به گزارش خبرگزاری ایمنا، موسیقی همواره بخشی جداییناپذیر از فرهنگ و هنر جوامع مختلف بوده و در دهههای اخیر، تحولات چشمگیری در این عرصه رخ داده است؛ خوانندگان و هنرمندان موسیقی بهعنوان سفیران فرهنگی نقش قابل توجهی در انعکاس ارزشها، دغدغهها و احساسات جامعه ایفا میکنند.
طی سالهای گذشته، سبکهای موسیقیایی متنوعی به وجود آمده است و مخاطبان با انتخابهای گستردهتری روبهرو شدهاند و ظهور فناوریهای دیجیتال و انتشار آثار موسیقی بهشکل آنلاین، دسترسی هنرمندان و شنوندگان را تسهیل کرده است.
از طرفی در این مسیر خوانندگان با مسائل مختلفی از جمله رقابت شدید در بازار، تأثیر فضای مجازی بر موفقیت حرفهای و محدودیتهای موجود در برخی کشورها روبهرو هستند؛ در همین راستا موسیقی نقش مهمی در ترویج ارزشهای اجتماعی، حفظ میراث فرهنگی و تقویت حس همبستگی در جامعه دارد و خوانندگانی که توانستهاند با آثار خود احساسات و نیازهای جامعه را منعکس کنند، تأثیر عمیقی بر شنوندگان خود گذاشتهاند.
مردم دوست دارند از افراد مشهور تقلید کنند
محمد لسانی، کارشناس حوزه رسانه با بیان اینکه موسیقی در رده اول مصرف فرهنگی کشور قرار دارد، به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: موسیقی بالاترین میزان مصرف یک محصول فرهنگی و هنری را دارد، بهطوری که حتی بالاتر از سینما و سایر رسانهها قرار میگیرد.
وی ادامه میدهد: موسیقی بهعنوان یک رسانه آوایی احساسات، تخیلات، حسانگیزی و همذاتپنداری بسیار بالایی را با مخاطبان برقرار میکند، بهطوری که در چند سال اخیر شاهد هستیم که برخی مداحان نیز در عرصه مداحی کارهای استودیویی برای مخاطبان آماده میکنند و این به قدرت آوا برمیگردد که هر شخص میتواند موسیقی، مداحی و آوای مورد علاقه خود را در خلوت خود بخواند و گوش بدهد.
کارشناس رسانه با اشاره به اینکه خوانندگانی که تولیدکنندگان آواها و صوتها هستند یکی از دستههای پرمخاطب و دارای دنبالکنندگان بسیار هستند، تصریح میکند: مردم اخبار، زندگی خصوصی و خانوادگی خوانندگان را دنبال میکنند و از آنجایی که این افراد چهره و شهره هستند، سبک کلام، نحوه آرایش موها، لباس و هر آنچه که آنها مصرف میکنند، توسط مردم تقلید میشود و مردم سعی میکنند از آنها الگو بگیرند، چرا که دوست دارند به سبک و منش آنها نزدیک شوند.
الگوپذیری در ذات بشر نهاده شده است
وی با بیان اینکه تطابق، همشکلی و مشابهت افراد به خوانندگان ریشه فرهنگی دارد، میافزاید: ذات بشر میخواهد شبیه دیگران باشد، بهطوری که الگوی یک نفر تا زمانی که در خانواده است اعضای خانواده، زمانی که به مدرسه میرود دانشآموزان و همکلاسیهایش است و همینطور این مسیر رشد میکند و افراد الگوهای متفاوت را بر سر راه هم میگذارند، قسمتی از این مسیر قابل حذف نیست، چراکه الگوپذیری در ذات بشر نهاده شده است و ما هر کدام از کسانی تبعیت و پیروی میکنیم، اما باید توجه داشته باشیم که در این پیرویها خودمان را گم نکنیم، به ازخودبیگانگی و خودتحقیری نرسیم تا منجر به جدایی از فرهنگ خانوادگی، محلی و ملی نشود.
