دکتر روح‌الله مدبر، کارشناس مسائل روسیه در گفت‌وگوی اختصاصی با شهروند ضمن اشاره به‌احتمال اعطای مجوز استفاده از تسلیحات ناتو به کی‌یف می‌گوید: «در ناتو یک بخش افراطی وجود دارد و یک بخش معتدل. بعد از تماس تلفنی شولتس با پوتین پس از دو سال و تأکید پوتین بر اینکه صلح واقعی در اوکراین بعد از به رسمیت شناختن سرزمین‌های جدید روسیه محقق می‌شود، شولتس نیز موضع تندی اتخاذ نکرد. بنابراین گمانه‌ای مطرح می‌شود که بخش معتدل‌تر ناتو به این نتیجه رسیده است که بعد از گذشت سه سال از جنگ اوکراین، هیچ روشی برای تغییر معادلات و شکست روسیه وجود ندارد».
آخرین تیر ترکش ناتو برای شکست روسیه
مدبر می‌افزاید: «با وجود اینکه زلنسکی شامگاه یکشنبه ویدئویی منتشر کرد و به استقبال این موضوع و تهدید روسیه رفت، اما حتی روزنامه فیگارو مسئله اعطای مجوز مشابه از سوی فرانسه به کی‌یف را سانسور کرد. قبلا هم کی‌یف با پهپادهای ساخت غرب به روسیه حمله کرده بود اما تفاوت شرایط جدید با گذشته در این است که حدود دو ماه دیگر، ترامپ روی کار خواهد آمد و طرف آمریکایی می‌داند مواضع ترامپ متفاوت‌تر است. لذا این آخرین تیر ترکش و خطرناک‌ترین گزینه طیف افراطی ناتو است. چرا که فضا را به سمت یک تنش بسیار گسترده هدایت خواهد کرد.»
آمریکا به سوءاستفاده از شرایط داخلی اوکراین طمع دارد
این کارشناس مسائل روسیه با اشاره به شرایط بحرانی زلنسکی در اوکراین و طمع آمریکا به استفاده از این وضع برای استفاده ابزاری از زلنسکی برای ضربه زدن به روسیه گفت: «زلسنکی یک کارگزار است و کارفرمای او توقع اجرای قراردادی را که از پیش بسته، از او دارد. از ۲۰ می‌‌طبق قانون اساسی اوکراین حضور زلنسکی در جایگاه ریاست‌جمهوری غیرقانونی است و او به بهانه جنگ انتخابات را به تعویق انداخته است. لذا چراغ سبز کنونی آمریکا به زلنسکی در مقطع کنونی را باید اینطور تحلیل کرد که آمریکاییها هیچ مسئولیتی در قبال او قائل نیستند و بعدا می‌توانند طبق اصول حقوقی قانون اساسی اوکراین، اعتبار تصمیمات او را زیر سؤال ببرند. بنابراین در شرایط کنونی تغییر دولت در آمریکا و شرایط انتقالی و فقدان مشروعیت زلنسکی طبق قانون اساسی اوکراین، مجوز بایدن بحران را گسترده‌تر می‌کند و آمریکا نیز تبعات آن را بعدتر بر گردن دیگران می اندازد.»
علت احتیاط اروپایی‌ها در زمینه تشدید تنش با روسیه چیست؟
مدبر درباره تردید اروپا در همراهی مستقیم و علنی با آمریکا نیز افزود: «آلمان نیز ضمن برقراری تماس با روس‌ها نیم نگاهی به شرایط بحرانی‌تر و تشدید تنش دارد تا درصورت لزوم، محتاطانه خود را کنار بکشد. حتی فرانسوی‌ها نیز محافظه کارانه عمل می‌کنند و انگلیس نیز از قضایا دور مانده است. اگر به‌خاطر داشته باشید در ابتدای بحران اوکراین، بوریس جانسون نخست‌وزیر وقت انگلیس در کی‌یف اعلام کرد برای شکست روسیه باید تا آخرین نفر اوکراینی‌ها کشته شود که امکان پذیر نیست. بنابراین طیف معتدل ناتو همچون آلمان، مجارستان و اسلواکی به این نتیجه رسیده‌اند که این درگیری امکان تغییر در میدان به سود اوکراین ندارد و سعی در فاصله‌‌گذاری با بلوک آمریکا، انگلیس و فرانسه دارند.
