به گزارش ایکنا، کتاب «پاسخ‌های علمی درست به باورهای تغذیه‌ای نادرست» شامل ۱۸۵ باور غلط مردم ایران در خصوص تغذیه است که به همت دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت منتشر شده است.
برای تدوین این کتاب هزار و ۵۰۰ کارشناس تغذیه در ۶۵ دانشگاه علوم پزشکی باورهای اشتباهی که در خصوص تغذیه و مواد غذایی بین مردم رواج دارد را مطرح کرده‌اند. این باورها توسط تیمی ۲۰ نفره از متخصصان بررسی و پاسخ‌های علمی به آنها رائه شده است.
خبرگزاری ایکنا، با هدف ترویج سبک زندگی سالم و بهبود تغذیه مردم ایران، بخشی از مهم‌ترین باورهای اشتباه در خصوص تغذیه را از این کتاب نقل می‌کند.
ویتامین D+A باعث بیش فعالی کودک می‌شود.
پاسخ: پاسخ این مبحث به دو بخش تقسیم می‌شود: اولاً، برخی از مطالعات نشان داده‌اند که کمبود ویتامین آ-د ممکن است با علائم بیش فعالی یا همان ADHD) اختال نقص توجه/بیش فعالی(در کودکان ارتباط داشته باشده به عنوان مثال یک مطالعه در سال 2018 بر روی 1100 کودک در هند نشان داد که کودکان مبتلا به ADHD سطح پایین‌تری از ویتامین آ-د در خون داشتند. همچنین چندین مطالعه دیگر نشان داده‌اند که مصرف مکمل ویتامین آـ د ممکن است به بهبود علائم ADHD در کودکان کمک کند.
البته این نتایج قطعی نبوده و نیاز به تحقیقات بیشتر دارند. این ویتامین جزء ویتامین‌های محلول در چربی است و در بدن ذخیره می‌شود. بنابراین، اگر مقادیر زیاد از آن مصرف شود، ممکن است منجر به si hypervitaminos شود؛ علائم این حالت عبارتند از: سرگیجه، تهوع، استفراغ، خستگی، گرفتگی عضلات، خشک شدن پوست و مو، کبود شدن پوست و کاهش استخوان‌ها. لذا توصیه می‌شود که مصرف ویتامین آ-د برای کودکان، زیر نظر پزشک یا متخصص تغذیه صورت گیرد.
به طور کلی، ویتامین آ-د یک ویتامین مهم برای رشد و تکامل کودکان است. این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی، سلامت استخوان‌ها، پوست و مو و بینایی کمک می‌کند. اما ویتامین آ-د هیچگونه ارتباطی با بیش فعالی کودکان ندارد.
خوردن گردو موجب دیر حرف زدن کودک زیر دو سال می‌شود.
پاسخ: گردو یک ماده غذایی سالم و مغذی است که حاوی اسیدهای چرب امگا۳ و مواد معدنی است. گردو به تقویت سیستم ایمنی، سلامت قلب و عروق، تکامل مغز و کاهش التهاب کمک می‌کند. هیچ شواهد علمی قطعی و قابل اعتمادی وجود ندارد که نشان دهد خوردن گردو به تنهایی باعث دیر حرف زدن کودکان می‌شود. بلکه، خوردن گردو ممکن است به تقویت و تکامل ساختار مغز و عملکرد شنیداری کودکان کمک کند که هر دو عامل مؤثر در گفتار و زبان هستند. اما در موارد نادر در بعضی از کودکان ممکن است باعث حساسیت غذایی شود که علائم آن شامل: خارش پوست، بروز جوش‌های قرمز، سرفه، خس خس سینه، تورم لب و دهان، استفراغ، اسهال و یا یبوست هستند.
در صورتی که کودک شما علائم حساسیت غذایی را نشان داد، بلافاصله باید خوردن گردو توسط کودک متوقف شود. اما به طور کلی بعد از شش ماهگی که غذای تکمیلی برای کودک شروع می‌شود می‌توان گردو را به صورت خرد شده یا خمیر شده در غذای کودک استفاده مصرف کنید.
