منطق بسیج مقاوم‌سازی حداکثری کشور در مقابل تهدیدها و خطرها است؛ منطق بسیج این است. امام خمینی(ره) با دوراندیشی تشخیص داد که برای آسیب‌ناپذیر شدن کشور و ملت و انقلاب، نیاز مبرمی وجود دارد به یک نیروی گسترده عظیم مردمی، چون انقلاب مال مردم است، کشور مال مردم است؛ بهتر از هر عامل دیگری و هر عنصر دیگری، این مردمند که می‌توانند از کشورشان و از انقلابشان دفاع کنند، مشروط بر اینکه راه در مقابل آن‌ها گذاشته بشود؛ این راه را امام مشخص کرد: بسیج. این منطق بسیج است.(مقام معظم رهبری)
امروز ۴۵ سال از فعالیت بسیج در کشورمان می‌گذرد و دایره فعالیت‌ها و خدمت‌رسانی نیروهای بسیجی تنوع و تعدد بیشتری به خود گرفته است. یکی از حوزه‌های مهمی که بسیج بدان ورود کرده، حوزه علم و فناوری و تلاش در جهت رسیدن به قله‌های علمی دنیاست. در این زمینه سازمان بسیج علمی، پژوهشی فناوری کشور ایجاد شده و ضمن اجرای طرح‌های مختلف علمی و فناورانه، به دنبال حمایت از نخبگان و دانشمندانی است که با ایدههای فناورانه و نوآورانه خود به دنبال خودکفایی در کشور و دستیابی به قله‌های بلند علم و دانش در دنیا هستند.
ایکنا همزمان با هفته بسیج در رابطه با فعالیت‌های سازمان بسیح علمی، پژوهشی و فناوری کشور و طرح‌های مختلف این سازمان برای حمایت از نخبگان، به گفت‌وگو با روح‌الله رضوی‌نژاد، استاد تمام فیزیک و مسئول سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری کشور پرداخته است که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
ایکنا ـ مسئولیت سازمان بسیج علمی کشور چیست و در چه حوزه‌هایی فعالیت دارد؟
سازمان علمی بسیج با عنوان رسمی سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری در حال فعالیت است. امامین انقلاب اسلامی این‌گونه مطرح می‌کنند که تمدن نوین اسلامی باید برای تأمین حیات طیبه ایجاد شود. یکی از پایه‌های تمدن‌سازی، حوزه علم و فناوری است و به همین دلیل مرجعیت علمی در تمدن‌سازی بسیار کلیدی و حائز اهمیت است. برای رسیدن به مرجعیت علمی آن چیزی که باید اتفاق بیفتد، جهاد علمی است، یعنی جهاد علمی است که می‌تواند ما را به مرجعیت علمی برساند.
مقام معظم رهبری تأکید کرده‌اند که بسیج عرصه جهاد است؛ چراکه ما در ایران اسلامی عظیم‌ترین شبکه مردمی عالم را در اختیار داریم، یعنی اقشار مختلف بسیج از دانش‌آموزی، دانشجویی و اساتید گرفته تا بسیج عشایر و صنعت و ... همگی در چارچوب بسیج قرار دارند، لذا اگر شرایطی برای نقش‌آفرینی مردم (مردم به معنای عام خود در تمامی اقشار از دانشجو و صنعتگر گرفته تا کشاورزان و صنعتگران و ...) در حوزه علم و فناوری فراهم شود، حتما جهاد علمی در کشور رقم خواهد خورد.
بسیج یک تفکر، گفتمان و فرهنگ است و فقط کسانی که دارای کارت بسیج هستند، بسیجی نیستند. فلسفه وجودی سازمان علمی بسیج این است که شرایطی را فراهم کند تا اقشار مختلف مردم در حوزه علم و فناوری برای رقم زدن جهاد علمی و تحقق مرجعیت علمی ایران اسلامی گام بردارند.
سازمان بسیج علمی به دنبال فراهم کردن سه عرصه مهم در حوزه جهاد علمی است. یکی از این حوزه‌ها، تربیت کادر تراز انقلاب اسلامی به معنای تولید عالم است. البته بسیج رقیب هیچ سازمانی نبوده و سعی می‌کند تا زمینه نقش‌آفرینی مردم را فراهم کند. لذا یکی از مهمترین وظایف سازمان بسیج علمی کشور تربیت کادر تراز انقلاب اسلامی است. حوزه دومی که سازمان برای خود تعریف کرده، تولید علم و دانش و علوم تمدن‌ساز و حوزه سوم نیز شبکه‌سازی، گفتمان‌سازی و امیدآفرینی در جامعه است. بسیج علمی کشور به این این سه حوزه می‌پردازد تا شرایط را برای جهاد علمی فراهم کند.