معادلات جنگ با استفاده از تسلیحات دوربرد آمریکا پیچیده‌تر می‌شود؟
مدبر در ادامه در پاسخ به سؤالی درباره عملی شدن این طرح برای حمله به روسیه عنوان کرد: «مهم‌ترین ویژگی روس‌ها این است که در جنگ غیرقابل پیش‌بینی هستند. لذا غرب نیز از روسیه هراسان است و نمی‌داند واکنش روسیه دقیق چه خواهد بود. یک ماه قبل پوتین اعلام کرد اگر اعضای ناتو مجوز حمله به عمق روسیه با تسلیحات ساخت خود را به کی‌یف بدهند رسما ناتو وارد جنگ شده است. هر چند عملا از ابتدا ناتو یک طرف جنگ بوده و از کی‌یف حمایت کرد اما پشت پرده قرار داشت. در عملیات‌های اخیر کورسک قریب ۱۰ روز قبل فرمانده تیپ ۷۲ تکاوران کماندو آمریکایی کشته شد. همین فرد دو هفته قبل از بایدن مدال شجاعت گرفته بود. لذا استفاده کی‌یف از این موشک‌ها تأثیری در بازپس‌گیری مناطق تصرف شده توسط روسیه نخواهد داشت. تغییر معادله از این بعد خواهد بود که پیچیدگی جنگ را به‌شدت تشدید می‌کند و صلحی که ترامپ وعده آن را داده بود در هاله‌ای از ابهام قرار می‌گیرد.»
دکترین امنیتی روسیه و هزینه سنگین ریسک احتمالی ناتو
این کارشناس مسائل روسیه همچنین عنوان کرد: «فرض کنید با این موشک‌های دوربرد مسکو هدف قرار بگیرد؛ وضعیت بسیار پیچیده می‌شود. مطابق دکترین امنیتی روسیه مواردی چون شلیک موج وسیعی از موشک‌ها به‌سوی روسیه، سبب واکنش اتمی روسیه خواهد شد. تغییر اخیر دکترین هسته‌ای روسیه دست روس‌ها را برای استفاده از تسلیحات اتمی علیه دشمنان بازتر از قبل می‌کند. در نسخه قبلی این دکترین عنوان شده بود شلیک به مناطق استراتژیک روسیه، اختلال در امور دولت روسیه، حمله به متحدین مسکو و مواردی از این دست سبب واکنش اتمی روسیه می‌شود اما در نسخه جدید مواردی چون حمله گروهی پهپادها یا هر نوع حمله به بلاروس واکنش اتمی فوری روس‌ها را در پی خواهد داشت. و دست روسیه بازتر شده است. لذا می‌توان گفت بخش افراطی ناتو متوجه نیست که اگر بحران اوکراین به سمتی برود که روس‌ها طبق دکترین هسته‌ای خود از تسلیحات اتمی استفاده کنند همه بازنده هستند. چون سلاح هسته‌ای برنده ندارد. اما باخت اصلی درصورت وقوع چنین حالتی برای اروپاست.»
وارد کردن کره‌شمالی به جنگ توسط روس‌ها هوشمندانه بود
این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره ورود کره‌شمالی به جنگ نیز افزود: «وارد کردن کره‌شمالی به جنگ از سوی روسیه اقدامی حرفه‌ای بود که مقصر اصلی آن اروپایی‌ها بودند. اروپایی‌ها در کمک به کی‌یف در حمله به کورسک مرتکب اشتباهی جدی شدند چرا که اوکراین در کورسک زمینگیر شد و از سوی مقابل روس‌ها فرصت مناسبی برای وارد کردن کره‌شمالی به معادلات پیدا کردند. مطابق تفاهم اخیر مسکو و پیونگ یانگ، حمله به خاک کره‌شمالی معادل حمله به روسیه و حمله به خاک روسیه معادل حمله به کره‌شمالی قلمداد می‌شود. با این تفاهم، ضریب امنیتی کره‌شمالی نیز افزایش یافت و به عکس تصور اروپایی‌ها حمله به کورسک باعث انحراف و بر هم زدن محاسبات روس‌ها نشد. اروپایی‌ها در ابتدای حمله به کورسک مانور تبلیغاتی گسترده‌ای به راه انداختند و مدام روی این تأکید می‌کردند که این حمله و تصرف بخشی از روسیه از زمان جنگ جهانی دوم بی‌سابقه است و... اما روس‌ها با استراتژی صبورانه خود اجازه دادند اوکراینی‌ها وارد کورسک شوند، استقرار یابند و تمرکز لجستیکی و پشتیبانی سنگینی در این ناحیه داشته باشند، و به مرور توسط روس‌ها دچار فرسایش شوند. هیجان و تبلیغات بر استراتژی جنگی روسیه اثری نگذاشت بلکه به عکس روس‌ها با وارد کردن کره‌ای‌ها و فرسودن توان نظامی اوکراین و حامیان‌اش و گرفتن تلفات سنگین از آنان، موقعیت خود را بهبود بخشیدند.»
