"پرویز سروری" در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره طرح انتقال پایتخت که از سوی رییس جمهور مطرح شده است، گفت: طبیعتاً هر طرحی میتواند نقاط مثبت یا منفی داشته باشد، اما این طرح از گذشته مطرح بوده است؛ تقریباً میتوان گفت چند دهه است که هر از چندگاهی که در پایتخت با مشکل آلودگی هوا یا مسئله ترافیک و موضوعات اینچنینی مواجه میشویم، موضوع انتقال پایتخت مطرح میشود؛ اما چون زمینههای عملیاتی آن فراهم نشده، هر بار بعد از مدتی به دست فراموشی سپرده میشود و بایگانی میگردد.
وی افزود: اکنون نیز با موضوعی که آقای پزشکیان مطرح کردهاند، باز این طرح در مرکز توجه قرار گرفته است، اما من فکر میکنم که این امکانپذیر نیست. تهران خود ظرفی است که 10 الی 12 میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده است، به نظر من با این شیوه نه تنها مشکلات تهران حل نمیشود، بلکه به محلی که برای ساخت پایتخت در نظر گرفتهایم انتقال پیدا میکنند و از آنجا که مطالعات درستی هم در این مورد انجام نشده، عملاً پایتخت بعدی نیز به تهران دوم تبدیل میشود که بعد از مدتی باید مجددا پایتخت را از آن به شهری دیگر انتقال دهیم.
وی ادامه داد: علاوه بر این، اکثر کشورهایی که در این زمینه موفق بودهاند، پایتخت را نه منتقل، بلکه توزیع کردهاند؛ یعنی یک پایتخت سیاسی، یک پایتخت اقتصادی و یک پایتخت فرهنگی تشکیل دادهاند و مجموعه آنها توانسته قدری بار را از دوش مرکزیت بردارد که این اقدام نیز نیاز به بررسی دارد.
سروری تصریح کرد: من فکر میکنم بهجای آنکه هرازچندگاهی در مدیریت شهری و نگاه همافزا میان دولت و مدیریت شهری تهران تزلزل ایجاد کنیم، باید بنشینیم و مشکلات تهران را با همافزایی رفع کنیم، نه اینکه با یک موضوع، فرار به جلو یا فرافکنی کنیم که عملاً به نتیجه هم نرسد. ضمن اینکه این موضوع در همه ارکان اعم از دولت و مدیریت شهری تزلزل ایجاد میکند.
وی تأکید کرد: ما الان در حال انجام کاری بزرگ هستیم و با برقیسازی حملونقل، تا حدودی آغاز خوبی برای حل مشکل آلودگی تهران داشتهایم. دولت میتواند با حمایت همهجانبه به کار سرعت دهد تا هم حل مشکل ترافیک و هم رفع آلودگی هوا به جای خوبی برسد. من هم از دولت سیزدهم و هم از دولت چهاردهم تشکر میکنم؛ اقدامات خوبی در حال انجام است اما میتواند از این فراتر باشد.
مطرح شدن انتقال پایتخت، مانع رفع مشکلات است
نائب رئیس شورای شهر تهران افزود: پیشنهاد من این است که تمرکز خود را روی تهران بگذاریم و برای حل معضلات پایتخت کشور بهصورت همافزا اقدام کنیم تا بتوانیم زمینهها را برای حل معضلات و برونرفت از مشکلات فراهم کنیم. طرح این موضوع باعث میشود که دولت با قدرت به حل و فصل معضلات پایتخت نپردازد، چرا که مدام حرف از انتقال آن میزند. این، هم زمان زیادی از ما میگیرد و هم فرصتهای بزرگی را از دست ما خارج میکند و از طرفی باعث ایجاد تزلزل در مدیریت شهری نیز میشود؛ زیرا بهعنوان مثال اینکه حرف از انتقال زده میشود، میتواند باعث ایجاد تردید در اجرای بسیاری از پروژههای بزرگمقیاس گردد.
وی تأکید کرد: به نظر من تا کنون، این موضوع جز هزینه، هیچ آوردهای نداشته و هیچ حرف جدیدی هم گفته نمیشود. من بحثهایی را که در مورد تهران میشود میبینم و باز همان حرفهای تکراری مطرح است و بیان آرزوهایی است که عملاً زمینه تحقق آنها موجود نیست. درنتیجه به نظر من برونده مثبتی برای مردم تهران و بلکه مردم کشور ندارد. به همین دلیل من فکر میکنم که باید همه عزم خود را جزم کنیم تا با ایجاد تمرکز و همافزایی بین دولت و مدیریت شهری معضلات تهران را رفع کنیم.
