به گزارش خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ نشست خبری مشترک محمد اسلامی رییس سازمان انرژی اتمی و رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی امروز (پنج شنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۳) با حضور اصحاب رسانه برگزار شد.

محمد اسلامی در ابتدای این نشست خبری بیان کرد: تعاملات انرژی اتمی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب معاهده NPT همواره به طور مکرر و مرتب بوده است. تماس‌ها و رفت‌وآمدهای بین ما و شخص جناب آقای گروسی همیشه گفتگوهای سازنده و موثری بوده و در این سفر نیز مذاکرات و گفتگوهای ثمربخش داشتیم.

وی افزود: ملاقات و دیدار امروز ما در این مقطع زمانی که نظام استکباری با حمایت بی‌قید و شرط از جنایات جنگی رژیم صهیونیستی انجام می‌دهد، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

وی با بیان اینکه حمایتی که از لحاظ جریان رسانه‌ای و عملیات روانی توسط نظام استکباری صورت می‌گیرد، باعث می‌شود حیثیت و اعتبار سازمان‌های بین‌المللی در خطر خدشه‌دار شدن باشد، تصریح کرد: در این مقطع، رسالتی که سازمان ملل متحد و سازمان‌های وابسته به این نهاد، از جمله آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارند، ایجاب می‌کند که نقشی فعال و موثر ایفا کنند. ما از مدیرکل آژانس می‌خواهیم که برای ایفای نقش سازنده، گام‌های موثری بردارد و تلاش‌ها برای صدور قطعنامه‌های مداخله‌جویانه که به برنامه‌ها و منافع ملی ایران آسیب می‌رسانند را متوقف کند تا روابط ایران و آژانس تحت تاثیر قرار نگیرد.

اسلامی بیان کرد: ما مکرراً اعلام کردیم که هرگونه اقدام مداخله‌جویانه در امور هسته‌ای ایران حتماً با اقدامات متقابل و بدون درنگ ایران مواجه می‌شود.

رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به برخی از فشارهای سیاسی در مورد برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران تاکید کرد: برنامه‌های هسته‌ای ایران تحت این فشارها قرار نمی‌گیرد و ما برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را در چارچوب منافع ملی خود ادامه می‌دهیم و صدور هرگونه قطعنامه‌ای علیه برنامه هسته‌ای ایران این حق را برای ما ایجاد می‌کند که اقدام متقابل داشته باشیم.

باید به یک نتیجه ملموس و عملی دست پیدا کنیم

در ادامه رافائل گروسی، با ابراز خرسندی از سفر به تهران بیان کرد: ما از شرایط جدیدی که منطقه با آن دست و پنجه نرم می‌کند، آگاه هستیم و این مأموریت را با تعهد کامل پذیرفتیم تا این سفر موفقیت‌آمیز باشد.

گروسی با بیان اینکه آژانس و ایران برای مدتی طولانی با یکدیگر همکاری و تلاش می‌کنند، گفت: من مذاکرات خوب و مفصلی با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران انجام داده‌ام و از دیرباز ایشان را به‌خوبی می‌شناسم. اکنون مقطع مهمی است که باید به یک نتیجه ملموس و عملی دست پیدا کنیم، و تلاش مشترک ما به ثمر خواهد نشست.

وی خاطر نشان کرد: من در اصفهان جهت شرکت در کنفرانس عمومی علوم و فنون هسته‌ای حضور پیدا کردم و با گام‌های مهمی که ایران در این حوزه برداشته، به‌ویژه در زمینه پیشرفت هسته‌ای، آشنا شدم. این اقدامات می‌تواند به نفع مردم ایران، منطقه و حتی کل جامعه بین‌الملل باشد و مهم است که آنها را برجسته کنیم. ظرفیتی که ایران برای رفاه مردم خود، منطقه و جهان به وجود آورده است، بسیار چشمگیر است.

مدیرکل آژانس در پاسخ به سؤالی درباره نگرانی‌های مطرح‌شده نسبت به ادامه اطلاعات مربوط به راستی‌آزمایی پادمان‌ها اظهار داشت: طبق گزارش‌ها، آنچه رخ داده به ساخت ماشین‌های سانتریفیوژ تحت چارچوب برجام مربوط است و ارتباطی با مواد هسته‌ای ندارد که تحت نظارت پادمان‌ها قرار دارند. وی اضافه کرد که برخی کارشناسان بر این باورند که چنین اظهاراتی بی‌پایه و اساس قانونی می‌تواند گمراه‌کننده باشد و به تنش سیاسی بین کشورهای عضو دامن‌زند و روابط مبتنی بر اعتماد بین آژانس و ایران را به خطر اندازد. او تأکید کرد راستی‌آزمایی درصورتی ارزشمند است که بر اساس شواهد قابل اعتماد و شفافیت در مواردی مانند لیست مواد هسته‌ای و توانمندی‌های توسعه‌یافته انجام شود.

