به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمانشاه، آیین اختتامیه دومین جشنواره ملی فلسفه برای کودک و نوجوان (با رویکرد فلسفه اسلامی) در کانون استان، با حضور مخاطبان و مسئولانی از سراسر کشور روز پنجشنبه ۸ آذر ۱۴۰۳ در مرکز شماره ۴ شهر کرمانشاه، برگزار شد.
محمد خیاط زنجانی مدیرکل کانون استان، ضمن عرض تسلیت به‌مناسبت ایام فاطمیه و خیرمقدم به میهمانان و اساتید ارجمند و گران‌بهای جمع حاضر از کرمانشاه و استان‌های مختلف و قدردانی از زحمات همکاران کانون استان جهت برگزاری این آیین ملی، بیان داشت: ان‌شاءالله که همه بتوانیم رهروان صدیقی برای حضرت فاطمه (س) باشیم و بتوانیم از نظام تربیتی که حضرت برای ما ترسیم کرده، حداکثر استفاده را بکنیم، آنچه که در سیره حضرت زهرای اطهر (س) به شهود و ملموس می‌شود دید، حکمت تربیتی و تربیت حکمی‌است، یعنی اگر ما یک نگاه دقیق در زندگی ایشان و نوع نگاه تربیتی و الگویی که ایشان ارائه می‌کند داشته باشیم، بسیاری از نکاتی که ما امروز برای حوزه برنامه برای فلسفه برای کودک و نوجوان نیاز داریم به‌واسطه مقابله تنظیم و بحث شده است. از لالایی‌هایی که حضرت برای فرزندان خود خواندند، از اشعاری که حضرت در بازی با امام حسن (ع) و امام حسین (ع) ارائه کردند، باید دریافت که در دل آن عمیق‌ترین حرف‌های حوزه حکمت برای کودک و نوجوان است، همچون بحث خلق نگاه زیبایی‌شناختی که حضرت در قالب‌های مختلف برای فرزندانشان ایجاد می‌کردند و به تعبیر ملاصدرا به واسطه این نگاه زیبایی‌شناسانه، آنها را با مقوله حکمت و فلسفه انس می‌دادند.
وی افزود: از ایجاد معنویت‌هایی که در قالب نظام تربیتی ایشان برای فرزندان خود ایجاد کرده و برای هر یک از ما درس‌آموز است تا اینکه به واسطه خلق گرسنگی برای فرزندانش به تعبیر روایات ما در شب معراج، حکمت را در قلب فرزندان خود جاری می‌کرده؛ همه اینها نموداری‌است از اینکه ما می‌توانیم مبتنی بر شخصیت و سیره تربیتی حضرت زهرا (س) که این ایام به‌نام این بزرگوار و معصومه عالم هست، می‌توانیم برای برنامه امروز و آنچه که حکمت برای کودک و نوجوان می‌دانیم، بهره‌مند شویم و به نقطه مطلوب برسیم. اگر ما تربیت را رشد تعقل در کودک و نوجوان بدانیم همان‌طوری که بزرگان ما گفتند و استاد شهید مرتضی مطهری در کتاب تعلیم و تربیت اسلامی به‌آن اشاره داشته، "رکن کلیدی تربیت یعنی رشد تعقل"، بنابراین هر فرصت و موقعیتی که ما می‌خواهیم از آن بهره تربیتی بگیریم، اگر می‌خواهیم از هر لحظه‌ای که در مناسبت‌ها، ایام و لحظه‌های مختلفی که متربی ما با آن مواجه است، استفاده کنیم برای رسیدن به نقطه مطلوب تربیت، که همان رشد تعقل است، یعنی همین که ما مناسبت‌ها را منفرد نگاه نکنیم.
زنجانی تصریح کرد: ما باید از ایام فاطمیه برای رشد تعقلی کودک و نوجوان خود استفاده کنیم و این همان موردی است که در صورت نگاه جامع به برنامه فلسفه برای کودک و نوجوان به ما یاد می‌دهد که امیدواریم بتوانیم در این مسیر موفق باشیم. جشنواره‌ای که ما امروز در خدمت شما هستیم برای دومین سال، شاید در کشور، مشابهی براین آن دیده نشده، جشنواره‌های علمی و پژوهشی وجود دارد که در این حوزه کار می‌کند و... اما اینکه اولا" گروه مخاطب کودک و نوجوان روح مخاطب برنامه ما هستند و در ثانی به خلق آثار هنری، ادبی، فرهنگی و تربیتی در حوزه فلسفه برای کودک و نوجوان بپردازیم، مواردی هستند که مشابه آن در اجرا دیده نشده و این افتخار برای استان کرمانشاه هست که این جشنواره را در دو سال اخیر طراحی کرده است.