دادن تخم کبوتر باعث زود به حرف آمدن بچه می‌شود.
پاسخ: نه تنها دادن تخم کبوتر بلکه هیچ ماده غذایی دیگری هم نمی‌تواند به تنهایی یا به خودی خود باعث زودتر به حرف آمدن یا تکامل زبان کودک شود. تکامل زبانی کودکان به عوامل ژنتیکی، محیط زندگی، تحریکات شنیداری و سایر عوامل ژنتیکی و محیطی وابسته است. هیچ شواهد علمی قطعی و قابل اعتمادی وجود ندارد که نشان دهد دادن تخم کبوتر به تنهایی باعث زود به حرف آمدن کودکان شود. اما دادن تخم پرندگان مثلا تخم بلدرچین به سبب ترکیبات ثابت شده مغذی می‌تواند به تکامل مغز و عملکرد شنیداری کودکان کمک کند که هر دو این عوامل می‌تواند مؤثر در گفتار و زبان باشد. ولی صرفا استفاده از تخم کبوتر نمی‌تواند جایگزین راه‌های دیگر تحریک گفتار و زبان در کودکان باشد. که برای این منظور، نیاز است که والدین با رعایت شیوه‌های صحیح ارتباط با کودک، فضای مناسب و غنی از کلام را برای او فراهم کنند.
خوردن ماهی باعث بیماری کودک می‌شود.
پاسخ: خوردن ماهی در اکثر موارد برای کودکان کاملا سالم و مناسب است. ماهی منبع خوبی از پروتئین، اسیدهای چرب ضروری مثل امگا،3- ویتامین‌ها و مواد معدنی است که به تقویت سیستم ایمنی، سلامت قلب و عروق و تکامل سیستم مغز و عصبی کمک می‌کند. با این حال، برخی ماهی‌ها ممکن است حاوی آلاینده‌های محیطی مانند جیوه باشند که در مقادیر بالا می‌تواند برای کودکان مضر باشند. به عنوان نکته مهم، برای کودکان وزن و سن معین، مصرف ماهی‌هایی با آلاینده‌های کمتر معمولاً توصیه می‌شود. بچه‌ها باید از ماهی‌هایی مانند ماهی قزال آلا یا سالمون که آلاینده کمتری دارند، مصرف کنند. همچنین برخی ماهی‌ها ممکن است حاوی انگل یا کرم‌های لوله‌ای باشد بنابراین حتما گوشت ماهی باید به خوبی پخته شود و بعد توسط کودک مصرف شود.
قبل از تغذیه کودکان خود با ماهی، بهتر است با متخصص تغذیه مشورت کنید تا راهنمایی دقیق‌تری در مورد نوع و مقدار مناسب ماهی برای کودکانتان تجویز کنند.
خوردن ماهی زنده بلافاصله بعد از گرفتن از آب، برای کودکی که هپاتیت دارد مفید است.
پاسخ: باور غلط خوردن ماهی زنده برای کودکی که هپاتیت دارد یک افسانه شایع است که برخی از مردم باور دارند که باعث بهبود سلامت کودک می‌شود. اما این باور غلط و بدون هیچ پایه علمی است. خوردن ماهی زنده برای کودکان بسیار خطرناک است و ممکن است باعث عفونت‌های جدی و حتی مرگ شود. ماهی زنده و پخته نشده ممکن است حاوی انگل و قارچ باشد و در کودکی که خود به سبب هپاتیت سیستم ایمنی تضعیف شده دارد در مقابل عفونت‌های ناشی از ماهی زنده مقاومت کمتری داشته و می‌تواند خطرآفرین باشد. بنابراین، به هیچ وجه به کودک خود ماهی زنده ندهید و از خوردن آن خودداری کنید.
مصرف غذاهای پرادویه جهت رشد بهتر کودک بسیار خوب است.
