به گزارش خبرگزاری اقتصادایران ، مراسم تحلیف دونالد ترامپ ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ میلادی انجام میشود و پس از آن قدرت دوباره به دست رئیس جمهوری میافتد که دشمن شبکههای اجتماعی و صنایع چینی بود، مردی که بنیانگذار تحریمهای سنگین علیه شرکتهای چینی و صادرات تراشههای پیشرفته به این کشور شد. از سوی دیگر او بلندپروازیهای زیادی در زمینه هوافضا و رؤیای ارسال دوباره فضانوردان به ماه در آینده نزدیک را داشت، رویایی که همچنان با چالشهایی دست و پنجه نرم میکند و زمان اجرای آن به تعویق افتاده است.
او که رابطه خوبی باشرکت های بزرگ فناوری نداشت، سیلیکون ولی را با تهدیدهای زیادی به رگبار بسته بود. اما در دور جدید به نظر میرسد اوضاع تغییر کرده است. دیگر خبری از مردی که قصد داشت شرکتهای بزرگ را تجزیه و آنها را جریمه کند، نیست. شاید یکی از دلایل این تغییر حضور ایلان ماسک مدیر ارشد اجرایی ایکس است که این پلتفرم را به بلندگویی برای تبلیغات کمپین ریاست جمهوری او تبدیل کرد. علاوه بر آن مدیران دیگر شرکتهای فناوری نیز با ظهور نشانههایی از پیشی گرفتن وی از کامالا هریس نامزد حزب دموکرات، سعی کردند موضع نرمتری نسبت به ترامپ اتخاذ کنند. به عنوان مثال شرکت متا ممنوعیت حضور وی در اینستاگرام و فیس بوک را لغو کرد.
از سوی دیگر با توجه به سیاستهای ترامپ در حوزه هوا فضا و دفاعی پیش بینی میشود استارت اپ های این زمینه با انبوه بودجههای دولتی برای توسعه جنگ افزارها مواجه شوند.
آنچه در زیر میخوانید دیدگاههای کارشناسان و رسانههای مختلف درباره وضعیت فناوری و حوزههای مختلف آن در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ است:
تأثیر ایلان ماسک بر رؤیای ارسال فضانوردان به ماه
بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵ میلادی احتمالاً تغییرات زیادی در برنامه آرتمیس ناسا برای ارسال فضانوردان به ماه را در بر خواهد داشت و دوباره تاکید ها براسال فضانوردان به ماه بیشتر میشود تا آمریکا بتواند با بلندپروازیهای چین برای ارسال فضانورد به این سیاره تا ۲۰۳۰ میلادی رقابت کند.
به نوشته اسپیس کارشناسان سیاست گذاری فضایی همچنین پیش بینی میکنند ایلان ماسک به زودی یک محیط رگولاتوری آسانگیرانه تر فراهم میکند که ۶ شرکت بزرگ هوافضا از جمله اسپیس ایکس و استارلینک نیز از آن بهره میبرند. نشریه نیویورک تایمز در گزارشی نوشته وی هم اکنون از ترامپ خواسته تا کارمندان اسپیس ایکس را به عنوان مقامات دولتی منصوب کند.
تمرکز بر فناوریهای دفاعی
در گزارشی دیگر به نوشته بیزینس اینسایدر اشاره شده برخی رهبران شرکتهای فناوری دفاعی از جمله پالمر لاکی بنیانگذار شرکت Anduril معتقد است استارت اپهای دفاعی در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ شکوفا میشوند.
طی دهه گذشته صنعت فناوری دفاعی موجی در سیلیکون ولی ایجاد کرد. استارت اپ هایی مانند آنچه گفته شد که خودروهای خودران برای مقاصد نظامی میسازند، قراردادهای میلیارد دلاری با دولت آمریکا امضا کردند.
Anduril ماه گذشته از پهپاد مجهز به هوش مصنوعی Bolt-M رونمایی کرد که در یک کوله پشتی جای میگیرد. توسعه پهپاد بخشی از قراردادهای ۲۴۹ میلیون دلاری است که به شرکتهای Anduril، آئرو وایرون منت و Teledyne FLIR ارائه شده تا پهپادهای کامیکازه برای وزارت دفاع بسازند.
