درک چگونگی عملکرد شبکه‌های مغزی، اهمیت زیادی در فهم رفتارها، شناخت‌ها و سلامت روانی انسان دارد. این موضوع به ویژه زمانی اهمیت پیدا می‌کند که به تأثیرات اختلالات روانی یا بیماری‌های مغزی مانند آلزایمر یا افسردگی بیندیشیم. تاکنون روش‌های بسیاری برای مطالعه ساختار مغز استفاده شده است، اما پیشرفت‌های اخیر در فناوری‌های ژنتیکی و تحلیل‌های سلولی، امکان کشف دقیق‌تری از پایه‌های عملکرد مغز را فراهم کرده‌اند. چنین تحقیقاتی می‌توانند به طراحی درمان‌های بهتر و مؤثرتر برای اختلالات روانی و شناختی منجر شوند.
در یکی از تازه‌ترین پژوهش‌ها، محققان از مؤسسات برجسته‌ای مانند موسسه سلامت مغز در دانشگاه راتگرز مطالعه‌ای دقیق انجام داده‌اند. آنها در این تحقیق به بررسی نقش انواع مختلف سلول‌های مغزی در تشکیل شبکه‌های عملکردی مغز پرداختند؛ شبکه‌هایی که مسئولیت پردازش اطلاعات پیچیده و تعاملات ذهنی ما را بر عهده دارند.
این گروه پژوهشی با استفاده از داده‌های جدید ژنتیکی که بیان ژن‌ها را در بافت‌های مغزی مشخص می‌کنند، تلاش کردند تا توزیع سلول‌های مغزی مختلف را در بخش‌های مختلف مغز شناسایی کنند. آنها این داده‌ها را با اطلاعات مربوط به فعالیت شبکه‌های مغزی در افراد سالم تطبیق دادند تا ارتباط بین نوع سلول‌ها و عملکرد شبکه‌های مغزی را پیدا کنند.
نتایج این تحقیق نشان داد که توزیع خاص انواع سلول‌ها در بخش‌های مختلف مغز، ارتباط مستقیمی با نحوه عملکرد شبکه‌های مغزی دارد. به عبارت ساده‌تر، برخی سلول‌ها با شبکه‌های خاصی از مغز هم‌ترازی بیشتری دارند و این می‌تواند توضیح دهد که چرا برخی قسمت‌های مغز در پردازش اطلاعات خاصی تخصص دارند.
این یافته‌ها که در نشریه معتبر Nature Neuroscience منتشر شده‌اند، نشان می‌دهند که ترکیب‌های سلولی مختلف در مغز، الگو‌هایی پیچیده، اما هماهنگ ایجاد می‌کنند که پایه عملکرد‌های مغزی از جمله تفکر، تصمیم‌گیری و حافظه هستند. محققان تأکید دارند که این دانش می‌تواند درک بهتری از بیماری‌های روانی ارائه دهد، زیرا اختلال در توزیع سلول‌ها ممکن است یکی از دلایل مشکلات شناختی باشد.
این تحقیق همچنین مسیر جدیدی را برای مطالعات آینده گشوده است؛ از جمله بررسی نحوه همکاری سلول‌ها در شبکه‌ها و آزمایش مدل‌های دیگر برای عملکرد زنده مغز. این پیشرفت، فرصتی برای طراحی درمان‌هایی فراهم می‌کند که مستقیماً بر اساس ساختار سلولی و شبکه‌ای مغز باشند.
منبع: ایسنا