جوان آنلاین: برای سالهای متمادی رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران به بهانههای مختلف تقریظهایی بر برخی از آثار منتشر شده به زبان فارسی نگاشتهاند. در این یادداشت تلاش خواهیم کرد تا درباره حکمت این تقریظها و اهمیّت انتشار عمومی خبر و متن آنها مطالبی را متذکر شویم.
تقریظ و سنّت تقریظ نویسی
به گزارش تسنیم، تقریظ در لغت به معنای ستودن مکتوب است؛ تقریظ را عموماً درباره کتاب یا هر نوشته دیگری مینویسند. در زبان فارسی از کلمه پیرا نویس برای بحث درباره تقریظ استفاده میکنند: پیشوند پیرا به معنی پیرامون یا درباره و فعل نوشتن که در کنار هم به معنای نوشتن درباره چیزی است. ازاینجهت تقریظ مطلب کوتاه یا بلندی است که شخصی شناخته شده و محترم باهدف تمجید کتاب یا مؤلف آن درباره کتاب و نویسنده اضافه میکند. سنّت تقریظ نویسی توسط رهبر معظم انقلاب از چند جهت حائز اهمیّت است که در بخش بعدی به آن میپردازیم.
کتابها مهماند؛ محتواها اساسی هستند
علیرغم تغییرات اساسی در رسانههای مربوط به تولید محتوای تمدنی در جهان جدید، کتاب هنوز اهمیّت بنیادینی در تبیین، حفظ و گسترش حوزههای تمدنی مختلف دارد. تا جایی که میدانیم دانش ما از گذشته بشر بیش از هر چیز دیگری مرهون تلاشهایی است که افراد بشر برای نوشتن، یعنی روایتکردن مسائل مربوط به تمدنهای خودشان کردهاند. از انسان غارنشین تا امروز این آثار مکتوب هستند که تمدنهای مختلف را حفظ کرده و در طول تاریخ تداوم بخشیدهاند. ازاینجهت تقریظهای مقام معظم رهبری بر آثار مکتوب را باید بهعنوان اهمیّتی که ایشان برای آثار مکتوب در زمینه حفظ و تداوم مبانی تمدنی ایران اسلامی قائل هستند تفسیر کرد. در این روایت کتاب روایتی از واقعیّتی تمدنی است که بهعنوان محتوای تاریخ ما را به آیندگان معرفی کرده و بهعنوان حامل جایگزین ناشدنی ارزشهای تمدنی ما به حفظ و تداوم ارزشهای اساسی تشکیلدهنده هویت ما یاری میرساند.
از جهت دیگر باید این نکته را در نظر بگیریم که تقریظهای مقام معظم رهبری را باید بهعنوان اقدامی تربیتی در نظر بگیریم که اصل راهنمای ما در زمینه تعیین ارزشها و شیوههای مناسب از روایتکردن آنها هستند. معنای این موضوع وقتی برای ما معلوم میشود که بدانیم تقریظهای ایشان صرفاً به اعتبار صلاحیّت علمی معظمٌله حائز اهمیّت نیستند؛ بلکه جایگاه ایشان در مقام امام امّت و رهبر نظام است که تقریظهای نوشته شده توسط ایشان و کتابهایی که به تقریظ نویسی در باره آنها دست زدهاند را حائز اهمیّت میکند.