سروری امکان توزیع پایتخت را در ایران منتفی دانست و گفت: من معتقدم که با این وضعیت موجود ساختاری کشور، توزیع پایتخت شدنی نیست. ما تا زمانی که مدیریت یکپارچه شهری را راهاندازی نکردهایم نمیتوانیم توقع داشته باشیم که این موضوعات مسئله را حل کنند. متأسفانه ساختار کشور ایران، یک ساختار تمرکزگرا است و بوروکراسی حاکم بر کشور نیز یک بوروکراسی کسلکننده و بسیار آزاردهنده و بهشدت تمرکزگرا است و درحالیکه همواره شعار تمرکززدایی میدهند، اما همیشه به طرف تمرکزگرایی حرکت کرده ایم. در کشوری که پایتخت آن سیاسی باشد، عملاً اجازه ایجاد و شکل گرفتن پایتخت اقتصادی و پایتخت فرهنگی داده نمی شود و ما فقط بار هزینهها را به محل دیگر انتقال میدهیم و آن محل را نیز گران میکنیم. همچنین یک مهاجرت جدی به طرف پایتختهای جدید ایجاد میشود.
سروری افزود: ما باید ساختار را متناسب با این موضوع قرار دهیم، بهشدت تمرکززدایی کنیم و پایتخت سیاسی نیز صرفاً پایتخت سیاسی باشد؛ نه اینکه با قدرتی که در پایتخت سیاسی هست، بخواهیم در عرصههای دیگر مثل فرهنگی و اقتصادی نقشآفرینی کنیم، چرا که این رویکرد، اجازه نخواهد داد که پایتختهای دیگر شکل بگیرد چون قدرت اصلی در پایتخت سیاسی است و این میتواند ما را از مطلوبی که از این اقدام میخواهیم دور کند.
هیچ مطالعه قابل قبولی در زمینه انتقال پایتخت ندیدهام
سروری خاطرنشان کرد: در تمام دورههای قبل نیز که صحبت از انتقال پایتخت شد، مدعی بودند که مطالعه صورت گرفته است. من هیچ مطالعه واقعاً قابل قبولی را در این زمینه ندیدهام. الآن هم به نظر من این موضوع نمیتواند به نتیجه برسد.
وی افزود: دولت باید تمام روندی را که در گذشته برای این موضوع صورت گرفته بهطور دقیق بررسی و آسیبشناسی کند تا ببیند که چرا این پیشنهاد به نتیجه نرسیده است. چرا دولتهای مختلف شعار انتقال پایتخت را دادهاند و نهایتاً هیچ اقدام عملی در این زمینه نکردهاند؟ این شاید باعث شود دولت به این جمعبندی برسد که این امر با این وضعیت موجود و قالبهایی که در کشور داریم شدنی نیست.
وی در مورد احتمال انتقال پایتخت به کنار دریا و حل مشکل انتقال منابع بین شهرهای جنوبی و پایتخت تذکر داد: اینها حرفهای زیبایی هستند؛ اما حرفهای زیبا همیشه بهزیبایی نتیجه نمیدهند. این موضوع، موضوع درستی است اما آیا برآوردی دارند که همین اقدام به چقدر منابع مالی نیاز دارد؟ آیا واقعاً در شرایط و بحرانهایی که کشور اکنون دارد و با تورمی که دشمنان به ما تحمیل کردهاند و مشکلاتی که مردم با آن مواجه هستند، دولت قادر است که منابع این اقدام را تأمین کند؟
سروری ادامه داد: این موارد در هالهای از ابهام قرار دارد و خود آقای پزشکیان الان که در رأس کار قرار گرفتهاند معترف هستند که بین منابع و مصارف ناترازی وجود دارد و اینها خود برای کشور تولید مشکل میکند. در این شرایط، اگر ما بخواهیم بار بسیار سنگینی را به دولت تحمیل کنیم، این بار عملاً به مردم منتقل میشود و همین میتواند طرح را زمین بزند.
نائب رئیس شورای شهر تهران در پایان تاکید کرد: من معتقدم این طرح کلاً به نتیجه نمیرسد.