به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، پس از حمله آمریکا به منطقه و سقوط دولت عراق، اندیشه تکفیری گری توسط وهابیون در منطقه رشد پیدا کرد و نتیجه سرمایه گذاری ها روی توسعه تروریسم وهابی در اواخر دهه هشتاد بروز پیدا کرد و جریانات مختلف مسلح علیه حاکمیت عراق و سوریه شکل گرفت. به دلیل ساختار ضعیف نظامی و سیاسی این دولت ها، اشغال شهر به شهر توسط تکفیری ها زیاد طول نکشید و تا اوایل دهه نود عملا حرف از تشکیل دولت اسلامی در عراق و شام توسط این جریانات تکفیری به میان آمد. گرچه درگیری برای بازپس گیری مناطق اشغالی تکفیری ها به جد توسط دولت ها دنبال میشد اما زور بازی گردانان پشت پرده نسبت به تثبیت دولت خودخوانده اسلامی چربید و با سقوط موصل و استقرار کامل داعش، در تاریخ۸ تیر ۱۳۹۳، ابوبکر البغدادی با حضور در مسجد نوری الکبیر رسما اعلام خلافت کرد و پدیده شوم ترور در منطقه سایه افکند.
از همان روز های اول شکل گیری گروه های تروریستی مانند جیش الحربی و داعش، حمله به تاسیسات نظامی علی الخصوص فرودگاه ها در دستور کار قرار گرفت و اکثر این تاسیسات به اشغال داعش در آمد. در واقع در ابتدا با محاصره فرودگاه ها، توان نیرو های داخل فرودگاه را تا حد امکان پایین می آوردند سپس با حملات زمینی متعدد پایگاه را اشغال میکردند.
هرچند نیرو های دولتی مقاومت جانانه ای در دفاع از تاسیسات انجام دادند اما عمده مناطق نظامی سقوط کردند و تسلیحات و تجهیزات به غنیمت تکفیری ها درآمدند.
میگ ۲۱ سوریه و نیروی داعشی بر فراز آن
تسلیحات سبک موجود در انبار‌های ارتش سوریه، نقش مهمی در توسعه رزمی تکفیری‌ها ایفا کردند ولی برخی تسلیحات سنگین مانند جنگنده و موشک که به غنیمت تکفیری‌ها درآمدند، عملا کاربردی جز مسائل تبلیغاتی نداشتند. البته از همان زمان که تصاویر نیرو‌های داعش در کنار جنگنده‌ها منتشر شد، بازار شایعات داغ شد و در مهر ۱۳۹۳ اخباری مبنی بر عملیاتی شدن جنگنده‌های غنیمتی توسط داعش توسط مرکز دیده بان حقوق بشر سوریه منتشر شد و از قول مردم محلی پرواز آزمایشی این جنگنده‌ها بر فراز فرودگاه الجراح گزارش شد و خلبانان آن را برخی خلبانان فراری بعثی نیروی هوایی صدام عنوان کردند. این شایعات همان زمان توسط اهل فن و البته نیروی هوایی سوریه تکذیب شد و اساساً هواپییما‌های غنیمتی را خارج از رده پروازی دانستند. اصولا عملیاتی کردن یک جنگنده جت، مستلزم چک‌های فنی پیچیده و تعمیرات سطح بالا است که از عهده یک نیروی تروریستی خارج است.
جنگنده‌های ال ۳۹ آلباتروس نیروی هوایی سوریه که به غنیمت داعش درآمدند و شایعه پروازشان منتشر شده بود، این جنگننده‌ها در بمباران‌های ارتش سوریه نابود شدند
همانطور که پیشترعنوان شد استفاده اصلی داعش و تکفیری‌ها از ادوات سنگین، مسله جنگ روانی و تبلیغات بوده است و در دل مردم منطقه هراس افکنی میکردند. یکی از این اقدامات تلوین یک فروند میگ ۱۷ به رنگ پرچم سیاه داعشی بوده است تا در ضبط‌های تبلیغاتی از آن استفاده شود. در واقع داعش برنامه داشت تا با ارائه تصویر پرچم خود روی یک جت جنگی، بر شایعات شکل دهی به یگان پروازی خود دامن بزند.
