آیین رونمایی از سامانه «دین دان»، سامانه پاسخگویی به سوالات دینی مبتنی بر هوش مصنوعی صبح امروز، پنجشنبه اول آذرماه 1403؛ در سالن شیخ طوسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد. این رویداد با حضور سیدابوالحسن فیروزآبادی، دبیر سابق شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی فیلترینگ، حجت‌الاسلام والمسلمین استاد احمد واعظی رئیس دفتر و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی،  سیدحسن هانی، مشاور عالی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی در امور فناوری و اطلاعات، برگزار گردید.

پیشگامی دفتر تبلیغات اسلامی در استفاده از فناوری هوش مصنوعی 

دکتر سیدحسن هانی، مدیر پروژه هوش مصنوعی دفتر تبلیغات اسلامی، در این مراسم گفت: تلاش برای استفاده از فناوری هوش مصنوعی در پاسخگویی به سوالات دینی از حدود ۵ سال پیش آغاز شد و این مسیر با پشتیبانی مدیریت دفتر تبلیغات اسلامی ادامه یافته است. وی افزود: دفتر تبلیغات اسلامی همواره در پی استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات بوده است و سامانه «دین دان» بخشی از این تلاش‌هاست تا پاسخگویی به نیازهای دینی جامعه به شکلی مؤثرتر و سریع‌تر انجام شود.

وی در ادامه به چالش‌های موجود در حوزه پاسخگویی دینی اشاره کرد و گفت: محدودیت‌های زمانی و تقاضای بالای جامعه برای مشاوره دینی، به ویژه در ایام پیک، از جمله مشکلاتی است که ما با آن مواجهیم. بنابراین، استفاده از هوش مصنوعی برای بهبود فرایند پاسخگویی ضروری است.

پذیرش تغییر، سرّ ماندگاری پاسخگویی دفتر تبلیغات در دنیای دینی امروز 

حجت‌الاسلام واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی، در سخنان خود با اشاره به تحولات فرهنگی و اجتماعی عصر حاضر گفت: ویژگی نخست دوران ما، رواج هویت‌یابی فردگرایانه است که موجب تکثر در جامعه شده است. در این دوره، افراد تلاش می‌کنند هویت شخصی خود را بیابند و این امر زندگی فردی را بیشتر از گذشته متمایز می‌کند.

وی همچنین به ویژگی دوم عصر جدید اشاره کرد و افزود: زیست‌بوم فضای مجازی عامل دیگری است که نحوه ارتباطات و تأثیرگذاری فرهنگی را دستخوش تغییر کرده است. امروز دیگر مرجعیت‌های فرهنگی محدود به چند نفر یا گروه خاص نیست و فضای مجازی کانون‌های جدیدی برای تأثیرگذاری فرهنگی ایجاد کرده است.

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی تأکید کرد: در چنین شرایطی، نهادهای دینی باید خود را متحول کنند و با بهره‌گیری از ابزارهای نوین، به وظیفه تسهیلگری و هدایت جامعه ادامه دهند.

هوش مصنوعی: تسهیل‌گر ارتباطات و از بین بردن موانع زبانی 

در ادامه، سیدابوالحسن فیروزآبادی، دبیر سابق شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی فیلترینگ، به بررسی تأثیرات هوش مصنوعی پرداخت و افزود: با ورود هوش مصنوعی، ما وارد عصر جدیدی شده‌ایم. هوش مصنوعی نه تنها بر موانع زبانی غلبه کرده است، بلکه ارتباطات میان مردم جهان را آسان‌تر کرده است.

وی افزود: امروز، هوش مصنوعی به ما این امکان را می‌دهد که در مواجهه با هر فرد، متناسب با توانایی‌های عقلانی او گفت‌وگو کنیم و تغییرات سریع در این عصر نیازمند آمادگی برای مواجهه با تکنولوژی در علوم انسانی است.

آینده‌ای سریع و نیاز به تحول مداوم در نهادهای دینی 

فیروزآبادی همچنین به روند تغییرات سریع فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: ما با یک آینده سریع و متغیر مواجه هستیم و باید برای آن آماده باشیم. نهادهای دینی باید به این تحولات پاسخ دهند و ابزارهای نوین را در خدمت هدایت بشر قرار دهند.

در پایان این مراسم، از سامانه «دین دان»، سامانه هوشمند پاسخگویی به سوالات دینی مبتنی بر هوش مصنوعی، رونمایی شد.