به گزارش راهبرد معاصر؛ گون (Astragalus) قرن هاست که در طب سنتی چین مورد استفاده می‌گیرد. این گیاه دارای فواید سلامتی بسیاری است که از آن جمله می‌توان به تقویت سیستم ایمنی، ضد پیری و ضد التهاب بودن اشاره کرد.

گون چیست؟
گون بیشتر به دلیل استفاده در طب سنتی چین شناخته شده است. اگرچه بیش از ۲۰۰۰ گونه گون وجود دارند، اما تنها دو گونه Astragalus membranaceus و Astragalus mongholicus به طور عمده در مکمل‌ها استفاده می‌شوند.

به طور خاص، ریشه گیاه به اشکال مختلف مکمل‌ها از جمله عصاره‌های مایع، کپسول ها، پودر‌ها و چای‌ها تبدیل می‌شود.

گون گاهی اوقات به صورت تزریقی در محیط بیمارستان نیز تجویز می‌شود.

ریشه این گیاه حاوی بسیاری از ترکیبات گیاهی فعال است که اعتقاد بر این است که مسئول فواید بالقوه آن هستند.

به عنوان نمونه، ترکیبات فعال آن ممکن است به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک کنند.

هنوز تحقیقات محدودی در مورد گون وجود دارد، اما در درمان سرماخوردگی، آلرژی‌های فصلی، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های کلیوی، خستگی مزمن و موارد دیگر استفاده می‌شود.

ممکن است سیستم ایمنی شما را تقویت کند
گون حاوی ترکیبات گیاهی مفیدی است که ممکن است سیستم ایمنی بدن انسان را تقویت کنند.

نقش اصلی سیستم ایمنی محافظت از بدن شما در برابر مهاجمان مضر، از جمله باکتری ها، میکروب‌ها و ویروس‌هایی است که می‌توانند موجب بیماری شوند.

برخی شواهد نشان می‌دهند که گون ممکن است تولید گلبول‌های سفید خون را در بدن انسان افزایش دهد، که این سلول‌ها مسئول پیشگیری از بیماری هستند.

در پژوهش‌هایی با حضور سوژه‌های حیوانی، مشخص شده است که ریشه گون به کشتن باکتری‌ها و ویروس‌ها در موش‌های آلوده کمک می‌کند.

اگرچه پژوهش‌ها محدود هستند، اما گون ممکن است در مبارزه با عفونت‌های ویروسی در انسان، از جمله سرماخوردگی و عفونت کبد نیز کمک کند.

در شرایطی که این مطالعات امیدوارکننده هستند، پژوهش‌های بیشتری برای تعیین اثربخشی گون در پیشگیری و درمان عفونت‌ها نیاز است.

ممکن است عملکرد قلب را بهبود بخشد
گون ممکن است به بهبود عملکرد قلب در افراد مبتلا به برخی بیماری‌های قلبی کمک کند.

تصور می‌شود که گون رگ‌های خونی انسان را گشاد می‌کند و میزان خون پمپاژ شده از قلب را افزایش می‌دهد.

در یک مطالعه بالینی، به بیماران مبتلا به نارسایی قلبی به مدت دو هفته روزانه دو بار ۲.۲۵ گرم گون به همراه درمان متداول داده شد. آنها بهبود عملکرد قلبی بیشتری نسبت به افرادی داشتند که فقط درمان استاندارد را دریافت می‌کردند.

در مطالعه دیگری، بیماران مبتلا به نارسایی قلبی روزانه ۶۰ گرم گون را به صورت تزریق وریدی همراه درمان متداول دریافت کردند. آنها نیز بهبود علائم قابل توجهی نسبت به افرادی داشتند که فقط درمان استاندارد را دریافت می‌کردند.

با این وجود، مطالعات دیگر در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی نتوانسته اند هیچ فایده‌ای برای عملکرد قلب نشان دهند.

افزون بر این، برخی مطالعات نشان می‌دهند که گون ممکن است علائم میوکاردیت، یک بیماری التهابی قلب را کاهش دهد. با این وجود، یافته‌ها در این زمینه یکدست نیستند.

