صاحب‌خبر - گروه سیاسی- رحمان زین الدین: روز پنجشنبه مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران به همراه هیات دولت چهاردهم، برای اولین بار در سفری رسمی به استان محروم سیستان و بلوچستان رفت و با این سفر، سفرهای استانی هیات دولت چهاردهم به استان‌های کشور رسما آغاز شد.
خواست رهبر انقلاب از روسای جمهوری برای ارتباط نزدیک با مردم
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،همواره رهبرانقلاب بر ارتباط نزدیک میان مردم و دولت‌های جمهوری اسلامی تاکید کردند بخصوص بعد از تشکیل دولت چهاردهم و در اولین دیدار رسمی این دولت با ایشان فرمودند: «به این حرف‌ها که اگر سفر استانی کردید بگویند پوپولیسم و عوام‌گرایی است، توجه نکنید چرا که اطلاع از متن زندگی مردم با کارتابل و گزارش‌های کتبی امکان‌پذیر نیست، حتی اگر گزارش‌های خوبی باشد؛ بنابراین سفر استانی و حضور در بین مردم از جمله روستاها و تصمیم‌گیری بر اساس مشاهدات و شنیده‌ها را دنبال کنید.»
که در طی سال‌های گذشته بخصوص بعد از دولت اصلاحات، روسای جمهوری و هیات دولت برای نزدیکی میان مردم و دولتمردان به شهرهای کوچک و بعضا حتی روستاها سفر می‌کردند و درجریان برخی از مشکلات اهالی این خطه از ایران اسلامی که از پاییتخت و شهرهای بزرگ دور بودند قرار می‌گرفتند، اما این سفرها در برخی از دولت‌ها علارغم اینکه نفس آن بسیار خوب بود، اما دارای ایراد و اشکالات اساسی بود.
برخی از روسای جمهوری بخصوص محمود احمدی نژاد که در دوران وی قیمت نفت به بیش از 120 دلار در هر بشکه رسیده بود و پول‌های فراوانی به خزانه کشور سرازیر شد، درحالیکه در دولت خاتمی نفت بشکه ای 7 دلار بود، در سفرهای استانی اقدام به پول پاشی میان مردم می‌کرد و در بسیاری از سخنرانی‌های خود نیز در پاسخ به انتقاداتی که از وی درباره هزینه این پول‌ها در زیرساخت‌ها، شده بود می‌گفت «که برخی دوست ندارد که پول نفت بر سرسفره ملت بیاید.»
البته تنها اقدام اشتباه وی این نبود بلکه برای اینکه به منابع مالی خزانه دسترسی بیشتری داشته باشد، سازمان برنامه و بودجه که در دولت اصلاحات برنامه‌های قوی برای توسعه کشور تدوین کرده بود را منحل کرد تا به کسی در زمینه دخل و خرج دولت پاسخگو نباشد.
همین موضوع باعث شد که در اواخر دولت وی که اولین تحریم‌های فلج کننده با قرارگرفتن ایران زیر فصل 7 منشور ملل متحد، از سوی تمامی کشورهای جهان (حتی روسیه و چین)، که در اثر این پول پاشی‌ها کفگیر خزانه به ته دیگ خورده بود، با مشکلات فراوانی روبرو شود.
نتیجه آن این شد که در اواخر دولت دهم براثر افزایش نقدینگی در جامعه، تورم رشد فزاینده ای به خود گرفت به شکلی که احمدی نژاد، خزانه ای خالی به دولت حسن روحانی تحویل داد.
تحویل دولت از احمدی‌نژاد با خزانه‌ای خالی
روحانی نیز که در تحریم‌های گسترده دولت را تحویل گرفته بود سعی کرد که با مدیریت منابع مالی و گماردن علی طیب نیا یکی از متخصصان علم اقتصاد به عنوان وزیر تورم لجام گسیخته را مدیریت کند که توانست بعد از چندسال به این مهم دست یابد اما بعد از توافق برجام با اینکه قراردادهای مهمی در بخش‌های مختلف میان ایران با کشورهای دیگر برای ورود سرمایه به کشور، منعقد شده بود، ناگهان در کاخ سفید رئیس جمهوری جمهوری خواه برمسند قدرت نشست و تمامی بافته‌های 6 سال دولت روحانی را از بین برد.
