مهتا سنگستانی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: این خدمات شامل اجرای برنامه های آموزشی گروهی برای مخاطبان عام، استفاده از ظرفیت‌های جامعه برای آموزش گروهی (مانند مساجد و مدارس)، آموزش گروهی در گروه‌های همگن، دعوت از جمعیت زیر پوشش با اولویت سفیران و رابطان سلامت برای شرکت در آموزش‌های گروهی و اجرای برنامه آموزش گروهی بصورت ترکیبی (آموزش حضوری و نمایش فیلم‌های استاندارد) و ثبت آموزش گروهی در سامانه‌های سطح یک می شود.
وی اضافه کرد: آموزش از طریق شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ارتباط جمعی کشوری و منطقه ای، ارزیابی و آموزش چهره به چهره شیوه زندگی سالم با استفاده از آموزه‌های طب ایرانی، ارزیابی اولیه سبک زندگی برای هر فرد در زمان مراجعات دوره‌ای (ماهانه، فصلی و سالانه) و تکمیل شناسنامه سبک زندگی و ثبت در پرونده الکترونیک از دیگر اقدامات است.
رییس گروه سلامت میانسالان و سالمندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان، مشخص کردن نیازهای آموزشی هر فرد در زمینه سبک زندگی بر اساس آموزه‌های طب ایرانی و ارزیابی های اولیه همچنین ارائه آموزش‌های سبک زندگی سالم بر اساس آموزه‌های طب ایرانی به صورت فردی علاوه بر آموزش گروهی را از دیگر خدمات صورت گرفته برشمرد.
ادغام طب ایرانی در نظام سلامت
سنگستانی گفت: امروزه به دلیل تغییر سبک زندگی مردم، آلودگی محیط زیست، افزایش استرس‌های محیطی، کم تحرکی، تغییر ساعات خواب بر خلاف نظم بیولوژیک بدن و تغییر عادات غذایی با وجود کنترل بیماری‌های واگیر و عفونی، افزایش شاخص امید زندگی و تغییر ساختار نسبی جمعیت به سمت سالمندی، بار بیماری‌های غیرواگیر افزایش یافته است که سالانه هزینه‌های سنگینی به نظام سلامت کشور تحمیل می‌کند.
وی افزود: ارتقای سلامت و کاهش بار این بیماری‌ها مستلزم افزایش سطح سواد سلامت مردم و تغییر رفتار و شیوه زندگی آن‌هاست.
رییس گروه سلامت میانسالان و سالمندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار کرد: سازمان جهانی بهداشت با توجه به تقاضا و گرایش مردم به طب‌های سنتی و مکمل در دنیا، کاربرد گسترده در حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری علاوه بر درمان به ویژه در بیماری‌های مزمن، سهولت دسترسی و کاهش هزینه‌ها بر ادغام خدمات طب سنتی و مکمل در نظام سلامت تاکید کرد و پیشنهاد اصلاح ساختار در وزارت بهداشت کشورها برای توسعه استفاده از طب‌های سنتی و مکمل را ارائه داد.
سنگستانی بیان کرد: در اسناد بالادستی کشورمان از جمله بند ۱۲ سیاستهای کلی «سلامت»، نیز بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه کردن طب سنتی ایران همچنین اصلاح سبک زندگی و تغذیه مردم از وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شمرده شده است بنابراین برنامه ادغام و ترویج شیوه زندگی سالم بر اساس آموزه‌های طب ایرانی در این راستا انجام می‌شود.
وی افزود: در این برنامه توانمند سازی دست اندرکاران نظام سلامت در راستای استفاده از ظرفیت منطقی و تایید شده خدمات طب ایرانی گامی در راستای افزایش سطح سواد سلامت مردم برداشته و به این واسطه مانعی برای افراطی‌گری‌های غیر منطقی خواهد شد علاوه بر این زمینه بهره مندی هرچه بهتر و بیشتر مردم از ظرفیت خدمات تایید شده، در دسترس و ارزان طب ایرانی فراهم می‌شود.
