شناسهٔ خبر: 69839983 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: دانشجو | لینک خبر

مرضیه دباغ کیست؟ / نخستین فرمانده زن سپاه

مرضیه حدیدچی، معروف به مرضیه دباغ، یکی از زنان برجسته بسیجی و انقلابی ایران بود.

صاحب‌خبر -

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، مرضیه حدیدچی، معروف به مرضیه دباغ، یکی از زنان برجسته انقلابی ایران بود که در سال ۱۳۱۸ در همدان در خانواده‌ای مذهبی و فرهنگی متولد شد.

او با مطالعه علوم دینی تحت نظر استادانی، چون شهید آیت‌الله سعیدی و دیگر علما، وارد مبارزات سیاسی علیه رژیم پهلوی شد. فعالیت‌های او شامل توزیع اعلامیه، همکاری با گروه‌های انقلابی، و مقاومت در برابر شکنجه‌های ساواک بود. 

دباغ پایگاه‌های فعالیت زیادی در کشور ایجاد کرد و فعالیت‌­های او که تحت نظر ساواک بود، در سال ۱۳۵۲ منجر به دستگیری، شکنجه و زندان او شد و حتی دختر او نیز دستگیر و در کنار مادرش شکنجه شد.

حدیدچی همزمان با تحصیل به فعالیت‌های سیاسی نیز می‌پرداخت، او با پخش اعلامیه‌ها در سال ۱۳۴۰-۱۳۴۱ فعالیت‌هایش را آغاز کرد و پس از آن با ورود به تشکیلاتی تحت رهبری شهید سعیدی فعالیت‌هایش را تشدید کرد، او در این دوران با دانشجویان مبارز در دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی، صنعتی شریف و علم و صنعت نیز در تعامل و همکاری بود.

او در سال ۱۳۴۹ بعد از به شهادت رسیدن آیت الله سعیدی بار دیگر مبارزاتش علیه رژیم شاه را شدت بخشید، سرانجام در سال ۱۳۵۲ توسط ساواک دستگیر شد. وی شدیدترین شکنجه‌ها در کمیته مشترک به همراه دخترش تحمل کرد و به سختی بیمار شد، تا جایی که امیدی به زنده ماندش نبود و از زندان آزاد شد، اما دخترش رضوانه در زندان ماند. پس از آزادی تحت عمل جراحی قرار گرفت و از مرگ نجات پیدا کرد و بعد از گذشت چند ماه دوباره دستگیر شد، او در سال ۱۳۵۳ از کشور خارج شد و تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت‌های مبارزاتی اش را در هجرت ادامه داد.


پس از تحمل زندان و شکنجه‌های سخت، دباغ به خارج از کشور مهاجرت کرد و در سوریه و لبنان تحت آموزش مبارزات چریکی قرار گرفت. او یکی از همراهان امام خمینی در نوفل‌لوشاتو بود و نقش مهمی در پیش‌برد مبارزات انقلاب اسلامی داشت.

این مبارز انقلابی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، مأمور تشکیل سپاه غرب کشور شد و مدتی فرمانده سپاه همدان بود و در سال ۱۳۶۱ در کردستان مجروح شد. از وی به عنوان نخستین و تنها فرمانده زن سپاه یاد شده است؛ سپس نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی شد.

از مهم‌ترین اقدامات وی در این دوره می‌توان به مهار حرکت‌های نظامی و تروریستی مجاهدین، حزب دموکرات کردستان و حزب کومله اشاره کرد. در سال ۱۳۶۷ نیز در به همراه آیت الله جوادی آملی و محمد جواد لاریجانی پیام امام خمینی (ره) را به گورباچف رساندند.

خانم دباغ روز ۲۷ آبان ۱۳۹۵ پس از گذراندن دوره‌ای بیماری در سن ۷۷ سالگی درگذشت و در صحن آرامگاه امام خمینی (ره) به خاک سپرده شد.