رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که برای نخستین‌بار پس از آغاز ریاست جمهوری مسعود پزشکیان به ایران سفر کرده، می‌گوید عضویت کشورها در ان‌پی‌تی. به معنای معافیت آنها از بازرسی‌های فنی منظم و دوره‌ای و موضوعی قابل بحث نیست.
رافائل گروسی روز پنجشنبه ۲۴ آبان‌ماه با عباس عراقچی وزیر خارجه و محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت‌وگو کرد و قرار است با مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشور هم دیدار کند.
رئیس این نهاد نظارتی سازمان ملل متحد پیش از این سفر، بارها از افزایش مداوم میزان اورانیوم غنی‌شده در ایران ابراز نگرانی کرده بود.
او پس از دیدار با اسلامی، به صراحت گفت که «این که آژانس از کشوری که معاهدهٔ ان‌پی‌تی را پذیرفته است، بازرسی کند، به این معنی نیست که باید به آن کشور جایزه هم بدهد.»
گروسی در این نشست خبری مشترک تأکید کرد: «راستی‌آزمایی دربارهٔ همه کشورها باید اعمال شود. آژانس باید این فرصت را داشته باشد که امکان بازرسی داشته باشد؛ به خصوص برای ایران که تمایل دارد به یک توافق محکم با جامعه جهانی دست یابد.»
رافائل گروسی افزود که «بازرسی یک فصل از روابط ما را تشکیل میدهد که قابل بحث هم نیست و حتما باید انجام شود اما فصل بعدی همکاری های فنی هست که در قالب تعامل باید انجام شود.»
رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین از این‌که ایران اجازه ورود بازرسان این نهاد را نمی‌دهد و حاضر به گفت‌وگو درباره سؤالات باقیمانده مربوط به فعالیت‌های مخفیانۀ هسته‌ای‌اش نیست، ابراز نارضایتی کرده بود.
گروسی در آستانۀ سفر به تهران ابراز امیدواری کرده بود که از سر گرفتن مذاکرات، به اجرای دوباره توافقات پیشین و حصول اطمینان از شفافیت کامل میان دو طرف، کمک کند.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران روز پنجشنبه در دیدار با رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که تهران آماده است به منظور «رفع ابهامات و شبهاتی» که دربارهٔ فعالیت هسته‌ای ایران وجود دارد با این نهاد بین‌المللی «همکاری و همگرایی» داشته باشد.
مسعود پزشکیان همچنین مدعی شد که جمهوری اسلامی ایران در فناوری هسته‌ای «دقیقاً» به دنبال چارچوب‌ها و مجوزهای قانونی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
اسلامی: مداخله و صدور قطعنامه، با اقدام متقابل و فوری تهران روبرو می‌شود
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پس از دیدار با رافائل گروسی، با اشاره به احتمال صدور قطعنامه‌های تنبیهی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که قرار است هفت آینده نشست آن برگزار شود، گفت هرگونه اقدامِ -به گفته او- «مداخله‌جویانه» در امور هسته‌ای ایران، با اقدام فوری و متقابل تهران روبرو خواهد شد.
محمد اسلامی با تأکید بر آمادگی برای ادامه مذاکرات، هشدار داد که برنامه‌های هسته‌ای ایران، به گفتهٔ او «تحت فشار قرار نمی‌گیرند».
او افزود که تهران برنامه هسته‌ای «صلح‌آمیز» خود را، در چارچوب منافعش دنبال خواهد کرد.
این اظهارات پس از آن بیان می‌شود که خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد قدرت‌های اروپایی در صدد آن هستند تا شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست هفتهٔ آینده خود قطعنامه جدیدی علیه ایران به دلیل عدم همکاری با این نهاد صادر کند.
عراقچی: تحت فشار و ارعاب حاضر به مذاکره نیستیم
وزیر خارجه جمهوری اسلامی هم پس از دیدار با رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت‌وگوهای دوجانبه را «مهم و صریح» توصیف کرد.
عباس عراقچی با انتشار مطلبی در شبکه ایکس، توییتر سابق، بر ادامۀ همکاری ایران به عنوان یک عضو پیمان عدم اشاعه با آژانس تآکید کرد.
وزیر خارجه ایران با یادآوری این‌که «ایران هرگز میز مذاکره را ترک نکرده»، بر آمادگی تهران برای ادامه گفت‌وگوها «بر اساس منافع ملی» و به‌دور از «فشار و ارعاب» تأکید کرد.
آقای عراقچی با اشاره به توافق با رافائل گروسی برای ادامه مسیر «بر اساس اراده قوی و حسن نیت»، نوشته «حالا نوبت اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی عضو برجام است».
بر اساس توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام، ایران موافقت کرده بود که در مقابل برچیده‌شدن تحریم‌های کشورهای غربی، از میزان گستردگی برنامۀ هسته‌ای خود، از جمله میزان و غلظت غنی‌سازی اورانیوم کاسته و به‌طور کامل با آژانس همکاری کند.
خروج یک‌جانبه ایالات متحده آمریکا از برجام و وضع تحریم‌های تازه علیه تهران همزمان با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ اما، فاصله‌گرفتن تدریجی تهران از تعهدات برجامی‌اش را به‌دنبال داشت.
ایران با افزایش تدریجی سطح غنی‌سازی اورانیوم تا ۶۰ درصد، مجموع اورانیوم غنی‌شدۀ خود را به بیش از ۶ هزار کیلوگرم رسانده است. اقدامی که به گمانه‌زنی‌ها دربارۀ حرکت تهران به سوی فناوری هسته‌ای نظامی و تلاش برای تولید سلاح هسته‌ای دامن زده است.
جمهوری اسلامی همچنین با متهم کردن بازرسان نهاد نظارتی سازمان ملل متحد به جاسوسی و درز اطلاعات ایران به آمریکا و اسرائیل، میزان همکاری‌هایش با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای را هم به شدت محدود کرده است.
حالا با تغییر دولت ایران پس از کشته‌شدن ابراهیم رئیسی، رافائل گروسی با سفر به تهران امیدوار است بتواند از سردی روابط دو طرف بکاهد.
این در حالی‌است که سرد شدن کم‌سابقۀ روابط ایران و اتحادیه اروپا در ماه‌های اخیر از یک‌سو، و بازگشت دونالد ترامپ به مسند ریاست جمهوری آمریکا از سوی دیگر، احتمال توافق مجدد قدرت‌های جهانی با تهران بر سر برنامۀ هسته‌ای‌اش را با چالش‌هایی جدی مواجه کرده است.