مدیرکل کانون استان خاطرنشان کرد: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در این مدت دو سال، در سطح کشور با پیگیری جریان فابک یعنی فلسفه اسلامی برای کودک و نوجوان، یک جریانی را در کشور هدایت می‌کند و خدا را شاکریم استان کرمانشاه در این حوزه بین استان‌های مختلفی که در مجموعه کانون پرورش فکری مشعول فعالیت هستند، در حوزه بحث فلسفه برای کودک و نوجوان امروز سرآمد است و جلوتر از همه استان‌ها حرکت می‌کند و اتفاقات خوبی در این مدت نه ما اخیر افتاده است.
وی تاکید نمود: کارگروه فابک استان کرمانشاه حدود نه ماه است تشکیل شده ولی در این مدت به یاری خداوند به همت عزیزان که عضو کارگروه هستند و برخی از این بزرگواران الان در جمع ما حاضر هستند، اتفاقات بزرگی رقم زده شده که می‌تواند در سراسر کشور هم به‌عنوان الگو باشد و یک مورد آن همین جشنواره‌ای که در حال حاضر در حال اجرا است. امسال بیش از ۵۸۴ اثر برای جشنواره ارسال شد و در نوع خود قابل توجه است و نکته‌ای که امسال نسبت به سال گذشته داشتیم این بود که سال گذشته به‌صورت منطقه‌ای و امسال با موافقتی که مجموعه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کشور در نظر گرفتند، به‌صورت ملی برگزار شد.
این مقام مسئول عنوان کرد: ما امسال توسعه روشی دادیم، سال گذشته بخش‌های محدود داستان و طراحی بازی داشتیم و امسال بخش شعر، نقاشی و خوشنویسی را هم به دیگر بخش‌های جشنواره افزودیم و اتفاقا" استقبال بسیار خوبی را هم در پی داشت، برای مثال در بخش شعر آثار بسیار خوبی را در حوزه نوجوان و بزرگسال دریافت کردیم و این نشان می‌داد که نبود این بخش‌ها در سال گذشته خلاء بود و به واسطه این جشنواره می‌تواند این خلاء پر شود. از بین ۵۸۴ اثر ارسالی، ۳۱۰ اثر بعد از پایش اولیه با داشتن شاخص‌های لازم فلسفی به مرحله داوری نهایی رسیدند و برگزیدگان آن، امروز معرفی و تقدیر خواهند شد و این جریان، فتح باب و شروعی‌است برای اینکه ما بتوانیم تولیدات این حوزه را افزایش دهیم برای اینکه نوجوانان و هنرمندان و شخصیت‌هایی که در حوزه تربیت در حال کار هستند، بتوانند در راه دغدغه رشد تفکر فلسفی در کودک و نوجوان قدم بردارند.
وی ادامه داد: امیدواریم که این جریان پر رنگ‌تر از گذشته مسیر خودش را ادامه دهد و با همراهی اساتید ارجمند و یکایک نویسندگان، هنرمندان و مربیان عزیزی که به صورت خلاق ظرفیت طراحی بازی و فعالیت‌های تربیتی با کودک و نوجوان را دارند کمک کنند. ما به‌دنبال این هستیم ان‌شاءالله بتوانیم در استان کرمانشاه اولین پارک فلسفی را برپا کنیم و در حال انجام هماهنگی برای رسیدن به این مقصود هستیم؛ اولین اردوی فلسفی کشور را ما با رویکرد فلسفی برگزار کردیم که الان در نوع خود به‌عنوان یک الگو در سطح کشور معرفی می‌شود و دوره سوم آن هم به‌صورت منطقه‌ای برگزار شد و با استقبال خوب نوجوانان عزیز همراه گردید؛ پژوهشی را در این مراسم رونمایی می‌کنیم که با همکاری اعضای کارگروه فابک استان صورت گرفت که در نوع خودش مورد توجه است و در آن بررسی شده که از رهاوردها و نوآوری‌های حکمت ملاصدرا، ما چطور می‌توانیم در برنامه فلسفه برای کودک استفاده کنیم. همه اینها و ده‌ها اقدام دیگری که فرصت گزارش آن در این زمان نیست، محصول زحمات همکاران عزیز در مجموعه کانون پرورش فکری و اساتید و بزرگوارنی‌است که در مجموعه کارگروه فابک مجمع عالی حکمت همراه ما بودند و این اقدامات رقم خورده؛ به یاری خداوند که خروجی این اتفاقات به تربیت بهتر کودکان و نوجوانان این سرزمین ختم شود و در بقای این جریان، شاهد اتفاقات بزرگ‌تری به صورت قوی و پر رونق در این حوزه باشیم.