برخی از کارشناسان فناوری دفاعی معتقدند نقش ایلان ماسک، بنیانگذار اسپیس ایکس در برنده شدن ترامپ تأثیر زیادی در شکوفایی شرکتهای فناوری نظامی خواهد داشت. ناتان مینتز مدیر ارشد اجرایی CX۲ یک شرکت جنگ افزار الکترونیک در این باره میگوید: رابطه نزدیک ایلان ماسک و جی دی ونس (معاون ترامپ) و استارت اپ دفاعی VC فرصت بزرگی برای اصلاح و ادغام در صنعت نظامی ایجاد میکند.
به نوشته نشریه فوربس رهبران فناوری دفاعی همچنین معتقدند حذف احتمالی قراردادهایی که تمام هزینههای پیمانکار را در برمی گیرد، به شرکتها انگیزههای مالی برای انجام برخی معیارهای عملکردی میدهد و میتواند برای صنعت مفید باشد.
اپل متضرر اصلی افزایش تعرفه واردات از چین
اما با وجود حمایتهای مدیر ارشد ایکس، دور دوم ریاست جمهوری ترامپ بیم و امیدهای زیادی برای شرکتهای بزرگ به همراه دارد. رئیس جمهور جدید آمریکا تاکنون بارها بیزاری خود از شرکتهای بزرگ فناوری را نشان داده و به طور جدی خواستار سیاستهایی بوده که هزینههای کسب وکار برای شرکتهای بزرگ فناوری را افزایش میدهد و آنها را در معرض قوانین مختلف قرار میدهد.
پیش از انتخابات نیز رهبران تجاری درباره ثبات شرکتهایشان درصورت برنده شدن ترامپ ابراز نگرانی کرده بودند. اما به طور همزمان ترامپ تعهد کرد از سیاستهایی که ممکن است رشد برخی شرکتهای فناوری را با مشکل مواجه کند، کناره گیری کند. تحلیلگران اکنون معتقدن رئیس جمهور منتخب ممکن است در مورد برخی از ادغامها و ادغامهای فناوری نیز رویکردی آسانگیرانه تر داشته باشد.
بتسی کوپر مدیر آکادمسی سیاست آسپن میگوید: اکنون با وجود ایلان ماسک احتمالاً ترامپ شرکتهای مورد پسند خود را از حوزه فناوری انتخاب میکند.
هرچند موضع ترامپ درباره سیاستهای فناوری بسیار تغییر کرده واغلب دگرگون شده، اما اقدامات او در اواخر دوره ریاست جمهوری پیشین اش و اظهار نظرهای او در کارزار انتخاباتی چشم اندازی از وضعیت این صنعت فراهم میکند.
اظهارات ترامپ درباره تعرفههای وارداتی یکی از موضوعاتی بود که دست اندرکاران فناوری به دقت آن را رصد کردند. این موضوع تاثیرمهمی برای شرکتهای فناوری و البته مصرف کنندگان دارد. سال گذشته ترامپ ایده تعرفه واردات جهانی ۱۰ درصدی و بعدی تعرفه وارداتی اضافی ۶۰ درصدی بر واردات از چین را مطرح کرد. علاوه بر آن وی پیشنهاد کرده بود واردات کالا از مکزیک ۱۰۰ درصد تعرفه بندی شود.
این امر سوالاتی درباره کسب وکار اپل ایجاد کرد که بیش از ۹۵ درصد سخت افزار آن در چین تولید و سرهم بندی میشود. همچنین خرده فروشان الکترونیکی بزرگ برای مواد و قطعات به شدت به چین وابسته هستند.
