در کنار سخنان وزرای نیرو و نفت، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز در سخنانی خواستار همراهی مجلس و دولت و نخبگان برای چاره‌اندیشی در این خصوص شد و گفت که در تابستان ۱۴۰۳ بیش از ۱۵ هزار مگاوات ناترازی در مصرف انرژی وجود داشت. او همچنین گفت: زمانی وقتی دشمنانمان، کشور را تهدید می‌کردند ما می‌گفتیم نفت خود را به روی شما می‌بندیم و این اهرم تهدید کشور بود. اما امروز کدام نفت را می‌بندیم و چه اهرمی داریم؟ حتی اگر تحریم هم نباشیم تکلیف ما در این حوزه روشن است و باید این موضوع جزو سیاستگذاری‌های کشور باشد و مجلس و دولت‌ها نسبت به آن مسوول هستند.در این نشست تعدادی از نمایندگان مجلس به ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از خاموشی‌ها و رفع ناترازی انرژی پرداختند. همچنین گزارش کمیسیون انرژی توسط احمد مرادی، رئیس کمیته برق کمیسیون انرژی مجلس قرائت شد که براساس آن عدم تامین گاز مورد نیاز برای تامین سوخت نیروگاه‌ها در ۸ ماه نخست سال جاری و به تبع آن افزایش مصرف سوخت مایع و کاهش ذخایر استراتژیک سوخت مایع نیروگاهی به ویژه گازوئیل از جمله دلایل اصلی کمبود احتمالی برق در زمستان پیش‌رو است.
وزارت نیرو چه اقداماتی انجام داد؟
دراین جلسه عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو که برای توضیح در مورد دلایل خاموشی‌های اخیر در مجلس حاضر شده بود، گفت: روند تولید مصرف برق در ایران با دنیا تفاوت‌های اساسی دارد و با وجود اینکه از سال ۵۷ تاکنون رشد جمعیت جهان مشابه کشور ما بوده است، اما رشد مصرف برق در جهان ۳.۴ و در ایران رشد مصرف برق ۲۳ برابر شده است. وزیر نیرو اضافه کرد: همچنین میانگین رشد مصرف پیک سالانه که طی ۱۰ سال گذشته حدود ۴.۷ درصد بود در سال جاری با افزایش۶۵۰۰ مگاوات به ۸.۷ درصد یعنی حدود دو برابر رسیده است. وی تصریح کرد: روند افزایش ظرفیت نیروگاه‌ها در دهه گذشته به ویژه در سال‌های اخیر متناسب با رشد مصرف نبوده است، به‌طوری که در پیک مصرف سال جاری این کمبود تا مرز ۲۰ هزار مگاوات ناترازی هم رسیده است.
وی ادامه داد: با توجه به شرایط ناترازی برق در ۹۰ روز حضورم در وزارت نیرو با همت همکارانم اقدامات مهم و فوری انجام شد و ۱۴ پروژه اصلی از جمله موارد زیر عملیاتی شده است.انجام به موقع تعمیرات نیروگاهی به صورت فشرده و آماده کردن نیروگاه‌ها و شبکه‌های انتقال و توزیع برق، تکمیل نیروگاه‌های ناتمام و به مدار آوردن نیروگاه‌های ناتوان، نصب حدود یک میلیون و ۵۰۰هزار کنتور هوشمند قبل از پیک سال آینده، فرهنگ‌سازی در مورد موضوع مدیریت مصرف از طریق شبکه‌های اجتماعی، فضای مجازی، صداوسیما و رسانه‌ها و شناسایی مصرف‌کنندگان غیرمجاز به ویژه رمز‌ارزها از جمله اقداماتی است که وزیر نیرو به آنها اشاره کرد.
علی‌آبادی در این خصوص گفت که تاکنون تعمیرات بیش از ۴۰ هزار مگاوات نیروگاه به پایان رسیده است که این رکورد بسیار خوبی برای کشور است. وزیر نیرو همچنین گفت: از شهریور امسال تاکنون حدود ۱۵ نیروگاه تجدید‌پذیر نیز وارد مدار شده و بیش از ۳هزار مگاوات دیگر نیز تا قبل از پیک سال آینده وارد مدار خواهد شد. علی‌آبادی همچنین از شناسایی ۸برابری مصرف‌کنندگان غیرمجاز رمز‌ارزها نسبت به سال قبل خبر داد.علی‌آبادی در ادامه سخنانش با بیان اینکه چالشی که این روزها با آن مواجه هستیم، چالش تامین سوخت نیروگاه‌ها در زمستان بوده است، گفت: رشد بسیار زیاد مصرف گاز خانگی در سال‌های اخیر موجب شده کمبود گاز در زمستان نیز با وجود آمادگی نیروگاه‌ها برای تولید برق کافی، عرصه را بر تولید برق تنگ کند.