نقش آموزه های طب ایرانی در ترویج سبک زندگی
رییس گروه سلامت میانسالان و سالمندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: طب ایرانی سلامت محور بوده و بیشتر آموزه‌های آن مبتنی بر اصلاح سبک زندگی است.
سنگستانی افزود: با توجه به ریشه‌دار بودن این آموزه‌ها در فرهنگ و باورهای مردم، طب ایرانی قابلیت پذیرش بیشتری داشته و علاوه بر این دسترسی به خدمات آن نیز برای مردم آسان است.
وی اضافه کرد: ورود خدمات تایید شده طب ایرانی و آموزه‌های آن در نظام سلامت با هزینه کمتر و قدرت بیشتر کمک زیادی به ارتقای سلامت جامعه می‌کند.
نقش و تاثیر طب ایرانی در کاهش بیماری های مزمن
رییس گروه سلامت میانسالان و سالمندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان بیان کرد: ۸۰ درصد مبانی طب ایرانی، «حفظه الصحه یا نگهداشت تندرستی» است و با اصلاح سبک زندگی و تدابیر و توصیه های سالم زیستن بسته به شرایط جغرافیایی، فصول مختلف، انتخاب نوع غذا، آداب تغذیه، فعالیت بدنی، تنظیم و آداب خواب و بیداری، پیشگیری و کنترل عصبانیت، خشم، غم و اندوه، دفع مواد زائد و پاکسازی بدن و حمام می تواند به ارتقای سلامت کمک کند.
سنگستانی اضافه کرد: همچنین طب ایرانی در جایی که نیاز به استفاده از دارو باشد، در گام نخست توصیه به استفاده از داروهای ساده و با درجات پایین می کند.
وی ادامه داد: استفاده از روش های پیچیده درمانی، داروهای ترکیبی قوی، فصد (رگ زنی) و حجامت بر اساس اندیکاسیون مربوطه نیز باید توسط پزشکان حاذق و باتجربه و رعایت احتیاط های لازم صورت گیرد.
رییس گروه سلامت میانسالان و سالمندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان، اصل سبک زندگی در طب ایرانی را آب و هوا، خواب و بیداری، حرکت و سکون، خوردن و آشامیدن، حالات روحی و روانی، دفع مواد غیرضروری و حفظ مواد ضروری بدن دانست.
چالش های مسیر اجرای برنامه ادغام طب ایرانی در نظام سلامت
سنگستانی با بیان اینکه ارائه خدمت شامل تکمیل شناسنامه سبک زندگی و آموزش، زمان بر است اظهارکرد: گروه هدف برنامه همه افراد ۶ سال و بالاتر هستند که یک میلیون ۷۰۶ هزار و ۳۵۶ نفر معادل ۹۳ درصد جمعیت زیر پوشش دانشگاه علوم پزشکی همدان را شامل می شود.
وی افزود: تعداد زیاد جمعیت و زمان بر بودن خدمات طب ایرانی چالش زا هستند بنابراین مستلزم همکاری و مشارکت گروه هدف برای مراجعه به مراکز خدمات جامع سلامت است.
رییس گروه سلامت میانسالان و سالمندان معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان اضافه کرد: در حال حاضر خدمات سطح ۲ طب ایرانی، در بخش دولتی در سلامتکده ابن سینا توسط متخصصان طب ایرانی ارائه می شود و در سطح اول، هدف آموزش سبک زندگی سالم ایرانی است که توسط مراقبان سلامت و بهورزان ارائه می شود.
سنگستانی بیان کرد: دانشگاه علوم پزشکی همدان از جمله ۱۴ دانشگاه آزمونه (پایلوت) برای این برنامه بود که از سال ۱۴۰۱ مرحله آموزشی برنامه با گسترش در همه دانشگاه ها و تکمیل دوره های آموزشی ویژه ارائه دهندگان خدمت، آغاز شد و در حال حاضر در همه خانه های بهداشت و پایگاه های سلامت خدمات طب ایرانی ارائه می شود.