در همین راستا ترامپ قانون دوران بایدن را مورد انتقاد قرار داد که هدف آن کاهش اتکای آمریکا به آسیا برای تراشهها بود و بیش از ۵۰ میلیارد دلار برای افزایش عرضه داخلی نیمه هادیها مجاز کرده بود. او در اواخر ماه اکتبر در پادکستی اعلام کرد قانون علم و تراشه ۲۰۲۲ خوشایند نیست زیرا سبب میشود منابع مالی به شرکتهای ثروتمند سرازیر شود. او همچنین اعلام کرد آمریکا باید تعرفههایی بر تأمین کنندگان خارجی وضع و آنها را وادار کند از سرمایه خود برای ساخت کارخانه تراشه سازی در آمریکا استفاده کنند. او به خصوص از تایوان که شریک اصلی شرکت تراشه سازی انویدیا است، انتقاد کرد و گفت: آنها کسب وکار ما را دزدیده اند.
طبق گزارشها آمریکا برای دسترسی به انواع تراشهها به شدت به تایوان وابسته است. البته باید در نظر داشت تنها ۱۰ درصد نیمه رساناهای جهان در آمریکا تولید میشود.
بنابراین با توجه به آنکه ترامپ طرفدار تولید در آمریکا و مخالف قانون تراشه است، فشارهای مضاعفی روی ترامپ وجود دارد.
دولت پشتیبان هوش مصنوعی میشود
در حوزه هوش مصنوعی نیز باید ذکر کرد اولویت دولت دوم ترامپ تضمین رهبری آمریکا در این زمینه است تا الگوریتمهای قدرتمندتر و تواناتری به خصوص در مقایسه با چین بسازد. ترامپ در دولت پیشین خود به دنبال حذف قوانینی بود که نوآوریهای فناوری را محدود میکرد. بنابراین در عصر مدلهای زبانی بزرگ و فرایندهای کلان آموزش هوش مصنوعی، احتمالاً وی از منابع فدرال برای تأمین پروژههای وسیع هوش مصنوعی استفاده کند تا آمریکا در این زمینه پیشتاز بماند.
شبکههای اجتماعی همچنان گرفتار بیم و امید در دولت دوم ترامپ
بند ۲۳۰ قانون نجابت ارتباطات آمریکا پلتفرمهای تجاری را در مقابل مسئولیت پستهای کاربران مصون میکند. این قانون سبب شده تا سرویسهایی مانند یوتیوب، فیس بوک و اسنپ چت از پرداخت میلیاردها غرامت به خالقان محتوا، کاربران و والدینی که معتقدند این پلتفرمها به فرزندانشان آسیب میرسانند، جلوگیری شود. ترامپ قبل از پایان یافتن دور نخست ریاست جمهوری اش تهدید کرده بود لایحه مربوط به هزینههای دفاعی را وتو خواهد کرد مگر اینکه قانونگذاران مصونیت شرکتهای فناوری را لغو کنند. ترامپ در آن زمان در توئیتی بند ۲۳۰ را «تهدیدی برای امنیت ملی و یکپارچگی انتخاباتی ما» خواند و افزود: «اگر اجازه دهیم کشور ما پابرجا بماند، هرگز نمیتواند امن و امن باشد».
او بلوف نمیزد و لایحه دفاعی را وتو کرد. اما مجلس سنا و نمایندگانرای وتو او را رد کردند. حال که نمایندگان جمهوریخواه در دور دوم ریاست جمهوری ترامپ اکثریت دو مجلس را به خود اختصاص داده اند میتوانند به رئیس جمهور اجازه دهند اقدامات خود را اجرایی کند و همین امر به انبوهی از شکایات از شبکههای ا جتماعی منجر میشود.
ایمنی کودکان در پلتفرمهای فناوری نیز یک موضوع سیاسی به حساب میآید. متا و دیگر شرکتهای بزرگ فناوری از مدتها قبل مشغول لابی گری هستند تا مسئولیت احزار هویت سن کاربران و اقدامات ایمنی آنلاین را به گردن اپل و گوگل بیندازند که بزرگترین فروشگاههای اپلیکیشن جهان را دارند.