گروسی افزود: این رویه نه‌تنها برای ایران بلکه برای تمامی کشورها یکسان است و آژانس باید بتواند ظرفیت راستی‌آزمایی خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای کشورها را به‌خصوص در مورد ایران که امکان دستیابی به یک توافق قوی با جامعه بین‌المللی وجود دارد، اعمال کند. برای این منظور، داشتن اطلاعات موثق و دانش قابل اعتماد ضروری است.

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در این نشست، در پاسخ به پرسشی درباره احتمال صدور قطعنامه علیه ایران در نشست آتی شورای حکام، با فشار برخی کشورهای غربی اظهار داشت: اگر آن‌ها به مسیر تقابل و صدور قطعنامه‌های مداخله‌جویانه و اخلال در برنامه هسته‌ای ایران روی آورند، ایران بلافاصله و به صورت متقابل واکنش نشان خواهد داد و اقدامات لازم را اتخاذ خواهد کرد.

وی با تأکید بر این که «ایران همواره با حسن نیت مسیر تعامل را دنبال کرده است»، افزود: ایران به‌طور یکجانبه توافق برجام را اجرا کرد و برای یک سال و نیم به تمامی تعهدات برجامی خود پایبند ماند، حتی در شرایطی که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرد، از معاهده خارج شد و تحریم‌ها علیه ایران را تشدید کرد.

این مقام ایرانی خاطرنشان کرد: وضعیت به‌خوبی مشخص است و موضع ایران بارها اعلام شده است: اگر آن‌ها مسیر تعامل را انتخاب کنند، ایران نیز همواره مسیر تعامل را دنبال کرده و به این مسیر پایبند می‌ماند. اما اگر آن‌ها مسیر دیگری را انتخاب کنند، ایران بر اساس منافع خود تصمیمات مناسب را اتخاذ خواهد کرد.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به سؤالی درباره اظهاراتش پیش از سفر به ایران، که از متزلزل‌شدن فضا پیرامون برنامه هسته‌ای ایران صحبت کرده بود، توضیح داد: با توجه به تنش‌های موجود در سطح بین‌المللی، فضای دیپلماسی تنگ‌تر شده است. بنابراین، در چنین شرایطی وظیفه من این است که راه‌حل‌های فنی و عادلانه‌ای بیابم که از افزایش تنش‌ها جلوگیری کند. وی افزود: سیاست‌ها و تصمیمات نتیجه شرایط موجود هستند و در چنین شرایطی می‌توانیم اقدامات عملی اتخاذ کنیم که به دولت جدید آمریکا و جامعه بین‌الملل نشان دهد که امکان رسیدن به تفاهم وجود دارد، می‌توانیم شفاف‌سازی کنیم و راه‌حل‌هایی ارائه دهیم، و بر اساس این راه‌حل‌ها، می‌توان پیشرفت کرد.

گروسی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره توجیه‌پذیری ادامه تحریم‌ها و تهدیدات مقام‌های رژیم صهیونیستی مبنی بر حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، اظهار داشت: ما به تهران آمده‌ایم تا به دنبال راه‌حل باشیم. سیاست‌های دولت‌ها بر اساس شرایط و واقعیت‌های موجود تغییر می‌کنند، اما وظیفه من به عنوان مدیرکل آژانس تحلیل این شرایط نیست؛ بلکه یافتن مسائل و ارائه راه‌حل‌هاست. مسئله اینجاست که تنش‌هایی وجود دارد و ایران در مرکز آن قرار دارد و وظیفه من یافتن راه‌حلی برای این تنش‌هاست و من اطمینان دارم که این راه‌حل قابل دسترسی است.

او ادامه داد: اگر این راه‌حل پیدا شود، می‌توانیم از وقوع جنگ و هرگونه خصومتی، از جمله حمله به تأسیسات، جلوگیری کنیم. من در سخنرانی‌های خود در شورای امنیت درباره هرگونه حمله به تأسیسات اتمی، به ویژه در اوکراین، صحبت کرده‌ام. بر اساس حقوق بین‌الملل، حمله به این تأسیسات غیرقانونی است و نباید انجام شود. فکر می‌کنم ما قادر هستیم راه‌حلی پیدا کنیم و بدون خستگی باید در این مسیر تلاش کنیم.

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به سؤال پیرامون عدم موضع‌گیری‌اش در خصوص تهدیدات حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران از سوی رژیم صهیونیستی، اظهار داشت: من به‌طور واضح اعلام کرده‌ام که تأسیسات هسته‌ای نباید مورد حمله قرار گیرند، زیرا این موضوع تبعات مخربی در زمینه‌های مختلف، به‌ویژه در حوزه‌های زیست‌محیطی و بیولوژیک به همراه خواهد داشت. دبیرخانه سازمان و اعضای آژانس نیز در این زمینه موضع‌گیری کرده‌اند.

