به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در دنیای امروز فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها شناخته می‌شود. با توجه به تحولات سریع در حوزه هوش مصنوعی و حکمرانی داده‌محور، کشورهای مختلف در تلاش هستند تا با به‌کارگیری این فناوری‌ها، بهبود خدمات عمومی و افزایش کارایی سازمان‌ها را محقق کنند. در این راستا، برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی ایران نیز بر اهمیت هوشمندسازی و حکمرانی داده‌محور تأکید کرده و سازمان‌ها را موظف به تدوین برنامه‌های عملیاتی در این زمینه کرده است.
ایران در آستانه یک جهش بزرگ در حوزه هوش مصنوعی قرار دارد، اما آیا زیرساخت‌ها و منابع انسانی لازم برای تحقق این هدف فراهم شده‌اند؟ با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری و برنامه‌های ملی، کشور به دنبال تبدیل شدن به یکی از پیشگامان جهانی در این فناوری است. در حالی که ایران در تولید علم هوش مصنوعی در رتبه مناسبی قرار دارد، چالش‌های جدی در زمینه کاربردی کردن این علم و توسعه زیرساخت‌ها وجود دارد.
محمدهادی بکایی، رئیس مرکز نوآوری و توسعه هوش مصنوعی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری ارتباطات در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، گفت: طبق ماده ۱۰۷ برنامه هفتم توسعه، تمام سازمان‌ها و نهادها موظف به تدوین برنامه هوشمندسازی و حکمرانی داده‌محور هستند این ماده تأکید می‌کند که تمامی سازمان‌ها باید ظرف شش ماه برنامه‌های خود را تدوین و اجرا کنند همچنین این یک تکلیف جدی است و باید به آن توجه شود. ما توانایی‌های لازم را داریم اما باید واقع‌بینانه به مسئله نگاه کنیم. در جلسه‌ای که اخیراً برگزار شد، مشکلات جدی در زیرساخت‌ها مطرح شد، از جمله زیرساخت‌های پردازشی و داده‌ای.
وی با اشاره به موانعی که بر سر راه اجرای این برنامه‌ها است گفت: یکی از مشکلات اصلی کمبود نیروی انسانی متخصص است. ما به برنامه‌نویسان و افرادی نیاز داریم که بتوانند برنامه‌های عملیاتی دقیق بنویسند، متأسفانه ایران در این زمینه ضعیف عمل کرده است.
وی افزود: بسیاری از برنامه‌هایی که نوشته شده‌اند، به راحتی قابل الگوبرداری از کشورهای دیگر هستند اما این روش می‌تواند صرفا پاشنه آشیل برنامه‌ریزی ما باشد و همچنین ما می‌توانیم از تجربیات کشورهای دیگر نیز استفاده کنیم اما باید توجه کنیم که شرایط ما متفاوت است. مثلاً اگر آمریکا برای یک جوان ۳۰ ساله برنامه‌ریزی می‌کند، ما باید برای یک کودک دو ساله برنامه‌ریزی کنیم. بنابراین، الگوبرداری بدون توجه به شرایط خاص ما نمی‌تواند مؤثر باشد.
بکایی با تشریح وضعیت فعلی برنامه‌های توسعه‌ای در کشور گفت: متأسفانه بسیاری از برنامه‌ها در این حوزه عملیاتی نشده‌اند، آمارها نشان می‌دهند که درصد کمی از برنامه‌های توسعه‌ای قبلی به اجرا در آمده است. انتظار می‌رود که دستگاه‌های دولتی برنامه‌های خود را مشخص کنند و این موضوع باید جدی‌تر گرفته شود.
رئیس مرکز نوآوری و توسعه هوش مصنوعی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری ارتباطات ضمن ارزیابی آینده هوش مصنوعی در ایران تصریح کرد: امیدواریم که سرعت پیشرفت در این حوزه افزایش یابد و برنامه‌ها با دقت بیشتری نوشته شوند. سازمان هوش مصنوعی باید نقش حاکمیتی خود را به درستی ایفا کند و تسهیلگر توسعه فناوری باشد. اساسنامه این سازمان در حال تدوین است و امیدواریم که پس از تصویب، هماهنگی بین بخش‌های مختلف بهتر شود. اگر تعاملات بین رسانه‌ها و سازمان‌ها تقویت شود و زیرساخت‌های لازم فراهم گردد، می‌توانیم به پیشرفت‌های خوبی دست یابیم.