بخش روبوتاکسی شرکت بایدو، به نام Apollo Go، به‌تازگی نسل ششم خودروی بدون راننده خود، RT6، را در چندین شهر چین معرفی کرده است. این خودرو که در ماه مه ۲۰۲۴ رونمایی شد، یک وسیله نقلیه سطح ۴ خودران است که بدون نیاز به راننده انسانی طراحی شده است. نکته قابل توجه این است که با استفاده از فناوری تعویض باتری، قیمت هر دستگاه RT6 کمتر از ۳۰,۰۰۰ دلار است.
با حضور تاکسی‌های شرکت Waymo از شرکت آلفابت در چندین شهر آمریکا و استقرار صدها وسیله نقلیه توسط Baidu در چین، امروز شاهد اولین تجربه از دنیای جدید با حضور تاکسی‌های خودران هستیم. این خودروهای بدون راننده که با محدودیت جغرافیایی (Geofencing) عمل می‌کنند، گاهی اوقات گیج می‌شوند یا ترافیک را مختل می‌کنند، اما واقعیت این است که این فناوری‌ها اکنون واقعی هستند و به‌سرعت در حال افزایش تعداد.
اما آنچه باید شرکت Waymo و دیگر اپراتورهای روبوتاکسی را نگران کند، دستاوردهای بایدو در زمینه کاهش هزینه‌ها است. اگرچه فناوری‌های خودران در حال پیشرفته‌تر شدن هستند، اما مدل اقتصادی کسب‌وکار روبوتاکسی هنوز به‌طور کامل اثبات نشده است.
هنوز نمی‌توان اثرات دقیق بهبود هزینه‌های بایدو را پیش‌بینی کرد، اما کاهش هزینه اولیه هر خودرو به زیر ۳۰,۰۰۰ دلار گامی بزرگ در جهت بهبود اقتصادی این شرکت به شمار می‌آید. در این مدل اقتصادی، هر وسیله نقلیه باید درآمد بیشتری از هزینه‌هایش ایجاد کند. با این حال، هزینه‌های برجسته‌ای مانند استهلاک سخت‌افزار و نگهداری ناوگان همچنان مطرح هستند، اما بایدو نشان داده که در مسیر درستی حرکت می‌کند.
به نظر می‌رسد بایدو این صرفه‌جویی‌ها را به مشتریان خود منتقل می‌کند. طبق گزارش رسانه دولتی Global Times، هزینه پایه سفر با روبوتاکسی Apollo Go از ۴ یوان (حدود ۵۵ سنت) شروع می‌شود، در حالی که هزینه یک تاکسی با راننده انسانی ۱۸ یوان (حدود ۲.۴۸ دلار) است. Apollo Go اعلام کرده که در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴، ۹۸۸,۰۰۰ سفر در سراسر چین ارائه داده که نسبت به سال قبل ۲۰ درصد رشد داشته است. همچنین تعداد سفرهای عمومی مجموعاً در ماه اکتبر به ۸ میلیون رسیده است.
چالش‌های مالی در کسب‌وکار روبوتاکسی همچنان ادامه دارد، حتی برای پیشروانی مانند Waymo. این شرکت تلاش کرده است هزینه تولید هر خودرو را با کاهش تعداد حسگرها پایین بیاورد. اما خودروی جدید این شرکت، Zeekr از شرکت چینی Geely، به احتمال زیاد به دلیل تعرفه‌های سنگین واردات از چین با مشکلاتی مواجه خواهد شد. طبق تحلیل اخیر JMP، فعالیت Waymo در سان‌فرانسیسکو سودآور است، اما هزینه سرمایه‌گذاری برای هر خودرو و مجموعه حسگرهای آن بیش از ۱۵۰,۰۰۰ دلار برآورد شده است.
کاهش هزینه‌ها برای شرکت‌های روبوتاکسی به‌ویژه در گسترش به شهرهای جدید اهمیت فزاینده‌ای دارد. آلفابت، شرکت مادر Waymo، هزینه‌های این شرکت را به‌صورت جداگانه در گزارش‌های مالی خود اعلام نمی‌کند. با این حال، بخش «سایر سرمایه‌گذاری‌ها» (Other Bets) که شامل Waymo نیز می‌شود، در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۴ حدود ۳۸۸ میلیون دلار درآمد کسب کرده که نسبت به ۲۹۷ میلیون دلار سال قبل افزایش یافته است. اما زیان این بخش تقریباً ثابت مانده و برابر با ۱.۱۲ میلیارد دلار بوده است، در مقایسه با ۱.۹۴ میلیارد دلار در سال گذشته. برای کمک به پوشش هزینه‌ها و تأمین مالی رشد آینده، آلفابت اخیراً یک دور سرمایه‌گذاری ۵.۶ میلیارد دلاری در Waymo انجام داده است.
اگرچه فناوری خودروهای بدون راننده عملکرد موفقی داشته است، اما برای آنکه این صنعت بتواند واقعاً جایگاه خود را تثبیت کند، نیاز به شواهدی داریم که نشان دهد این مدل کسب‌وکار سودآور نیز خواهد بود.
∎