در حوزه تربیت کادر تراز انقلاب اسلامی، سازمان علمی بسیج در همکاری با مجموعه‌های مختلفی مانند بنیاد ملی نخبگان کشور و ... به دنبال این است تا یک مجموعه مردمی با عنوان طرح نخبه‌پروری شهید احمدی روشن را پیگیری و دبنال کند. در این طرح مجموعه‌های مختلف یعنی پایگاه‌های بسیج، مساجد و کانون‌هایی که افراد مشغول در آن نخبه هستند و خود آن‌ها می‌توانند به نخبه‌پروری بپردازند شناسایی می‌شوند. این بدان معناست که یکی از انتظارات از نخبگان، نخبه‌پروری است. ما در این زمینه سعی کردیم که با کمک بنیاد ملی نخبگان کشور به این مجموعه که سابقه زیادی در تهران دارد، هویت بخشیم و در ادامه با کمک این مجموعه، مجموعه‌های نخبه‌پرور سراسر کشور را شناسایی کنیم که با عناوین مختلف مجموعه‌های نخبه‌پرور دسته‌بندی می‌شوند.
سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری این مجموعه‌ها را تحت آموزش قرار داده و ضمن ارائه متن و محتوا به آن‌ها، مشاورانی در کنار آن‌ها قرار می‌دهد تا به نخبه‌پروری بپردازند. در واقع طی اجرای این طرح، نخبه‌پروری از سوی خود مردم انجام می‌شود. امروز ۱۱۰ مجموعه نخبه‌پروری با تأیید مجموعه سازمان بسیج علم پژوهشی و فناوری کشور و بنیاد ملی نخبگان در کشور مشغول فعالیت هستند. البته در حوزه تربیت کادر تراز انقلاب اسلامی فعالیت‌های دیگری نیز دنبال می‌شود.
در حوزه تولید علم و فناوری و علوم تمدن‌ساز نیز یکی از فعالیت‌هایی که از سوی سازمان دنبال می‌شود، طرح باقرالعلوم(ع) است. در این طرح سعی شده تا ایده و ابتکارات مردمی منطبق با نیازهای جامعه شناسایی شده و پیوند دقیقی بین این ایده‌ها و نیازهای موجود ایجاد شود. با ایجاد این پیوند، ایدههای مردمی ذیل نیازهای احصا شده، رشد و توسعه پیدا می‌کنند. در این زمینه مراکز رشد در همکاری با دانشگاه‌ها یا پارک‌‌های علم و فناوری و یا به صورت مستقل در استان‌های مختلف ایجاد شده و معاونت‌‌های علمی استانی آن‌ها را ساماندهی کرده‌اند. این ایده‌ها و افرادی که آن‌ها را مطرح کرده‌اند، شناسایی شده و تحت آموزش و هدایت قرار می‌گیرند. همچنین، از نظر مالی نیز صاحبان ایده‌ها حمایت خواهند شد، البته با این شرط که اولا هسته‌هایی باشند که قابلیت رشد و تبدیل شدن به شرکت‌های دانش‌بنیان یا صنایع خلاق را داشته باشند و فرایند آینده اقتصادی را برای خود داشته باشند و ثانیاً ذیل یک نیاز واقعی باشند یعنی طوری نباشد که این هسته‌ها رشد کرده و به شرکتی با محصول نوآورانه تبدیل شوند اما بازار نیازی به این محصول نداشته باشد.
همچنین، در حوزه هسته‌های رشد علوم انسانی نیز چنین طرحی دنبال می‌شود و به نوعی فرآیند رشد هسته‌ها ذیل نیاز جامعه در حوزه‌های فنی، مهندسی و علوم انسانی و در قالب مراکز رشد مشترک با دانشگاه‌ها و پارک‌ها یا مراکز رشد مستقل انجام می‌شود و حمایت‌های لازم نیز در اختیار آن‌ها قرار خواهد گرفت. سازمان بسیج با توجه به اینکه کل این زنجیره یعنی از ایده تا محصول نهایی یا حتی تا زمان تجاری‌سازی را زیر نظر دارد و با توجه به ظرفیت شرکت پیشگامانی که در سازمان بسیج قرار دارد و مأموریت آن نیز کمک به تجاری‌سازی محصولات است، شرایطی را فراهم می‌کند تا این هسته‌ها به بلوغ رسیده و بتوانند محصولات خود را با حمایت‌های بسیج به مرحله تجاری‌سازی برسانند.
مقام معظم رهبری فرمودند که همه کسانی که قصد دارند تا ذیل مسائل انقلاب اسلامی و کشور قدمی برداشته و خدمت کنند، بسیجی هستند. سازمان بسیج نیز همین تعریف را ملاک خود قرار داده است و از هر کسی که بخواهد در این مسیر گام برداشته و فعالیت کند، حمایت خواهد کرد. این بدان معناست که افرادی که قصد خدمت به مردم و کشور را دارند، لزوما نباید عضو سازمان بسیج باشند و هر کسی در هر لباسی قصد خدمت به مردم را داشته باشد، بسیجی بوده و مورد حمایت قرار می‌گیرد.
