به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، آیین اختتامیه س ومین مهرواره زبان مادری «آوای حرا»، با هدف پاسداشت زبان مادری و گویشهای محلی در هرمزگان نیمروز چهارشنبه به میزبانی بندرخمیر «نخستین جهان شهر تالابی ایران» برگزار و برگزیدگان معرفی و تجلیل شدند.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان هرمزگان با اشاره به شعار «خواندن برای همدلی» و شادباش هفته کتاب و کتابخوانی گفت: شما مردم هرمزگان، بسیار ثروتمندی هستید زیرا حداقل ۲ زبان بلد هستید و برخی حتی با افتخار ۳ زبان بلد هستند.
پروین پشتکوهی ادامه داد: خیلی مهم است که به چند زبان و گویش صحبت کنید زیرا توانمندی شما از کسانی که تک زبان هستند بسیار بیشتر است.
وی از مسئولان آموزش و پرورش خواست تا آموزگاران، زمانی در مدرسه بگذارند که دانش آموزان به گویش محلی صحبت و تحقیق کنند.
پشتکوهی با تاکید بر اینکه مرغک کانون برای کودکان امروز، همای سعادت است و کودکان با کانون خودتان را کشف کنید، گفت: خوب زندگی کردن تمرین میخواهد و آینده ساختنی است و این اتفاق در کانون به نیکی عملی میشود.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان هرمزگان افزود: ثروت ما، نفت و گاز نیست، بلکه آدمهایی است که در اطراف ما زندگی میکنند و آنچه از گذشتگان وام گرفتهایم.
محمد ذاکری عضو هیئت داوران جشنواره آوای حرا، ضمن قدردانی از ایجاد این رخداد فرهنگی و ادبی در شهرستان بندرخمیر، بیان کرد: برگزاری چنین جشنوارهای در مدرسه دینی، نشانه از بلوغ فکری مردم شریف بندرخمیر است.
این مولف هرمزگانی با طرح این سوال که فرایند جهانی سازی در حوزه زبان و گویش چه جایگاهی دارد و چرا گویشهای بومی ارزشمند هستند، پاسخ به آن را به یک نشست تخصصی موکول کرد.
این محقق بندرعباسی ادامه داد: در چند سال اخیر یک باور غیرعلمی در بین مردم رواج پیدا کرده است که اگر کودک ما به زبان معیار فارسی صحبت کند موفقیت آموزشی آن بهتر خواهد شد. اما طبق آمار رسمی امسال، استانهای یزد، گیلان، مازندران، آذربایجان شرقی و سمنان که در حوزه علمی دارای رتبه برتر کشور هستند هیچ کدامشان فارسی، زبان معیار و مادری شان نیست. بنابراین اگر این برداشت را اصلاح کنیم امکان تکلم به گویشهای بومی افزایش خواهد یافت.
ذاکری به تعدد گویشها و زبانها در هرمزگان اشاره کرد و گفت: به غیر از زبان عربی که در بخشی از بندر مقام، چارک و گاوبندی (پارسیان) در غرب هرمزگان صحبت میشود سایر گویشها و زبانها از بلوچی، بشکردی، رودباری تا رودخانهای همه پاجوشهای زبان فارسی معیار هستند و بیگانه از زبان اصلی نیستند.
این مدرس دانشگاه به اشتباه زبان فارسی معیار در نام گزینی هم به صورت غیر مستقیم اشاره کرد و اضافه کرد: مثلاً در زبان فارسی معیار برای نامگذاری ماهیها از زبان عربی استفاده شده و نام کوسه عربی را انتخاب کردهاند اما در جنوب، این نامگذاری بر اساس ریشه زبان فارسی است زیرا برآمدگی بر پشت این ماهی وجود دارد و از آنجا که در گویش محلی به آن «کول» میگویند، به همین علت این ماهی را «کولی» مینامند.
