به گزارش خبرگزاری ایمنا، رسانههای آزاد، روزنامهها و مطبوعات در هر جامعهای از ارکان توسعه و دموکراسی بهشمار میآید، بر این اساس خبرگزاری ایمنا، مرور عناوین مطبوعات کشور را بهصورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ایران در صفحه نخست امروز خود با تیتر «عقلای قوم با یکدیگر ائتلاف کنند» نوشت: چه کار میتوان کرد تا از نظام مدیریت کشور و سیاست داخلی بوی بهبود شنیده شود؟ پاسخ روشن است، اما ساده نیست: عملگرایان ایران ائتلاف کنید! اکنون، یعنی در واقعیت موجود سیاست ایران میتوان سه چهره عملگرا نشان داد: مسعود پزشکیان، محمدباقر قالیباف و حجتالاسلام محسنی اژهای. غیر از محسنی اژهای که جایگاهی حاکمیتی و غیرسیاسی دارد، درباره پزشکیان و قالیباف میتوان تحلیلی سیاسی ارائه داد. دلیل عملگرایی این دو چهره ارشد سیاسی این است که تلاش کردهاند فراتر از درگیریهای روزمره و بیفایده سیاسی قرار بگیرند. توجه این دو، بیش از آنکه به لفاظیهای سیاسی باشد، معطوف به عمل سیاسی و مدیریت واقعی است. وجه مشترک دیگر این دو چهره آن است که چگونه میتوان در فرایند توسعه کشور کاری کرد، اثری گذاشت و بنایی برپا کرد؛ بنایی که سنگ بنای گامهای آینده باشد. البته این تصویر از پزشکیان و قالیباف به معنی نادیده گرفتن برخی کنشهای معطوف به رقیب یا هواداران نیست. بنابراین منظور این است که برآیند کلی کنشهای این دو، بیش از هر چیز معطوف به عمل است، معطوف به کاری کردن و مسیر آینده کشور را هموار کردن. چنین اشتراک رفتار و همگرایی نظر، که البته هنوز ناگفته و تبیین نشده مانده، همان زمینه اصلی ائتلاف پزشکیان و قالیباف است. فارغ از اینکه در آینده این سرزمین کدام چهره یا رجل سیاسی در افق سیاست چهره خواهد نمود، در امکان امروز و سیاست موجود، ائتلاف پزشکیان و قالیباف فرصتی تازه برای ایران است.
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «با دورزدن قانون مجلس به اروپا برای تحریمها پاداش ندهید!» نوشت: رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز چهارشنبه در سخنانی در جمع خبرنگاران از پذیرش توقف غنیسازی ۶۰ درصد توسط ایران خبر داد. گرچه این تصمیم کشورمان، با هدف حسن نیت و کاهش تنشهای موجود میان ایران و آژانس و همچنین جلوگیری از زمینهسازی برای صدور قطعنامهای جدید در شورای حکام صورت گرفت ولی با توجه به مسیر طی شده تا کنون، آینده به وضوح نشان خواهد داد که این عقبنشینی و پاداش به اروپا، نه تنها منجر به دستاورد ملموسی در مسیر مذاکرات هستهای و حل و فصل مسائل مربوط به برنامه صلحآمیز هستهای ایران نمیشود، که با ارسال پالس ضعف زمینه را برای تشدید فشارها بیشتر خواهد کرد.
گمانهزنیها در همین زمینه حاکی از این است که این اقدام نه تنها تأثیری بر روند خصمانه اروپاییها نداشته است که تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام دور از انتظار نبوده و حرکت اروپاییها به سمت فعال کردن مکانیزم ماشه (اسنپ بک) قریبالوقوع است. در همین راستا گزارشگر بیبیسی فارسی از وین عنوان میدارد: «دیپلماتهای غربی در پایان نشست روز چهارشنبه شورای حکام به او گفتهاند قطعنامه علیه برنامه هستهای ایران روز پنجشنبه (امروز) با اکثریت آرا تصویب خواهد شد.»
این گزارشگر میافزاید: «بر اساس آنچه در نشست دیروز گذشت، به نظر میرسد بین مدیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دولتهای غربی بر سر تعهد ایران به قولهایی که این کشور در سفیر اخیر رافائل گروسی به تهران داده است، اختلاف نظر وجود دارد. رافائل گروسی میگوید از ایران امتیاز گرفته که سقف ذخیره اورانیوم ۶۰ درصدی خود را از آنچه که اکنون هست بیشتر نکند و این را مقدمه توافق قدم به قدم بیشتر با ایران میداند. اما دولتهای غربی میگویند ایران پیش از این به قولها و تعهدات خود عمل نکرده است.»
مسئولان دولت چهاردهم در شرایطی این عقبنشینی از حقوق هستهای ملت ایران را پذیرفتند که قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران که در آذرماه ۱۳۹۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان رسیده بود در ماده ۱ خود دولت و سازمان انرژی اتمی را مکلف به تأمین کامل و سریع و بدون تأخیر نیاز کشور به اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد کرده بود. در این ماده عنوان شده است: «سازمان مذکور (سازمان انرژی اتمی ایران) موظف است نیاز کشور برای مصارف صلحآمیز به اورانیوم با غنای بالای بیست درصد را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند.
