به گزارش خبرنگار ایکنا، گروه قرآن، عترت و سلامت فرهنگستان علوم پزشکی با حضور محمدحسین نیکنام، عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی کشور و رئیس گروه قرآن، عترت و سلامت فرهنگستان علوم پزشکی و جمعی از متخصصان نهادهای قرآنی و پزشکی نشست بررسی قرآن، عترت و عوامل مؤثر بر سلامت(با تمرکز بر تکامل دوران اولیه کودکی) را به عنوان پیش نشست دوازدهمین اجلاس قرآن، عترت و سلامت را امروز چهارشنبه هفتم آذرماه در این فرهنگستان برگزار کرد.

در این نشست رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش ضمن اشاره به گسترش دوره پیش دبستانی در کشورهای مختلف و اهمیت این دوره، بر لزوم توجه به دوره پیش از دبستان تأکید کرد و با اشاره به نتایج پژوهش‌هایی که در موضوع تأثیر آموزه‌ها و تربیت دینی بر سلامت کودکان، گفت: کودکانی که تربیت دینی دارند سطح افسردگی و اضطراب کمتری احساس می‌کنند. تعلق به گروه‌های مذهبی احساس تعلق به گروه‌های بزرگتر و دریافت حمایت بیشتری در آنها به وجود می‌آورد و ارتقای مهارت‌های اجتماعی به دلیل حضور در مراسم‌ مذهبی در آنها ایجاد می‌شود.

5 فایده تربیت دینی برای کودکان

وی ادامه داد: والدینی که آموزه‌های دینی را به فرزندانشان منتقل می‌کنند بچه‌های سالم‌تری تربیت می‌کنند. بهبود سلامت جسمی در این کودکان نیز به دلیل توجه به سلامت تغذیه و رفتار بیشتر است. همچنین این کودکان کمتر به رفتار پرخطر، مصرف مواد مخدر و سیگار روی می‌آورند.

حکیم‌زاده افزود: در مجموع پنج فایده دینداری براساس نتایج مقالات منتشر شده در این زمینه شامل؛ دریافت حمایت اجتماعی، افزایش امید و معنا، سازگاری با استرس، سلامت روحی و کاهش اضطراب و رفتارهای سالمی که از آنها محافظت می‌کند، است.

در ادامه نشست برخی از حاضران نسبت به شرایط تعلیم و تربیت در نظام آموزش و پرورش کشور اظهار نگرانی کردند که حکیم‌زاده پاسخ داد: همکاران ما در آموزش و پرورش به تربیت دینی اهتمام دارند اما مشکلات در این حوزه فقط منحصر به آموزش و پرورش نیست. کودکان فقط چهار ساعت در مدارس حضور دارند ولی رسانه‌ها بدون دیوار و مرز وارد حریم آنها شده‌اند و کودکان را تحت تأثیر قرار داده‌اند؛ برای تربیت متعادل بچه‌ها همه موارد تربیتی که کودکان در معرض آنها هستند باید مدنظر قرار داشته باشد. 

سیدمحمد حسینی، وزیر اسبق ارشاد نیز طی سخنانی با اشاره به اینکه در گذشته برخی نسبت به تأثیر مسائل روح و روان بر جسم تردید می‌کردند، اما اکنون همه به این باور رسیده‌اند، گفت: اینکه پیامبر اسلام(ص) مکارم اخلاق را مطرح و بر اهمیت آن تأکید فرمودند به این دلیل است که کینه، حسد، بغض و ... نه تنها بر سلامت روح که بر سلامت جسم هم تأثیر دارد.

آموزش تدریجی مباحث دینی به کودکان

وی با بیان اینکه تربیت در اسلام تدریجی است، گفت: در روایات آمده است که در سه سالگی به کودک لا الله الا الله، در چهار سالگی محمد رسول الله، در پنج سالگی روبه قبله نشستن، در شش سالگی وضو گرفتن و بعد در ادامه نماز و ... را آموزش دهید. حضرت علی(ع) می‌فرمایند: غم و اندوه، تعادل جسم را برهم می‌زند و بدن آدمی را ویران می‌کند و در جای دیگری می‌فرمایند: اندوه ، نيمى از پيرى است.

حسینی به مسئله خودکشی حتی در میان جامعه پزشکی نیز اشاره کرد و گفت: اگر آدم‌ها را طوری تربیت کنیم که در مشکلات از نظر روحی قوی باشند خودکشی کمتر می‌شود. اگر کودک درست تربیت شود و از همان کودکی با مشکلات مواجهه و نحوه حل و یا کنار آمدن با مشکلات را بیاموزد و تمرین کند، دیگر در بزرگسالی در مواجهه با مشکلات از پا درنمی‌آید. خانواده‌‌ها نباید بچه‌ها را گلخانه‌ای پرورش دهند تا در بزرگسالی در مقابل مشکلات مقاومت کنند.

