در اجلاس اخیر تغییرات اقلیمی سازمان ملل موسوم به کاپ ۲۹ (COP29) در باکو، هدف مالی ۳۰۰ میلیارد دلار در سال برای مقابله با تاثیرات تغییرات آب و هوایی در نظر گرفته شد. با این حال، کشورهای درحال توسعه و فعالان محیط زیست از این توافق انتقاد کردند و آن را تاسف‌بار و ناکافی خواندند.
به گزارش رویترز، این توافق طی دو هفته در پایتخت جمهوری آذربایجان به‌دست آمد و حامیان آن می‌گویند هدف اصلی‌اش ایجاد انگیزه برای تلاش بین‌المللی در مهار گرمایش جهانی است.
برخی از نمایندگان کشورها از این توافق استقبال کردند. در مقابل، برخی دیگر، کشورهای ثروتمند را به این دلیل که مبلغی بیشتر را متعهد نشده‌اند سرزنش کردند و از آذربایجان به‌دلیل «ارائه عجولانه این طرح مشاجره‌آمیز» انتقاد کردند.
چاندنی راینا، نماینده هیئت هندی، دقایقی پس از امضای توافق، در جلسه پایانی اجلاس گفت: «متاسفم که بگویم این سند چیزی بیش از توهم کمک به چالشی که همه ما با آن روبه‌روییم نیست. ما با تصویب این سند مخالفیم.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در همین حال سیمون استیل، رئیس واحد اقلیمی سازمان ملل متحد، تاکید کرد که مذاکرات دشواری برای رسیدن به این توافق انجام گرفته است. او نتیجه این مذاکرات را «بیمه‌نامه برای بشریت در برابر گرمایش جهانی» نامید و از آن استقبال کرد.
توافق اجلاس محیط زیستی کاپ ۲۹ اختصاص سالانه ۳۰۰ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۵ را پیشنهاد کرده است و با توجه به تعهد قبلی، یعنی اختصاص سالانه ۱۰۰میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۰، افزایش داشته است. هدف قبلی با دو سال تاخیر، در سال ۲۰۲۲ محقق شد و در سال ۲۰۲۵ منقضی خواهد شد.
این توافق همچنین زمینه را برای نشست اقلیمی در سال آینده فراهم می‌کند که قرار است در برزیل برگزار شود و کشورها نقشه دهه آینده اقدامات اقلیمی را ترسیم کنند.
اجلاس باکو نشان داد که چه اختلاف گسترده‌ای میان دولت‌های ثروتمند، که در برابر کمک مالی بیشتر مقاومت می‌کنند و کشورهای در حال توسعه، که از هزینه‌های طوفان و سیل و خشکسالی در رنج‌اند، وجود دارد.
مذاکرات اجلاس آذربایجان قرار بود روز جمعه به پایان برسد و با اینکه نمایندگان نزدیک به ۲۰۰ کشور برای رسیدن به اجماع تلاش می‌کردند، اجلاس به وقت بیشتری نیاز پیدا کرد. گفت‌وگوها روز شنبه متوقف شد، زیرا برخی از کشورهای در حال توسعه و کشورهای جزیره‌ای با ناامیدی از طرح ۲۵۰ میلیارد دلاری کنار رفتند.
براساس گزارش سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۴، زمین در حال حاضر در مسیر گرم شدن ۳.۱ درجه سانتیگراد تا پایان این قرن قرار دارد و این در شرایطی است که انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی و مصرف سوخت‌های فسیلی همچنان در حال افزایش است.
توافق یکشنبه نتوانست درمورد چگونگی عمل به تعهد سال گذشته این اجلاس گام‌های مشخصی را ترسیم کند. اجلاس سال گذشته بر محوریت دور شدن از سوخت‌های فسیلی و ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر تاکید داشت.
فهرست کشورهایی که باید در توافق نهایی اجلاس محیط زیستی کاپ مشارکت کنند شامل کشورهای پیشرفته و صنعتی، ازجمله ایالات متحده، کشورهای اروپایی و کانادا است. این فهرست به مذاکرات آب و هوایی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۲ برمی‌گردد.
دولت‌های اروپایی از کشورهای دیگر، ازجمله چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان، و کشورهای نفت‌خیز خلیج فارس، خواسته‌اند تا برای مقابله با تغییرات اقلیمی بیشتر مشارکت کنند و هزینه بیشتری بپردازند. این در حالی است که قرارداد کاپ کشورهای در حال توسعه را تشویق می‌کند که در این زمینه مشارکت کنند، اما آن‌ها را ملزم نمی‌کند.
کارشناسان تاکید دارند که کشورهای در حال توسعه در ایجاد تغییرات اقلیمی کم‌ترین مسئولیت را دارند، اما بیش از همه در معرض عواقب ناشی از این تغییرات ازجمله خطر بالا آمدن آب دریاها، گرمای شدید و شوک‌های اقتصادی ناشی از این مسائل قرار دارند.
کشورهای در حال توسعه هشدار می‌دهند که بدون منابع مالی کافی برای تحقق اهداف اقلیمی نمی‌توانند کاری بکنند. آن‌ها کنفرانس‌هایی مانند کاپ را بزرگ‌ترین امید و فرصت برای تحت فشار قرار دادن کشورهای ثروتمند می‌دانند، زیرا بخشی از نشست‌های بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان نیستند.