جنگنده میگ ۱۷ در دهه پنجاه و شصت میلادی عملیاتی بود و امروزه در هیچ کشوری عملیاتی نیست. انتخاب این جنگنده برای اهداف تبلیغاتی احتمالا به دلیل وزن پایین‌تر نسبت به باقی غنائم بوده است که حمل و نقل آن را آسان‌تر کرده بود. به دلیل حملات بی امان دولت سوریه و نیرو‌های محور مقاومت و بازپس گیری فرودگاه‌ها فرصت بهره مندی از این حربه را گرفتند و هسته اولیه شکل دهی به یک نیروی هوایی را در نطفه خفه کردند. گرچه در آن زمان داعش توانایی عملیات کردن جنگنده‌ها را نداشت، اما تجربه واقعه ایرستان (عملیاتی کردن میگ ۲۱ توسط دولت اول طالبان و درگیری با روس ها)، بر فوریت بازپس گیری این تاسیسات از تکفیری‌ها افزود.
کلیپی از شوخی مدافعان حرم ایرانی (شهید مصطفی صدرزاده) با جنگنده میگ ۲۵ پس ازبازپس گیری از داعش
پس از عقب راندن داعش از شهر های تحت اشغال، جنگ روایت ها شروع شد و تمامی طرف های درگیر بخشی از عملکرد نظامی و اطلاعاتی خود در قالب نشر کتاب، ساخت فیلم، ساخت مستند و گاهاً ایجاد نمایشگاه جنگ نشان مردم دادند. ایده تشکیل موزه جنگ با داعش و نمایش عمومی غنائم جنگ با داعش اولین بار توسط روس ها اجرایی شد و بخشی از ادوات غنیمتی و خودرو های زرهی داعش را به خاک روسیه منتقل کردند و در یک کاروان قطاری در سرتاسر روسیه نمایش دادند. این اقدام حسابی خبرساز شد.
گزارش یورونیوز از قطار تسلیحاتی واحد تبلیغات روس ها از جنگ سوریه
پس از این اقدام روس ها، باقی طرف های درگیری با داعش از جمله ارتش رسمی سوریه، حزب الله، ارتش عراق، حشد الشعبی و ایران هم بخشی از غنائم خود از تکفیری ها را به نمایش عمومی گذاشتند.
اولین نمایشگاه عمومی غنائم از تکفیری ها در سال ۹۸ در تهران برگزار شد و بعد از آن هم به بخشی از باغ موزه دفاع مقدس به طور نمایشگاه دائم منتقل شد. ادوات نمایش داده شده شامل انواع مختلف خودرو های زره پوش شده با ماموریت های انتقال نیرو، انتقال محموله و انتحاری بودند که در ادامه بخشی از تصاویر مشرق از این نمایشگاه را مشاهده میکنید:
با نگاهی به این تجهیزات متوجه یک غنیمت خیلی خاص میان آن ها می شویم و آن، میگ 17 تبلیغاتی داعشی ها است که به پرچم داعش منقش شده است و پس از فراز و نشیب های فراوان به تهران رسید.لازم به ذکره میگ مذکور قبل از غنیمت رفتن به دست داعش از خدمت ارتش سوریه خارج شده بود و ارزش رزمی نداشت.همچنین انتقال به ایران با مجوز دولت سوریه بوده است.
در مجموع جنگنده ای که قرار بود نماد قدرت داعش و هراس افکنی در دل مردم منطقه نشان داده شود، امروز در گوشه ای از تپه های عباس آباد تهران جا خوش کرده است. نکته حائز اهمیت، وضعیت فاجعه بار نگهداری این غنیمت ارزشمند است که متاسفانه مانند آهن پاره اوراقی، در گوشه ای افتاده است که جای خالی آن در موزه مقاومت و هوافضای سپاه حس می شود. با توجه به تصاویر منتشره اول، که صرفا قسمت جلویی جنگنده (کاکپیت و دماغه) در تصاویر منتشر شد خبرنگار دانشجو در محل حاضر شد(سال 1400) و با بررسی میدانی این جنگنده، ابعاد جدیدی از این غنیمت ارزشمند مشاهده شد.