حجت‌الاسلام ابوالفضل ساجدی، استاد مؤسسه آموزشی امام خمینی(ره) نیز با اشاره به اینکه از نگاه اسلام انسان دارای دو بعد جسمی و روحی است و روح که به او دمیده شده منشأ کمالات انسان است، گفت: در سوره مؤمنین مراحل خلقت ذکر شده و در انتهای آن به «خلقت دیگری» اشاره شده و سپس خداوند خود را احسن‌الخالقین معرفی می‌کنند؛ خداوند زمانی لقب احسن‌الخالقین را به خود نسبت می‌دهد که روح را به بدن انسان می‌دمد. یعنی روح مهم‌ترین عنصر هویت بخش ماست. روح انسان از همان ابتدا با جسم ارتباط دارد و از همان ابتدا تأثیر و تأثر روح بر جسم آغاز می‌شود و کارهایی که افراد قبل و بعد از ازدواج انجام می‌دهند تأثیر زیادی بر روح بچه‌ها دارد. در احادیث آمده است که بچه‌ها بر فطرت توحید هستند و پیامبر(ص) فرمودند: فطرت کودک توحیدی است و این خانواده است که می‌تواند این فطرت را تقویت یا تضعیف کند.

تقدم سلامت روح بر جسم

حجت‌الاسلام ساجدی ادامه داد: از آیات و روایات استفاده می‌شود که شما خودتان و خانواده خودتان را از آتشی که هیزم آن مردم و سنگ هستند حفظ کنید. همه این موارد گویای نقش ویژه والدین بر فرزندان است. از نگاه اسلام روح مقدم بر جسم است و لذا سلامت معنوی مقدم بر سلامت جسمانی است؛ اگرچه اگر سلامت جسمی نباشد، سلامت روحی حاصل نمی‌شود اما سلامت روح تقدم رتبی بر سلامت جسم دارد. پس باید طوری زندگی انسان مدیریت شود که این بعد به درستی در زندگی انسان شکوفا شود.

وی افزود: از طرف دیگر، آورده فطری که ما از ابتدا با خود داریم اگر درست مدیریت نشود می‌تواند تحت تأثیر عوامل ضد الهی قرار گیرد و شیاطین بر آن احاطه پیدا کنند. در روایت داریم که اگر این آورده فطری به درستی شکوفا شود انسان‌ها می‌توانند به ملکوت آسمان‌ها نظاره کنند. همچنین در احادیث هم داریم که پیش از ازدواج مراقبت‌های زیادی بر خودتان داشته باشید و بر سلامت نَسَب تأکید شده و گفته شده است که بر جنین تأثیرگذار است. البته این مسائل عواملی جبری نیستند و اراده انسان بر همه آنها مقدم است اما عوامل یاد شده در کودک اثرگذار هستند. ایمان مادر در فرزند اثرگذار است و به همین دلیل تأکید شده بر اینکه رحم پاک باشد و مادر اهل گناه نباشد و طاهر باشد.

سیدحامد برکاتی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز گفت: خوب است که اطلاعات و اهمیت موضوع برای جامعه هدف تشریح شود اما باید از اساتید انتظار فعالیت عملیاتی داشته باشیم. 

محمدرضا مسیب‌زاده، دبیر کمیسیون آموزش عمومی قرآن کریم نیز گفت: سلامت سهم جدی در مباحث قرآن و عترت دارد و ما می‌توانیم از ظرفیت قرآن و عترت در حوزه سلامت استفاده کنیم که برای همکاری در این حوزه اعلام آمادگی می‌کنیم. 

محمدحسین محمدزاده، از مسئولان برگزاری نمایشگاه قرآن نیز با تأکید بر اینکه هر قدر به دنبال محتوا باشیم اگر نتوانیم با پیوست رسانه‌ای جذاب و مطمئن محتوا را به مخاطب برسانیم و وارد فرایند تبلیع کنیم، مخاطب دریافتی از این مطالب نخواهد داشت، پیشنهاد کرد: برای این همایش کانالی راه‌اندازی و از ظرفیت فضای مجازی استفاده شود.

نرگس توکلی، مدیر گروه جوانی جمعیت و سلامت خانواده معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز به فرزندپروری حضرت فاطمه(س)، بازی با کودکانشان، اهمیت قائل شدن به آنها، رعایت برابری بین آنها و ... ایشان اشاره کرد و گفت: باید در این حوزه از سبک زندگی و فرزندپروری حضرت فاطمه(س) الگو گیریم.