ممکن است عوارض جانبی شیمی درمانی را کاهش دهد
شیمی درمانی عوارض جانبی زیادی دارد. بنابر برخی مطالعات، گون ممکن است به کاهش برخی از آنها کمک کند.

به عنوان نمونه، مطالعه‌ای بالینی در افرادی که تحت شیمی درمانی بودند، نشان داد که تزریق وریدی گون تهوع را به میزان ۳۶ درصد، استفراغ را ۵۰ درصد و اسهال را ۵۹ درصد کاهش می‌دهد.

به طور مشابه، چندین مطالعه دیگر فواید این گیاه را برای تهوع و استفراغ در افرادی که تحت شیمی درمانی برای سرطان کولون قرار داشتند را نشان داده اند.

افزون بر این، یک مطالعه بالینی نشان داد که ۵۰۰ میلی گرم گون به صورت تزریق وریدی سه بار در هفته ممکن است خستگی شدید مرتبط با شیمی درمانی را بهبود بخشد. با این وجود، گون تنها در هفته اول درمان مفید به نظر می‌رسید.

ممکن است به کنترل سطح قند خون کمک کند
ترکیبات فعال موجود در ریشه گون ممکن است به کاهش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند.

در واقع، این گیاه به عنوان پرکاربردترین گیاه دارویی برای کمک به مدیریت دیابت در چین شناخته شده است.

در مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی، نشان داده شده است که گون متابولیسم قند را بهبود می‌بخشد و سطح قند خون را کاهش می‌دهد. در یک مطالعه روی حیوانات، همچنین منجر به کاهش وزن شد.

اگرچه پژوهش‌های بیشتری نیاز است، مطالعات انجام شده روی انسان تاکنون به اثرات مشابهی اشاره داشته اند.

به عنوان نمونه، مطالعات نشان داده اند که مصرف ۴۰ تا ۶۰ گرم گون در روز می‌تواند سطح قند خون پس از ناشتا و پس از غذا در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ را بهبود بخشد، زمانی که روزانه تا چهار ماه مصرف شود.

همیشه پیش از استفاده از مکمل‌های گیاهی و شیمیایی با پزشک خود مشورت کنید.

ممکن است عملکرد کلیه را بهبود بخشد
گون ممکن است با بهبود جریان خون و نشانگر‌های آزمایشگاهی عملکرد کلیه، مانند میزان پروتئین در ادرار، از سلامت کلیه‌ها پشتیبانی کند.

پروتئینوری وضعیتی است که در آن مقادیر غیر طبیعی پروتئین در ادرار یافت می‌شود، که نشانه‌ای از آسیب کلیه یا عملکرد غیر طبیعی آن است.

در چندین مطالعه با حضور افراد مبتلا به بیماری کلیوی، نشان داده شده است که گون پروتئینوری را بهبود می‌بخشد.

همچنین، ممکن است از عفونت در افرادی که با کاهش عملکرد کلیه مواجه هستند، جلوگیری کند.

به عنوان نمونه، مصرف روزانه ۷.۵ تا ۱۵ گرم گون به مدت سه تا شش ماه، خطر عفونت در افراد مبتلا به یک اختلال کلیوی به نام سندرم نفروتیک را تا ۳۸ درصد کاهش داد. با این وجود، برای تأیید این اثر به مطالعات بیشتری نیاز است.

دیگر فواید سلامتی بالقوه
مطالعات مقدماتی زیادی در مورد گون وجود دارد که نشان می‌دهند این گیاه ممکن است فواید بالقوه دیگری نیز داشته باشد، از جمله:

کاهش علائم خستگی مزمن: برخی شواهد نشان می‌دهند که گون در ترکیب با سایر مکمل‌های گیاهی ممکن است به بهبود خستگی در افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن کمک کند.
اثرات ضد سرطانی: در مطالعات آزمایشگاهی، نشان داده شده است که گون آپوپتوز یا مرگ سلولی برنامه ریزی شده را در انواع مختلف سلول‌های سرطانی افزایش می‌دهد.
کاهش علائم آلرژی فصلی: اگرچه مطالعات محدود است، اما یک مطالعه بالینی نشان داده است که مصرف ۱۶۰ میلی گرم گون دو بار در روز ممکن است عطسه و آبریزش بینی را در افراد مبتلا به آلرژی فصلی کاهش دهد.
عوارض جانبی و تداخلات دارویی
برای بیشتر افراد، گون به خوبی تحمل می‌شود.