این چهره فرهنگی با آوردن کتب فارسی پایه چهارم و پنجم دبستان، گریزی به درس آزاد این پایهها زد و گفت: معلمان و دانش آموزان باید به زبان و گویش و فرهنگ بومی آشنایی باشند و در این درس آزاد استفاده کنند.
محمد ذاکری در پایان از مسئولان برگزاری و مسئولان شریف بندر خمیر استدعا کرد که آثار این مهرواره رها نشود و در یک مجموعه تحت عنوان کتاب چاپ شود زیرا هم باعث حس اعتماد بنفس و ارزشمندی میشود و هم به عنوان منابع درسی برای معلمان قابل استفاده است و وعده کرد در صورت موافقت مسئولان بندر خمیر برای تقبل هزینه چاپ این مجموعه، جلد این کتاب با عکس و تصاویر بندر خمیر مزین خواهد شد.
سید عبدالجلیل قتالی معلم و محقق پیشکسوت شهرستان نیز با شکر و سپاس خداوند کلام را آغاز کرد و گفت خدا را شاکریم که شاهد این برنامه فرهنگی باشکوه در بندر خمیر هستیم.
این مولف هرمزگانی افزود: ضمن سپاس از پروین پشتکوهی مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان، حضور جامعه فرهنگی در مدرسه دینی بندرخمیر را غنیمت دانست و گفت: جای بسی افتخار و سربلندی است که در چنین همایشی شرکت کردهام زیرا این همایشها موجب میشود که استعدادهای پنهان را کشف کنیم.
قتالی ادامه داد: ضرورت دارد که سرمایه انسانی خودمان را قدر بدانیم زیرا یکی از مهمترین سرمایهها، سرمایه انسانی است و در درون انسان توانایی بسیار زیادی وجود دارد که اگر کشف شود یک انسان معمولی میتواند به یک هنرمند و یک انسان متحول شده تبدیل شود.
سید عبدالجلیل قتالی سپس درباره تالیفاتش صحبت کرد و گفت در عصر کنونی دانش آموزان باید تلاش کنند تا از پیشرفت عقب نمانند و توصیه کرد: دانش آموزان از توانایی خدادادی بیشتر استفاده کنند و با تاکید به نعمت ذهن خلاق گفت: قدرت یادگیری، قدرت حفظ، قدرت ادراک، تعقل، تصور و تخیل از نعمتهای ارزشمند است که اگر شکرگذاری شود، وسعت خواهد یافت.
تقدیر از مولف و پژوهشگر برتر بندرخمیر
«سید عبدالجلیل قتالی» معلم محقق، با بلند نظری و درایت بالا، مجموعه آثار گرانبهایی در حوزه فرهنگ عامه مردمان زادگاهش، بندرخمیر نگاشته است. از وی ۵ کتاب قطور و پرمحتوا به نامهای: «هفتاد افسانه از افسانه های بندرخمیر»، «بررسی گویش و واژگان بندرخمیر»، «مجموعه ضربالمثلهای بندرخمیر» و «دانش نامه بندرخمیر» پژوهشی در تاریخ، جغرافیا، طبیعت و مردم شناسی بندرخمیر در دو جلد به زیورطبع آراسته است که در این مهرواره مورد تقدیر قرار گرفت.
این جشنواره در دو بخش بازنویسی قصههای مادربزرگ و پدربزرگ ها به گویش مادری و خلق اثر در قالب شعر، داستان و متن ادبی به گویش هرمزگانی با هدف پاسداشت زبان مادری و گویشهای محلی هرمزگان به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان برگزار شد.
به گزارش ایبنا، سومین مهرواره زبان مادری «آوای حرا» هرمزگان به میزبانی سالن اجتماعات مجتمع دینی صدرالاسلام بندرخمیر نخستین جهان شهر تالابی ایران در فاصله ۶۵ کیلومتری باختر بندرعباس و ۱۱۰ کیلومتری شرق بندرلنگه در غرب هرمزگان برگزار شد.