روزنامه جوان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «در میدان میمانیم و زیر آتش مذاکره نمیکنیم» نوشت: در شرایطی که نتانیاهو میخواهد زیر آتش جنگ با حزبالله شروط خود را به لبنانیها تحمیل کند، دبیرکل حزبالله دیروز در سخنرانی خود پاسخ صهیونیستها را داد و گفت که مذاکرات مقاومت زیر آتش نیست و دشمن نیز زیر آتش است، اسرائیل نمیتواند لبنانیها را شکست داده و شرایط خود را بر آنها تحمیل کند. به گفته نعیم قاسم، دشمن تاوان حملات به بیروت را در قلب تلآویو دریافت خواهد کرد.
به گزارش «جوان»، در حالی که در روزهای اخیر زمزمه آتشبس در جبهه لبنان از سوی رسانههای عبری و غربی به گوش میرسد و نماینده آمریکا نیز برای بررسی این موضوع به بیروت سفر کرده بود، شیخ «نعیم قاسم» دبیرکل حزبالله عصر چهارشنبه در سخنانی به ترور اخیر محمد عفیف، مسئول رسانهای حزبالله اشاره کرد و گفت: «دشمن اسرائیلی با ترور شهید محمد عفیف در حالی که لباس غیرنظامی به تن داشت به بیروت حمله کرد. او نماد رسانه پیگیر و ثابتقدم و دارای دید راهبردی و آگاهی فراگیر بود.» نعیم قاسم با بیان اینکه حملات به دشمن متجاوز باید متناسب با نوع حمله آن باشد، تأکید کرد: «ما نمیتوانیم پایتخت را زیر ضربات دشمن اسرائیلی رها کنیم مگر اینکه او بهای آن را در مرکز تلآویو بپردازد.»
دبیرکل حزبالله درباره جزئیات توافقات آتشبس نیز خاطرنشان کرد: «ما قبلاً با پیشنهاد بایدن-ماکرون بر این اساس موافقت کرده بودیم که جنگ میتواند پایان یابد، اما آنها دبیرکل را ترور کردند. درست است که این جراحات برای ما دردناک و ناراحتکننده است، اما ما کادرهای شجاع زیادی داریم. همانگونه که پس از ترور سیدحسن نصرالله با یک بحران واقعی روبهرو شدیم، اما پس از ۱۰ روز توانستیم بهبود یافته و زخمهای خود را التیام بخشیم.»
نعیم قاسم درباره روند مبارزاتی حزبالله نیز گفت: «مقاومت آنطور که ارتشها میجنگند، عمل نمیکند و وظیفه آن جلوگیری از پیشروی دشمن نیست، بلکه وظیفه آن مقاومت در برابر دشمن در هر جا که پیشروی میکند است.»
دبیرکل حزبالله درباره موضع این جنبش در قبال توافقنامه آتشبس نیز تأکید کرد: «ما متن مذاکرات آتشبس را دریافت و آن را مطالعه کرده و نظر خود را در مورد آن بیان کردیم. اشغالگران انتظار داشتند میتوانند بدون در نظر گرفتن تحولات میدانی امتیازاتی را بگیرند ولی این ممکن نیست. مذاکرات ما در چارچوب توقف کامل تجاوز و حفظ حاکمیت لبنان انجام میشود. مذاکرات ما زیر آتش نیست زیرا اسرائیل نیز زیر آتش است. اسرائیل نمیتواند ما را شکست دهد و شرایط خود را بر ما تحمیل کند.»
روزنامه وطن امروز در صفحه نخست امروز خود تیتر «فنی یا سیاسی؟» را برگزید و نوشت: نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیروز برگزار شد و پیشنویس قطعنامه ضدایرانی با محوریت تروئیکای اروپا (انگلستان، فرانسه و آلمان) و حمایت آمریکا به شورای حکام ارائه شد. ارائه پیشنویس قطعنامه ضدایرانی در حالی بود که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته گذشته به ایران آمد و در سخنانی که در آغاز نشست فصلی شورای حکام داشت، به این نکته مهم اشاره کرد که ایران همکاریهای لازم را با آژانس داشته است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام به صراحت گفت: «ایران پیشنهاد من برای عدم گسترش ذخایر اورانیوم غنیشده خود با خلوص ۶۰ درصد را پذیرفت و اقدامات اولیه برای انجام این پیشنهاد را شروع کرده است». این سخنان گروسی به این معناست که او به عنوان مدیرکل آژانس (مرجع رسمی و فنی) تأیید میکند در این مرحله همکاریهای کشورمان با آژانس بینالمللی انرژی اتمی قابل قبول است و ایران با پیشنهاد مدیرکل آن موافقت کرده و اقداماتی را نیز در این راستا آغاز کرده است.
هرچند گروسی در ادامه سخنان خود در این نشست این را هم افزود که «این شورای حکام است که باید برای صدور یا عدم صدور قطعنامه علیه ایران تصمیم بگیرد.»
