جهان صنعت نیوز – طرح اصلاح قانون مهریه که شامل حبس‌زدایی و قضازدایی است، در مجلس تصویب شده و اکنون در مرحله اجرا قرار دارد. این قانون علاوه بر تعیین هزینه‌هایی برای ثبت مهریه‌های سنگین، امکان دریافت مهریه از طریق اداره ثبت بدون نیاز به طی مراحل دادرسی را فراهم می‌کند و پرداخت حق ثبت مهریه را میان زوجین تقسیم می‌کند.
از ابتدای مهرماه، طرح اصلاح قانون مهریه براساس ماده ۱۳۷ آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به اجرا درآمده است. این طرح دو محور اصلی «حبس‌زدایی» و «قضازدایی» را دنبال می‌کند. به موجب این قانون، مردان دیگر به دلیل مهریه زندانی نمی‌شوند و زنان نیز می‌توانند بدون طی مراحل دادرسی، مهریه خود را از طریق بخش اجراییات دادگاه خانواده مطالبه کنند.
در صورتی که مرد توانایی مالی داشته باشد، دارایی‌های وی توقیف و به عنوان مهریه به زن پرداخت می‌شود. در غیر این صورت، پرداخت مهریه به‌صورت اقساطی انجام خواهد شد.
یکی از مهم‌ترین تغییرات این قانون، تعیین «حق ثبت» برای مهریه‌های بالاتر از ۱۴ سکه است. این حق ثبت، که براساس ارزش مهریه محاسبه می‌شود، با هدف جلوگیری از ثبت مهریه‌های سنگین طراحی شده است. مطابق این قانون:
این هزینه میان عروس و داماد به صورت مساوی تقسیم شده و به صندوق «تهیه جهیزیه برای افراد نیازمند» واریز می‌شود. این موضوع نگرانی‌هایی را در میان خانواده‌ها ایجاد کرده است که چرا باید هزینه‌های خیرخواهانه از زوجین دریافت شود.
اجرای مهریه از طریق اداره ثبت، کم‌هزینه‌تر از مسیر دادرسی است. هزینه دادرسی برای مهریه براساس مبلغ تعیین‌شده، بین ۲.۵ تا ۵.۵ درصد مبلغ مهریه محاسبه می‌شود. از سوی دیگر، هزینه اجرای مهریه در اداره ثبت نیم‌عشر دولتی، معادل یک‌بیستم کل مبلغ مهریه است. این هزینه در اداره ثبت تنها در پایان فرایند و در صورت تأخیر زوج در پرداخت، دریافت می‌شود.
با این حال، در روش دادگاه، زوجه باید هزینه دادرسی را از ابتدا بپردازد. در صورت عدم توانایی مالی، زن می‌تواند درخواست اعسار ارائه دهد تا از پرداخت این هزینه‌ها معاف شود.
به‌جای تعیین مهریه‌های سنگین، زنان می‌توانند شروط ضمن عقد را در سند ازدواج قید کنند. این شروط که با توافق زوجین قابل ثبت است، تضمین‌های حقوقی مناسبی به زنان می‌دهد. از جمله شروط مهم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
این شروط به زنان کمک می‌کند تا حقوق خود را بدون نیاز به مهریه‌های سنگین تضمین کنند.
∎