تصرف پوکروفسک؛ کلید طلایی فتح دونباس
مدبر همچنین درباره آخرین تحولات میدان جنگ و تمرکز روس‌ها بر تصرف پوکروفسک عنوان کرد: «پوکروفسک نقطه طلایی و یک قوس طلایی است که تصرف آن توسط ارتش روسیه دومینویی ایجاد می‌کند که سبب تصرف بسیاری از نقاط دیگر در نواحی دونباس می‌شود. چرا که خط آهن استراتژیک اوکراین در این منطقه و تمرکز لجستیکی ناتو در این منطقه اهمیت ویژه‌ای به آن بخشیده است. در واقع حمله اوکراین به کورسک برای کاهش تمرکز روس‌ها از پوکروفسک بود که نتیجه‌ای هم در بر نداشت و کورسک تبدیل به تله‌ای برای اوکراین شد. حتی می‌توان گفت بحث استفاده از سلاح دوربرد اعضای ناتو توسط کی‌یف برای همین است که نتوانستند در محور پوکروفسک تغییری ایجاد کنند. ۳۲ کشور ناتو عملا وارد جنگ مستقیم با روسیه شدند و ارتش روسیه ۳۲ کشور با تکنولوژی نظامی قوی را متوقف کرده است و این نشانه توانمندی نظامی بالای روس‌ها را نشان می‌دهد. لذا ناتو به هر ابزار و روشی متوسل می‌شود که اگر توافقی هم حاصل شد بتواند امتیازی در دست داشته باشند. روس‌ها هر چه بیشتر تحریک شوند و ضربه دریافت کنند، ضربه متقابل سخت‌تری وارد می‌کنند. تفاوت روس‌ها با بقیه این است که عملکرد واکنشی و تلافی جویانه‌ای که تدارک می‌بینند به هیچ وجه هیجانی نیست و با آرامش و سر بزنگاه ضربه می‌زنند.
روس‌ها ممکن است در برابر حملات کی‌یف جری‌تر شوند
وی در پایان نیز درباره تبعات حمله به کورسک و احتمال تغییر معادلات به سود کی‌یف نیز گفت: «بنابراین اگر حمله کی‌یف با استفاده از تسلیحات ناتو، اهداف استراتژیکی در داخل خاک روسیه را هدف بگیرد، مهار تبعات آن دشوار می‌شود. چرا که روس‌ها ممکن است علاوه بر دونباس یک گام جلوتر بیایند و شعاع محور حائل مورد نظر خود را نیز گسترده‌تر می‌کنند. حقیقتا این به سود روس‌هاست که موشک‌های ساخت ناتو توسط اوکراین برای حمله مورد استفاده قرار بگیرند.
قطعا جبهه کنونی تحت هیچ شرایطی به سود اوکراین تغییر نمی‌کند و معادلات کنونی جنگ تغییر اساسی به نفع کی‌یف و ناتو نخواهد داشت. وضعیت روسیه در اوکراین در سه سال همواره مناسب بود و اروپا در توهم برگرداندن ورق بود. ترامپ نیز می‌داند تغییری اساسی به سود کی‌یف در راه نیست، لذا از ابتدا با ادامه جنگ مخالفت کرد.»
∎