به همین دلیل روحانی و محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در سفرهای استانی، برای تخصیص منابع الویت بندی کردند و گفتند که بودجه به طرح‌هایی اختصاص خواهد یافت که حداقل بیش از 60 درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشد.
در عین حال در دولت روحانی موضوع اقتصاد مقاومتی مطرح شد و معاون اول دولت وی، رئیس ستاد اقتصاد مقاومتی را در اختیار گرفت.
کار بجایی رسید که برای جابجایی پول‌های کشور از بانک‌های خارجی دست به دامن خارجی‌ها شده و حتی پول‌های خودمان بصورت نقدی و چمدانی به کشور منتقل می‌شد. از سوی دیگر با حضور ترامپ در کاخ سفید بسیاری از منابع کشورمان نیز دیگر به همان روش قبلی امکان جابجایی نداشت و درآمدهای دولت تنها از طریق فعالیت‌های صرافی‌ها در هرات و سلیمانیه بود. دولت جمهوری خواه آمریکا این راه‌ها را نیز شناسایی کرد و حتی گفته می‌شود که برایان هوک در سفری به عراق و افغانستان با صرافی‌های این دو کشور دیدار داشته و آنها و خانواده‌هایشان را تهدید کرد که با ایران به هیچ عنوان نباید مراودات مالی داشته باشند.
همین عدم وجود نقدینگی در خزانه باعث شد که در 4 سال حضور ترامپ به دلیل عدم نقدینگی دلار در بازار کشور، قیمت آن بسیار افزایش یابد و رکوردهای سنگینی از گرانی را پشت سر بگذارد.
دولت نیز سعی کرد جیب خود را مدیریت کند تا به مشکل برنخورد به شکلی که هزینه‌های جاری دولت یعنی پرداخت حقوق کارکنانش از بودجه‌های تملک‌های سرمایه ای و عمرانی پیشی گرفت و نتوانست بسیاری از پروژه‌هایی که از دولت احمدی نژاد باقی مانده بود بخصوص موضوع مسکن مهر را به سرانجام برساند.
در اواخر دولت روحانی، بازهم دموکرات‌ها در امریکا پیروز انتخابات شدند و برای موضوع فروش نفت ایران، شل گرفتند که دیگر به عمر دولت روحانی کفاف نداد و در ایران اصولگرایان برنده انتخابات شدند.
عدم پیش‌بینی آینده‌ای دقیق در دولت سیزدهم
در سه سال حضور این افراد در صحنه قدرت کشور، به دلیل ضعف شدید تحلیل سیاست خارجی و پیش بینی دقیق درمورد وقایع در حال رخداد در کشورهای دیگر جهان، فرصت‌های ایجاد شده مانند ابربهار بارید و گذشتند اما دولت نتوانست بهره کافی از آن ببرد.
این بار نیز تاحدودی همان روش دولت کریمه در دولت مردمی دنبال شد و مردم برای دیدار با شهید رئیسی به ورزشگاه‌ها و میادین اصلی شهرها آورده می‌شدند و خرج‌های بسیاری برای این حضور انجام می‌شد.
استانداران بریز و بپاش‌های فراوانی کرده تا رئیس دولت که به منظور سرکشی از استان به آن دیار سفر کرده بود را متقاعد کنند تا بودجه بیشتری را بگیرند.
حتی میرکاظمی رئیس سازمان برنامه بودجه، بودجه کلانی را به نام تنخواه ریاست جمهوری جهت خرج‌های سفرهای استانی به نهاد ریاست جمهوری اختصاص داد.
