به گزارش خبرآنلاین به نقل از مهر، کتاب «انقلاب روسیه؛ از لنین تا استالین (۱۹۲۹-۱۹۱۷)» نوشته ای. اچ.کار (ادوارد هلت کار) به‌تازگی با ترجمه شهلا طهماسبی توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شده است. این کتاب هجدهمین عنوان از مجموعه «برگی از تاریخ» است که این ناشر چاپ می‌کند و نسخه اصلی آن سال ۲۰۰۴ توسط انتشارات پالگرِیو چاپ شده است.
نوشتن نسخه اولیه این کتاب ۳۰ سال طول کشیده و پس از پایان نگارش که نتیجه‌اش یک کتاب پرحجم و مفصل ۱۴ جلدی شده، به فکر فشرده کردن آن در یک نسخه کم‌حجم‌تر افتاده است. به این ترتیب با حذف ارجاعات و پانوشت‌ها، خوانندگان عمومی و دانشجویان هم می‌توانستند از نسخه طراحی‌شده استفاده کنند. به این‌ت رتیب «انقلاب روسیه؛ از لنین تا استالین (۱۹۱۷-۱۹۲۹)» به چاپ رسید.
تاریخ اولیه‌ای که ای.اچ.کار برای شوروی نوشت، ۴ بخش کلی داشت: انقلاب بلشویکی، ۱۹۱۷-۱۹۲۳؛ دوره فترت، ۱۹۲۳-۱۹۳۴؛ سوسیالیسم در یک کشور، ۱۹۲۴-۱۹۲۶ و پایه‌های یک اقتصاد برنامه‌ریزی‌شده، ۱۹۲۶-۱۹۲۹. مولف کتاب پیش رو می‌گوید شرح سال‌های دهه ۱۹۲۰ با معیارهای گذار از انقلاب روسیه لنین تا انقلاب روسیه استالین، مستلزم ساده کردن بیش از حدّ است اما به یک فرایند بااهمیت تاریخی تشخّص می‌دهد و جمع‌بندی آن چیزی است که همچنان در آینده پیش‌بینی‌ناپذیر نهفته است.
ادوارد هالت دیویس دوستِ پژوهشگر «کار» و استاد دانشگاه بیرمنگام که برای کتاب پیش رو مقدمه نوشته، می‌گوید زمانی که کار، جلد چهاردهم این تاریخ را تکمیل کرد، ۸۶ ساله بود و تاریخش ۳۰ سال از عمر او را گرفته و اثری با ۲.۵ میلیون کلمه شده بود. او می‌گوید کار تصور می‌کرد هر دو دنیای کمونیست و غیرکمونیست به سوی جامعه‌ای نو در حرکت هستند و با این برآورد قاطع و استوار از جهان قرن بیستم بود که تاریخ روسیه شوروی را نوشت.
دیویس در مقدمه کتاب پیش رو به این مسئله اشاره کرده که کار در نسخه خلاصه‌شده تاریخ شوروی، مشکلات بنیادین دهه ۱۹۲۰ را در قالب یک تاریخ روایی به روش وقایع‌نگارانه نشان داده و بیش‌تر نویسندگان، او را یک مورخ روایتگر به شمار می‌آورند اما نظر دیویس این است که چنین نویسندگانی، تاریخ ۱۴ جلدی کار را نخوانده‌اند. در حالی که نصف بیش‌تر ۸ جلدی که به امور داخلی روسیه شوروی می‌پردازند، به گزارش جنبه‌های خاص و عملکرد نظام شوروی نوظهور اختصاص دارند.
پس از انتشار اولین جلد تاریخ کار در ۱۹۵۰، این مجموعه هدف انتقادات کوبنده قرار گرفت و منتقدان اعلام کردند این اثر با موضوعات به طور یک‌طرفه برخورد کرده است. چون بیش از حد بر سیاست‌سازی در مسکو متمرکز است. کار در مجلدات ۵ تا ۱۴ به سال‌های پس از لنین پرداخت. ویژگی اساسی مجلدات آخر تاریخش هم حرکت به سوی صنعتی کردن و اشتراکی کردن کشاورزی است. او تمایل داشت صنعتی کردن را برای بقای نظام شوروی، اصل و اساس بداند و همچنین این مطلب را که مصالحه «نپ» [۱] با دهقانان و نقش اصلی بازار میان شهر و روستا تناسبی نداشت. کار در جریان تالیف تاریخ خود، بارها ارزیابی‌اش از نقش فردی لنین و استالین را مرور کرد در حالی که در شروع کار، این موضوع را ناچیز می‌پنداشت.