ایکنا ـ مقام معظم رهبری در سخنان خود با بسیجیان به موضوع مهمی مانند ضرورت ایجاد امید در جامعه اشاره کردند. سازمان بسیج و یا نهادهای دیگر چگونه می‌توانند به ایجاد امید در میان مردم کمک کرده و این موضوع را پیگیری کنند؟
یکی از حوزه‌های فعالیت سازمان بسیج علمی کشور، بحث شبکه‌سازی و امیدآفرینی و تقویت خودباوری است. برای دستیابی به امیدآفرینی تأثیرگذار در جامعه باید به جهاد تبیین بپردازیم. مردم باید بدانند که دانشمندان و محققان کشور چه اقدامات بزرگی را در کشور رقم زده‌اند. کشور ما در فضای انقلاب اسلامی و در کمتر از نیم قرنی که از انقلاب اسلامی می‌گذرد، همواره با بدترین شرایط تحریمی مواجه بوده است، اما دانشمندان، محققان، اساتید دانشجویان کشور در همین شرایط توانسته‌اند تا اتفاقات بزرگی را رقم بزنند.
بخشی از وظایف ما از این جنس است یعنی باید این دستاوردها را به خوبی برای مردم تشریح کنیم که این موضوع همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده است. لذا بخشی از برنامه‌های سازمان بسیج علمی کشور به همین موضوع اختصاص پیدا کرده است. برای مثال در این زمینه و در آینده نزدیک، جشنواره جهادگران علم و فناوری از سوی سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری برگزار خواهد شد. البته بخش اصلی جشنواره در اردیبهشت‌ماه سال آتی برگزار می‌شود اما فراخوان و دیگر بخش‌های جانبی جشنواره طی هفته اول آذرماه با حضور مسئولان کشوری و لشکری آغاز به کار خواهد کرد. این جشنواره در استان‌های مختلف کشور برگزار می‌شود. تفاوت این جشنواره با جشنواره‌های دیگر این است که این جشنواره از ایده تا محصولی که به تجاری‌سازی رسیده و نیز خود کارخانه‌داران و صنعتی که این موضوع را دنبال می‌کند را تحت پوشش داشته و منتخبان آن نیز از این زنجیره خواهند بود.
جشنواره علم و فناوری موفق‌ترین‌های هر استان را کنار یگدیگر قرار می‌دهد و منتخبان آن‌ها در سطح ملی معرفی شده و مورد تقدیر قرار می‌گیرند. امروز اگر بتوانیم شرایط کار و فعالیت را برای محققان و نخبگان فراهم کنیم، بالاترین میزان امیدآفرینی و خودباوری را در میان ایشان ایجاد کرده‌ایم. یکی از ابتکارات بسیار مهمی که در این زمینه ایجاد شده، این است که نقش‌آفرینی این نخبگان ذیل ایدههای خود آن‌ها و در جهت پیوند به نیازهای کشور انجام شده است. سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری درصدد است تا شرایط استقرار، فرایندهای هدایتگری و حمایت‌های مالی را برای پیاده‌سازی این ایده‌ها پیگیری کرده و انجام دهد.
طی سه سالی که از اجرای این طرح فناورانه در کشور می‌گذرد، امروز حدود ۴۰ مرکز رشد در سراسر کشور ایجاد شده است که حدود 15 تا 20 هسته رشد در هر کدام از این مراکز مستقر هستند. برخی از این مراکز حتی به واحدهای فناور یا شرکت تبدیل شده‌اند و اقتصاد آن‌ها نیز از محل عرضه همان محصولی است که خود آن‌ها تولید کرده‌اند. با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری در مورد ایجاد نهضت و خیزش علمی جدید، سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری سعی کرده است تا در همین قالب برخی از فعالیت‌های گذشته خود را گسترش داده و به پوشش برخی از موارد جدید ذیل سه حوزه تولید علم و فناوری، تربیت کادر تراز انقلاب اسلامی و شبکه‌سازی، خودباوری و امیدآفرینی بپردازد. امسال بنا داریم تا در حوزه هسته‌های رشد فنی، مهندسی حدود ۱۷۰۰ هسته را در کشور شناسایی کرده و مورد حمایت قرار دهیم تا ان‌شاءالله درصد زیادی از آن‌ها به شرکت‌های دانش‌بنیان تبدیل شوند. در حوزه علوم انسانی و نوآوری اجتماعی نیز برنامه امسال ما شناسایی و حمایت از حدود 600 هسته علوم انسانی است تا به توفیق الهی تعداد زیادی از آن‌ها نیز به شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه علوم انسانی و صنایع خلاق در این حوزه تبدیل شوند.
انتهای پیام