جوان آنلاین: ساخت هر آپارتمان به‌طور میانگین ۸۰ فرصت شغلی ایجاد می‌کند. با این حال برخی در گذشته معتقد بودند ساخت مسکن مزخرف است! این رویکرد، باعث جهش بی‌سابقه قیمت مسکن در سال‌های گذشته شد. حالا، اما با اقدامات مدیریت شهری، آمار و ارقام از رونق ساخت مسکن در پایتخت گزارش می‌دهد.
سرپناه مناسب از حداقلی‌ترین نیاز‌های زندگی بشر است؛ آنقدر که می‌توان «مسکن» را در قاعده هرم مازلو تصور کرد. یک جریان سیاسی خاص، اما با نگاه گران کردن، تمام تلاش خود را برای توقف ساختمان‌سازی به کار بست؛ وزیری که برای تعطیلی پروژه‌های حمایتی هر چه توانست انجام داد؛ مسکن مهر را «قوطی کبریت» نامید و در جلسه تودیع به آنکه در دوران مسئولیت حتی یک خانه نساخته افتخار می‌کرد. دال مرکزی ایده آنها «گران» کردن برای فراری دادن مردم از شهر‌های بزرگ بود. امتداد همین نگاه، صنعت ساختمان را در پایتخت مطلقاً دچار رکود کرد. عدم «عرضه» مسکن متناسب با نیاز، دسترسی اقشار به ویژه آسیب‌پذیر را به سرپناه مناسب دچار اختلال کرد. بگذریم از آنکه قفل کردن ساخت‌وساز، به همراه دیگر پارامتر‌های اقتصاد کلان (مثل قیمت ارز و تورم) یکی از علت‌های انفجار قیمت مسکن در تهران بود.
خانه‌دار شدن حالا برای بسیاری از جوان‌تر‌ها شبیه آرزو‌های محال شده‌است. انفجار قیمت‌ها در تهران، بازار مسکن را در تمام کشور دچار اختلال کرد. به علاوه فرصت‌های طلایی که برای نوسازی بافت فرسوده وجود داشت، از بین برد. ساختمان‌های مستهلکی که مثل یک بمب ساعتی در زمان زلزله احتمالی عمل می‌کنند. تهران امروز بیش از ۱۲ هزار هکتار بافت ناپایدار (نامقاوم در برابر زلزله) دارد که ۴ هزارو ۵۰۰ هکتار آن علاوه بر ناپایداری، از معضل ریزدانگی و نفوذناپذیری رنج می‌برند.
صنعت ساختمان از صنایع پیشروی اقتصاد ایران است؛ بر اساس مطالعات صورت‌گرفته ساخت هر آپارتمان به‌طور میانگین ۸۰ فرصت شغلی ایجاد خواهد کرد. پس رونق ساختمان‌سازی در پایتخت، علاوه بر تسهیل دسترسی اقشار آسیب‌پذیر به سرپناه و علاوه بر اثر مستقیمی که روی نوسازی بافت فرسوده دارد، اشتغالزایی فراوانی هم دارد. از همین‌رو، برای نیل به اهداف برنامه، برای رشد اقتصادی، چاره‌ای جز رونق صنعت ساختمان نیست.
آمار «صدور پروانه» نماگر خوبی از اوضاع صنعت ساختمان در پایتخت است؛ شاخصی که نشان می‌دهد چه تعداد مجوز تخریب و نوسازی هر سال، برای ساخت‌وساز در پایتخت صادر شده‌است. مرور همین نمودار می‌تواند به خوبی اوضاع اسفبار صنعت ساختمان را در دوران اعتدال نشان دهد. جایی که در اوایل دهه ۹۰، تعداد آمار پروانه‌های صادره در تهران، از ۳۰ هزار فقره در سال عبور می‌کرد، اما پس از تقریباً یک دهه رکود، به حضیض ۵ هزارو ۸۰۰ تایی در سال ۱۴۰۰ رسید! ششمین دوره مدیریت شهری با نگاه تسهیلگری در بخش تولید ساختمان روی کار آمد. باز کردن گره‌هایی که در این سال‌ها پیش راه تولیدکنندگان افتاده‌بود، در دستور کار قرار گرفت. اولویت، اما نوسازی بافت فرسوده بود. سکونتگاه‌های ناایمنی که در مناطق عمدتاً جنوبی شهر هم جان شهروندان را در برابر زمین‌لرزه احتمالی در معرض خطر قرار می‌داد، هم نفوذناپذیری، بستری برای رشد آسیب‌های اجتماعی شده بود.
در همین راستا مشوق‌های متعددی برای بافت فرسوده تصویب و ابلاغ شد. از تخفیف در عوارض صدور پروانه و تراکم و طبقه اضافی. با کمک شورای اسلامی شهر تهران و تصویب‌های مؤثر در کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی شهرسازی و معماری، شاهد تحول قابل‌توجهی در نوسازی بافت فرسوده شهر هستیم. آمار‌ها نشان می‌دهد تعداد پروانه‌های صادرشده در این حوزه از هزار و ۵۰۰ مورد در سال‌های گذشته به حدود ۴ هزار و ۲۰۰ مورد در سال اخیر افزایش یافته‌است. این دستاورد موجب شده تهران در زمینه نوسازی بافت فرسوده بر اساس شاخص‌های وزارت راه و شهرسازی، در رتبه اول کشور قرار گیرد.
یکی از مهم‌ترین نتایج این اقدامات، تمرکز ساخت‌وساز‌ها در بافت فرسوده بوده‌است. در حال حاضر، آمار صدور پروانه در این مناطق به نسبت سایر پهنه‌های شهری شش برابر است. این رشد، ناشی از جذابیت و سودآوری بیشتر در نوسازی این بخش‌هاست که توانسته لشکر انبوه‌سازان خرد را به سرمایه‌گذاری در بافت فرسوده سوق دهد.
در کنار سیاست‌های کنونی، مدیریت شهری تلاش می‌کند تا با تداوم حمایت از نوسازی بافت فرسوده، گام‌های مؤثری در کاهش خطرات ناشی از زلزله، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و افزایش تاب‌آوری شهری بردارد. با این روند، علاوه بر احیای مناطق فرسوده، اشتغالزایی در صنعت ساختمان افزایش یافته و اقتصاد شهری نیز تقویت می‌شود.
رشد آمار صدور پروانه‌ها و افزایش هماهنگی میان سیاستگذاران و سازندگان نشان می‌دهد که حرکت به سمت توسعه متوازن شهری و تأمین سرپناه برای اقشار مختلف جامعه، هدفی دست‌یافتنی است. در صورت تداوم این رویکرد، پایتخت نه‌تن‌ها در برابر چالش‌های حال حاضر مقاوم‌تر خواهد شد، بلکه برای آینده‌ای پایدار و ایمن آماده‌تر خواهد بود.
*سخنگوی شهرداری تهران
