حوادث فرونشست زمین در پارکینگ یا حیاط ساختمانهای مسکونی، تخریب بخشی از ساختمان یا سقوط سنگ از نمای ساختمانها از جمله اتفاقاتی است که در حال روی دادن است. وقوع این حوادث در ساختمانهای تازهساز میتواند به دلیل بیتوجهی سازندگان به رعایت اصول ایمنی باشد.
از حدود دو دهه قبل فعالیت در حوزه ساخت و ساز، سود سرشاری را نصیب سازندگان کرده، از همینرو این بازار مورد اقبال همه قشرهای جامعه قرار گرفته است، بهطوریکه از شهروندان عادی تا پزشکان سرمایههای خود را روانه این بازار میکنند و از سود سرشار آن بهرهمند میشوند. عمده فعالان این بازار برای رسیدن به سود بیشتر تلاش میکنند با صرفهجویی هرچه بیشتر در استفاده از مصالح ساختمانی و تجهیزات بهکار رفته در ساختمان بهره بیشتری ببرند. این دسته از سازندگان بهرههای مالی زیادی از این راه کسب میکنند، اما سیاهبختی آن نصیب خریداران این بناها میشود.
با اینکه قانون ساختارهای نظارتی از جمله شهرداریها و سازمان نظام مهندسی را مسئول نظارت بر عملکرد آنها قرار داده است، اما تجربه نشان میدهد در موارد بسیاری سازمانهای نظارتی هم مرعوب پولهای کثیفی میشوند که به حسابشان واریز میشود. آوار شدن ساختمان متروپل آبادان قبل از افتتاح مهمترین حادثهای بود که به دلیل بیتوجهی به نظامات دولتی اتفاق افتاد. ریزش ساختمان متروپل در خیابان امیری آبادان ظهر روز دوشنبه دوم خردادماه ۱۴۰۱ اتفاق افتاد و در جریان آن ۴۳ نفر کشته و ۳۷ نفر زخمی شدند. دلایل بسیاری برای بروز حادثه عنوان شد از جمله ضعف سازهای در پروژهای با دهانههایی به طول ۱۶ متر، نامناسب بودن اتصالات تیرها و ستونها، ضعیف بودن ستونها، فقدان شکلپذیری لازم در اتصالات، ضعف جوشکاری، ضعف بتن به نحوی که میلگردها بدون هیچگونه پیوستگی و چسبندگی از بتن خارج و بتن در موارد متعدد خرد شده بود. همچنین تعارض منافع شهرداری در مقام کارفرمای پروژه و مقام کنترلکننده ساختمان از جمله دلایل بروز حادثه بود.
روشن است بهرهبرداری از هر ساختمانی نیازمند صدور مجوزهای قانونی است که امضای آن از سوی شهرداری یا سازمان نظام مهندسی صورت میگیرد، اما وقوع این دسته از اتفاقها نشان میدهد داشتن مجوز بهرهبرداری نمیتواند دلیلی بر سلامت ساختمان باشد، چراکه اگر چنین بود نباید شاهد بروز حوادث در ساختمانهایی باشیم که گاه پنج سال هم از عمر آنها نمیگذرد یا گاهی هم قبل از بهرهبرداری یا هنگام ساخت ریزش میکنند. سقوط سنگ نمای ساختمان روی وسایل نقلیه یا شهروندان که منجر به وارد شدن خسارت مالی و جانی میشود، بدیهیترین اتفاق در حال وقوع است، از همینروست که پدیده بساز و بفروش در فرهنگ عامه به بساز و بنداز تعبیر شده است. وقوع این اتفاقها روشن میکند نظامات دولتی نسبت به وظایف خود کوتاهی میکنند و این کوتاهی به قیمت از دست رفتن جان، مال و روان شهروندان تمام میشود.
پینوشت: عکس نمایه تزئینی است.