادهای ۷۲ ساعت اخیر در سوریه می‌گوید که این درگیری‌ها ظرفیت این را که جنبه‌ای تعیین‌کننده پیدا کنند دارند به ویژه اینکه ممکن است نیروهای هوادار حکومت سوریه نتوانند در برابر شورشیان و مخالفان تاب بیاورند.
در این میان چارلز لیستر خاطر نشان می‌کند که این خطر را نیز باید در نظر داشت که گروه داعش نیز ممکن است شرایط کنونی را فرصتی برای عرض اندام خود ببیند.
از سوی دیگر پیشروی مخالفان حکومت سوریه ممکن است بار دیگر ترکیه و روسیه را مانند سال‌های اولیه جنگ داخلی سوریه وارد میدان نبرد در این کشور کند. این در حالی است که ترکیه عضو ناتو است و روسیه در جبهه‌ای دیگر خاک اوکراین را اشغال کرده است تا مانع از پیوستن آن به ناتو شود.
بیشتر بخوانید، گزارش خبرگزاری حکومتی خبرآنلاین:
نقش اسرائیل در این میان چیست؟
رژیم صهیونی نیز به نظر می رسد تلاش دارد تا با درگیر کردن نیروهای نیابتی خود و ترغیب نیروهای تکفیری طرفدار ترکیه در سوریه، تمرکز نیروهای مقاومت را به خارج از محیط نزدیک خود جلب کند. در واقع تل آویو بعد از پیش کشیدن طرح ۶۰ روزه آتش بس با لبنان تمرکز درگیری ها در مرزهای خود را کاهش داده و حالا با آسودگی از اتمام درگیری ها در این منطقه، جبهه سوریه را فعال کرده است.صلاح الدین خدیو، کارشناس مسائل بین الملل و پژوهشگر مسائل کردی نوشت: به جرئت می توان گفت در سال های گذشته وجود و حضور اسرائیل در معادلات سوریه بیشتر و مهم تر از نقش ایران و روسیه بوده است.اکنون که مخالفان بدون هیچ مشکلی از جانب نیروی هوایی اسرائیل به سوی مرکز حلب پیش می روند، نمی توان از ارزیابی منافع اسرائیل و موضع واقعی آن در این باره گذشت. آیا هدف قطع ارتباط میان حزب ا... و سوریه است؟
در سوریه، اسرائیل و ترکیه هریک منافع و اهداف مشخصی را دنبال می کنند. اسرائیل در پی منزوی کردن حزب ا... و قطع سرپل های زمینی آن با ایران است.
ترکیه هم نقشه برچیدن دولت دوفاکتوری کرد را در سر دارد. اگر چنین باشد، موضع روسیه چیست؟
ترکیه و اسرائیل هر دو در جنگ اوکراین مواضعی بینابین و بیشتر نزدیک به روسیه گرفته اند. آیا قرار است اوکراین و دولت اسد وجه المصالحه شوند؟ آیا این بخشی از یک بازی بزرگ با مشارکت ترامپ است؟