به گزارش رکنا، در ماه آذر همزمان با تغییرات طبیعی در فصل پاییز، رویدادهای مهم تاریخی، فرهنگی و مذهبی در ایران و جهان رخ داده است. در اینجا به برخی از ویژگیهای فرهنگی و تاریخی آذرماه اشاره میشود:
1. آذر در تقویم ایرانی
آذرماه در تقویم ایرانی، سومین ماه سال شمسی است که از روز ۲۴۷ امسال آغاز شده و در روز ۲۷۶ امسال پایان مییابد. این ماه در گاهشماری ایران ۳۰ روز دارد و آخرین ماه از فصل پاییز است.
این ماه در گاهشماری زرتشتی نیز به نام «آذر» شناخته میشود و در تاریخ و فرهنگ ایرانی جایگاه ویژهای دارد.
2. جشنهای مذهبی و ملی در آذرماه
آذرگان: یکی از جشنهای مهم ایرانی که در روز آذرماه برگزار میشود، جشن آذرگان است. این جشن به نام ایزد آذر، ایزد آتش در دین زرتشتی، برگزار میشود. آذرگان نماد قدرت آتش و نور است و در گذشته از جمله جشنهای بزرگ ایرانی به شمار میآمد. در این روز، ایرانیان به آتشافروزی و شکرگزاری برای نعمتهای الهی پرداخته و به بزرگداشت ایزد آذر میپرداختند.
جشن سده: این جشن یکی دیگر از آیینهای ایرانی است که در آذرماه و به ویژه در شب ۱۰ بهمن (۲۹ دی ماه) برگزار میشود. جشن سده به مناسبت آتش و قدرت آتش در زندگی روزمره برگزار میشود و در آن مردم با روشن کردن آتشهای بزرگ و گرامیداشت آتش، از آن به عنوان نمادی از روشنایی و قدرت الهی یاد میکنند.
3. روز آذر در گاهشماری زرتشتی
در گاهشماری زرتشتی، هر ماه به ۳۰ روز تقسیم میشود که روز نهم هر ماه به نام آذر است و در این روز نیز جشنها و آیینهای مذهبی خاصی برگزار میشود.
همچنین در روز آذرماه، بسیاری از ایرانیان مراسمهای مذهبی و فرهنگی مختلفی را برگزار میکنند که نشانه احترام به آتش و ارواح نیای ایرانی است.
4. اتفاقات تاریخی در آذرماه
در تاریخ ایران، آذرماه همزمان با رویدادهای مهم و تأثیرگذار بوده است. در این ماه رویدادهایی در تاریخ معاصر و دورههای مختلف سلطنتی ایران رخ داده که از لحاظ سیاسی و اجتماعی اهمیت داشته است.
درگذشت شخصیتهای بزرگ: برخی از شخصیتهای برجسته فرهنگی، ادبی و سیاسی ایران در این ماه درگذشتهاند که این موضوع همزمان با گرامیداشت یاد آنها در فرهنگ ایرانی است. برای مثال، در ۱۴ آذر ۱۳۶۹، شاعر و نویسنده ایرانی غلامحسین یوسفی درگذشت.
همچنین بسیاری از رویدادهای اجتماعی و سیاسی ایران نیز در آذرماه تاثیرگذار بوده است.
5. آذرماه و هنر
در آذرماه با توجه به تغییرات آب و هوایی و پاییزی، بسیاری از هنرمندان ایرانی بهویژه در حوزههای موسیقی، شعر و نقاشی بهطور خاص، آثار خود را در این ماه به نمایش میگذاشتند. این ماه با روحیه شاعرانه و پراحساس خود الهامبخش خلق آثار هنری بوده است.
برخی از جشنهای هنری و فرهنگی ایران نیز در این ماه برگزار میشود که به مناسبت یادبود شخصیتهای مهم فرهنگی و هنری ایرانی، بهویژه در حوزههای موسیقی، ادبیات و هنرهای تجسمی، برگزار میگردد.
6. سمبل آذر در فرهنگ ایرانی
در فرهنگ ایرانی، آتش به عنوان نمادی از پاکیزگی، روشنایی و زندگی در نظر گرفته میشود. ایزد آذر در اساطیر ایرانی نمایندهی آتش است و از آنجا که در آذرماه، روزهای سرد و بارانی افزایش مییابد، آتش به عنوان یک نماد مقاومت و گرما، اهمیت ویژهای پیدا میکند.
همچنین، در فلسفه و دین زرتشتی، آتش نه تنها نماد گرما، بلکه نماد حقیقت و روشنی است. از این رو، آذرماه بهعنوان ماه آتش در فرهنگ ایرانی شناخته میشود.
7. ورود به فصل سرما و تغییرات اجتماعی
آذرماه با شروع فصل سرما، ویژگیهای خاص خود را از لحاظ اجتماعی به همراه دارد. در این ماه، بهویژه در شهرهای ایران، تغییراتی در نحوه زندگی اجتماعی و فعالیتهای بیرونی افراد رخ میدهد. در این ماه، بیشتر مردم به فعالیتهای درونخانهای، مطالعه، مطالعه شعر و موسیقی و همچنین جشنها و مراسمهای خانوادگی میپردازند.
این ماه همچنین زمانی برای بازنگری در اهداف سالانه و تصمیمگیری برای شروع کارهای جدید یا تلاش برای تحقق اهداف باقیمانده است.
نتیجهگیری
آذرماه با ویژگیهای خاص خود در تقویم ایرانی از جنبههای فرهنگی و تاریخی فراوانی برخوردار است. از جشنهای مذهبی همچون آذرگان تا تأثیرات آن در هنر، تاریخ و فرهنگ ایران، این ماه جایگاه ویژهای در جامعه ایرانی دارد. آذرماه همچنین بهعنوان نماد آتش و روشنایی، در فرهنگ ایرانی همیشه از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.