میگ ۱۷ داعش که در بمباران‌ها و حملات آسیب دید و تکه تکه شد
پس از گشت و گذار در اطراف این میگ تکفیری، تکه های جدیدی از نصف پشتی این جنگنده(محفظه موتور) کشف شد که متاسفانه در شرایط بدتری از بدنه جلویی، مانند یک تیکه آشغال آهن نگهداری میشد.با کشف این قسمت مانند تکمیل پازل، خبرنگار با دقت بیشتری به جستجو ادامه داد تا شاید باقی بدنه این غنیمت ارزشمند را هم پیدا کند.
تصاویر محفظه موتور و قسمت پشتی بدنه میگ مذکور
با ادامه جستجو بین باقی ادوات غنیمتی و البته اطراف باغ موزه، بال ها وبالچه عقبی سمت چپ هم پیدا شد.
بال های جنگنده میگ17، بال ها همرنگ بدنه سیاه هستند و بدنه یکپارچه سیاه همراه با پرچم داعش بوده است
بالچه سمت چپ میگ ۱۷
با پیدا شدن این دو قسمت عملا جنگنده تکمیل شد و تنها بالچه عقبی راست (منصوب روی سکان) کشف نشد و احتمالا در درگیری‌ها در سوریه نابود شده بود. با نگاهی به تصاویر منتشره از این جنگنده و البته نمونه مشابه در موزه هوایی رژیم صهیونیستی (یک فروند میگ ۱۷ سوری توسط اسراییل دزدیده شد و یک خلبان خائن سوری آن را به اسراییل تقدیم کرد) جزییات بیشتری از اهمیت تاریخی این هواپیما والبته طرفیت گسترده این جنگنده در جهاد تببین در موضوع جنگ سوریه دریافتیم.
تشریح قسمت‌های موجود از این جنگنده در ایران و مقایسه با نمونه پروازی روسی
میگ ۱۷ نیروی هوایی سوریه در موزه نظامی رژیم صهیونیستی
آیا امکان بازسازی و مونتاژ قطعات موجود این جنگنده وجود دارد؟
با نگاهی به تجربیات مشابه در دنیا در مسله تعمیر موزه ای ادوات و البته حضور پرشمار شرکت های ماکت سازی درابعاد اصلی در ایران، امکان مونتاژ بخش های بدنه و تکمیل و بازسازی قسمت های آسیب دیده مانند شیشه های کاکپیت و برخی قسمت های آهنی دفرمه شده وجود دارد. همچنین نسبت به بخش های ناموجود بدنه(مانند بالچه راست) امکان طراحی قطعه معیوب با متریال چوب ی حتی پلاستیک وجود دارد(مانند ماکت سازی) تا بدنه با جزییات کامل بازسازی شود. در واقع بازسازی موزه ای با اورهال عملیاتی جنگنده متفاوت است و پیچیدگی فنی خاصی ندارد ولی پس از بازسازی باید شرایط نگهداری فراهم شود که آن هم دارای پیچیدگی خاصی نیست و استقرار در موزه های معمول سرپوشیده کشور کفایت میکند.
ماکت جنگنده اف ۴ فانتوم مقیاس اصلی که توسط شرکت‌های ایرانی ساخته شد
جنگنده سوخو ۲۲ سپاه که در پارک ملی هوافضای سپاه در شرایط استاندارد نگهداری می‌شود
با نگاهی به هجمه‌های وسیع علیه مقاومت توسط رسانه‌های معاند و لزوم جهاد تببین و روایت صحیح از محور مقاومت، کوچک سازی دستاورد‌های نظام و هویت زدایی از اقتدار ایران در دستور کار معاندین قرار گرفته است. در کشاکش این نبرد رسانه‌ای عظیم، درست نشان دادن دستاورد‌ها و مجهادت‌های سربازان مقاومت باید در دستورکار قرار گیرد و از تمام ظرفیت‌ها در این جنگ رسانه‌ای بهره برد و اشیای با ارزش اینچنینی نباید در معرض بی توجهی قرار گیرند. امید است مسولین مربوطه حساسیت بیشتری نسبت به حفظ هواپیما‌های تاریخی بروز دهند و نسبت به تعمیر (موزه ای) و جا به جایی تنها میگ ۱۷ موجود در کشور اقدامات بیشتری انجام دهند.
نوشته: سیدنویدرضا موسوی