خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: بهنام بهتری نژاد - بیماری تیلریوز یا زردی بیماری عفونی انگلی و ناشی از آلودگی گلبول‌های سفید و قرمز خون گاو و سایر نشخوارکنندگان به تک یاخته تیلریا آنولاتا است که به وسیله کنه‌های جنس هیالوما منتقل می‌شود.
علائم بیماری بیشتر شامل تب، تورم غدد لمفاوی، خونریزی مخاطات، زردی، کم خونی، کاهش شیر، سقط جنین، ضعف و بی‌حالی و نهایتاً مرگ است.
در این زمینه اولین گزارش‌های تحقیقاتی در مورد شناسایی کنه‌های ناقل این بیماری در ایران مربوط به سال ۱۳۱۷ و توسط پروفسور لوئی دلپی انجام شد و سپس دکتر مقامی، دکتر فشارکی و دکتر هوشمندراد تحقیقات و مطالعاتی در مورد جداسازی، شناسایی، نگهداری و بیماری‌زایی گونه‌های مختلف تیلریا به انجام رساندند، همچنین کشت تک یاخته در برای دستیابی به فناوری تولید واکسن و ارزیابی داروهای ضد تک یاخته تیلریا و مطالعه سموم ضد کنه نیز به منظور کنترل کنه در مؤسسه رازی صورت گرفت.
حال پس از سال‌ها محقق شیرازی در کنار تیم تحقیقاتی خود توانست تکنولوژی جدید ساخت این واکسن مهم در دامپزشکی را به روش نوین و کم هزینه تر کشف کند.
واکسن جدید تیلریوز گاوی حاصل ۱۰ سال تحقیق و پژوهش است
دکتر محمد مهدی نام‌آوری سازنده واکسن تیلریوز گاوی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره اختراع فناوری نوین ساخت واکسن تیلوریوز که توسط کنه به دام‌های گاو و گوسفند منتقل می‌شود، گفت: این بیماری انگلی در کشورهای مختلف اروپایی و آسیایی بسیار شایع است.
وی با بیان اینکه پس از ۱۰ سال تحقیق و پژوهش تیم محققان مرکز سرم سازی رازی موفق به کشف نوع گاوی این واکسن شدند، گفت: مقابله با این انگل ابتدا مبارزه با کنه بوده و بعد واکسن اختراع شده، واکسنی که لنفوسیت حاوی انگل زنده را به دام منتقل می‌کند و انگل پس از ورود به بدن دام زنده می‌شود، با این شرط که در شرایط خاصی به دامداری برسد بنابراین باید تا درب مزرعه با تانکر ازت حمل و باید مشمول مدت زمان کوتاهی باشد که به همین دلیل این واکسن از نظر هزینه خرید بسیار گران به دست دامدار می‌رسید.
نام‌آوری افزود: به دلیل لزوم تکمیل بودن زنجیره سرما در ماشین‌های انتقال از واکسن در مناطق دور افتاده و کمتر برخوردار و همچنین محدودیت حمل تانکر ازت امکان استفاده از این واکسن در مناطق جنوبی فارس مانند لارستان و لامرد وجود نداشت و این موضوع سبب شده بود که تنها در مراکز استان‌ها و شهرهای نزدیک به مرکز از این واکسن استفاده شود.
سازنده روش نوین واکسن تیلریوز گاوی، به شیوع این بیماری دامی در کشورهای دیگر مثل هند و پاکستان نیز اشاره کرد و گفت: به طور کلی در مناطق گرمسیری مسئله تیلوریوز بسیار حاد است و تاکنون هم از واکسن استفاده نشده است و حتی برخی کشورها بسیار به دنبال انجام کاری برای جایگزینی تانکر ازت بودند و حتی کشور آمریکا یک مرکز بسیار مجهز در کنیا برای این موضوع راه اندازی کرده است.
وی ادامه داد: خوشبختانه ما توانستیم به تکنولوژی جدیدی برای انتقال راحت‌تر این واکسن به نقاط دورافتاده‌تر دست پیدا کنیم تا دیگر بدون احتیاج به تانکر ازت، این واکسن را به دست دامدار برسانیم.
توانایی تولید ۴ میلیون واکسن جدید تیلریوز گاوی برای کشور وجود دارد
دکتر نام‌آوری افزود: امیدواریم به زودی نمونه‌ای از واکسن را ارائه دهیم که در دمای اتاق هم قابل حمل و نقل باشد که حتی به ماشین‌های یخچال‌دار هم برای انتقال واکسن به مناطق دور افتاده نیازی نداشته باشیم.
وی با بیان اینکه ۵ و نیم میلیون رأس دام در کشور داریم، گفت: توانمندی این را داریم که حداقل ۴ میلیون دوز واکسن برای گاو در کشور تولید کنیم و پس از پاسخ به نیاز کشور، در صورت مهیا بودن شرایط، صادرات نیز داشته باشیم.
دکتر نام‌آوری با بیان اینکه بیماری تیلریوز سالانه بین ۷ تا ۱۴ میلیارد دلار در دنیا خسارت به همراه دارد، تصریح کرد: این خسارت شامل کاهش شیر، گوشت و مقاومت به دارو در حیوان دامی است که پیشگیری بهترین راه مقابله با این بیماری شایع است.
مهمترین مزیت واکسن جدید تیلریوز گاوی در دسترس بودن آن است
دکتر علی شیرازی‌نژاد مدیر مؤسسه سرم‌سازی رازی شیراز هم در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه هدف اصلی اختراع این تکنولوژی راحت در دسترس بودن این واکسن برای دامداری‌ها است، گفت: این واکسن اکنون در دمای ۴ تا ۸ درجه به راحتی به دست دامدار می‌رسد و به راحتی می‌تواند با این انگل مقابله کرده و جلوی کشتار گاو را بگیرد.
وی با تاکید بر اینکه بعد از پوشش داخلی کشور در صورت مهیا شدن زمینه، امکان صادرات این محصول هم وجود دارد، ادامه داد: یکی از مهمترین اهداف ما این بود که واکسن به راحتی در دسترس باشد، تا با مقابله با بیماری تلفات دام کاهش یابد و زیان زیادی به دامدار وارد نشود.
دکتر شیرازی‌نژاد این اقدام را گام بسیار مثبتی در امنیت دام عنوان کرد و افزود: این اتفاق خوب ضمن تأمین امنیت غذایی، امکان صادرات و تولید انبوه حیوانات دامی را نیز فراهم می‌کند.
مدیر مؤسسه سرم‌سازی رازی گفت: واکسن تیلریوز گاوی بعد از ۱۰ سال تلاش و پژوهش به نتیجه رسیده و یک دستاورد نوین جهانی است که می‌تواند علاوه بر پوشش داخلی به خارج از کشور نیز صادر شود.
دکتر شیرازی نژاد با اشاره به این نکته که این محصول مورد تأیید سازمان دامپزشکی کشور است، تصریح کرد: این واکسن جدید در مراحل آزمایشگاهی، نیمه‌صنعتی و کارآزمایی، اثربخشی و ایمنی خود را اثبات کرده است.