پاسخ: این باور نادرست است. رشد قد یک فرد بیشتر تحت تأثیر ژنتیک است و تنها درصدی از آن را عوامل محیطی، مانند تغذیه و سبک زندگی، تعیین می‌کنند. بنابراین به جای اعتقاد به باور غلط مصرف غذای پرادویه در جهت بهبود رشد کودکان، بهتر است به چنین نکاتی توجه کنید. به کودکان خود غذای متعادل و متنوع بدهید که شامل همه گروه‌های غذایی شامل گوشت‌ها، غلات، لبنیات، میوه و سبزی باشد، همچنین آنها را تشویق به داشتن فعالیت بدنی منظم و مناسب سن کنید که به سلامت استخوان‌های آنها کمک کند، داشتن فعالیت فیزیکی مناسب و خواب کافی و با کیفیت شبانه نیز سبب تحریک ترشح هورمون رشد می‌شود.
برخی از مادران بر این باور هستند که هر قدر کودک چاق‌تر باشد، سالم‌تر است. مادران سعی می‌کنند که کودک را به گونه‌ایی تغذیه کنند که به چاقی ایده‌آل مورد نظرشان برسد و معمولا از همان ابتدای نوزادی از غذای سر سفره در دهان نوزاد می‌گذارند.
پاسخ: چاقی کودکان می‌تواند باعث دیابت نوع دو شود که یک بیماری مزمن است و باعث افزایش غیرطبیعی سطح قند خون می‌شود. همچنین چاقی می‌تواند به ترتیب باعث افزایش سطح کلسترول و فشار خون در سنین بزرگسالی شود که خود می‌توانند باعث رسوب چربی در عروق خونی و افزایش احتمال حمله قلبی نیز باشد. چاقی کودکان می‌تواند باعث درد مفاصل و اختلالات استخوانی و مفصلی شود که باعث کاهش تحمل ورزش و فعالیت بدنی می‌شود. یکی از مشکلاتی که به دنبال اضافه وزن نیز ممکن است در کودکان ظاهر شود مشکلات تنفسی و آسم است.
در ادامه باید این نکته را یادآور شد که افزایش وزن و چاقی در کودکان با تغییرات هورمونی می‌تواند باعث بلوغ زودرس شود که خطرات جسمانی و روحی خود را دارد که می‌تواند باعث ایجاد مشکلات اجتماعی و عاطفی شود که توام با کاهش اعتماد به نفس، افسردگی، تحقیر شدن و از دست دادن دوستان می‌شود. به همین دلایل، لازم است که والدین به سلامت تغذیه و فعالیت بدنی کودکان خود توجه داشته باشند و از تغذیه ناسالم و حجم زیاد غذا پرهیز کنند. همچنین باید فرصت‌های مناسب برای ورزش و بازی فعال برای کودکان فراهم کنند. در صورت نگرانی از وضعیت سلامت کودک، به پزشک مراجعه کنید.
برخی مادران علت بی‌قراری کودک را، گرسنگی او می‌دانند و این امر منجر به افزایش مصرف غذا و در نهایت چاقی کودک می‌شود.
پاسخ: بسیاری از والدین فکر می‌کنند که بی‌قراری کودک نشانه گرسنگی است و باید به طور مکرر به او غذا داد. اما بی‌قراری کودک ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، مانند تشنگی، خستگی، ترس، سرما یا گرما، بیماری، نیاز به توجه و یا کولیک. گرسنگی فقط یک عامل از میان عوامل بسیار است که ممکن است باعث بروز بی‌قراری در کودک شود پس چگونه باید تشخیص داد که کودک واقعا گرسنه است یا خیر؟ برخی از نشانه‌های گرسنگی در کودک عبارتند از: تغذیه نکردن کافی در طول روز، نالیدن یا گریه کردن و برای تشخیص بهتر علامت‌های گرسنگی باید با متخصص کودکان مشورت کنید و اما آیا خوراندن زیاد به کودک صدمه می‌زند؟ پاسخ مثبت است. خوراندن زیاد به کودک ممکن است منجر به چاق شدن، سوء هضم، نفخ، تغییرات خلق و خو، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی، کاهش اشتها و علاقه به غذا و یا حساسیت‌های غذایی شود.
انتهای پیام