با این وجود، عوارض جانبی جزئی مانند بثورات پوستی، خارش، آبریزش بینی، تهوع و اسهال در مطالعات گزارش شده اند.

هنگامی که گون به صورت تزریق وریدی تجویز می‌شود، ممکن است عوارض جانبی جدی تری مانند ضربان قلب نامنظم داشته باشد. گون فقط باید تحت نظارت پزشکی به صورت تزریقی تجویز شود.

اگرچه گون برای بیشتر افراد بی خطر است، افراد زیر باید از مصرف آن خودداری کنند:

زنان باردار و شیرده: در حال حاضر پژوهش‌های کافی برای نشان دادن ایمنی گون در دوران بارداری یا شیردهی وجود ندارد.
افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی: گون ممکن است فعالیت سیستم ایمنی شما را افزایش دهد. اگر به بیماری خودایمنی مانند مولتیپل اسکلروزیس، لوپوس یا آرتریت روماتوئید مبتلا هستید، از مصرف گون خودداری کنید.
افراد مصرف کننده دارو‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی: از آنجایی که گون امکان دارد فعالیت سیستم ایمنی شما را افزایش دهد، ممکن است اثرات دارو‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی را کاهش دهد.
گون همچنین ممکن است بر سطح قند خون و فشار خون تأثیر بگذارد. از این رو، اگر به دیابت یا مشکلات فشار خون مبتلا هستید، از این گیاه با احتیاط استفاده کنید.

توصیه‌های دوز مصرف
ریشه گون در اشکال مختلفی یافت می‌شود. مکمل‌ها به صورت کپسول و عصاره مایع موجود هستند. همچنین می‌توان ریشه را به پودر تبدیل کرد و به صورت چای دم کرد.

دمنوش‌ها نیز محبوب هستند. اینها با جوشاندن ریشه گون برای آزاد کردن ترکیبات فعال آن تهیه می‌شوند.

اگرچه اجماع رسمی در مورد موثرترین شکل یا دوز گون وجود ندارد، اما معمولاً ۹ تا ۳۰ گرم در روز معمول است.

افزون بر این، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که دوز‌های خوراکی زیر برای شرایط خاص مفید است:

نارسایی احتقانی قلب: ۲ تا ۷.۵ گرم پودر گون دو بار در روز به مدت ۳۰ روز، همراه با درمان متداول.
کنترل قند خون: ۴۰ تا ۶۰ گرم گون به صورت دمنوش تا چهار ماه.
بیماری کلیوی: ۷.۵ تا ۱۵ گرم پودر گون دو بار در روز تا شش ماه برای کاهش خطر عفونت.
سندرم خستگی مزمن: ۳۰ گرم ریشه گون به صورت دمنوش با چند گیاه دیگر.
آلرژی فصلی:روزانه دو کپسول ۸۰ میلی گرمی عصاره گون به مدت شش هفته.
بر اساس پژوهش ها، دوز‌های خوراکی تا ۶۰ گرم در روز تا چهار ماه برای بیشتر افراد بی خطر به نظر می‌رسد. با این وجود، هیچ مطالعه‌ای برای تعیین ایمنی دوز‌های بالا در طولانی مدت وجود ندارد. پیش از آغاز استفاده از گون ابتدا با یک پزشک مشورت کنید.

سخن پایانی
گون ممکن است سیستم ایمنی شما و علائم خستگی مزمن و آلرژی فصلی را بهبود بخشد.

همچنین، ممکن است به افرادی که دارای بیماری‌های قلبی خاص، بیماری‌های کلیوی و دیابت نوع ۲ هستند، کمک کند.

اگرچه هیچ توصیه دوز رسمی وجود ندارد، اما مصرف تا ۶۰ گرم در روز به مدت حداکثر چهار ماه برای بیشتر افراد بی خطر به نظر می‌رسد.

همیشه پیش از استفاده از مکمل‌های گیاهی و شیمیایی با پزشک خود مشورت کنید. / عصر ایران