روز جامعه ایمن فرصتی است برای تأکید بر اهمیت آمادگی و برنامهریزی جهت کاهش خطرات ناشی از حوادث طبیعی و انسانی و هدف اصلی آن ایجاد جوامع مقاوم و ایمن در برابر بلایا است. برمبنای آمار سازمان بهداشت جهانی (Who) درخصوص تصادفات جادهای در سال ۲۰۱۸ هر ۲۴ ثانیه یک نفر در جادههای جهان کشته میشود و تصادفات رانندگی، قاتل شماره یک گروه سنی ۵ تا ۲۹ سال است. در ایران نیز طبق بررسی های نشان داده شده پس از بیماری های قلبی و عروقی, سرطان ها و بیماری تنفسی, تصادف و سوانح جاده ای در جایگاه چهارمین علل مرگ و میرقرار گرفته است.
عصبانیت و رانندگی ترکیب خطرناکی است که میتواند عواقب تأسفباری در پی داشته باشد. اغلب افرادی که پشت فرمان خودرو قرار میگیرند نسبت به تکنیکهای رانندگی خود اطمینان دارند ولی این را نمیدانند که در حین عصبانیت یا فشارهای عصبی، این بخش ناخودآگاه آنهاست که کنترل خودرو را به دست میگیرد. شاید تمییز دادن بین این دو بخش زمانی رخ بدهد که دیگر کار از کار گذشته است. افسران پلیس و روانپزشکان و... بارها به این نکته اشاره کردهاند که وقتی عصبانی هستید هرگز پشت فرمان قرار نگیرید. همچنین شرایط را طوری فراهم نکنید که درگیر تنش عصبی بشوید. کنترل خشم در هنگام رانندگی یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در زمینه روانشناسی رانندگی است. در ادامه راهکارهایی را به شما ارائه میدهیم که شاید بتوانند در مواقع اضطراری -که به خشم جادهای معروف است- به کمک شما بیایند.:
۱. کمی به خودتان فرصت بدهید: تنش عصبی، یک بازخورد طبیعی از سیستم مغزی در شرایط بحرانی است. افکار پریشان و درگیریهای روزمره میتواند افراد را در پایان روز یا وقتی پشت فرمان خودرو قرار گرفتهاند، تبدیل به اژدهای غیرقابلپیشبینی کند. بهمحض بروز علائم تحریککننده، کمی کنار بکشید و بگذارید سیستم عصبیتان بازیابی شود.
۲. فرمان را شل کنید: روانکاوان دریافتهاند رانندگانی که در معرض تنشهای عصبی هستند، به شکل غیرارادی فرمان خودرو را سفتتر از هر زمان دیگری میگیرند. اگر به هر دلیل در موقعیت تنشزایی قرار گرفتید، کافی است یک بازی ساده را با انگشتان و دستان خود انجام دهید تا بار دیگر کنترل خود و اعصابتان را به دست بیاورید. فقط عضلات را به حال خود رها کنید و بگذارید فرمان شکل عادی قبلی خود را بگیرد.
۳. نفس عمیق بکشید: جادوی نفس عمیق را همیشه و همهجا خواندهاید. به طرزی اعجابآور این حرکت ساده میتواند از بسیاری از رفتارهای نامتعارف جلوگیری کند. فرایندی که مغز طی نفس عمیق طی میکند بهقدری طولانی و زمانبر است که گویی فرصتی برای انجام کارهای دیگر مانند پرخاش وجود ندارد. چند نفس عمیق و آرام میتواند شما را به سطح استاندارد برگرداند.
۴. شیشه جلو را تمیز نگاه دارید: شاید عجیب باشد ولی بررسیهایی که طی چندین سال و تحلیل موارد بسیاری از برخوردهای رانندگان صورت گرفته، نشان میدهد که یکی از عوامل بروز تنش عصبی در رانندگان کثیف بودن شیشه جلوست. کدر کردن دید راننده آرامآرام تأثیر مخربی بر آرامش روانی او میگذارد.
۵.کنار بکشید: اگر هیچکدام از راههای بالا برای شما جوابگو نبود، دیگر چارهای نیست. باید خودرو را به کناری هدایت کنید. رانندگی طولانیمدت ظرفیت مغزی شما را برای تحمل اتفاقات نابهنجار پایین میآورد. حتی اگر فکر میکنید نیازی به خواب ندارید، برای دقایقی هم که شده خودرو را به کناری بکشید و چشمها را روی هم بگذارید.
روز جامعه ایمن فرصتی است برای تأمل و اقدام در جهت کاهش خطرات ناشی از حوادث و بلایا. با افزایش آگاهی عمومی، تقویت زیرساختها و ترویج فرهنگ ایمنی، میتوانیم جوامع مقاومتری در برابر این تهدیدات بسازیم. همکاری و مشارکت همهجانبه از سوی دولتها، سازمانهای غیردولتی و مردم، کلید موفقیت در این مسیر است.