پخش کلیپ نشست‌های فابک، سخنرانی حجت‌الاسلام دکتر صدیقی (مدیر مجمع عالی حکمت استان کرمانشاه)، قرائت آثار برگزیده، رونمایی از سه اثر فاخر فلسفی در زمینه‌های هنری، ادبی و پژوهشی در سه بخش مختلف از این آیین همچون رونمایی از اثر فاخر هنری فلسفی استاد سهرابی، رونمایی از اثر و تندیس هنری مسعود میاور مربی مسئول مرکز اسلام‌آباد غرب، رونمایی از کتاب آثار سال گذشته، قصه‌گویی فلسفی عضو کودک کانون، پخش کلیپ اردوی فلسفی اعضا، اجرای یک بازی فلسفی توسط رحمت غلامی مربی توانمند کانون استان، اجرای گروه سرود فلسفی به‌نام تو، سخنرانی دکتر علیپور (دکترای فلسفه تطبیقی، عضو هیات علمی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و عضو کارگروه فابک مجمع عالی حکمت اسلامی کشور)، قرائت بیانیه هیات داوران، اهدای جوایز و لوح تقدیر برگزیدگان با پخش پاورپوینت مشخصات برگزیدگان، برپایی نمایشگاه آثار برگزیدگان؛ از جمله بخش‌هایی بود که در آیین اختتامیه دومین جشنواره ملی فلسفه برای کودک و نوجوان در کانون کرمانشاه برگزار شد.
سپس منیژه‌السادات حسینی معاون فرهنگی کانون بیانه هیات داوران را قرائت کرد. در بیانه هیات داوران آمده‌است:
به‌نام ما را زندگی داد
وزان پس مژده پایندگی داد...
چیستی و چرایی ذهن انسان، عمری به درازای تاریخ دارد و علم فلسفه به‌عنوان یکی از کهن‌ترین شاخه‌های دانش بشری همواره می‌کوشد تا ماهیت دانش، معنا، اخلاق و درک بهتر از زندگی را برای انسان، این موجود دارای تفک و تعقل روشن نماید.
ظهور و بروز فلسفه در زندگی امروز منتج به توسعه مهارت‌های فکری، توانایی نقد و استدلال منطقی می‌گردد، بهره‌ای بی‌نظیر که می‌تواند مسیر تفکر را به سمت تعالی سوق دهد و به‌طور یقین مهم‌ترین دستاورد فلسفه برای انسان نیازمند به تعقل در دنیای پیچیده امروز، همین مورد می‌تواند باشد.
فلسفه تمرینی برای یافتن پاسخ‌های درست از منشاء و منابع صحیح اندیشیدن و همچنین روشنی‌است، برای نهادینه کردن اتخاذ درست‌ترین تصمیم و تحلیل در سایه‌سار تفکر و این یعنی تمرینی برای خوب زندگی کردن و البته مستحق‌ترین مخاطب این علم، کودکان و نوجوانان هستند، چرا که دستیابی به قله‌های پیشرفت، حق این مخاطب مهم و ارزشمند جامعه است که اندیشه‌اش در حال شکل‌گیری و ورزیدگی است، کودکان و نوجوانان بر بلندای بام حیرت‌آور تفلسف می‌توانند تمام جهان را به زیر پای خود نظاره‌گر باشند و هستی را از دریچه نگاه فارابی و بوعلی و ملاصدرا به تماشا بنشینند تا جایی که به شناخت از خود برسند و به قول شیخ اشراق:
زنهار که دامن خرد گم نکنی
خود را ز برای نیک و بد گم نکنی
رهرو تویی و راه تویی، منزل تو
هشدار! که راه خود ز خود گم نکنی
هم‌راستا با رسالت کانون، جشنواره کشوری فلسفه برای کودکان و نوجوانان به اختتامیه دومین سال اجرای خود رسید تا به امید و اتکال خدای متعال، بنای سومین جشنواره را نیز در همین آیین اختتامیه، اعلام نماید.
دومین جشنواره ملی فلسفه برای کودکان و نوجوانان در قالب شعر، داستان، نقاشی، خوشنویسی و طراحی بازی‌های فلسفی، در دو بخش نوجوانان و بزرگسالان با دریافت ۵۸۴ اثر، پس از پایش اولیه به داوری نهایی آثار رسید. کمیته‌های داوری دبیرخانه جشنواره در این فرایند دو نکته حائز اهمیت را در پایش و داوری دادای اولویت و توجه دانسته و بر آن تاکید داشته‌اند:
۱- توجه به بعد فلسفی اثر و داشتن موضوع و خمیرمایه فلسفی که باعث گردید بعضی از آثار قوی در ابعاد هنری و ادبی و طراحی بازی به‌خاطر نداشتن موضوع فلسفی حذف گردند.