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین تصریح کرد: «به باور من، تعهد ایران به عدم افزایش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد خود، بسیار مهم است. برای من مهم بود در طول سفرم به ایران، با رئیسجمهور این کشور دیدار داشته باشم. تاریخچهای وجود دارد اما ایران خواستار همکاری با آژانس است و این اراده در طول دیدارهای دوجانبهام با رئیسجمهور و وزیر خارجه ایران آشکار بود.»
گروسی در حالی از تعهد ایران به عدم افزایش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد سخن گفت که پیش از آغاز نشست شورای حکام، سه کشور اروپایی انگلستان، فرانسه و آلمان پیشنویس قطعنامه علیه کشورمان به بهانه همکاری ضعیف با آژانس را ارائه داده بودند!
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود تیتر «گروسی ناکام؟!» را برگزید و نوشت: در حالی که رافائل گروسی هم در نشست اعضای شورای حکام و هم در کنفرانس مطبوعاتی سعی کرد فضای مثبتی را از همکاری تهران و آژانس ارائه کند، اما گزارشات ارسالی حکایت از آن دارد که تلاشهای گروسی برای عدم صدور قطع نامه کافی نبوده و اکنون سه کشور آلمان، فرانسه و انگلستان به عنوان اعضای برجام در حال رایزنی برای صدور قطع نامه هستند. در همین زمینه دیپلماتهای غربی خبر دادند که دیروز چهارشنبه سه کشور اروپایی عضو توافق هستهای و آمریکا، رسماً قطعنامه ضد ایرانی جدیدی را به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردند. دیپلماتها به خبرگزاری فرانسه گفتهاند که این قطعنامه تنبیهی با هدف افزایش فشارهای دیپلماتیک بر ایران برای بازگشت به پایبندی به تعهدات هستهای خود و رسیدگی به نگرانیهای دیرینه آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه میشود. این خبرگزاری (فرانسه)، روز سه شنبه هم در گزارشی با ادعای اینکه رونوشتی از پیشنویس این قطع نامه را رؤیت کرده که قرار بود سه شنبه به شورای حکام ارائه شود، نوشت: «قدرتهای غربی اینبار خواستار «گزارشی جامع» از سوی رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند». این گزارش در پی شفافتر شدن فعالیتهای هستهای ایران، از جمله «گزارش کاملی» از همکاری تهران با آژانس درباره ذرات اورانیوم یافت شده در محلهای اعلام نشده خواهد بود.
روزنامه دنیای اقتصاد در صفحه نخست امروز خود تیتر «سفر سرزده به باغ ملی» را برگزید و نوشت: نخست وزیر و وزیر امور خارجه قطر روز چهارشنبه ۳۰ آبان -۲۰ نوامبر در سفری از پیش تعیین نشده و در رأس هیأتی به تهران آمد و در باغ ملی با سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران دیدار و تبادل نظر کرد. دوحه نقش مهمی در میانجیگری و برقراری کانالهای غیر مستقیم مذاکراتی میان ایران و آمریکا در طول سالهای گذشته داشته است. امیرنشین قطر همچنین جایگاه مهمی در مذاکرات صلح بین اسرائیل و حماس دارد که البته تاکنون به نتیجه نرسیده و دستاورد ملموسی را برای این کشور عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس رقم نزده است.
این سفر در فضای بازگشت ترامپ و دوگانه مذاکره-فشار حداکثری که مجدداً در پایتختهای منطقه طنینانداز شده و بر آن سایه افکنده، اهمیت و فوریت تلاشهای بازیگران عربی را برای کاستن از سطح جدید تنشها نشان میدهد. بازگشت ترامپ به دنبال تغییرات قابلتوجه در منطقه رخ میدهد و هنوز مشخص نیست که تیم جدید ترامپ چگونه با محیط جدید سازگار خواهد شد. بنابراین بسیار محتمل است که شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی در سفر به تهران حاوی پیامی از جانب آمریکاییها برای ایران یا متقابلاً پیامی از جانب ایران برای آمریکا باشد و یا اینکه خود قطر ابتکاری برای پیشبرد کانالهای پشت پرده متوقف شده و برقراری دوباره تماسها داشته باشد.
در همین چارچوب و بر اساس گزارش منتشر شده وزارت خارجه ایران، مسائل دوجانبه و منطقهای محور گفتوگوی دو وزیر بوده است. طرفین در این دیدار با اشاره به لزوم پایان دادن به نسلکشی در غزه و توقف تجاوزات اسرائیل علیه لبنان، گسترش رایزنیها و بسیج همه ظرفیتهای منطقهای و بینالمللی برای جلوگیری از گسترش ناامنی در منطقه را مورد تاکید قرار دادند. سید عباس عراقچی و شیخ محمد بن عبدالرحمن همچنین برخی موضوعات همکاریهای دو کشور را مورد بررسی قرار داده و با اشاره به توسعه روابط دو کشور در همه زمینهها، بر تداوم این مسیر تاکید کردند.