جوان آنلاین: عبدالحسین کلانتری در «شب خبرنگاران کتاب» گفت: رسانه میتواند با نگاه انتقادی به عصر جدید و تحولات شبکههای اجتماعی، به احیای کتاب بپردازد و انسانی آرام، متین، با تأمل و اندیشه را با وجوه شخصیتی تراز به تصویر بکشد.
نشست «شب خبرنگاران کتاب» شامگاه چهارشنبه (۲۳ آبان ۱۴۰۳) همزمان با نخستین روز از هفته کتاب سیودوم با حضور عبدالحسین کلانتری؛ معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علی رمضانی؛ مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر سی و دومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران و جمعی از خبرنگاران شاخص حوزه کتاب در سرای اهل قلم برگزار شد.
لزوم کار رسانهای دادهمحور و شاهدمحور در عرصه کتاب
معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این برنامه گفت: ما در جهانی پر از داده هستیم؛ دادههایی که به واسطه فناوریهای دیجیتال تولید میشوند و فرصت بینظیری را فراهم کرده که بتوانیم سیاستگذاری، برنامهریزی و اقدام مبتنی بر داده داشته باشیم، به همین علت نیز حکمرانی متناسب با شرایط جدید را حکمرانی دادهمحور و مبتنی بر شواهد میدانند، حکمرانیای که بهدور از حدس و گمانها باشد.
وی افزود: طبیعتاً در چنین فضایی کار رسانهای نیز تفاوت چشمگیری با دورههای پیشین خواهد داشت. زمانی کارهای رسانهای مبتنی بر تحلیلها، ظن و گمانها بود؛ تحلیلهایی که از فضا و از محیط صورت میگرفت، اما اکنون در شرایطی هستیم که با استفاده از دادهها تحلیلهای دقیقی میتوان ارائه داد. در شرایط فعلی کار رسانهای باید مبتنی بر شواهد و داده باشد که به افکار عمومی کمک کند، چرا که مخاطب اصلی در درجه اول افکار عمومی بوده و بعدها مخاطبان درجه دوم و سوم خود را به واسطه نقشی که در جریانسازی دارد، در قشرها و گروههای مختلف پیدا میکند.
کلانتری ادامه داد: جریانسازی اگر مبتنی بر داده باشد میتواند تاثیرات چشمگیری داشته باشد. همچنین رسانهها میتوانند آن را برجسته کنند. در واقع این کاری است که به خصوص در حوزه کتاب باید انجام شود، هرچند که دادهها تلخ باشند. در واقع دادهها هرچند تلخ، اما میتوانند در کوتاهمدت و بلندمدت تاثیرات کوچک و بزرگی را ایجاد کند. در حوزه کتاب، ما نیاز به دادههای تلخ و شیرین داریم که بتواند جریانسازی کند و در نهایت عمق ببخشد و مصرف کتاب و امر کتابخوانی را گسترش دهد.
صفشکنی رسانهای برای افزایش سرانه مطالعه
کلانتری در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دادههای جهانی در حوزه کتاب گفت: مطالعات جهانی متاسفانه کاهش میزان مصرف عمیق کتاب را نشان میدهند که به واسطه گسترش شبکههای اجتماعی است. شبکههای اجتماعی، انسانی با تراز متفاوتی را بوجود میآورد که اساساً اهل تأمل نیست. شبکههای اجتماعی انسان را در هجمهای از اخبار و اطلاعات وسیع و گسترده قرار میدهند و همین موجب میشود تأمل، طمأنینه و توجه عمیق به دادهها و اطلاعات اندک شود. در واقع این برای بشر حاضر خطر است و باید کمک کنیم این توجهات و تأملات عمیق به محتوا به خصوص محتوای کتابها احیا شود.
وی اضافه کرد: هیچ کاری به طور عام و به صورت خاص در عرصه فرهنگی بدون یک پیشتازی رسانهای امکانپذیر نخواهد بود. این در حالی است که در کار کتاب به صفشکنی رسانهای نیاز داریم تا سرانه «کتاب خوب خواندن» و «خوب کتاب خواندن» در جامعه به واسطه فعالیتهای رسانهای خبرنگاران رشد پیدا کنند.
برخی از نظرات و موارد مطرح شده توسط خبرنگاران کتاب در این برنامه به شرح زیر است:
«بهره بردن از نظرات و تجربیات خبرنگاران کتاب برای انجام امور اجرایی»، «سعه صدر در برخورد با خبرنگاران و توجه به اینکه خبرنگاران حوزه کتاب در کنار مسئولان فرهنگی هستند»، «بازار گسترده برخی دستفروشان با حربه فروش کتابهای بدون سانسور»، «ضرورت حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از کتابهای برگزیده جشنوارههایی مانند شعر فجر و جلال، که توسط خود وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار میشود و دیگر جشنوارههای ادبی»، «لزوم استفاده بیشتر از ظرفیت مردمی که در حوزه کتاب فعالیت میکنند»، «ایجاد تشکل خبرنگاران حوزه کتاب»، «چرایی منحل شدن جایزه پروین اعتصامی»، «توجه به مردمیسازی کتاب»، «پخش شدن برنامههای متعدد و فشرده هفته کتاب به روزهای مختلف طی سال»، «کمک به مهارتافزایی خبرنگاران حوزه کتاب»، «بررسی کیفیت کاغذ ایرانی»، «ضرورت مکان ثابت برای برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران»، «تعامل بیشتر دوطرفه رسانه و مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی».
سیودومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «خواندن برای همدلی» از ۲۳ تا ۳۰ آبان (۱۴۰۳) برگزار میشود.