۲- دارا بودن شاخص‌های ملموس هنری، ادبی، تربیتی و ساختاری که مستلزم خلق یک اثر برگزیده باشد.
۳- با توجه به سیاست‌های کانون پرورش فکری و مجمع عالی حکمت اسلامی، رویکرد این جشنواره فلسفه اسلامی بوده است، که از دو منظر روش‌شناسی فلسفی و محتوای فلسفی مورد بررسی و داوری قرار گرفته است.
این مطلب قابل عرض است که در بخش شعر و داستان و بازی، بعضی آثار به‌صورت مجموعه‌ای ارسال شده‌اند که در صورت دارا بودن شرایط لازم به شکل یک مجموعه مستقل چاپ خواهد شد. همان‌گونه که در جشنواره نخست نیز همین رویکرد اعمال گردید.
همچنین هیات داوران در بخش نقاشی بزرگسالان، اثری را حائز امتیاز رتبه اول ندانست.
دبیرخانه دومین جشنواره ملی فلسفه برای کودکان و نوجوانان با حضور هیات داوران شامل: محمد خیاط زنجانی، رضا حساس، وحید خواجوی، خیام احمدی، رحمت غلامی، یزدان صفربخش، فرانک گلشن‌پور، الهه رزازیان، مژگان خوش‌طبع، فرزانه لطیفی، سمیه قبادی، شکوفه فتاحی، اعظم کرمی، مریم دارابی؛ نتایج چندین روز بررسی و داوری را به شرح ذیل اعلام نمودند:
* نقاشی (بخش اعضا):
_ محمد معصوم‌زاده، شایسته تقدیر، محتوا: بزم حکیمان
_ ملیکا امجدیان، شایسته تقدیر، محتوا: طبیعت آغاز تفلسف
_ محنا محمدی، نفر سوم
_ سوگند پرماه، نفر دوم، محتوا: مرگ و زندگی
_ سما شیخی، نفر اول، محتوا: فیل و تاریکی
* نقاشی (بخش بزرگسال):
_ حسام‌الدین موحدی، شایسته تقدیر، محتوا: تفکر فرامکان
_ آسو نوری، نفر سوم، محتوا: آزادی
_ محمدصادق پروار، نفر دوم، محتوا: وجود و عدم (نور و ظلمت)
_از نظر هیات داوران نفر اول انتخاب نشد.
* خوشنویسی (بخش اعضا):
_ ریحانه کرمی، شایسته تقدیر، محتوا: معنای فلسفه
_ نرگس قاسمی شایسته تقدیر، محتوا: زمان
_ زهرا جمشیدی، نفر سوم، محتوا: رویت حق
_ آرتین صابری، نفر دوم، محتوا: ماهیت وجود
_ هانیه شیخی، نفر اول، محتوا: تفکر توحیدی
* خوشنویسی (بزرگسال):
_ زهرا نقشی، شایسته تقدیر، محتوا: توحید و وحدت وجود
_ فرناز جواری، نفر سوم، محتوا: خدا
_ عذرا رضایی، نفر دوم
_ الهه گلچین، نفر اول، محتوا: توحید و وحدت وجود
* طراحی بازی:
_ امیرمحمد شاه‌علی، شایسته تقدیر، محتوا: آشنایی با فلسفه و فیلسوفان
_ شکوفه فتاحی، نفر سوم، محتوا: پرسش‌های فلسفی
_ شهرزاد قهرمانی، نفر دوم، محتوا: مفهوم خوشبختی و نفس‌شناسی
_ عفت تفضلی، نفر اول، محتوا: پرسش‌های فلسفی
* شعر(بخش نوجوانان):
_ ریحانه رضایی، شایسته تقدیر، محتوا: توحید و وحدت وجود
_ آرینا سلیمی، نفر سوم، محتوا: علیت
_ نیوشا امیری، نفر دوم، محتوا: وجود و هستی عالم
_ مهرسا خاکی، نفر اول
* شعر (بزرگسال):
_ مهسا امیری، نفر سوم
_ معصومه مهری، نفر دوم
_ منیره هاشمی، نفر اول، محتوا: مجموعه اشعار توحیدی
* داستان (بخش نوجوانان):
_ زهرا غلامی، نفر سوم، محتوا: علت حیات‌بخش
_ دنیا اسکندرزاده، نفر دوم
_ دینا طبعه خلیلیان، نفر اول
* داستان (بزرگسال):
_ آرزو کرده، شایسته تقدیر، محتوا: معنادهی به زندگی
_ مریم رستمی: شایسته تقدیر، محتوا: قوه و فعل
_ مریم کوچکی، نفر سوم
_ روبینا محمودی، نفر دوم، محتوا: امتداد حیات
_ عطیه کیخا، نفر اول، محتوا: مجموعه آثار ماهیت وجود