اما اینبار محمدعلی قائم پناه معاون اجرایی رئیس جمهوری در گفت وگویی با تلویزیون اظهار کرد: در برخی از سفرهای استانی اصرار بر مصوبات زیاد بود. در دوره‌ای ۵۳ درصد مصوبات دولت فاقد تامین منابع مالی بوده است که هنوز درگیر مشکلات آن هستیم. در اکثر سفرهای استانی استقبالی از سوی مردم شکل می‌گرفت که ساعت‌ها انتظار رئیس‌جمهوری را می‌کشیدند و ما این رویکرد را مناسب نمی‌بینیم چراکه باید شأن مردم حفظ شود. ما از مردم دعوت نمی‌کنیم برای دیدن رئیس‌جمهوری آسیب ببینند یا کارخانه‌ها، مدارس و ادارات تعطیل شوند. در عوض برنامه‌ریزی می‌کنیم اقشار مختلف مردم در سفرهای استانی در جای مشخص با حفظ کرامت، با رئیس‌جمهوری، رودررو به گفت وگو بنشینند.
وی ادامه داد: سفرهای استانی تنها برای گفتن و سخنرانی نیست، برای شنیدن حرف‌های مردم نیز هست. می‌خواهیم نظرسنجی کنیم تا مردم مشکلات استانی را بیان کنند. بنابراین استقبال از فرودگاه و تجمعات در استادیوم را نداریم. هزینه‌هایی که در این زمینه از جمله بنر و نظایرش تحمیل می‌شد احصا می‌شود و به اقشار آسیب‌پذیر و زنان بی‌سرپرست تعلق می‌گیرد.
معاون اجرایی رئیس‌جمهوری با بیان اینکه ۷۰ هزار پروژه نیمه‌کاره در کشور داریم، گفت: همه این‌ها ناشی از سفرهای استانی بوده است. در سفرهای استانی پروژه جدید شروع نمی‌کنیم. در سفرهای استانی با سازمان برنامه و بودجه هماهنگ کردیم و منابع پروژه‌ها با نگاه عدالت‌محور تخصیص می‌یابد و برای تسریع تکمیل ممکن است ۱۰۰ تا ۱۱۰ درصد نیز منابع اختصاص یابد.
رئیس دولت چهاردهم نیز در اولین گفت وگوی مستقیم با مردم با بیان اینکه سفرهای استانی را آغاز خواهیم کرد، اما ۲ مساله وجود دارد، گفت که «ما به عنوان دولت بودجه را به مجلس می‌بریم و مجلس آنرا تصویب می‌کند، من به عنوان رئیس جمهور به استانی می‌روم و وعده می‌دهم کاری را انجام دهم، اما پول آن کجاست؟»
وی تصریح کرد: «نتیجه این است که ۳۰ تا ۴۰ هزار پروژه در استانها کلنگ خورده است و میلیاردها سرمایه بر زمین مانده اما قابل بهره‌برداری نیست و شاید هنگامی به بهره‌برداری برسد که از حیز انتفاع خارج شود. اینکه باید بین مردم باشیم، شکی در آن نیست اما اینکه وعده‌هایی بدهیم که پولی برای آن نداریم، از ابتدا گفتم که وعده‌ای نمی‌دهم که نتوانم عمل کنم.»
به نظر می‌رسد دولت چهاردهم در اجرای منویات رهبر معظم انقلاب و همینطور مشی رئیس دولت یعنی نگاه عدالت محور در موضوعات اقتصادی همراه با آزادی‌های اجتماعی در ذیل افکار بلند مذهبی(سوسیال دموکرات مذهبی)، روش جدیدی از دیدارهای مردمی را مدنظر قرار داده است. این روش و منش پزشکیان برگرفته از دستورات مولای متقیان علی (ع) است که در نهج البلاغه وی سال‌ها درباره آن صحبت کرده است. آنچه مشخص است این است که مردم ایران نوع جدیدی از کشورداری را تجربه خواهند کرد.∎