کاهش سوخت گاز تحویلی به نیروگاه‌ها از ابتدای سال جاری و ضرورت استفاده از ذخایر مخازن گازوئیل به عنوان سوخت جانشین جهت جبران آن منجر به کاهش مخازن سوخت گازوئیل شده که برای جلوگیری از کاهش بیشتر، عملا نمی‌توان از ظرفیت نیروگاه موجود که آمادگی کامل برای تولید برق اضافه‌تر بر نیاز مصرف‌کنندگان دارند، استفاده کرد و ناچارا محدودیت‌های برنامه‌ریزی شده طی چند روز برای مشترکان عزیز اعمال شد.
مازوت‌سوزی بهینه در نیروگاه‌ها
وزیر نیرو تصریح کرد: خوشبختانه با همکاری ارزنده که توسط وزارت نفت به عمل آمد، گاز تحویلی به نیروگاه‌ها افزایش یافته و همچنین با تحویل سوخت مناسب گازوئیل به نیروگاه‌ها ضمن برطرف شدن محدودیت‌های تامین برق، ذخیره‌سازی گازوئیل در نیروگاه‌ها نیز در حال افزایش است و ان‌شاءالله با رعایت مصوبه اخیر شورای امنیت ملی این رفع محدودیت ادامه خواهد داشت. مصرف مازوت در نیروگاه‌ها نیز با بهینه‌سازی سوخت آنها از ترکیب گاز و مازوت کپسول خوب در دستور کار قرار گرفته است که به این ترتیب می‌توان از ظرفیت نیروگاه‌های مازوت نیز حداکثر استفاده را کرد بدون اینکه نگرانی برای شهروندان عزیز وجود داشته باشد. به گزارش «ایرنا»، علی‌آبادی در ادامه گفت: خوشبختانه در شرایط حاضر کمبودی در تولید برق توسط نیروگاه‌ها نداریم و نیروگاه‌های ما در آمادگی کامل برای تولید برق هستند.
مسائل امروز پیچیده‌تر از سوزاندن مازوت است
پس از قرائت ارائه گزارش کمیسیون انرژی مجلس و سخنان وزرای نفت و نیرو در این زمینه، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس تصریح کرد: طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، در تابستان امسال صنایع کشور به میزان ۱.۵درصد افت در تولید و رشد اقتصادی داشتند که به معنای خسارت به تولید‌کننده و خسارت به دولت است که دولت نمی‌تواند مالیات بگیرد و در حقیقت هم تولید‌کننده و هم دولت زمین خوردند. به گزارش «ایرنا»، قالیباف با بیان اینکه در حوزه گاز در زمستان سال ۱۴۰۲ به میزان ۲۵۰ میلیون متر مکعب ناترازی انرژی وجود داشت، یادآور شد: البته برای این موضوع صنعت تعطیل شد و افت فشار وجود داشت که خسارت داخلی محسوب می‌شود.وی درباره سخنان وزیر مبنی بر وجود معضل حمل‌ونقل گفت: این موضوع نشان می‌دهد مسائل امروز ما بسیار پیچیده‌تر از سوزاندن یا نسوزاندن مازوت است. دوستان وزارت نفت و نیرو قول دادند تا با همکاری یکدیگر سوخت‌رسانی کنند تا قطعی برق نداشته باشیم. اما اگر سوخت هم برسد، آیا مشکل مردم حل می‌شود؟
قاچاق روزانه ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از کشور
رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنانش گفت: روزانه شاهد قاچاق بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از کشور هستیم که بی‌تردید سازمان‌دهی شده است و مراکز تولید و مصرف‌کنندگان اصلی، نخستین تهیه‌کنندگان این قاچاق هستند. رئیس مجلس با بیان اینکه ۳۲ درصد دنیا هنوز با زغال‌سنگ، برق تولید می‌کنند، گفت: بیش از ۱.۲ میلیارد تن زغال قابل حرارتی در طبس داریم که روی زمین مانده و نیروگاه زغال‌سنگی ۱۶۰۰ مگاواتی آنجا قریب به ۲۰ سال است که تنها ۲۵ درصد پیشرفت داشته است. وی خاطرنشان کرد: ما حتی ۸ درصد هم تولید برق از طریق زغال‌سنگ نداریم و ۹۲ درصد گاز مصرف می‌کنیم. این مسائل سیاستگذاری بوده و مقصر آن مردم نیستند، بلکه من و امثال بنده هستیم که باید پاسخگو باشیم و جواب دهیم، بنابراین این مشکلات نهادی و سیاستگذاری‌ها را باید حل کنید تا مردم نیز ما را همراهی کنند.رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنانش گفت: آقای علی‌آبادی[وزیر نیرو] به من گفت در تولید برق در زمستان مشکل نداریم، ولی در تابستان جرات ندارد این حرف را بزند و طبیعی هم هست.