وی افزود: من رئیس‌جمهور یا سیاستمدار نیستم؛ بلکه رئیس سازمانی هستم که مسئولیت من جلوگیری از وقوع چنین حوادثی است و در این راستا در حال فعالیت هستم.

گروسی در پاسخ به سؤال درباره حق ایران برای لغو انتصاب بازرسان آژانس در کشورش، بیان داشت: مذاکرات ما با ایران همواره حرفه‌ای بوده است و هیچ‌کس نمی‌تواند این حق را به چالش بکشد. ایران این حق را دارد که انتخاب کند چه کسی از تأسیسات آن بازرسی می‌کند. در عین حال، من نیز حق دارم بگویم که آیا این اقدام به نفع فعالیت من است یا خیر. لغو انتصاب بازرسان از سوی ایران به نفع فعالیت‌های ما نیست و امیدوارم این مسئله به زودی حل شود. ما در حال تلاش برای یافتن راه‌حل‌هایی هستیم که از قابلیت‌های نیروی انسانی متخصص بهره‌برداری کنیم و خوش‌بین هستیم که بتوانیم این راه‌حل را در آینده نزدیک پیدا کنیم.

گروسی در پاسخ به سؤالی درباره فشارهای سیاسی آژانس بر ایران در زمینه غنی‌سازی و تولید سوخت و همچنین وظیفه آژانس برای حمایت از فناوری هسته‌ای در زمینه‌های پزشکی و کشاورزی گفت: ایران و آرژانتین، به عنوان کشورهای عضو آژانس، فعالیت‌های هسته‌ای مهمی را انجام می‌دهند و این موضوع غیرقابل کتمان است. این فعالیت‌ها باید تحت بازرسی قرار گیرند؛ زیرا فناوری هسته‌ای به‌طور طبیعی فناوری حساسی است که نیازمند نظارت و بازرسی می‌باشد.

وی ادامه داد: بنابراین، تصمیم حاکمیتی یک کشور به امضای معاهده ان‌پی‌تی منجر می‌شود و این معاهده شامل بازرسی نیز هست. این‌گونه نیست که اگر کشوری تحت بازرسی قرار بگیرد، آژانس موظف به اعطای پاداش به آن باشد.

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید کرد: بازرسی یک فصل از روابط ما را تشکیل می‌دهد که قابل بحث نیست و باید حتماً انجام شود. فصل بعدی، همکاری‌های فنی است که باید در قالب تعامل مناسب صورت گیرد. در این زمینه، ایران دارای قابلیت‌های زیادی است و دکتر اسلامی من را در جریان دستاوردهای جدید هسته‌ای ایران، به‌ویژه در حوزه‌های پزشکی و کشاورزی قرار داده‌اند.

گروسی خطاب به خبرنگار گفت: من با شما موافق هستم که فضای بیشتری برای همکاری آژانس با ایران وجود دارد، اما این همکاری‌ها زمانی تقویت می‌شود که در خصوص مسائل پادمانی پیشرفت حاصل شود.

اسلامی در پاسخ به سؤال درباره تفاوت وضعیت هسته‌ای ایران با دیگر کشورها تصریح کرد: تفاوت اصلی بهانه‌ای است که به‌عنوان مبنای تحریم‌های شدید و به‌عبارت خودشان، تحریم‌های فلج‌کننده بر ضد ایران به کار رفته است. در شرایطی که تحت تحریم قرار داریم، کشورهایی که ممکن است با ما همکاری کنند، این کار را انجام نمی‌دهند و ایران از طریق تحقیقات درون‌زا موفق شده است به این سطح از توانمندی برسد.

وی تأکید کرد: رسیدن به این ظرفیت برای کشورهایی که با منافع ما مطابقت ندارند، قابل تحمل نیست و به همین دلیل آنها شروع به ایجاد ابهام و پرونده‌سازی کرده‌اند. در ۲۰ سال گذشته، ما شاهد این روند بوده‌ایم.

اسلامی  گفت: آنها به‌منظور مقابله با برنامه هسته‌ای ایران، از طریق آژانس تلاش کردند فشار بیاورند و همچنین از طرق دیگر، مانند ترور دانشمندان هسته‌ای و خرابکاری‌های صنعتی، در ۲۰ سال اخیر اقدام کرده‌اند. از دو دهه پیش با خرابکاری‌های صنعتی مواجه بوده‌ایم و این اقدامات برای جلوگیری از رسیدن ایران به این ظرفیت‌ها انجام شده است. اما با حمایت همه کسانی که در کشور تلاش کردند، به ویژه جوانان و دانشمندان، امروز این حقیقت برای دنیا و آژانس ثابت شده که ایران دارای فناوری هسته‌ای است و این دانش متعلق به خود ایران بوده و تحت نظارت آژانس نیز تمامی فعالیت‌ها انجام می‌شود.