کامیل کارلتون مدیر سیاست گذاری ارشد در مرکز Center for Humane Technolog معتقد است ایالتهای تحت رهبری دموکراتها به طور کلی بر مسئولیت پذیری پلتفرمها و تغییر شیوه کار پلتفرمها تاکید کرده اند. اما در مناطقی که جمهوری خواهان پیشرو هستند، شاهد تاکید بیشتری بر کنترل والدین بوده ایم. بنابراین وقتی نوبت به ایمنی آنلاین میرسد، اکنون رویکردی متفاوت از آنچه قبلاً اجرا میشد، ایجاد خواهد شد.
شکایتهای آنتی تراست بایگانی میشوند
اما یک نشانگر اصلی رابطه دولت ترامپ با شرکتهای بزرگ فناوری آینده لینا خان رئیس کمیسیون فدرال تجارت آمریکا است. خان یکی از حامیان اصلی اجرای قوانین آنتی تراست و سلطه شرکت هاست. گوگل، متا، آمازون و مایکروسافت تحت ریاست او بر این کمیسیون با شکایتهای بزرگی روبرو شده اند.
یکی از بنیانگذاران لینکدین در ماه جولای گفته بود لینا خان به آمریکا کمک نمیکند. از سوی دیگر ایلان ماسک نیز دل خوشی از وی ندارد. او درباره وی گفته بود: او به زودی اخراج میشود.
در حقیقت خان کابوسی برای بخش فناوری بود. تاثیرماسک بر ترامپ احتمالاً به اخراج لینا خان منجر خواهد شد.
از سوی دیگر ترامپ به طور مبهم اشاره کرده بود باید درباره گوگل کاری انجام داد تا این شرکت عادلانه تر در بازار عمل کند. با تمام آنچه گفته شد به نظر میرسد دولت جدید ترامپ پروندههای آنتی تراست علیه شرکتهای بزرگ فناوری را رها کند.
تیک تاک در بیم و امید خلاصی از قانون دست و پا گیر
نشریه واشنگتن پست در گزارشی به نقل از متحدان ترامپ نوشته یکی از نخستین اقدامات وی در دور دوم ریاست جمهوری اش، نجات تیک تاک است. براساس لایحهای که در دوران ریاست جمهوری جو بایدن امضا و به قانون تبدیل شد، اگر این اپلیکیشن تا ژانویه ۲۰۲۵ میلادی یک مالک خارجی برای خود نیابد، دسترسی شهروندان آمریکایی به آن قطع میشود. البته اپ اشتراک گذاری ویدئو کوتاه چینی تیک تاک این ممنوعیت را غیرقانونی خوانده و آن را به چالش کشیده است.
اکنون به گفته منابعی در حلقه نزدیک ترامپ، رئیس جمهور آینده آماده است تا در صورت نیاز از تیک تاک حمایت کند.
کیلان کانوی مدیر برنامه کمپین انتخاباتی ترامپ در سال ۲۰۱۶ میگوید: روشهای بی شماری برای وادار کردن چین به قبول مسئولیت کرد.
البته رابطه ترامپ و این اپ نیز پر تنش بوده است. در سال ۲۰۲۰ میلادی او تهدید به ممنوعیت اپ و حتی قانونی در این زمینه را امضا کرد. اما در بهار سال جاری میلادی او اظهاراتش را تغییر داد و حتی خودش نیز در این اپلیکیشن حساب کاربری باز کرد. او مجبور است کنگره وادار به لغو قانون واگذاری تیک تاک کند یا آنکه به طور مستقیم به تیم خود دستور دهد آن را اجرا نکنند.
با وجود همه آنچه گفت همچنان باید منتظر ژانویه ۲۰۲۵ میلادی ماندتا دولت دونالد ترامپ فعالیت خود را آغاز کند و مسیر صنایع در ۴ سال آینده مشخص شود. اما آنچه از اوضاع برمی آید این بار ترامپ تصمیم دارد به هر قیمت که شده ثروتمندان و سران شرکتهای فناوری را با خود همراه کندو از سوی دیگر رقابت آن با چین در حوزه تراشه و هوافضا ادامه مییابد.