وزیر نیرو برنامه مدونی برای کاهش ناترازی دارد
اکبر رنجبرزاده، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به جلسه روز گذشته مجلس درخصوص قطعی برق در فصل سرد و تامین سوخت نیروگاه‌های حرارتی کشور گفت: در یک دهه اخیر در مساله مصارف و منابع تولیدی تقریبا نظارت واحدی وجود نداشته است. ما بی‌رویه از مخازن و منابع تولید‌مان استفاده می‌کنیم و روزانه، ماهانه و سالانه به لحاظ استفاده از تکنولوژی‌های جدید به مصارف خانگی و صنعتی‌مان افزوده می‌شود. اما متاسفانه به میزان افزایش مصارف شاهد افزایش تولید نبوده‌ایم.
او تاکید کرد: در حال حاضر مصرف رو به افزایش بوده، اما تولید رشد نکرده و این اتفاق نامبارکی است. از قدیم هم گفته‌اند زمانی‌که خرج از برج بیشتر شود یعنی هزینه از درآمد افزایش پیدا کند، مشخص است که منجر به ورشکستگی می‌شود. در اینجا باید هشداری از گذشته‌های دورتر می‌رسید که زنگ خطری برای آینده باشد که هوشیار باشید. سیستم‌های اجرایی کشور اعم از وزارتخانه‌های نیرو و نفت باید هشدار دریافت می‌کردند اما این هشدار و زنگ خطر دریافت نشده است.این عضو کمیسیون صنایع مجلس با انتقاد از عدم رشد تولید برق اظهار کرد: البته در خصوص بنزین هشدار خطر را دریافت کردند و تولید را افزایش دادند و تولید بنزین که در مقاطعی 40تا50 میلیون لیتر بود به 120 میلیون لیتر افزایش یافت و به نسبت مصرف تولید رشد کرد البته بخشی هم وارد می‌کنیم.
اما موضوع این است که در بحث بنزین مسوولان زنگ خطر را دریافت کردند، اما در خصوص برق و گاز زنگ خطر خاموش بود و هشدار آن را مسوولان دریافت نکردند. به عبارت دیگر انعکاس نگرانی‌های مردم از سوی تصمیم‌گیران دریافت نشد و در نتیجه در حال حاضر با ناترازی در بحث تولید و مصرف مواجه هستیم. رنجبرزاده خاطرنشان کرد: مشخص نیست که در چه بازدهی تولید و مصرفمان تراز می‌شود. در این راستا باید سرمایه‌گذاری قوی و قدرتمندی از سوی دولت و رئیس‌جمهور از منابع مختلف انجام شود که تولید متناسب با مصرف رشد کند. از سوی دیگر باید مصرف هم مدیریت شود. برای مثال برخی از کولرهای قدیمی 5 تا 10 برابر کولرهای جدید برق مصرف می‌کنند.
به گفته این نماینده مجلس، اگر سرمایه‌گذاری قوی و جدی در خصوص برق و گاز انجام شود، شاید ظرف 3 تا 4 سال دیگر مردم بتوانند نفس راحتی بکشند.او اعلام کرد که صحبت‌های وزیر نیرو در خصوص ناترازی برق قانع‌کننده بود و توضیح داد: وزیر نیرو برنامه‌های مدون و مبسوطی برای کاهش ناترازی دارد و قرار است که تولید را به مدار برگرداند. در خصوص انرژی هسته‌ای نیز قوانینی بحث می‌شود که این انرژی هم به چرخه مصرف هدایت شود. به نظر می‌رسد وضعیت سال آینده بدتر از امسال نمی‌شود و ممکن است به سمت بهبود هم برود.