لسانی با اشاره به اینکه بسیاری از خوانندگان از الگوهای غربی پیروی میکنند، میگوید: سالهای گذشته، زمانی که گروه کیپاپ در کره آغاز بهکار کرده بود و ویدیوهایی از خود را میان جوانان منتشر میکرد، برخی خوانندگان کشورمان از آنها تقلید و حتی لباسهای خود را شبیه به کیپاپرها کرده بودند؛ یعنی جدا از اینکه مردم از سلبریتیها پیروی میکنند، سلبریتیها نیز از سلبریتیها پیروی میکنند و این مسئله یعنی در بعضی لایهها افراد میخواهند شبیه ایدهآلهای خود، ستارهها و چهرههای آرمانی شوند.
وی با بیان به اینکه رسانه در عصر فعلی زیستساز و هویتساز است، اظهار میکند: رسانه در گذشته تنها انتقالدهنده و جابهجاکننده پیامها بود، اما در عصر فعلی بهدلیل اینکه همزیستی افراد با رسانهها زیاد شده است، افراد از رسانهها تأثیر میپذیرند و رسانهها هویتساز و تولیدکننده سبک زندگی و شکل خاصی از زیست هستند، بنابراین اگر افراد حواسشان به مصرف رسانهای خود نباشد و خودآگاه نباشند، در ناخودآگاه پشتسر ویدیوهایی که استفاده میکنند، لذتمحور و حالمحور پیش خواهند رفت و از به تکریم نفس و عزت نفس بیتوجهی میشود.
رسانه مردم را جذب در فرهنگ جهانی میکند
کارشناس رسانه ادامه میدهد: ما بهخاطر خانواده، تحصیلات و آنچه که هستیم ارزشمندیم و اگر حواسمان به این موضوع نباشد، ارزش را تنها در تشابه با دیگران و تقلید از دیگران میبینیم و دنبال میکنیم.
وی با اشاره به اینکه درک اثرات رسانه به فهم انسانها برمیگردد، تصریح میکند: در اینترنت جغرافیا، مرزها و دولتها کماهمیت شدند و افراد با کلیک روی یک ویدئو آثار سایر نقاط جهان را میبینند و همین مسئله موجب ازخودبیگانگی شده است.
لسانی با بیان اینکه ویژگیهای مثبت این دوران را نمیشود نادیده گرفت، اما از ویژگیهای منفی نمیشود و نباید غافل بود، میافزاید: رسانه افراد را به فرهنگ جهانی جذب میکند و آنها را نسبت به فرهنگ داخلی خود کماهمیت و کمتوجه میکند؛ در همین راستا افراد نباید در فضای مجازی هضم شوند، بلکه باید به دنبال ترمیم و نشان دادن هویتهای خود باشند و به آن توجه کنند.
به گزارش ایمنا، موسیقی بهعنوان یکی از قدرتمندترین ابزارهای ارتباطی، نهتنها مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را درمینوردد، بلکه با ایجاد پیوندی عمیق میان هنرمندان و مخاطبان، زمینهساز تحولات اجتماعی و فرهنگی میشود. همچنین در عین حال نقش خوانندگان بهعنوان نمادهای تأثیرگذار در جامعه، فراتر از ارائه آثار هنری است و به الگوپردازی و هدایت سبک زندگی مخاطبان نیز گسترش مییابد.
چالشهایی همچون تأثیرات جهانیشدن و کمرنگ شدن هویتهای بومی، ضرورت بازنگری در استفاده از ظرفیتهای موسیقی را برجسته میکند و برای بهرهبرداری از این هنر به شیوهای مؤثر، باید بر تقویت اصالتهای فرهنگی و پرورش آگاهی در میان مخاطبان و هنرمندان تأکید شود تا موسیقی همواره ابزاری برای حفظ و گسترش هویت اجتماعی باقی بماند، از طرفی برای حفظ تعادل میان بهرهمندی از فرصتهای جهانی و حفظ اصالتهای بومی، لازم است هنرمندان و مخاطبان موسیقی با خودآگاهی نسبت به اثرات رسانهها و فرهنگ جهانی، به دنبال تقویت و نمایش ارزشهای داخلی و ملی باشند و تنها با چنین رویکردی میتوان از موسیقی بهعنوان ابزاری برای توسعه فرهنگی پایدار استفاده کرد.