ادوارد هالت کار، تاریخ‌پژوه انگلیسی متولد سال ۱۸۹۲ در لندن و درگذشته به سال ۱۹۸۲ است.
«انقلاب روسیه؛ از لنین تا استالین (۱۹۲۹-۱۹۱۷)» این‌پژوهشگر ۱۹ فصل دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از:
«اکتبر ۱۹۱۷»، «دو دنیا»، «کمونیسم جنگی»، «نِپ: مجالی برای تنفس»، «نظم نوین شورایی»، «بحران قیچی»، «واپسین روزهای لنین»، «برآمدن استالین»، «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و غرب (۱۹۲۳-۱۹۲۷)»، «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و شرق (۱۹۲۳-۱۹۲۷)»، «مبادی برنامه‌ریزی»، «شکست اپوزیسیون»، «معضل کشاورزی»، «تلاش‌های روزافزون صنعتی‌کردن»، «اولین برنامه پنج‌ساله»، «اشتراکی‌کردن کشاورزی»، «مظاهر دیکتاتوری»، «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و جهان (۱۹۲۷-۱۹۲۹)» و «انقلاب در چشم‌انداز».
پیش از این فصول هم «فهرست اختصارات» و «گاه‌شماری وقایع» درج شده‌اند.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
وضعیت فوق‌العاده جنگ داخلی احساسات و شوری را که انقلاب پدید آورده بود احیا و حفظ کرد و اصول اکید انضباطی را جایز شمرد. در آوریل ۱۹۱۹ که جنگ داخلی به اوج رسیده بود فرمان خدمت نظامی عمومی صادر شد و این نیروی کار برای امور اساسی را نیز در بر گرفت. در همین زمان اردوگاه‌های کار برای متخلفانی که توسط چکا یا دادگاه‌های عادی به مجازات محکوم شده بودند احداث شد، که مطابق دستور ارگان‌های شوروی در آن‌ها به کار می‌پرداختند. چند نوع از این اردوگاه‌ها که به «اردوگاه‌های کار اجباری» شهرت یافته بودند برای کسانی در نظر گرفته شده بود که در دوره جنگ داخلی در فعالیت‌های ضدانقلابی شرکت داشتند و کسانی که مامور کارهای شاق و طاقت‌فرسا می‌شدند، اما داوطلبان انضباط فردی را نیز در بر می‌گرفت. در مه ۱۹۱۹ لنین کارگران را به آن‌چه که به «یکشنبه‌های کمونیستی» شهرت یافت فراخواند، و هزاران کارگر در مسکو و پتروگراد برای سرعت بخشیدن به اعزام سربازان و ارسال تدارکات به جبهه‌ها داوطلب اضافه‌کار بدون دستمزد شدند و این برنامه یک سال دیگر ادامه یافت. از این زمان نهادهای اودارنیکی یا کارگر ضربتی که کارهای بااهمیت مخصوص را با نهایت سرعت انجام می‌دادند، مضمحل شدند. جنگ داخلی بدون اجبار فوق شدید و شور و شوق ملازم آن، به پیروزی دست نمی‌یافت.
این کتاب ۳۲۲ صفحه، شمارگان ۴۰۰ نسخه و قیمت ۴۵۰ هزار تومان منتشر شده است.
پی‌نوشت:
۱- طرح اقتصادی (نپ) یا سیاست‌های نوین اقتصادی در دهمین کنگره حزب در مارس ۱۹۲۱ به تصویب رسید. در این کنگره لنین ناگهان تغییر موضع داد و اظهار داشت که نباید برای پیروزی قبل از موعد یک نوع سوسیالیسم غیرممکن لجاجت نشان بدهیم، ما تاکنون مرتکب اشتباهاتی شده‌ایم ولی اکنون بهتر است با چوب‌دست‌های سرمایه‌داری راه برویم تا اصلاً راه نرویم، چون ما باید بیش از سرمایه‌داری از فقر وحشت داشته باشیم.
۲۵۹
∎